Mpinzire
JF-Expert Member
- Jan 18, 2013
- 7,224
- 12,945
Gharama nafuu za umeme ni sababu muhimu inayoweza kuwavutia wawekezaji wa viwanda. Gharama za umeme zina athari kubwa kwa uendeshaji wa viwanda, na viwanda vinavyotumia umeme kwa wingi vinaweza kuwa na gharama kubwa za nishati. Hivyo, gharama za umeme zinapokuwa chini, nchi inaweza kuwa marudio bora kwa wawekezaji wa viwanda kutoka ndani na nje ya nchi.
Kwa nini umeme ghali unaweza kuwa kizuizi kwa wawekezaji wa viwanda:
1. Ufanisi wa Uendeshaji: Gharama ndogo za umeme hupunguza gharama za uzalishaji na huongeza ufanisi wa viwanda. Hii inaweza kuifanya biashara kuwa ya kuvutia na inayopata faida.
2. Usalama wa Muda wa Uendeshaji: Umeme wa gharama nafuu unaweza kuwa na uhakika zaidi wa upatikanaji wa nishati. Hii inaweza kuzuia viwanda kutokupata usumbufu unaosababishwa na kukatika kwa umeme mara kwa mara.
3. Ushindani wa Kimataifa: Katika soko la kimataifa, gharama ndogo za umeme zinaweza kufanya bidhaa za viwanda kuwa na bei ya ushindani zaidi kwenye soko la dunia.
4. Kuvutia Viwanda Vipya: Nchi zenye gharama nafuu za umeme zinaweza kuwavutia wawekezaji wanaotaka kuanzisha viwanda vipya au kupanua shughuli zao.
Kwa hiyo, sera za serikali na uwekezaji katika miundombinu ya umeme inaweza kuchangia katika kuvutia wawekezaji wa viwanda. Hata hivyo, ni muhimu kuhakikisha kuwa uzalishaji wa umeme unakwenda sambamba na utunzaji wa mazingira na viwango vya kimataifa vya ubora na usalama.
Chanzo cha umeme cha bei nafuu kinaweza kutofautiana kutoka nchi moja hadi nyingine na pia inategemea muktadha wa kila eneo. Hapa kuna aina kadhaa za vyanzo vya umeme vinavyoweza kutoa umeme wa bei nafuu:
1. Nishati ya Maji: Mimea ya kuzalisha umeme kwa kutumia nguvu ya maji kwenye mito na mabwawa inaweza kutoa umeme wa bei nafuu. Nchi zenye vyanzo vingi vya maji zinaweza kuwa na umeme wa bei nafuu.
2. Nishati ya Jua: Nishati ya jua (solar) inaweza kuwa chanzo cha umeme wa bei nafuu katika maeneo yenye jua la kutosha. Teknolojia ya nishati ya jua imeendelea na inazidi kuwa ya bei nafuu.
3. Nishati ya Upepo: Nishati ya upepo (wind) inaweza kutoa umeme wa bei nafuu katika maeneo yenye upepo wa kutosha. Nchi nyingi zimeanzisha mitambo ya upepo kuzalisha umeme.
4. Nishati ya Nyuklia: Nishati ya nyuklia inaweza kuwa na gharama za uzalishaji wa umeme za chini, lakini ujenzi na usimamizi wa mitambo ya nyuklia unaweza kuwa na gharama kubwa mwanzoni.
5. Nishati ya Gesi Asilia: Nishati ya gesi asilia inaweza kuwa chanzo cha umeme wa bei nafuu katika nchi zinazozalisha gesi asilia kwa wingi.
6. Nishati ya Makaa ya Mawe: Makaa ya mawe yamekuwa chanzo cha umeme wa bei nafuu katika baadhi ya maeneo, ingawa kuna wasiwasi kuhusu athari zake kwa mazingira na mabadiliko ya tabianchi.
7. Nishati ya Biomass: Katika baadhi ya maeneo, nishati ya biomass (mfano, kutumia kuni) inaweza kuwa chanzo cha umeme wa bei nafuu.
8. Nishati ya Geothermal: Katika maeneo yenye shughuli za volkano, nishati ya geothermal inaweza kutumika kutoa umeme wa bei nafuu.
Hata hivyo, ni muhimu kutambua kuwa bei ya umeme inaweza kutegemea mambo mengi kama vile teknolojia iliyotumika, uwekezaji katika miundombinu, usimamizi wa nishati, na rasilimali zinazopatikana. Pia, teknolojia mpya inaweza kuboresha ufanisi na kupunguza gharama za uzalishaji wa umeme katika vyanzo vyote vya nishati.
Niliwahi kumsikia aliekuwa Mkurugenzi wa Tanesco akisema kuwa ata bwawa la Mwal Nyerere likamilike umeme hautoshuka bei.
******************************************"
Dhima kubwa ya muanzilishi wa ujenzi wa bwawa la Mwl Nyerere Hayati Magufuli ilikuwa ni kuwa na umeme wa kutosha na wa bei nafuu! Hayati Magufuli alikuwa anakuja na data kabisa juu ya gharama za unit 1 kwa nchi tofauti tofauti nakutelezea kuwa umeme wetu ni bei juu na tukiendelea kuwa hivi ni ngumu kutoa kwenye Tanzania ya Viwanda.
Hayati alituambia mpaka gharama za uzalishaji za umeme wa maji ni nafuu kuliko vyanzo vingine! Sasa inakuwaje leo unatoka mtu unatuambia mtauza umeme nje ya nchi lakini hamuwezi kushusha bei ya umeme katika nchi yenu? Kwani huko nje ya nchi ndiyo wamewachagua na ndiyo mnawatumikia?
Kwa nini umeme ghali unaweza kuwa kizuizi kwa wawekezaji wa viwanda:
1. Ufanisi wa Uendeshaji: Gharama ndogo za umeme hupunguza gharama za uzalishaji na huongeza ufanisi wa viwanda. Hii inaweza kuifanya biashara kuwa ya kuvutia na inayopata faida.
2. Usalama wa Muda wa Uendeshaji: Umeme wa gharama nafuu unaweza kuwa na uhakika zaidi wa upatikanaji wa nishati. Hii inaweza kuzuia viwanda kutokupata usumbufu unaosababishwa na kukatika kwa umeme mara kwa mara.
3. Ushindani wa Kimataifa: Katika soko la kimataifa, gharama ndogo za umeme zinaweza kufanya bidhaa za viwanda kuwa na bei ya ushindani zaidi kwenye soko la dunia.
4. Kuvutia Viwanda Vipya: Nchi zenye gharama nafuu za umeme zinaweza kuwavutia wawekezaji wanaotaka kuanzisha viwanda vipya au kupanua shughuli zao.
Kwa hiyo, sera za serikali na uwekezaji katika miundombinu ya umeme inaweza kuchangia katika kuvutia wawekezaji wa viwanda. Hata hivyo, ni muhimu kuhakikisha kuwa uzalishaji wa umeme unakwenda sambamba na utunzaji wa mazingira na viwango vya kimataifa vya ubora na usalama.
Chanzo cha umeme cha bei nafuu kinaweza kutofautiana kutoka nchi moja hadi nyingine na pia inategemea muktadha wa kila eneo. Hapa kuna aina kadhaa za vyanzo vya umeme vinavyoweza kutoa umeme wa bei nafuu:
1. Nishati ya Maji: Mimea ya kuzalisha umeme kwa kutumia nguvu ya maji kwenye mito na mabwawa inaweza kutoa umeme wa bei nafuu. Nchi zenye vyanzo vingi vya maji zinaweza kuwa na umeme wa bei nafuu.
2. Nishati ya Jua: Nishati ya jua (solar) inaweza kuwa chanzo cha umeme wa bei nafuu katika maeneo yenye jua la kutosha. Teknolojia ya nishati ya jua imeendelea na inazidi kuwa ya bei nafuu.
3. Nishati ya Upepo: Nishati ya upepo (wind) inaweza kutoa umeme wa bei nafuu katika maeneo yenye upepo wa kutosha. Nchi nyingi zimeanzisha mitambo ya upepo kuzalisha umeme.
4. Nishati ya Nyuklia: Nishati ya nyuklia inaweza kuwa na gharama za uzalishaji wa umeme za chini, lakini ujenzi na usimamizi wa mitambo ya nyuklia unaweza kuwa na gharama kubwa mwanzoni.
5. Nishati ya Gesi Asilia: Nishati ya gesi asilia inaweza kuwa chanzo cha umeme wa bei nafuu katika nchi zinazozalisha gesi asilia kwa wingi.
6. Nishati ya Makaa ya Mawe: Makaa ya mawe yamekuwa chanzo cha umeme wa bei nafuu katika baadhi ya maeneo, ingawa kuna wasiwasi kuhusu athari zake kwa mazingira na mabadiliko ya tabianchi.
7. Nishati ya Biomass: Katika baadhi ya maeneo, nishati ya biomass (mfano, kutumia kuni) inaweza kuwa chanzo cha umeme wa bei nafuu.
8. Nishati ya Geothermal: Katika maeneo yenye shughuli za volkano, nishati ya geothermal inaweza kutumika kutoa umeme wa bei nafuu.
Hata hivyo, ni muhimu kutambua kuwa bei ya umeme inaweza kutegemea mambo mengi kama vile teknolojia iliyotumika, uwekezaji katika miundombinu, usimamizi wa nishati, na rasilimali zinazopatikana. Pia, teknolojia mpya inaweza kuboresha ufanisi na kupunguza gharama za uzalishaji wa umeme katika vyanzo vyote vya nishati.
Niliwahi kumsikia aliekuwa Mkurugenzi wa Tanesco akisema kuwa ata bwawa la Mwal Nyerere likamilike umeme hautoshuka bei.
******************************************"
Dhima kubwa ya muanzilishi wa ujenzi wa bwawa la Mwl Nyerere Hayati Magufuli ilikuwa ni kuwa na umeme wa kutosha na wa bei nafuu! Hayati Magufuli alikuwa anakuja na data kabisa juu ya gharama za unit 1 kwa nchi tofauti tofauti nakutelezea kuwa umeme wetu ni bei juu na tukiendelea kuwa hivi ni ngumu kutoa kwenye Tanzania ya Viwanda.
Hayati alituambia mpaka gharama za uzalishaji za umeme wa maji ni nafuu kuliko vyanzo vingine! Sasa inakuwaje leo unatoka mtu unatuambia mtauza umeme nje ya nchi lakini hamuwezi kushusha bei ya umeme katika nchi yenu? Kwani huko nje ya nchi ndiyo wamewachagua na ndiyo mnawatumikia?
