Zaitun kessy
Member
- Jan 16, 2023
- 22
- 37
Wazo la kuwa na sarafu moja ya Afrika limekuwa likijadiliwa tangu mwanzoni mwa miaka ya 1980, na jitihada zimefanywa katika miongo iliyofuata kuelekea lengo hilo.
Matumizi ya sarafu moja katika bara la Afrika yanaweza kuwa na athari kubwa katika kukuza uwajibikaji na utawala bora.
Hapa kuna baadhi ya mabadiliko yanayoweza kutokea:
1)Kuimarisha uwezo wa kufuatilia na kusimamia fedha,
Kwa kuwa nchi zote zinatumia sarafu moja, itakuwa rahisi zaidi kufuatilia miamala ya kifedha na kusimamia rasilimali za umma. Hii inaweza kusaidia kupunguza ufisadi na matumizi mabaya ya fedha za umma.
Kwa mfano, fikiria nchi mbili za Afrika ambazo zinatumia sarafu moja. Ikiwa kiongozi wa nchi moja anajaribu kuhamisha fedha kinyume cha sheria kwenda nchi nyingine, inaweza kuwa rahisi kugundua kwa sababu miamala yote itakuwa inafanyika kupitia mfumo wa sarafu moja.
Hii itakuwa rahisi zaidi kuliko wakati nchi hizo zinatumia sarafu tofauti na miamala inahitaji kufanyika kupitia benki na mabenki ya nje.
2)Kupunguza athari za ubadilishaji wa sarafu,
Sarafu za kitaifa mara nyingi hupata msukosuko kutokana na mabadiliko katika uchumi au matukio ya kisiasa. Hii inaweza kuathiri uwezo wa serikali kusimamia uchumi vizuri na kuongoza kwa utawala bora.
Kwa mfano, ikiwa nchi ina sarafu yake mwenyewe na thamani yake inaporomoka sana, inaweza kuathiri uwezo wa serikali kulipa madeni ya nje au kutekeleza sera za kiuchumi.
Lakini ikiwa nchi hiyo inatumia sarafu moja na inaunga mkono na nchi zingine, athari za mabadiliko katika thamani ya sarafu itakuwa ndogo, na hivyo kuimarisha utawala bora na uwajibikaji.
3)kurahisisha biashara na kukuza uchumi wa kikanda ,
Mfano mzuri wa hili ni Jumuiya ya Ulaya, ambapo nchi za wanachama zinaweza kufanya biashara bila vikwazo vya kubadilisha sarafu.
Hii inawarahisishia wafanyabiashara na wawekezaji kufanya shughuli zao bila usumbufu.
fikiria mfanyabiashara kutoka Tanzania anayetaka kufanya biashara na mteja kutoka Nigeria. Iwapo nchi hizi mbili zinatumia sarafu moja ya kawaida, mfanyabiashara huyo hatohitaji kubadilisha sarafu au kuhangaika na viwango vya ubadilishaji wa fedha.
Hii itarahisisha biashara na kuongeza kasi ya shughuli za kibiashara kati ya nchi hizo mbili.
4)Faida nyingine ya kutumia sarafu moja ni kuleta uthabiti wa kiuchumi katika nchi za Kiafrika.
Kwa mfano, sarafu ya Euro imesaidia kuimarisha uchumi wa nchi wanachama wa Jumuiya ya Ulaya. Nchi hizo zina nguvu pamoja na kusaidiana kifedha wakati wa changamoto za kiuchumi.
Hii inatoa uhakika kwa wawekezaji na inapunguza hatari za kifedha katika kanda hiyo.
Hata hivyo, Afrika bado inakabiliwa na changamoto kubwa katika kutotumia sarafu ya pamoja katika Afrika na jinsi inavyoathiri uwajibikaji na utawala bora.
1)Kurudisha Nyuma Maendeleo ya Kiuchumi,
Kutokuwepo kwa sarafu ya pamoja katika Afrika kunaweza kuchangia kurudisha nyuma maendeleo ya kiuchumi katika eneo hilo.
Kila nchi inatumia sarafu yake, na hii inaweza kuwa na athari hasi kwa biashara na uwekezaji.
Uwepo wa sarafu moja ungekuwa na athari chanya kwa uwezo wa biashara, kuvutia uwekezaji, na kuchochea maendeleo ya uchumi.
2)Ulemavu wa Sarafu za Kitaifa,
Sarafu za kitaifa mara nyingi zinakabiliwa na changamoto za kushuka kwa thamani, mfumuko wa bei, na utegemezi wa masoko ya kimataifa.
Hii inaweza kuathiri uwezo wa nchi kudhibiti uchumi wao na kuleta utulivu wa kifedha. Sarafu ya pamoja ingeweza kusaidia kupunguza changamoto hizi na kuongeza utulivu wa kiuchumi katika eneo zima.
3)Ugumu wa Biashara kati ya Nchi,
Kutokuwepo kwa sarafu ya pamoja kunaweza kuwa kikwazo kwa biashara kati ya nchi za Afrika. Tofauti za kubadilishana fedha na gharama kubwa za ubadilishaji wa sarafu hufanya biashara kuwa ngumu na ghali. Hii inaweza kusababisha kudorora kwa biashara na ukuaji wa kiuchumi katika eneo hilo.
Lakini kabla ya kutekeleza wazo la sarafu moja ya Kiafrika, kuna masuala kadhaa ambayo yanahitaji kushughulikiwa.
1)Kama ukosefu wa ushirikiano wa kikanda na uimara wa uchumi,
Kwa mfano, nchi za Kiafrika zina tofauti kubwa katika ukuaji wa uchumi na viwango vya mfumko wa bei.
Hii inaweza kuathiri thamani ya sarafu moja ya kawaida na kuleta changamoto katika usimamizi wake
2)Utulivu wa kifedha,
Nchi zinazoshiriki katika mradi huu zinahitaji kuwa na utulivu wa kiuchumi na mfumo imara wa kifedha.
Hii inaweza kuhusisha kuboresha sera za kiuchumi, kudhibiti mfumko wa bei, na kuimarisha sekta ya benki na miundombinu ya kifedha.
3)Ushirikiano wa kifedha,
Kuwezesha sarafu moja ya Kiafrika, kutakuwa na haja ya kuwa na mfumo wa kifedha ulioimarishwa na kusimamiwa vizuri. Hii inahusisha kuweka mfumo wa benki wa kisasa, kukuza masoko ya mitaji, na kuhakikisha uwazi na uwajibikaji katika matumizi ya fedha.
4)Uimara wa kisiasa na utawala bora,
Ni muhimu kwa nchi za Kiafrika kuwa na utawala bora na mfumo imara wa kisiasa ili kuhakikisha utulivu na uthabiti. Hii inaweza kuhusisha kuimarisha demokrasia, kukuza haki za binadamu, na kupambana na rushwa.
5)Kukuza biashara na uwekezaji, Kuwezesha sarafu moja ya Kiafrika kunahitaji kuwe na mazingira mazuri ya biashara na uwekezaji katika kanda. Nchi zinaweza kufanya hivyo kwa kuboresha miundombinu, kupunguza vikwazo vya biashara, na kutoa motisha kwa wawekezaji.
Pia muhimu kuelimisha umma na wadau wote kuhusu faida na changamoto za kuwa na sarafu moja ya Kiafrika. Elimu na uelewa wa umma vinaweza kusaidia kupata uungwaji mkono na kuimarisha imani katika mradi huo.
Baraza la Umoja wa Afrika uko Addis Ababa, Ethiopia, 29 , januari,2018. Picha kukoka The African Union Commission
"Pamoja Tunaweza: Africa Moja, Imara na Mshikamano"
Matumizi ya sarafu moja katika bara la Afrika yanaweza kuwa na athari kubwa katika kukuza uwajibikaji na utawala bora.
Hapa kuna baadhi ya mabadiliko yanayoweza kutokea:
1)Kuimarisha uwezo wa kufuatilia na kusimamia fedha,
Kwa kuwa nchi zote zinatumia sarafu moja, itakuwa rahisi zaidi kufuatilia miamala ya kifedha na kusimamia rasilimali za umma. Hii inaweza kusaidia kupunguza ufisadi na matumizi mabaya ya fedha za umma.
Kwa mfano, fikiria nchi mbili za Afrika ambazo zinatumia sarafu moja. Ikiwa kiongozi wa nchi moja anajaribu kuhamisha fedha kinyume cha sheria kwenda nchi nyingine, inaweza kuwa rahisi kugundua kwa sababu miamala yote itakuwa inafanyika kupitia mfumo wa sarafu moja.
Hii itakuwa rahisi zaidi kuliko wakati nchi hizo zinatumia sarafu tofauti na miamala inahitaji kufanyika kupitia benki na mabenki ya nje.
2)Kupunguza athari za ubadilishaji wa sarafu,
Sarafu za kitaifa mara nyingi hupata msukosuko kutokana na mabadiliko katika uchumi au matukio ya kisiasa. Hii inaweza kuathiri uwezo wa serikali kusimamia uchumi vizuri na kuongoza kwa utawala bora.
Kwa mfano, ikiwa nchi ina sarafu yake mwenyewe na thamani yake inaporomoka sana, inaweza kuathiri uwezo wa serikali kulipa madeni ya nje au kutekeleza sera za kiuchumi.
Lakini ikiwa nchi hiyo inatumia sarafu moja na inaunga mkono na nchi zingine, athari za mabadiliko katika thamani ya sarafu itakuwa ndogo, na hivyo kuimarisha utawala bora na uwajibikaji.
3)kurahisisha biashara na kukuza uchumi wa kikanda ,
Mfano mzuri wa hili ni Jumuiya ya Ulaya, ambapo nchi za wanachama zinaweza kufanya biashara bila vikwazo vya kubadilisha sarafu.
Hii inawarahisishia wafanyabiashara na wawekezaji kufanya shughuli zao bila usumbufu.
fikiria mfanyabiashara kutoka Tanzania anayetaka kufanya biashara na mteja kutoka Nigeria. Iwapo nchi hizi mbili zinatumia sarafu moja ya kawaida, mfanyabiashara huyo hatohitaji kubadilisha sarafu au kuhangaika na viwango vya ubadilishaji wa fedha.
Hii itarahisisha biashara na kuongeza kasi ya shughuli za kibiashara kati ya nchi hizo mbili.
4)Faida nyingine ya kutumia sarafu moja ni kuleta uthabiti wa kiuchumi katika nchi za Kiafrika.
Kwa mfano, sarafu ya Euro imesaidia kuimarisha uchumi wa nchi wanachama wa Jumuiya ya Ulaya. Nchi hizo zina nguvu pamoja na kusaidiana kifedha wakati wa changamoto za kiuchumi.
Hii inatoa uhakika kwa wawekezaji na inapunguza hatari za kifedha katika kanda hiyo.
Hata hivyo, Afrika bado inakabiliwa na changamoto kubwa katika kutotumia sarafu ya pamoja katika Afrika na jinsi inavyoathiri uwajibikaji na utawala bora.
1)Kurudisha Nyuma Maendeleo ya Kiuchumi,
Kutokuwepo kwa sarafu ya pamoja katika Afrika kunaweza kuchangia kurudisha nyuma maendeleo ya kiuchumi katika eneo hilo.
Kila nchi inatumia sarafu yake, na hii inaweza kuwa na athari hasi kwa biashara na uwekezaji.
Uwepo wa sarafu moja ungekuwa na athari chanya kwa uwezo wa biashara, kuvutia uwekezaji, na kuchochea maendeleo ya uchumi.
2)Ulemavu wa Sarafu za Kitaifa,
Sarafu za kitaifa mara nyingi zinakabiliwa na changamoto za kushuka kwa thamani, mfumuko wa bei, na utegemezi wa masoko ya kimataifa.
Hii inaweza kuathiri uwezo wa nchi kudhibiti uchumi wao na kuleta utulivu wa kifedha. Sarafu ya pamoja ingeweza kusaidia kupunguza changamoto hizi na kuongeza utulivu wa kiuchumi katika eneo zima.
3)Ugumu wa Biashara kati ya Nchi,
Kutokuwepo kwa sarafu ya pamoja kunaweza kuwa kikwazo kwa biashara kati ya nchi za Afrika. Tofauti za kubadilishana fedha na gharama kubwa za ubadilishaji wa sarafu hufanya biashara kuwa ngumu na ghali. Hii inaweza kusababisha kudorora kwa biashara na ukuaji wa kiuchumi katika eneo hilo.
Lakini kabla ya kutekeleza wazo la sarafu moja ya Kiafrika, kuna masuala kadhaa ambayo yanahitaji kushughulikiwa.
1)Kama ukosefu wa ushirikiano wa kikanda na uimara wa uchumi,
Kwa mfano, nchi za Kiafrika zina tofauti kubwa katika ukuaji wa uchumi na viwango vya mfumko wa bei.
Hii inaweza kuathiri thamani ya sarafu moja ya kawaida na kuleta changamoto katika usimamizi wake
2)Utulivu wa kifedha,
Nchi zinazoshiriki katika mradi huu zinahitaji kuwa na utulivu wa kiuchumi na mfumo imara wa kifedha.
Hii inaweza kuhusisha kuboresha sera za kiuchumi, kudhibiti mfumko wa bei, na kuimarisha sekta ya benki na miundombinu ya kifedha.
3)Ushirikiano wa kifedha,
Kuwezesha sarafu moja ya Kiafrika, kutakuwa na haja ya kuwa na mfumo wa kifedha ulioimarishwa na kusimamiwa vizuri. Hii inahusisha kuweka mfumo wa benki wa kisasa, kukuza masoko ya mitaji, na kuhakikisha uwazi na uwajibikaji katika matumizi ya fedha.
4)Uimara wa kisiasa na utawala bora,
Ni muhimu kwa nchi za Kiafrika kuwa na utawala bora na mfumo imara wa kisiasa ili kuhakikisha utulivu na uthabiti. Hii inaweza kuhusisha kuimarisha demokrasia, kukuza haki za binadamu, na kupambana na rushwa.
5)Kukuza biashara na uwekezaji, Kuwezesha sarafu moja ya Kiafrika kunahitaji kuwe na mazingira mazuri ya biashara na uwekezaji katika kanda. Nchi zinaweza kufanya hivyo kwa kuboresha miundombinu, kupunguza vikwazo vya biashara, na kutoa motisha kwa wawekezaji.
Pia muhimu kuelimisha umma na wadau wote kuhusu faida na changamoto za kuwa na sarafu moja ya Kiafrika. Elimu na uelewa wa umma vinaweza kusaidia kupata uungwaji mkono na kuimarisha imani katika mradi huo.
Baraza la Umoja wa Afrika uko Addis Ababa, Ethiopia, 29 , januari,2018. Picha kukoka The African Union Commission
"Pamoja Tunaweza: Africa Moja, Imara na Mshikamano"
