SoC03 Uwajibikaji: Suluhisho la Changamoto za Sekta ya Afya na Ubora wa Huduma za Afya

[Mwl.RCT]

UWAJIBIKAJI: SULUHISHO LA CHANGAMOTO ZA SEKTA YA AFYA NA UBORA WA HUDUMA ZA AFYA
Imeandikwa na: MwlRCT

​

I. Utangulizi

Je, unajua kuwa uwajibikaji unaweza kuboresha sekta ya afya nchini Tanzania?
Uwajibikaji una faida nyingi, kama vile kuongeza uwazi, ufanisi, usalama, uaminifu, ushirikiano, na haki katika utoaji wa huduma za afya. Makala hii itachambua changamoto za sekta ya afya na jinsi uwajibikaji unavyoweza kutatua changamoto hizo. Pia makala hii itapendekeza mikakati na hatua za kuimarisha uwajibikaji na ubora wa huduma za afya.

​

Uwajibikaji katika Sekta ya Afya

Je, unajua nini maana ya uwajibikaji katika sekta ya afya?
Uwajibikaji katika sekta ya afya ni hali ya kuwa na wajibu au jukumu la kitendo au matokeo fulani. Uwajibikaji unaweza kuwa wa kisheria, wa kimaadili, wa kitaasisi, wa kisiasa, au wa kiutendaji na unahusisha wahudumu wa afya, watoa maamuzi, wafadhili, na wananchi.
​

Uwajibikaji una umuhimu mkubwa katika sekta ya afya kwani unachangia katika kutii sheria, kanuni, sera, na viwango vinavyosimamia sekta hii. Pia unachangia katika kuongeza uwazi, ufanisi, usalama, uaminifu, ushirikiano, na haki katika utoaji wa huduma za afya. Uwajibikaji unachangia katika kuimarisha utawala bora na haki za binadamu katika sekta ya afya.


Changamoto za Sekta ya Afya

Je, unajua kwamba sekta ya afya Tanzania inakabiliwa na changamoto nyingi zinazoathiri afya na maisha ya wananchi?
Sekta ya afya nchini Tanzania inakabiliana na changamoto nyingi zinazosababisha athari kubwa kwa afya na maisha ya wananchi. Kati ya changamoto hizo ni uhaba wa rasilimali, ufisadi na ubadhirifu, na ubaguzi na unyanyasaji katika utoaji wa huduma za afya. Uhaba wa rasilimali kama vile wahudumu wa afya, bajeti ndogo ya afya, upungufu wa vifaa na dawa muhimu, na kutegemea sana misaada kutoka kwa wafadhili wa nje, unazuia sekta ya afya kutoa huduma bora kwa wananchi. Ufisadi, ubadhirifu, na matumizi mabaya ya rasilimali yanapunguza rasilimali za sekta ya afya, na ubaguzi na unyanyasaji unakosea heshima na usawa kwa wahudumu wa afya na wagonjwa.

Picha | Changamoto Sekta ya Afya
​

Changamoto hizi zinahitaji kutatuliwa ili kuboresha huduma za afya na kufikia malengo ya maendeleo endelevu. Kupunguza ufisadi na ubadhirifu, kuongeza uwajibikaji, na kuhakikisha haki na usawa katika utoaji wa huduma za afya ni muhimu katika kuboresha sekta ya afya. Aidha, kuongeza rasilimali, kuboresha mazingira ya kazi na kuimarisha mfumo wa utawala bora pia ni hatua muhimu katika kufikia malengo haya. Ni wakati wa kushughulikia changamoto hizi ili kuboresha afya ya wananchi na kufikia maendeleo endelevu.

​

Uwajibikaji katika Kutatua Changamoto za Sekta ya Afya

Je, unajua kuwa uwajibikaji ni suluhisho muhimu katika kutatua changamoto za sekta ya afya nchini Tanzania?
Uwajibikaji ni suluhisho muhimu katika kutatua changamoto za sekta ya afya nchini Tanzania. Uwajibikaji unaweza kusaidia kuongeza rasilimali, kupunguza ufisadi na matumizi mabaya ya rasilimali, na kuondoa ubaguzi na unyanyasaji katika utoaji wa huduma za afya. Kwa kufuata kanuni na maadili yanayosisitiza heshima na usawa kwa wagonjwa na wahudumu wa afya, uwajibikaji unaweza kusaidia kuondoa vitendo vya unyanyasaji na ubaguzi.
​

Kwa kuweka mipango na bajeti inayolingana na mahitaji na vipaumbele vya sekta hiyo, uwajibikaji unaweza kusaidia kuongeza rasilimali za sekta ya afya. Kwa kuongeza ushiriki wa wananchi na wadau wengine katika kufuatilia na kuwajibisha wadau wa sekta hiyo, uwajibikaji unaweza kusaidia kupunguza ufisadi, ubadhirifu, na matumizi mabaya ya rasilimali za sekta ya afya. Uwajibikaji ni muhimu katika kuboresha afya ya wananchi, kuimarisha utawala bora na haki za binadamu, na kufikia malengo ya maendeleo endelevu nchini Tanzania.

​

Mikakati na Hatua za Kuimarisha Uwajibikaji na Ubora wa Huduma za Afya

Je, unajua nini kinachohitajika ili kuimarisha uwajibikaji na ubora wa huduma za afya nchini Tanzania?
Ili kuimarisha uwajibikaji na ubora wa huduma za afya nchini Tanzania, kuna mikakati na hatua mbalimbali ambazo zinaweza kuchukuliwa na wadau wa sekta ya afya. Hatua hizo ni pamoja na kuweka sera na mikakati ya kitaifa, kuweka mifumo na mbinu za kusimamia na kutathmini uwajibikaji na ubora wa huduma za afya, kuweka motisha na vikwazo kwa wadau wa sekta ya afya, na kuongeza uelewa na uwezo wa wadau wa sekta ya afya. Hatua hizi zinahitaji ushirikiano na ushiriki wa wadau wote wa sekta ya afya.
​

Ni muhimu kuweka malengo, vipaumbele, viashiria, majukumu, na rasilimali zinazohitajika kwa ajili ya kuimarisha uwajibikaji na ubora wa huduma za afya. Vilevile, mifumo na mbinu zinapaswa kuwezesha ukusanyaji, uchambuzi, uwasilishaji, na utumiaji wa taarifa za uwajibikaji na ubora wa huduma za afya. Motisha na vikwazo vinapaswa kutegemea utendaji wa wadau wa sekta ya afya kulingana na viwango na viashiria vilivyowekwa. Pia, unapaswa kuongeza uelewa na uwezo wa kiufundi na kiutawala kwa wadau wa sekta ya afya ili kufikia malengo ya uwajibikaji na ubora wa huduma za afya.

Hitimisho na Mapendekezo

Katika makala hii, nimeeleza maana na umuhimu wa uwajibikaji katika sekta ya afya; nimechambua changamoto zinazokabili sekta ya afya na jinsi uwajibikaji unavyoweza kusaidia kutatua changamoto hizo; na nimependekeza mikakati na hatua za kuimarisha uwajibikaji na ubora wa huduma za afya. Nimehitimisha kuwa uwajibikaji ni suluhisho muhimu katika kuboresha sekta ya afya na kufikia malengo ya maendeleo katika sekta ya Afya. Hivyo basi, napendekeza kuwa wadau wa sekta ya afya wachukue hatua zifuatazo:

• Kuweka sera na mikakati ya kitaifa ya kuimarisha uwajibikaji na ubora wa huduma za afya.
  
  
• Kuweka mifumo na mbinu za kusimamia na kutathmini uwajibikaji na ubora wa huduma za afya.
  
  
• Kuweka motisha na vikwazo kwa wadau wa sekta ya afya ili kuchochea uwajibikaji na ubora wa huduma za afya.
  
  
• Kuongeza uelewa na uwezo wa wadau wa sekta ya afya juu ya uwajibikaji na ubora wa huduma za afya.

Rejea

1. HakiElimu. (2019). Ubaguzi na unyanyasaji katika huduma za afya Tanzania: Utafiti wa kijamii. hakielimu.org/files/publications/document137Ubaguzi%20na%20Unyanyasaji%20katika%20Huduma%20za%20Afya%20Tanzania.pdf
2. Wizara ya Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto. (2019). Taarifa ya hali ya afya nchini Tanzania 2018/19. moh.go.tz/en/reports
3. WHO. (2019). Tanzania: Country profile on human resources for health 2019. apps.who.int/hrh/documents/TZA_HRH_Profile_2019.pdf

 

[Numbisa]

Nice