Offshore Seamen
JF-Expert Member
- Mar 9, 2018
- 4,947
- 12,517
Ship Chartering ni biashara ya ukodishaji meli baina ya mmiliki na mkodishaji kwa makubaliano maalumu.Charterer huyu ni mtu ambaye anaenda kukodisha meli.Charter Party huu ni mkataba wa makubaliano ya kukodisha meli kati ya mmiliki na mkodishaji.
Biashara ya kukodisha meli kuna madalali(Ship Brokers) hawa ndio kiunganishi kati ya wamiliki na wakodishaji. Ship Broker yeye uwasiliana na pande zote mbili na kufanya makubaliano pande zote na kusikiliza hitaji la kila mmoja.
Tuangalie aina za Ship Chartering
1.Time Charter
Huu ni ukodishaji wa meli kwa kipindi fulani cha muda, inaweza ikawa wiki,mwezi. Meli gharama za wafanyakazi na kuendesha meli kipindi chote cha mkataba zitakuwa za mmiliki na mkodishaji yeye atalipa gharama za kukodi meli,bandari,mafuta.
Hapa mmiliki atakuwa na mamlaka yote kwenye meli yake.
2.Voyage Charter
Huu ni ukodishaji wa meli kwa safari husika kutoka sehemu moja kwenda nyingine.Mfano meli inaweza ikakodiwa kwa safari ya kutoka Dar es Salaam itapopakia mzigo kwenda China itapoenda kushusha mzigo.
Kwenye ukodishaji huu gharama za kuhudumia meli na wafanyakazi wote hubaki chini ya mmiliki wa meli husika mkodishaji ulipa gharama za kusafirisha mzigo kwa tani.
Kwenye mkataba kuna makubaliano katika muda wa kushusha na kupakia mzigo(Laytime) endapo mkodishaji atawahi kufanya kwa wakati atalipwa pesa kama bonasi kwa kuwahi(Despatch). Na kama mkodishaji atachelewa kutokana na muda waliokubaliana itabidi amlipe mmliki gharama za uchelewaji(Demurrage Cost)
3.Demise/Bareboat Charter
Huu ni ukodishaji wa meli ambao mkodishaji ukodisha meli kwa kipindi fulani na umiliki uamia kwake na anakuwa na mamlaka ya kuhudumia meli,kusajili kwa utaifa anaotaka,kuwahudumia wafanyakazi.
Huu mfumo unatumika sana kwa wakodishaji meli za mafuta(Tankers) na shehena kichele(Bulk Cargo) mizigo isiyo wekwa kwenye kontena kama ngano,mahindi na makaa ya mawe.
Matajiri wa mashariki ya mbali na Asia wao huenda kwa watengeneza meli na hukodi meli ikiwa mpya (Hire and Purchase) ambapo hukubaliana kuikodi huku wakilipa kuinunua kipindi cha mkataba.
Angalizo: Kwenye biashara hii ya ukodishaji meli au boti wakodishaji wamekuwa wahanga maana kwenye mkataba huu vipengele vya masharti wamiliki wamekuwa wakiweka katika maandishi madogo sana na uwia vigumu mtu kusoma. Hii imepelekea kesi nyingi sana kwa wakodishaji pale wanapokosea kutokana na kutosoma vizuri vipengele vya mkataba.
Biashara ya kukodisha meli kuna madalali(Ship Brokers) hawa ndio kiunganishi kati ya wamiliki na wakodishaji. Ship Broker yeye uwasiliana na pande zote mbili na kufanya makubaliano pande zote na kusikiliza hitaji la kila mmoja.
Tuangalie aina za Ship Chartering
1.Time Charter
Huu ni ukodishaji wa meli kwa kipindi fulani cha muda, inaweza ikawa wiki,mwezi. Meli gharama za wafanyakazi na kuendesha meli kipindi chote cha mkataba zitakuwa za mmiliki na mkodishaji yeye atalipa gharama za kukodi meli,bandari,mafuta.
Hapa mmiliki atakuwa na mamlaka yote kwenye meli yake.
2.Voyage Charter
Huu ni ukodishaji wa meli kwa safari husika kutoka sehemu moja kwenda nyingine.Mfano meli inaweza ikakodiwa kwa safari ya kutoka Dar es Salaam itapopakia mzigo kwenda China itapoenda kushusha mzigo.
Kwenye ukodishaji huu gharama za kuhudumia meli na wafanyakazi wote hubaki chini ya mmiliki wa meli husika mkodishaji ulipa gharama za kusafirisha mzigo kwa tani.
Kwenye mkataba kuna makubaliano katika muda wa kushusha na kupakia mzigo(Laytime) endapo mkodishaji atawahi kufanya kwa wakati atalipwa pesa kama bonasi kwa kuwahi(Despatch). Na kama mkodishaji atachelewa kutokana na muda waliokubaliana itabidi amlipe mmliki gharama za uchelewaji(Demurrage Cost)
3.Demise/Bareboat Charter
Huu ni ukodishaji wa meli ambao mkodishaji ukodisha meli kwa kipindi fulani na umiliki uamia kwake na anakuwa na mamlaka ya kuhudumia meli,kusajili kwa utaifa anaotaka,kuwahudumia wafanyakazi.
Huu mfumo unatumika sana kwa wakodishaji meli za mafuta(Tankers) na shehena kichele(Bulk Cargo) mizigo isiyo wekwa kwenye kontena kama ngano,mahindi na makaa ya mawe.
Matajiri wa mashariki ya mbali na Asia wao huenda kwa watengeneza meli na hukodi meli ikiwa mpya (Hire and Purchase) ambapo hukubaliana kuikodi huku wakilipa kuinunua kipindi cha mkataba.
Angalizo: Kwenye biashara hii ya ukodishaji meli au boti wakodishaji wamekuwa wahanga maana kwenye mkataba huu vipengele vya masharti wamiliki wamekuwa wakiweka katika maandishi madogo sana na uwia vigumu mtu kusoma. Hii imepelekea kesi nyingi sana kwa wakodishaji pale wanapokosea kutokana na kutosoma vizuri vipengele vya mkataba.