jemsic
Member
- Jul 1, 2020
- 21
- 51
Picha na Ebony FM
UTANGULIZI
Nafasi ya upinzani katika kukuza uwajibikaji wa chama tawala ni tata na limedumu kuwa swala mtambuka. Vyama vya upinzani vinaweza kuchukua jukumu hili muhimu katika kuwajibika kwa serikali ya chama kilichopo madarakani kwa namna mbali mbali ikiwa ni pamoja na kutoa ukaguzi wa shughuli za mamlaka mbalimbali na kukuza uwazi kwa kutoa taarifa yakinifu.
Hata hivyo, mara nyingi wamekuwa wakikabiliana na changamoto kubwa zikiwemo viongozi wake kutiwa ndani, kunyanyaswa, vitisho na kufanyiwa jeuri. Licha ya changamoto hizo, vyama vya upinzani vinaweza kuwa na mchango mkubwa katika kuhakikisha kuwa serikali zinawajibika kwa wananchi amabo ndio waliowaweka madarakani kwa kuwapigia kura za kutosha. Ili kudumisha demokrasia nchini ni bora zaidi kuupa upinzani nguvu ili kutia chachu na kuongeza kasi ya uwajibikaji ili kufikia malengo ya maendeleo thabiti katika nchi yetu.
VYAMA PINZANI NA UWAJIBIKAJI
Uwajibikaji ni nyenzo muhimu sana kwa ajili ya utendaji mzuri wa demokrasia ya nchi yoyote duniani. Vyama vya upinzani vina mchango mkubwa katika kukuza nguzo hii muhimu ya demokrasia. Vyama pinzani hufanya uwajibishaji wa serikali za vyama tawala, ukaguzi wa mamlaka za serikali na kukuza hali ya watumishi na viongozi wa nchi kwa kufanya kila lililo ndani ya uwezo wao kufikia malengo ya kuwatuikia watanzania na taifa kwa jumla. Hivyo basi vyama vya upinzani vinaweza kuwa msaada sana katika kuhakikisha kuwa serikali inakidhi mahitaji ya watu wake na kuwafanya kuwa wawajibikaji kwa wananchi waliowachagua na kuwaweka madarakani.
NJIA AMBAZO VYAMA PINZANI HUTUMIA KUKUZA UWAJIBIKAJI
Kuna njia nyingi ambazo vyama vya upinzani vinaweza kukuza uwajibikaji na hizi ni pamoja na:
Kwanza, vyama vya upinzani vinaweza kutumia sauti zao bungeni kuchunguza sera za serikali na kuiwajibisha serikali. Hivyo uwepo wa wawakilishi wa vyama pinzani ndani ya bunge tukufu huleta changamoto na kukufanya chama tawala kuwa na mtazamo tofauti wa mambo namna ya kuendesha nchi.
Pili, vyama vya upinzani vinaweza kutumia vyombo vya habari kutoa uelewa kuhusu mambo ambayo hayatekelezwi ipasavyo ndani ya serikali na kuweka shinikizo kwa serikali kuchukua hatua.
Tatu, vyama vya upinzani vinaweza kuandaa maandamano ili kuonyesha kutridhika na kutoidhinisha baadhi ya sera za serikali ambazo haziko sawa na hazijakidhi vigezo na matakwa ya kutumiwa katika shughuli mbalimbali.
Nne, vyama vya upinzani vinaweza kufanya kazi na asasi za kiraia ili kukuza uwazi katika shuguli mbalimbali zinazoendelea mfano mikataba inayosainiwa iliyobeba mustakabli wa taifa zima.
NJIA AMBAZO VYAMA PINZANI HUTUMIA KUKUZA UWAJIBIKAJI
Kuna njia nyingi ambazo vyama vya upinzani vinaweza kukuza uwajibikaji na hizi ni pamoja na:
Kwanza, vyama vya upinzani vinaweza kutumia sauti zao bungeni kuchunguza sera za serikali na kuiwajibisha serikali. Hivyo uwepo wa wawakilishi wa vyama pinzani ndani ya bunge tukufu huleta changamoto na kukufanya chama tawala kuwa na mtazamo tofauti wa mambo namna ya kuendesha nchi.
Pili, vyama vya upinzani vinaweza kutumia vyombo vya habari kutoa uelewa kuhusu mambo ambayo hayatekelezwi ipasavyo ndani ya serikali na kuweka shinikizo kwa serikali kuchukua hatua.
Tatu, vyama vya upinzani vinaweza kuandaa maandamano ili kuonyesha kutridhika na kutoidhinisha baadhi ya sera za serikali ambazo haziko sawa na hazijakidhi vigezo na matakwa ya kutumiwa katika shughuli mbalimbali.
Nne, vyama vya upinzani vinaweza kufanya kazi na asasi za kiraia ili kukuza uwazi katika shuguli mbalimbali zinazoendelea mfano mikataba inayosainiwa iliyobeba mustakabli wa taifa zima.
CHANGAMOTO
Licha ya jukumu muhimu ambalo vyama vya upinzani vinaweza kutekeleza, mara nyingi hukutana na changamoto lukuki. Moja ya changamoto kubwa zinazovikabili vyama vya upinzani ni unyanyasaji, vitisho na vurugu hasa kipindi cha mikutano au uendeshwaji wa shughuli zao kama maandamano huru. Katika nchi nyingi, wanasiasa wa upinzani mara kwa mara wananyanyaswa, kutishwa, na hata kuuawa na chama tawala ili kufisha ukweli utaosemwa hadharani. Hii inafanya kuwa vigumu kwa vyama vya upinzani kufanya kazi ipasavyo na kushindwa kufikia lengo la kuwepo kwa serikali yenye kuwajibika ipasavyo.
Changamoto ya pili inayovikabili vyama vya upinzani ni uhaba wa rasilimali. Vyama vya upinzani mara nyingi huwa rasilimali kidogo mfano rasilimali fedha huwa kidogo sana, jambo ambalo hufanya iwe vigumu kwao kuajiri wafanyakazi, kuandaa makituano na vigumu kufanya uwasilishaji wenye tija waa mwenendo mzima wa chama tawala. Ukosefu huu wa rasilimali unaweza kufanya iwe vigumu kwa vyama vya upinzani kushindana ipasavyo na chama tawala hata katika kipindi cha uchaguzi.
Changamoto ya pili inayovikabili vyama vya upinzani ni uhaba wa rasilimali. Vyama vya upinzani mara nyingi huwa rasilimali kidogo mfano rasilimali fedha huwa kidogo sana, jambo ambalo hufanya iwe vigumu kwao kuajiri wafanyakazi, kuandaa makituano na vigumu kufanya uwasilishaji wenye tija waa mwenendo mzima wa chama tawala. Ukosefu huu wa rasilimali unaweza kufanya iwe vigumu kwa vyama vya upinzani kushindana ipasavyo na chama tawala hata katika kipindi cha uchaguzi.
MAPENDEKEZO
Kuna mambo kadhaa yanayoweza kufanywa ili kuvisaidia vyama vya upinzani kuondokana na changamoto zinazowakabili. Kwanza, serikali zinapaswa kuchukua hatua kulinda haki za wanasiasa wa upinzani na kuhakikisha kwamba hawabughudhiwi, hawatishiwi wala kuuawa. Pili, serikali zinapaswa kutoa msaada wa kifedha na rasilimali nyingine muhimu kwa vyama vya upinzani ili viweze kujiendesha kwa ufanisi. Tatu, mashirika ya kimataifa yanapaswa kutoa msaada kwa vyama vya upinzani, ikiwa ni pamoja na mafunzo na usaidizi wa kiufundi. Mafunzo haya kwa wanachama wa vyama pinzani yatawasaidia kuelewa wajibu na haki zao na kuepusha migongano na chama tawala katika kutekeleza majukumu yake.
HITIMISHO
Jukumu la vyama vya upinzani katika kukuza uwajibikaji hasa wa chama tawala ni muhimu sana kwa maendeleo na ustawi wa nchi. Vyama vya upinzani hufanya jukumu kubwa katika kutia shime ya uwajibikaji kwa serikali ya chama tawala, kufanya ukaguzi wa mamlaka za umma na kukuza uwazi ili kuleta utawala bora. Licha ya changamoto wanazokabiliana nazo, vyama vya upinzani vinaweza kuwa na mchango mkubwa katika kuhakikisha kuwa serikali zinawajibika kwa wananchi kwa ajili ustakabali wa maendeleo ya nchi.
Vyama vya upinzani vina mchango mkubwa katika kukuza uwajibikaji na utawala bora kwa kushirikiana na chama kilichopo madarakani. Wanaweza kufanya hivi kwa kuwajibika kwa serikali, kutoa ukaguzi wa mamlaka, na kukuza uwazi na utawala bora. Hata hivyo, mara nyingi wanakabili changamoto kubwa zikiwemo kutiwa ndani kunyanyaswa na vitisho kutoka kwa vyombo vya dola. Changamoto hizo zikitatuliwa zote itakuwa ndo wanzo wa umilele wa uwajibikaji chama chochote kinashika hatamu ya uongozi.
Vyama vya upinzani vina mchango mkubwa katika kukuza uwajibikaji na utawala bora kwa kushirikiana na chama kilichopo madarakani. Wanaweza kufanya hivi kwa kuwajibika kwa serikali, kutoa ukaguzi wa mamlaka, na kukuza uwazi na utawala bora. Hata hivyo, mara nyingi wanakabili changamoto kubwa zikiwemo kutiwa ndani kunyanyaswa na vitisho kutoka kwa vyombo vya dola. Changamoto hizo zikitatuliwa zote itakuwa ndo wanzo wa umilele wa uwajibikaji chama chochote kinashika hatamu ya uongozi.
