The Sheriff
JF-Expert Member
- Oct 10, 2019
- 617
- 1,801
Mila zimekuwa nguzo muhimu katika utamaduni wa jamii, zikichangia kudumisha uhusiano na kuleta umoja. Hata hivyo, katika hali fulani, mila hizi zinaweza kuwa chanzo cha madhara makubwa ambayo hayawezi kupuuzwa. Swali lililoulizwa na Mbunge wa Viti Maalum, Maryam Azan Mwinyi, kuhusu mila ya kuwekeza mke tumboni kwa mama, linaendelea kuibua mijadala.
Ni jambo la kushangaza kujua kuwa mila hii inaendelea kuwepo katika enzi hizi za taarifa nyingi na ufahamu mpana. Jibu la Waziri wa Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wanawake na Makundi Maalum, Dkt. Dorothy Gwajima, limedhihirisha kuwa mila hii potofu inaendelea kuathiri jamii ndani ya mipaka ya nchi yetu.
Mbunge Mwinyi alitaka kujua jinsi serikali inavyoshughulikia mila hii potofu, hususan katika mikoa ya Manyara na Arusha, ambapo Dkt. Gwajima alieleza kuwa serikali inatambua umuhimu wa kutofautisha mila zenye manufaa na zile zenye madhara, ikiwa ni pamoja na mila ya kuwekeza mke akiwa tumboni mwa mama.
Ni jambo la kusikitisha kuona kuwa hili linatokea katika nchi ambayo imeridhia mikataba ya kimataifa inayolenga kulinda haki za binadamu na za watoto. Ni jambo la aibu kuona kuwa, licha ya kuwa na upatikanaji wa taarifa na utandawazi, mila hii inaendelea kutekelezwa kwa baadhi ya jamii.
Kwa wale wasiofahamu mila hii, inahusu utaratibu wa mtu kujitolea kumuoa au kumuolea mtu ambaye bado hajazaliwa. Hii inamaanisha kuwa maisha ya ndoa ya mtu huyu yanapangwa na kuamuliwa na wengine kabla hata ya kuzaliwa kwake.
Kwa kawaida, mila hii inalenga kudumisha uhusiano wa kijamii au wa kimila katika jamii fulani. Kwa mfano, katika baadhi ya maeneo, inaweza kuwa njia ya kuimarisha uhusiano wa kibiashara au wa kifamilia kati ya familia mbili. Kwa kuunganisha familia hizi, inaweza kuchochea mahusiano ya biashara au kurahisisha kubadilishana rasilimali na huduma.
Hata hivyo, manufaa haya mara nyingi hayazingatii madhara yanayoweza kumkumba yule mlengwa wa ndoa hiyo, ambaye mara nyingi hana taarifa kuhusu hatua inayochukuliwa kwa niaba yake. Huu ni mfano wazi wa jinsi ambavyo mila zinavyoweza kuathiri maisha ya mtu, jamii, na hata dunia kwa ujumla.
Mila hii inakiuka haki za binadamu kwa mtoto, ambaye anapaswa kuzaliwa na uhuru wa kuamua maisha yake ya baadaye. Badala yake, mila hii inamlazimisha kufuata ahadi ya ndoa ambayo hajachagua mwenyewe wala kuidhinisha.
Kumwekea mtoto ahadi ya ndoa kabla ya kuzaliwa kunamnyima uwezo wa kuchagua mwelekeo wake wa kimapenzi na maisha anapokuwa mtu mzima. Hii pia inaweza kumfanya asiweze kutimiza ndoto zake kwa sababu anakuwa ameshajitolea kwa mtu ambaye hata hajamchagua.
Mbali na hayo, ahadi hii ya ndoa inaweza kuathiri elimu na kujitegemea kwa mtoto. Hii ni changamoto, kwani inapunguza fursa zake za kujenga maisha bora na kujifunza kwa kina. Hivyo, mila hii inaweza kumweka katika mzunguko wa umaskini na utegemezi.
Kuwa na mwenzi asiyechaguliwa na mtu mwenyewe kunaweza kusababisha uhusiano wa dhati kutoweka. Mtu anaweza kukosa uhusiano wa furaha na mwenzi wake, na hii inaweza kuathiri furaha na ubora wa maisha yake yote. Katika jamii ambayo mila hii inazingatiwa, mtu anayekataa kufuata ahadi ya ndoa iliyowekwa kabla hajazaliwa anaweza kutengwa na kubaguliwa. Hii inaweza kusababisha matatizo ya kihisia, kujisikia kutengwa, na hata matatizo ya kisaikolojia.
Mila hii inaendeleza dhana potofu ya jinsia na inaweka wanawake katika nafasi dhaifu. Inaimarisha wazo kwamba wanawake hawawezi kufanya maamuzi binafsi na wanapaswa tu kufuata ahadi zilizowekwa na wengine. Wanawake waliofungwa na mila hii wananyimwa fursa za kujitegemea kiuchumi na kushiriki kikamilifu katika maendeleo ya kijamii, hivyo kusababisha kudorora kwa maendeleo ya jamii nzima.
Mila hii inakinzana na Malengo ya Maendeleo Endelevu yaliyowekwa na Umoja wa Mataifa, haswa Malengo yanayohusu usawa wa kijinsia na ujenzi wa jamii endelevu. Kuendelea kwa mila hii potofu kunaweza kuzuia kufikia malengo haya muhimu.
Katika dunia inayosisitiza haki za binadamu, usawa wa kijinsia, na maendeleo endelevu, ni muhimu kuangazia madhara ya mila hizi na kuchukua hatua za kubadilisha mitazamo ya jamii. Elimu ina jukumu muhimu katika kujenga ufahamu kuhusu haki za binadamu na umuhimu wa uhuru binafsi. Kwa kufanya hivyo, tunaweza kufungua mlango kwa mabadiliko chanya na kujenga jamii inayojali na kuheshimu kila mmoja wetu.
