Karibu Lamu

Jumbe Kondo

Jumbe Kondo

Senior Member
Oct 18, 2011
109
68
lamu shela_aerial_small.jpg


Lamu ni mji mkubwa katika kisiwa cha Lamu kwenye pwani ya Kenya. Ina wakaazi takribani 10,000. Mji pia ni makao makuu ya Wilaya ya Lamu na Jimbo gatuzi la Lamu.

Mji upo upande wa kaskazini-mashariki mwa kisiwa kando na mkondo unaotenganisha visiwa vya Lamu na Manda. Mkondo huu ni bandari asilia inayohifadhiwa na dhoruba na mawimbi makali ya bahari.

Mji wa Lamu
Lamu lina umbo la kanda ndefu mwambaoni. Mji wa kale umegawiwa kwa mitaa arobaini lakini kuna sehemu mbili hasa - Mkomani upande wa kaskazini penye nyumba kubwa ya mawe na Langoni upande wa kusini ambako wakazi wageni walijenga nyumba za udongo.

Jengo kubwa la mji ni ngome lililioko ufukweni.

Mwambao wa leo umepatikana tu karne ya 19. Mwambao wa kale unaonekana kwa barabara ya Harambee (au: Usita wa Mui). Wakati wa kujenga ngome ufukweni. Enzi za jadi ilikuwa na maji yenye kina kidogo hivyo ikaamuliwa kujaza sehemu hizi na kupanua eneo la mji kuingia ufuoni. Watu wenye uwezo walijenga nyumba zao kubwa na ufuo ukahimarishwa kwa ukuta.
 
Shwari kaka.
Hapa Lamu ndipo Kiswahili kilipoanzia kwa hiyo usitie hofu.
marakabisho na ususi yatafanywa muda si mrefu.

Azarel said:
Sawa, tutafika Lamu Inshallah...ila rekebisha kiswahili chako hapo pa:-

Karne la... Karne ya...

Watu mnamo 10,000 Watu takriban 10,000
Click to expand...
 
Historia
Wataalamu wengi huamini ya kwamba mji wa Lamu uliundwa katika karne ya 14. Historia ya Kilwa ambayo ni taarifa iliyoandikwa kwa lugha ya Kiarabu mnamo karne ya 16 inadai ya kwamba chanzo cha mji kilitokea wakati wa kufika kwa familia moja kutoka Shiraz (Uajemi) katika karne ya tatu baada ya Hijra iliyonunua kisiwa kutoka watu wa bara.

Ila vyanzo asilia vinaonyesha mji umetengezwa karne ya nane na wenyeji wakiwa Waswahili Waamu enzi hizo wakiitwa Wangozi na kaka zao Wapokomo na Wabajuni.
 
Biashara ya Kimataifa
Mji ulistawi kwenye biashara kati ya pwani la Afrika Mashariki na Bara Arabu, Uhindi na hata Uchina. Kilwa ilikuwa kituo kwa ajili ya majahazi yaliyopita njiani. Miji yote ya Uswahilini ilinunua bidhaa kutoka Waarabu na Wahindi na kuuza pembe za ndovu, ganda la kobe na mazao pamoja na watumwa. Biashara kubwa ya Lamu ilikuwa miti aina ya mkoko yenye ubao usiooza rahisi hasa hauliwi na mchwa hivyo unafaa vizuri kwa ujenzi wa nyumba. Mikoko ilipatikana tele kwenye fungu-visiwa ya Lamu lakini siku hizi imepungua mno hivyo serikali imepiga maarufu kuziuza nje.
 
Wachina nao walikuja kufanya biashara sana sehemu hii karne ya kumi na tatu na nne.
Meli yao kubwa ilizama maeneo ya Pate na mabaharia walionusurika kubaki na kuzaliana na wenyeji.
Hadi leo wapo WaPate na Wafaza wengi wenye asili ya Uchina.
---
Kikundi cha wataalam wa mambo ya kale kutoka Uchina kiliwasili nchini Kenya miaka ya nyuma kufanya utafiti wa mabaki ya meli ya kale ya Uchina.
Utafiti huu ulitoa mwangaza wa mawasiliano ya kwanza kabisa kati ya Uchina na Afrika Mashariki.
Meli hiyo iliyozama inadhaniwa kufika pwani ya kaskazini ya Kenya karibu na kisiwa cha Lamu mwaka 1418.
Inasadikiwa kwamba Mabaharia kadhaa wa Kichina waliogelea hadi nchi kavu wakati meli yao ilipogonga mwamba na kuzama katika ufukwe wa Lamu.
Uchunguzi wa DNA uliofanyiwa baadhi ya wakaazi wa Siu huko Pate wilayani Lamu umethibitisha kwamba kweli baadhi yao wana asili ya Kichina.
----
 
Kipindi cha Wareno
Wareno walifika Lamu mwaka 1506. Watawala wa Lamu walikosa kupatana nao na kuna taarifa za majaribio kadhaa za uasi. Lamu haikuwa kati ya miji kama Malindi, Kenya iliyoshikamana na Wareno kwa hiari yao. Mji ulitumia nafasi mbalimbali kuasi dhidi ya Wareno na kusababisha kuadhibiwa vikali kila safari hadi mwishowe Waarabu wa Omani waliwaondoa Wareno mnamo 1696 kabla ya kuteka kituo chao cha mwisho huko Mombasa 1698.
 
Karne za dhahabu ( Enzi za Ufanisi)
Kuja kwa Wareno kulivuruga biashara ya Bahari Hindi pamoja na heri ya miji mingi ya Waswahili. Kuondoka kwao kulisababisha nafasi kupatikana tena. Omani enzi hizo illifanya Lamu himaya na kutawala kwa mbali. Lamu ilianza kustawi kushinda miaka ya nyuma. Majengo mazuri yanayopamba mji wa kale yalijengwa karne za 18 na hasa ya 19.
 
Mwisho wa karne ya 18 Lamu ikajikuta katika mashindano makali na kisiwa jirani cha Pate.
Sultani Fumo Madi ibn Abi Bakara wa Pate alifaulu kuteka Lamu na kuanza kujenga boma kubwa lililopo hadi leo. Mwanzo wa karne ya 19 Lamu iliweza kujiondoa katika utawala wa majirani kwa ushindi wake dhidi ya jeshi la Pate katika mapigano ya Shela mwaka 1813. Hadi mwisho wa karne Lamu ilikuwa mji unaoongoza katika fungu la visiwa la Amu (Lamu Archipelago). Umuhimu wa biashara ya watumwa waliouzwa Zanzibar na Arabuni ikaongezeka na kazi ya watumwa iliwezesha mabwana kulima mashamba makubwa wakiuza mazao nje.

Kukwama na kurdorora
Sehemu ya pili ya karne ya 19 iliona mabadiliko tena. Usultani wa Zanzibar ulikuwa umerithi ubwana wa pwani kutoka Omani lakini uliweza kukaza utawala wake kwa sababu haukuwa mbali mno. Katika miaka tangu 1880 nchi za Ulaya zilianza kufanyaukoloni. Wajerumani walianzisha koloni yao Witu halafu wakajenga ofisi ya Posta ya Kijerumani kwenye mji wa Lamu kwa sababu palikuwa na bandari iliyo karibu zaidi. Lakini kuja kwa Wazungu na meli zao kubwa kuliondoa pia sehemu ya biashara kutoka Lamu. Meli kubwa zilipendelea mabandari makubwa zaidi kama Mombasa au Malindi.
 
Mwisho wa utumwa
Pigo kubwa kwa Lamu ilikuwa kupigwa marufuku utumwa. Waingereza walikuwa wakilazimisha Zanzibar kukataza kwanza biashara ya watumwa na baadaye utumwa wenyewe. Mabwana wote wenye mashamba makubwa kwenye pwani la Uswahilini walishindwa kuendelea na mashamba yao kwa sababu waliokuwa watumwa hawakutaka tena kuwahudumia kama watu huru.

Eneo lililosahauliwa katika Kenya huru:

Lamu ikakwama na kurudi nyuma katika Kenya iliyoona mabadiliko ya haraka wakati wa ukoloni na baadaye wakati wa uhuru. Wilaya ya Lamu ilibeba mzigo wa kusahauliwa kama maeneo mengine ya nchi nje ya nyanda za juu. Barabara ya lami haikufika wilaya ya lamu hadi mwaka 2006. Na hadi sasa ipo mbali sana na kijiji cha mokowe ambapo ndicho sehemu ya karibu bara mtu anapotua na kuabiri chombo akielekea kisiwani

Miaka ya nyuma utalii umeleta tena biashara mpya lakini mara nyingi ni watu wa nje ya Lamu wanaofaidika.
 
Utamaduni

Mifano bora ya sanaa na ufundi wa Kiswahili inapatikana Lamu.
Hivyo imepokelewa na UNESCO katika orodha la urithi wa dunia kwa sababu ni "mji wa Uswahilini uliohifadhiwa kushinda miji yote mingine".

Ngome ya Lamu iliyojengwa na watu wa Pate leo hii ni makumbusho yanayotembelewa na wageni wengi.

Makavaziyapo katika kituo cha kwanza cha posta ya Kijerumani katika Afrika ya Mashariki; Lamu ilikuwa kituo cha posta kwa koloni ya Kijerumani huko Witu.

Lamu kote magari hayaruhusiwi isipokuwa gari mojamoja la mkuu wa wilaya, polisi na hospitali. Watu hutembea na kutumia sana usafiri kwa punda.

Sherehe ya Maulidi
Katika karne ya 20 Lamu imekuwa mahali pa sherehe ya maulidi inayovuta wageni kutoka pande zote za Uswahilini na nchi za jirani. Sheikh Habib Saleh al Habshi alifika Lamu kutoka Hadramaut (Yemeni) katika miaka ya 1880 akafundisha kwenye madrasa. Akapata wanafunzi wengi akajenga Ribat ar-Riyada mwaka 1900 - Msikiti wa Riyadha. Chini ya uongozi wake sherehe ya maulidi ikasheherekewa na wanafunzi wake wengi walioimba aya za sifa kwa Allah na mtume Muhammad.

Sherehe imeendelea kuvuta washiriki na watazamaji wengi hata baada ya kifo chake mwaka 1935 hadi leo.
 
You must log in or register to reply here.

Similar Discussions

Back
Top Bottom
Forums
New posts
Post thread
Back