Mtaalamu wa Akili Mnemba (AI) atoa onyo la 'ukoloni wa kidijitali' barani Afrika

[Chachu Ombara]

Bwana Ndiaye akizungumza na UN News kuhusu mazingira yajayo, akijenga juu ya uzoefu wake wa kusaidia kukuza mageuzi ya kidijitali nchini Senegal katika elimu ya juu, kutoa huduma kama mtaalam kwa Umoja wa Afrika katika kutunga Mkakati wa Pan-Afriican kuhusu akili mnemba, na kuchangia kwenye Ushirikiano wa Kimataifa wa Akili mnemba (GPAI), alikuwa na mtazamo huu


UN News: Akili Mnemba inawezaje kusaidia Afrika?

Seydina Moussa Ndiaye alijibu: Kuna nchi kadhaa za Kiafrika ambazo zinaanza kuwa na mkakati maalum wa artificial intelligence. Hata hivyo, kuna mkakati wa pana wa Kiafrika ambao utachapishwa hivi karibuni, na unaona jinsi AI inavyoweza kusaidia katika maendeleo ya Pan-African.

Kila mara, vijana wanaozindua biashara ndogo wanavutiwa na hili na wana kiu halisi ya maarifa katika uga wa Akili Mnemba. Hamu hii inaweza kuongezwa kwa msaada wa kimataifa.

Hata hivyo, kuna changamoto katika maeneo fulani, na Akili Mnemba inaweza kutumika kutatua matatizo fulani, ikiwa ni pamoja na kilimo. Katika sekta ya afya, Akili Mnemba inaweza kutatua matatizo mengi, hasa tatizo la ukosefu wa wafanyakazi.

Kitu kingine muhimu sana ni maendeleo ya utambulisho wa kitamaduni. Afrika imeonekana kama bara lenye utambulisho wa kitamaduni ambao haujaweza kujiweka vyema duniani kote. Kwa maendeleo ya Akili Mnemba, tunaweza kutumia njia hii ili utambulisho wa kitamaduni wa Kiafrika uweze kujulikana na kuthaminiwa vizuri zaidi.


UN News: Akili Mnemba inaweza kuleta kitishio kipi Afrika?

Seydina Moussa Ndiaye: Tishio kubwa kwangu ni ukoloni. Tunaweza kuishia na kampuni kubwa za kimataifa katika Akili Mnemba ambazo zitaimimina suluhisho zao kote barani, huku hazitoi nafasi ya kuunda suluhisho za ndani.

Sehemu kubwa ya data inayozalishwa sasa hivi barani Afrika inamilikiwa na kampuni za kimataifa ambazo miundombinu yao imeendelezwa nje ya bara, ambapo wataalamu wengi wa AI wa Kiafrika pia wanafanya kazi. Hii ni upotevu wa vipaji vya Kiafrika.

Elementi nyingine muhimu ya kuzingatia ni katika muktadha wa mapinduzi ya viwanda ya nne. Nguvu ya Akili Mnemba ikichanganywa na maendeleo katika bioteknolojia au teknolojia inaweza kutumika, na Afrika inaweza kuwa mahali ambapo suluhisho hizi mpya zinafanyiwa majaribio.

Ikiwa haitasimamiwa au chunguzwa, tunaweza kuishia na majaribio yanayofanyika kwa binadamu na vifaa kama chips au hata vipengele vya bioteknolojia vilivyowekwa ndani yetu. Hizi ni teknolojia ambazo hatuzifahamu vizuri sana. Kisheria, kuna vipengele fulani ambavyo havijazingatiwa. Mfumo wa kutumia mawazo na sheria zilizopo sio za ufanisi.

Kwa maneno ya wazi, na wakati ambapo hatudhibiti mambo haya, yanaweza kutokea bila mtu yeyote kujua. Tunaweza kuwa na Afrika ikitumiwa kama nguruwe kwa majaribio ya suluhisho mpya, na hii inaweza kuwa tishio kubwa sana kwa bara ya Afrika.


UN news: Je, unafikiri kikundi kipya cha ushauri cha Akili Mnemba cha Umoja wa Mataifa kitakuwa jukwaa litakalokuwezesha kuweka matatizo haya mezani?

Seydina Moussa Ndiaye: Ndiyo, kabisa. Tumeanza kazi yetu, na ni wazi sana. Hawa ni watu wenye vyeo vya juu ambao wanaelewa masuala ya kimataifa vizuri, na hakuna mada zilizozuiwa au kuwezewa kikwazo.

Ni muhimu sauti ya Afrika iwakilishwe katika kikundi hiki. Ushirikiano wa kisayansi wa kimataifa utaimarishwa na hautakuwa mdogo kwa nchi zenye nguvu kubwa tu. Kwa kiwango cha kimataifa, inajumuisha kila mtu na pia inasaidia nchi zilizoendelea kidogo.

Kwa sasa, kuna pengo halisi, na ikiwa hili halitatuliwi, tunakabiliwa na hatari ya kuongeza ukosefu wa usawa.

Chanzo: INTERVIEW: AI expert warns of 'digital colonization' in Africa

 

[mwanamwana]

Nimemuelewa sana hapa bwana Ndiaye. ''Sehemu kubwa ya data inayozalishwa sasa hivi barani Afrika inamilikiwa na kampuni za kimataifa ambazo miundombinu yao imeendelezwa nje ya bara, ambapo wataalamu wengi wa Akili Mnemba wa Kiafrika pia wanafanya kazi. Hii ni upotevu wa vipaji vya Kiafrika''.

 

[min -me]

Tishio Africa ni hawa viongozi wenzetu weusi wenye uchu wa madaraka na kupeana kiurithi kutoka kwa baba kwenda kwa mtoto bila kujali maslai ya taifa kwanza.