Tuige hii desturi ya wachaga

[prnchrmin]

Andiko reeefu kumbe pumba tupu,
wewe wachaga huwajui unawasikia tu.
Wachaga ni wezi
wachaga majambazi
wachaga washirikina,hayo mabiashara yao ni uchawi mtupu.
NENDA kule kwao Romba kila nyumba kuna mtoto taahira ndani.

Si kwel wachaga wapambanaji sana

 

[lukesam]

Andiko reeefu kumbe pumba tupu,
wewe wachaga huwajui unawasikia tu.
Wachaga ni wezi
wachaga majambazi
wachaga washirikina,hayo mabiashara yao ni uchawi mtupu.
NENDA kule kwao Romba kila nyumba kuna mtoto taahira ndani.

Wivu wa kike ni hatari kwa afya yako..

 

[chakii]

Kinachonifurahisha kwa wachanga kama una pesa na nafuu ya maisha unaweza kuwamaliza wake wa jamaa zako wote kwa kuwapiga ndonga na bado ukawa unasifiwa.

Mkuu umekosa cha kuposti kabisa?? Banghead

 

[prnchrmin]

Lengo lajo lilokuwa kuhalalisha uhuni wa wachaga kupendeleana kwenye taasisi mbalimbali za serikali au binafsi. Huna jipya

Mti wenye matunda ndo hupigwa mawe siku zote MA MEKU KABILA KUBWA TZ

 

[chaggaa15]

My name sugests

 

[Ritz]

Mkuu umekosa cha kuposti kabisa?? Banghead

Mkuu huo ndiyo ukweli ingawa unauma hizo ndiyo tabia zenu kama una mke mzuri halafu huna pesa utajuta hizi sifa zenu bana mbona mnachagua sifa zingine mnaziacha.

 

[chakii]

Mkuu huo ndiyo ukweli ingawa unauma hizo ndiyo tabia zenu kama una mke mzuri halafu huna pesa utajuta hizi sifa zenu bana mbona mnachagua sifa zingine mnaziacha.

Tupe na za kabila lako mkuu....

 

[Ritz]

Tupe na za kabila lako mkuu....

Mmeru mkuu wangu lakini kwa sasa nipo Karatu.

 

[born to win]

Tz nzima hakuna kabila wataftaj kama chaga mkubal mkatae wanaakil za kutafuta pesa hawa jamaa iwe halal au laah kinachomata kwao n pesa wapewe sifa maana wanastahil hakuna kisicho na mapungufu

 

[Sendoro Mbazi]

lazima ujivunie maana unakupa mali za laana ujambazi na ushikina

hongera kwa kujifariji mkuu,

 

[Nkungulume]

Mwaka jana nilibahatika kwenda Arusha kikazi ambako nililazimika kukaa kwa muda wa majuma mawili. Kuna mambo ya maana nimejifunza kutoka kwa kabila la wachaga, ambayo kama watanzania tukiyatilia maanani, yanaweza kutuletea maendeleo kwa haraka.

Katika pitapita zangu sikuwahi kuwaona wachaga wakiwa wamekaa kwenye vijiwe au vikundi vya kupiga soga—kila mtu yupo serious na kazi au shughuli inayomuingizia kipato. Kuna baa moja maarufu ambayo nilipenda kwenda kula chakula ambako pia nilijifunza jambo kuhusu kabila hili. Sikuweza kuwakuta wachaga wakilewa ovyo kama watu wa makabila mengine. Mchaga akitoka kazini hupitia baa na kunywa bia zake 2 au 3 na kisha huondoka kwenda nyumbani kujipumzisha ili kesho awahi kazini kwake kuchapa kazi bila kuathiriwa na mning’inio (hangover) wa ulevi. Wachaga huwa hawakeshi kwenye mabaa wakilewa chakali. Hawana utamaduni huo hata kidogo.

Aidha, wachaga ni watu ambao wanaheshimu sana kazi. Kazi wanayoiweza na ambayo imewapa sifa sana ni biashara. Sote ni mashahidi jinsi ambavyo watu wa kabila hili wametapakaa nchi nzima wakifanya shuguli za biashara kuanzaia ya duka (Dukani kwa Mangi) hadi biashara kubwa kabisa. Hakuna mtaa katika nchi hii ambako utakosa duka la Mangi. Nadhani mazingira ya mikoa wanayotoka (Arusha & Kilimanjaro) inachangia sana kuwafanya wawe wajasiriamali na watafuta mali/utajiri. Katika mikoa hii, hakuna ardhi ya kutosha kuendesha shughuli za kilimo. Hivyo, inawalazimu kuwa wajasiriamali moja kwa moja tangu wakiwa na umri mdogo.

Wazazi wa kichaga huwarithisha watoto wao ELIMU badala ya ARDHI (ambayo hawana). Mzazi akishamsomesha mwanae hadi akahitimu chuo au kozi fulani, ndio nitolee. Usitegemee kwamba atakupa urithi mwingine zaidi ya huo hata kama ana utajiri wa kutisha—sahau kabisa! Hili nalo linasaidia kuwafanya watoto wa kichaga wasome kwa bidii na kufaulu vizuri. Ushahidi wa hili ni kwenye matokeo ya mitihani ya kitaifa. Mara nyingi mikoa ya Arusha na Kilimanjaro hufanya vizuri kila mwaka. Ndio maana wachaga wengi hushiikilia nafasi za juu serikalini na katika sekta muhimu hapa nchini. Sio kwamba wanapendelewa au kupendeleana kikabila bali inatokana na juhudi zao za kusaka elimu na maendeleao kwa bidii zao zote.

Ikiwa kila mtanzania akiiga utamaduni huu wa wachaga ni wazi kwamba nchi hii itapata maendeleo haraka kuliko tunavyotarajia. Kwa bahati mbaya makabila mengine wanaweza sana kujikweza na kujisifu (Wahaya), kukatana mapanga na kupigana vita (Wakurya), kucheza ngoma na bao (Wakwere, Wadengereko na Wakwere na baadhi ya makbila ya pwani), kujinyonga (watani zangu Wahehe), kula chamaki nchanga na (watani zangu Wamakonde na Wahehe), n.k.

Utamaduni huu wa maendeleo kutoka kwa watani zangu wachaga nimeupenda sana na ningeomba kila mtanganyika mpenda maendeleo auige.

Nawasilisha.
:yield:

Wenyeji wa Arusha siyo wachaga

 

[EMMYGUY]

Andiko reeefu kumbe pumba tupu,
wewe wachaga huwajui unawasikia tu.
Wachaga ni wezi
wachaga majambazi
wachaga washirikina,hayo mabiashara yao ni uchawi mtupu.
NENDA kule kwao Romba kila nyumba kuna mtoto taahira ndani.

Wee muongo, una uhakika kila nyumba kuna mtoto taahira (usishuhudie uwongo).

 

[Upepo wa Pesa]

Always i feel so proud when am at moshi, (hata niende ulaya) moshi is my home, chagga is my tribe and am so proud of that!!

 

[kinauche]

Wangekuwa wamesoma wasingejazana kwenye mitaa ya jiji la dsm, wakitung'arishia mokasini zetu,hawana lolote msiwape promo bure,sijaona mhaya ambaye anasifika kwa kusoma akifanya kazi hiyo.

Huyu atakuwa ana mtindio wa ubongo kama siyo wivu uliokithiri. I am proud to be a Chagga.

pole sana mdau kuzaliwa uchagani raha sana aisee ukitaka kujua uzuri wa wachaga subiri december nenda kule migombani uone......yani kama wazungu wanapoenda vacation......ushauri wangu kua mpole waangalie wachaga wanayofanya alafu iga mifano toka kwao

 

[Ndachuwa]

Mwaka jana nilibahatika kwenda Arusha kikazi ambako nililazimika kukaa kwa muda wa majuma mawili. Kuna mambo ya maana nimejifunza kutoka kwa kabila la wachaga, ambayo kama watanzania tukiyatilia maanani, yanaweza kutuletea maendeleo kwa haraka.

Katika pitapita zangu sikuwahi kuwaona wachaga wakiwa wamekaa kwenye vijiwe au vikundi vya kupiga soga—kila mtu yupo serious na kazi au shughuli inayomuingizia kipato. Kuna baa moja maarufu ambayo nilipenda kwenda kula chakula ambako pia nilijifunza jambo kuhusu kabila hili. Sikuweza kuwakuta wachaga wakilewa ovyo kama watu wa makabila mengine. Mchaga akitoka kazini hupitia baa na kunywa bia zake 2 au 3 na kisha huondoka kwenda nyumbani kujipumzisha ili kesho awahi kazini kwake kuchapa kazi bila kuathiriwa na mning’inio (hangover) wa ulevi. Wachaga huwa hawakeshi kwenye mabaa wakilewa chakali. Hawana utamaduni huo hata kidogo.

Aidha, wachaga ni watu ambao wanaheshimu sana kazi. Kazi wanayoiweza na ambayo imewapa sifa sana ni biashara. Sote ni mashahidi jinsi ambavyo watu wa kabila hili wametapakaa nchi nzima wakifanya shuguli za biashara kuanzaia ya duka (Dukani kwa Mangi) hadi biashara kubwa kabisa. Hakuna mtaa katika nchi hii ambako utakosa duka la Mangi. Nadhani mazingira ya mikoa wanayotoka (Arusha & Kilimanjaro) inachangia sana kuwafanya wawe wajasiriamali na watafuta mali/utajiri. Katika mikoa hii, hakuna ardhi ya kutosha kuendesha shughuli za kilimo. Hivyo, inawalazimu kuwa wajasiriamali moja kwa moja tangu wakiwa na umri mdogo.

Wazazi wa kichaga huwarithisha watoto wao ELIMU badala ya ARDHI (ambayo hawana). Mzazi akishamsomesha mwanae hadi akahitimu chuo au kozi fulani, ndio nitolee. Usitegemee kwamba atakupa urithi mwingine zaidi ya huo hata kama ana utajiri wa kutisha—sahau kabisa! Hili nalo linasaidia kuwafanya watoto wa kichaga wasome kwa bidii na kufaulu vizuri. Ushahidi wa hili ni kwenye matokeo ya mitihani ya kitaifa. Mara nyingi mikoa ya Arusha na Kilimanjaro hufanya vizuri kila mwaka. Ndio maana wachaga wengi hushiikilia nafasi za juu serikalini na katika sekta muhimu hapa nchini. Sio kwamba wanapendelewa au kupendeleana kikabila bali inatokana na juhudi zao za kusaka elimu na maendeleao kwa bidii zao zote.

Ikiwa kila mtanzania akiiga utamaduni huu wa wachaga ni wazi kwamba nchi hii itapata maendeleo haraka kuliko tunavyotarajia. Kwa bahati mbaya makabila mengine wanaweza sana kujikweza na kujisifu (Wahaya), kukatana mapanga na kupigana vita (Wakurya), kucheza ngoma na bao (Wakwere, Wadengereko na Wakwere na baadhi ya makbila ya pwani), kujinyonga (watani zangu Wahehe), kula chamaki nchanga na (watani zangu Wamakonde na Wahehe), n.k.

Utamaduni huu wa maendeleo kutoka kwa watani zangu wachaga nimeupenda sana na ningeomba kila mtanganyika mpenda maendeleo auige.

Nawasilisha.
:yield:

Ni kweli tunayaweza yote hayo ila mmetunyima uongozi wa juu wa Taifa letu kana kwamba hamtaki maendeleo ya kweli katika Taifa letu.

 

[tpaul]

Wangekuwa wamesoma wasingejazana kwenye mitaa ya jiji la dsm, wakitung'arishia mokasini zetu,hawana lolote msiwape promo bure,sijaona mhaya ambaye anasifika kwa kusoma akifanya kazi hiyo.

mkuu umesoma uzi au umekurupuka tu kama nyumbu kabla ya kusoma?

 

[isambe]

mkuu umesoma uzi au umekurupuka tu kama nyumbu kabla ya kusoma?

Nadhani nyumbu wanajulikana watokako.Narudia tena msijipe promo hapa mjini nyie ma shoe shiner

 

[Ndachuwa]

Nadhani nyumbu wanajulikana watokako.Narudia tena msijipe promo hapa mjini nyie ma shoe shiner

Rejea somo ulilofundishwa linalohusiana na "DIVISION OF LABOUR". Shoe shine nao wana umuhimu wake katika uchumi wa Taifa letu. Mtu huyu unayemdharau anapata kipato cha kujikimu yeye, familia yake na wazazi wake aliowaacha kule kijijini; na kwa taarifa yako habari sahihi kule kijijini kuwa fulani yuko DSM ni mfanya biashara.

Kama anaingiza TZS 20,000 kwa siku wewe unadhani mfanyakazi wa Urafiki mwenye Diploma anapata kipato hicho kwa siku?

 

[Abigail2011]

Mimi ni Mkuria,Baba yangu alishaniambia ukienda mahali popote hapa Tz ukimkosa mchaga ni siishi hilo eneo halifai.

 

[drima]

Andiko reeefu kumbe pumba tupu,
wewe wachaga huwajui unawasikia tu.
Wachaga ni wezi
wachaga majambazi
wachaga washirikina,hayo mabiashara yao ni uchawi mtupu.
NENDA kule kwao Romba kila nyumba kuna mtoto taahira ndani.

Limbukeni na zumbukuku wewe