Mhaya
JF-Expert Member
- Aug 20, 2023
- 1,658
- 4,861
1. Lord's Resistance Army (LRA):
Hili ni kundi la waasi lililoanzishwa mwaka 1987 nchini Uganda na Joseph Kony. Kundi hili limehusishwa na vitendo vya kikatili, ikiwa ni pamoja na utekaji nyara, mauaji, na kuwatumia watoto kama wapiganaji. LRA limekuwa likiendesha harakati zake katika maeneo ya Afrika Mashariki, kama vile Uganda, Sudan Kusini, Jamhuri ya Afrika ya Kati, na Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo.
Lord's Resistance Army (LRA) lilianzishwa na Joseph Kony, ambaye alidai kuwa na mafungamano na imani ya Kikristo. Hata hivyo, mbinu zao za kijeshi na vitendo vyao vya kikatili vimepingwa na jamii ya Kikristo na viongozi wa dini.
Kundi hili limekuwa likishtumiwa vikali na jumuiya ya kimataifa kwa ukiukwaji mkubwa wa haki za binadamu. Juhudi za kuwashtaki viongozi wa LRA kwa mahakama ya kimataifa zimekuwa zikiendelea, na Joseph Kony amekuwa mmoja wa wahalifu wa kivita wanaosakwa.
Tangu kuanzishwa kwake, LRA imepoteza nguvu na msaada wake umepungua, lakini bado inaendelea kusababisha madhara na wasiwasi katika maeneo ya operesheni zake. Jumuiya ya kimataifa imeendelea kushirikiana na serikali za eneo hilo kujaribu kumaliza tishio la LRA na kusaidia waathirika wa machafuko yake.
2. Antibalaka: Antibalaka ni kundi la wanamgambo nchini Jamhuri ya Afrika ya Kati. Jina "Antibalaka" linamaanisha "watu wa upinzani kwa wale wanaoendesha pikipiki," na awali lilianzishwa kama jibu la kujibu mashambulizi dhidi ya machafuko na vitendo vya kikatili vinavyofanywa na kundi la waasi la Seleka ambalo liko chini ya dini ya kiislamu.
Mnamo mwaka 2012, kundi la Seleka, lenye asili ya Kiislamu, lilichukua madaraka nchini Jamhuri ya Afrika ya Kati, na hii ilisababisha mfululizo wa mapigano na ukiukwaji wa haki za binadamu. Antibalaka likaibuka kama kundi la waasi la Kikristo na washirika wao, wakipinga utawala wa Seleka.
Antibalaka limekuwa likishtumiwa kwa kufanya mashambulizi ya kulipiza kisasi, mauaji, na ukiukwaji mwingine wa haki za binadamu. Machafuko ya kikabila na kidini yamesababisha mgogoro wa kibinadamu nchini humo. Jumuiya ya kimataifa imekuwa ikijitahidi kuleta amani na kurejesha utulivu nchini Jamhuri ya Afrika ya Kati. Wamelaumiwa kwa kufanya mauaji ya kikabila, mauaji, mateso na uporaji dhidi ya raia wa Kiislamu.
3. National Liberation Front of Tripura (NLFT): ni kundi la waasi linalotaka kujitenga lililoanzia katika jimbo la Tripura nchini India. Lilianzishwa mwaka 1989, NLFT inataka kuunda dola huru la Kikristo linaloitwa "Tripuraland" kwa ajili ya watu wa asili ya Tripuri. Kundi hili limehusika na uasi na lina malalamiko yanayohusiana na tofauti za kijamii na kiuchumi, suala la uhamiaji, na upande wa pili, kutengwa kwa jamii ya wenyeji.
NLFT imeshamiri kwa shughuli zake za vurugu, ikiwa ni pamoja na mashambulizi dhidi ya vikosi vya usalama, utekaji nyara, na milipuko. Kundi hili limekosolewa kwa kushambulia jamii zisizo za kikristo na kushiriki katika kubadilisha watu dini kwa nguvu kuwa wakristo.
NLFT imekabiliana na vikosi vya usalama vya India na makundi mengine ya kikabila. Serikali ya India imetangaza kundi hili kuwa la kigaidi, na jitihada zimefanywa kushughulikia shughuli zake kwa njia za kijeshi na kidiplomasia. Kupitia miaka, kumekuwa na majadiliano na mazungumzo kati ya NLFT na serikali ya India, na baadhi ya makundi yamesalimu amri na kusaini makubaliano ya amani. Hata hivyo, kundi hilo limegawanyika, na baadhi ya makundi yanendelea na upinzani wa kijeshi licha ya jitihada za kutatua mzozo.
4. National Socialist Council of Nagaland (NSCN): Kikundi cha wanamgambo wanaopigania uhuru wa watu wa Naga, kabila lenye Wakristo wengi, kutoka India na Myanmar.
Kundi hili liliundwa mnamo 1980 baada ya kugawanyika na kuwa makundi mawili: NSCN (Isak-Muivah) na NSCN (Khaplang). NSCN (Isak-Muivah) inaongozwa na Thuingaleng Muivah na Isak Chishi Swu, wakati NSCN (Khaplang) inaongozwa na S.S. Khaplang.
NSCN inapigania kuanzishwa kwa taifa huru la Nagalim kwa watu wa kabila la Naga. Malengo yake yanajikita katika kudumisha utamaduni na utaifa wa Naga na kutenganisha eneo hilo kutoka India. NSCN imehusika katika mapigano na serikali ya India kwa miongo kadhaa.Kundi hilo limekuwa likitafuta suluhisho la kisiasa kwa mzozo wake na serikali ya India, na mazungumzo yamekuwa yakifanyika mara kwa mara. Hata hivyo, kuna changamoto nyingi zinazohusiana na kufikia makubaliano ya mwisho kati ya pande hizo. NSCN imewahi kushutumiwa kwa vitendo vya kigaidi, ikiwa ni pamoja na mashambulizi dhidi ya vikosi vya usalama na utekaji nyara. Mizozo ya kikabila na migogoro ya mipaka pia imehusishwa na shughuli zake.
Imehusika katika vita vya msituni, milipuko ya mabomu, mauaji, na mapigano na makundi yanayohasimiana. Pia inatekeleza kanuni kali za maadili kulingana na maadili ya Kikristo na desturi za Naga.
5. Maronite Christian Militias: Neno la pamoja kwa makundi mbalimbali yenye silaha ambayo yalipigana katika Vita vya Wenyewe kwa Wenyewe kwa Lebanon (1975-1990), hasa dhidi ya makundi ya Kiislamu na ya mrengo wa kushoto. Waliungwa mkono na nchi ya Israeli na Marekani, na walitaka kuhifadhi utawala wa kisiasa na kiuchumi wa jumuiya ya Wakristo wa Maronite huko Lebanon. Walihusika na ukatili mwingi, kama vile mauaji ya Sabra na Shatila, mauaji ya Karantina, na kuzingirwa kwa Tel al-Zaatar.
Mara nyingine, vikundi vya silaha vya Kikristo wa dhehebu la Maronite vinahusishwa na jamii ya Wakristo wa Maronite, haswa wakati wa Vita vya Wenyewe kwa Wenyewe vya Lebanon (1975-1990). Wakristo wa Maronite, jamii ya Kikatoliki Mashariki nchini Lebanon, walijikuta katika mazingira magumu ya migogoro ya kidini na kikabila nchini humo. Wakati wa vita vya wenyewe kwa wenyewe, makundi na mirengo tofauti iliyo na mahusiano na dini na makabila mbalimbali vilijitokeza. Vikundi vya silaha vya Wakristo wa Maronite, haswa, vilicheza jukumu kubwa katika mgogoro huo.
Baadhi ya vikundi muhimu vya Wakristo wa Maronite ni:
(a). Chama cha Phalange (Kataeb): Kilichoanzishwa na Pierre Gemayel, Phalange ilikuwa chama kikubwa cha Kikristo chenye silaha zake wakati wa vita vya wenyewe kwa wenyewe. Kilishiriki kwa kiasi kikubwa katika Vita vya Wenyewe kwa Wenyewe vya Lebanon, na silaha zake zilihusishwa na mauaji ya Sabra na Shatila mwaka 1982.
(b) Jeshi la Lebanon (LF): Awali lilikuwa kundi la silaha lililoongozwa na Bashir Gemayel, LF lilikuwa na uhusiano na jamii ya Wakristo wa Maronite na kucheza jukumu kubwa katika hatua za awali za vita hivyo.
(c) Walinda Mdalasini (Guardians of the Cedars): Kundi la silaha la mrengo wa kulia la Maronite, Walinda Mdalasini walikuwa na shughuli zao wakati wa vita vya wenyewe kwa wenyewe na kudai kuanzishwa kwa dola la Kikristo.
(d) Jeshi la Tigers: Kundi dogo la silaha la Wakristo wa Maronite lililofanya shughuli zake katika Mlima Lebanon wakati wa vita vya wenyewe kwa wenyewe.
Vikundi hivi vilishiriki katika mizozo mbalimbali na makundi mengine, ikiwa ni pamoja na makundi ya Kipalestina, makundi ya mrengo wa kushoto, na vikundi vingine vya kidini. Vita vya Wenyewe kwa Wenyewe vya Lebanon vilijaa mienendo isiyo na utabiri na uovu mwingi uliofanywa na vikundi tofauti vya silaha.
Vita vya Wenyewe kwa Wenyewe vya Lebanon vilisababishwa na mchanganyiko wa mambo kadhaa yanayojumuisha:
Mgawanyiko wa Kidini: Lebanon ni nchi yenye mchanganyiko wa dini tofauti, ikiwa ni pamoja na Waislamu (Wa Sunni na Shia), Wakristo (Wakatoliki na Waorthodoksi), na makabila mbalimbali. Migogoro ya kidini ilikuwa mojawapo ya sababu kubwa ya vita hivyo, huku makundi ya kidini yakipigania madaraka na ushawishi.
Kuingilia kwa Mataifa ya Kigeni: Mataifa jirani yalijihusisha na mgogoro wa Lebanon kwa kutoa msaada kwa pande tofauti, ikisababisha kuongezeka kwa uhasama na kutokuwa na utulivu.
Mchango wa Wakimbizi wa Kipalestina: Kuwepo kwa idadi kubwa ya wakimbizi wa Kipalestina nchini Lebanon kutokana na mizozo ya Israel na Palestina kulichangia mvurugo wa kisiasa na kijamii.
Kutoelewana kati ya Madhehebu ya Kiislamu: Kutoelewana kati ya madhehebu ya Kiislamu, hasa kati ya Wa Sunni na Wa Shia, lilichangia mivutano na migogoro.
Mabadiliko ya Uchumi: Mabadiliko ya uchumi na pengo kati ya matajiri na maskini yalichangia kutokea kwa hisia za kukosa haki na uasi.
6. Irish Republican Army: Shirika la kijeshi ambalo liliendesha kampeni ya vurugu dhidi ya utawala wa Uingereza huko Ireland Kaskazini kuanzia 1969 hadi 1997, na makundi yake yaliyojitenga ambayo yanaendelea kufanya kazi mara kwa mara. Lilikuwa kundi la paramilitary linalopigania uhuru wa Ireland kutoka kwa Uingereza. Ililenga kuiunganisha tena Ireland kama jamhuri, na iliundwa hasa na wazalendo wa Kikatoliki. Ilifanya milipuko ya mabomu, risasi, mauaji, na utekaji nyara, ikilenga vikosi vya usalama, wanasiasa, raia na watiifu.
Ilianza mwanzoni kama sehemu ya Sinn Féin, chama cha kisiasa kilichokuwa kinapigania uhuru wa Ireland, na wakati huo kilikuwa na uhusiano na Ukatoliki. Kwa kweli, katika awamu zake za mwanzo, IRA ilichukua msimamo wa Kikatoliki na wa kitaifa wa kupigania uhuru wa Ireland kutoka kwa Uingereza. Hata hivyo, ni muhimu kutambua kwamba Ukatoliki haukuwa mojawapo ya madhumuni makuu ya IRA bali badala yake ilikuwa ni sehemu ya utambulisho wa kitamaduni wa jamii ya Kikatoliki huko Ireland.Wakati wa miaka ya 1960 na 1970, IRA iligeuka kuwa kundi la kitaifa la paramilitary likipigania uhuru wa Ireland kutoka kwa Uingereza, na katika mchakato huo ilishirikiana na waumini wengine wa Kikatoliki. Hata hivyo, msimamo wa kidini ulichanganyika na masuala ya kisiasa, kijamii, na kiuchumi.
Mabadiliko yalitokea hasa katika miaka ya 1990 wakati IRA ilipotangaza usitishaji wa mapigano na kushiriki katika mazungumzo ya amani. Mkataba wa Amani wa Belfast wa 1998, ambao ulileta mwisho rasmi kwa vita vya wenyewe kwa wenyewe, ulikuwa na ushiriki mkubwa wa viongozi wa kidini na kisiasa, na ulianzisha mchakato wa kuleta amani na ushirikiano wa kidini huko Ireland.
7. Orange Volunteers (OV): Kundi la watiifu ambalo liliibuka Ireland Kaskazini mwaka wa 1998, kinyume na Mkataba wa Ijumaa Kuu uliomaliza mzozo kati ya IRA na serikali ya Uingereza. Ilidai kutetea utambulisho wa dhehebu la Waprotestanti na Waingereza wa Ireland Kaskazini, na kushambulia majengo ya Wakatoliki na Irish Republican Army, kama vile makanisa, nyumba, baa na shule.
Orange Volunteers ilikuwa kundi la paramilitary lililojulikana kushirikiana na wanachama wa Jumuiya ya Orange Order huko Ireland ya Kaskazini. Jina "Orange" linarejelea Jumuiya ya Orange Order, kikundi cha Kiprotestanti kilichochukuliwa kuwa sehemu muhimu ya utamaduni wa Kiprotestanti nchini Ireland.
Mwanzoni mwa miaka ya 1990, Orange Volunteers walijitokeza na kuanza kutekeleza shughuli za kigaidi na mashambulizi dhidi ya jamii ya Kikatoliki. Kundi hili lilikuwa likisema kuwa linapigania na kulinda haki za Wakristo wa Kiprotestanti na matakwa ya Jumuiya ya Orange Order.
Baadhi ya matukio ya vurugu yaliyofanywa na Orange Volunteers ni pamoja na mashambulizi dhidi ya watu binafsi wa Kikatoliki na majengo ya Kikatoliki. Kundi hili lilitangaza kusitisha kwa shughuli zake mnamo 1998, mwaka ambao Mkataba wa Amani wa Belfast ulisainiwa, ukimaliza rasmi vita vya wenyewe kwa wenyewe nchini Ireland ya Kaskazini.
8. Ku Klux Klan (KKK): Kundi la chuki la watu weupe walio na msimamo mkali zaidi ambalo lilianzia Marekani baada ya Vita vya wenyewe kwa wenyewe, na limeibuka tena kwa namna mbalimbali katika historia. Linatetea ukuu wa rangi ya ngozi nyeupe, imani ya Kiprotestanti, na taifa la Marekani, na inapinga uhamiaji, haki za kiraia, na tamaduni nyingine. Imetumia jeuri, vitisho, na propaganda kuwatia hofu na kuwakandamiza Waamerika wa Kiafrika, Wayahudi, Wakatoliki, wahamiaji, na watu wengine walio wachache.
kundi hili lenye chuki na ubaguzi wa rangi lilianzishwa nchini Marekani mnamo mwaka 1865. Kundi hili lilijitokeza baada ya Vita vya Wenyewe kwa Wenyewe vya Marekani na lilikuwa na malengo ya kuwakandamiza na kuogofya watu weusi, hasa Wamarekani weusi, wakati wa kipindi cha ujenzi wa upya (Reconstruction) na miongo iliyofuata.
KKK ya Kwanza (1865-1870s): Kundi hili lilianzishwa mwaka 1865 huko Pulaski, Tennessee. Lengo lake kuu lilikuwa kuwakandamiza Wamarekani weusi na watetezi wa haki zao za kiraia. KKK ilijulikana kwa vifo vingi, vitisho, na unyanyasaji dhidi ya watu wa rangi ya kibonye, na pia Wabunge wa Kusini waliojaribu kushiriki katika siasa za upya wa nchi.
KKK ya Pili (1910s-1940s): Baada ya muda wa utulivu, KKK ilifufuka katika miaka ya 1910, likichukua sura mpya na kueneza msimamo wake wa ubaguzi wa rangi na chuki dhidi ya jamii zingine. Kipindi hiki kilishuhudia usambazaji wa propaganda ya chuki, vitisho, na mauaji, hasa dhidi ya watu wa rangi ya kibonye na wapinzani wa kisiasa.
KKK ya Tatu (1950s-1960s): Katika miaka ya 1950 na 1960, KKK ilichukua jukumu kubwa katika kupinga harakati za haki za kiraia, hasa zile zinazopigania haki za Wamarekani weusi. Kundi hili lilihusika katika vitisho, mashambulizi, na mauaji ya watetezi wa haki za kiraia na watu wa rangi ya kibonye.
Ingawa KKK ilipoteza umaarufu wake wakati fulani, bado kuna makundi madogo madogo yanayojiita KKK yanayofanya shughuli zao hata leo. Kwa ujumla, KKK imekuwa ikichukuliwa kama kundi la chuki na kulaaniwa kimataifa kwa vitendo vyake vya ubaguzi na unyanyasaji.
9. Army of God (AOG): Mtandao uliolegea wa wanaharakati wa kupinga uavyaji mimba ambao uliibuka Marekani katika miaka ya 1980. Kundi hili linatetea matumizi ya ghasia kukomesha utoa mimba, na imehusishwa na milipuko ya mabomu, risasi, uchomaji moto, na utekaji nyara wa watoa mimba, kliniki, na wafuasi. Pia inakuza mtazamo wa Kikristo wa kimsingi wa kilimwengu ambao unapinga ushoga, ufeministi, na Ukafiri.
Army of God (AOG) kilianzishwa nchini Marekani, kinajulikana kwa kufanya mashambulizi dhidi ya watoaji mimba na vituo vya afya vinavyohusiana na utoaji mimba. Kikundi hiki kimejitambulisha kama kikundi cha "wahubiri wa vita vya kidini," wakitumia misingi ya kidini kama kisingizio cha vitendo vyao vya vurugu.
Miongoni mwa matukio yaliyosababishwa au kuhusishwa na AOG ni pamoja na:
Shambulizi la Watoaji Mimba: AOG imehusishwa na mashambulizi kadhaa dhidi ya watoaji mimba na vituo vya afya vinavyotoa huduma za utoaji mimba.
Mauaji ya Daktari wa Utoaji Mimba: Mnamo mwaka 1993, Daktari David Gunn aliuawa na mwanachama wa AOG nje ya kliniki yake huko Florida. Tukio hilo lilikuwa mojawapo ya matukio makubwa ya vurugu dhidi ya watoaji mimba.
Shambulizi la Kituo cha Utoaji Mimba cha Atlanta: Mwaka 1997, AOG ilihusishwa na shambulizi la bomu katika kituo cha utoaji mimba huko Atlanta, Georgia.
Kikundi hiki kinachukuliwa kama kundi la kigaidi kwa mujibu wa sheria za Marekani, na limekuwa likilaaniwa kwa vurugu zake na jamii kwa ujumla. Ingawa AOG linaweza kujitambulisha kama "wahubiri wa vita vya kidini," vitendo vyake vimelaaniwa na sehemu kubwa ya jamii, pamoja na makundi mengi ya kidini, ambayo yanakataa matumizi ya vurugu kama njia ya kueneza imani au maoni.
10. Eastern Lightening, a.k.a. Church of Almighty GOD (CAG): Harakati mpya ya kidini iliyoanzia Uchina katika miaka ya 1990. Inadai kuwa Yesu amerejea akiwa mwanamke wa Kichina anayeitwa Yang Xiangbin, ambaye ndiye kiongozi wa kundi hilo.
Yang Xiangbin, anayejulikana pia kama Lightning Deng, ni kiongozi mkuu wa kike wa kundi la kidini la Eastern Lightning, au Church of Almighty God (CAG). Yang Xiangbin amejitambulisha kama "Mama Mzazi," na wanachama wa kundi lake wanamwamini kuwa ni mpatanishi kati yao na "Mwenyezi Mungu," jina wanaloitumia kumwita Mungu kulingana na mafundisho yao.Yang Xiangbin anaonekana kama mtu muhimu katika uongozi wa CAG, akisaidiana na mwanzilishi mwingine wa kundi, Zhao Weishan. Kama kiongozi wa kike, amekuwa na jukumu kubwa katika kutoa mafundisho na maelekezo kwa wanachama wa kundi hilo. Mafundisho ya CAG yanajumuisha imani ya kuja kwa "Mwenyezi Mungu" katika mwili wa mwanadamu, ambayo kwa mujibu wao ni Yang Xiangbin.
Pia inaamini kwamba ulimwengu uko katika nyakati za mwisho, na kwamba wafuasi wake pekee ndio watakaookolewa. Imehusika katika matukio ya vurugu, kama vile mauaji ya McDonald ya 2014, tukio la Zhaoyuan la 2012 na milipuko ya mabomu ya Shijiazhuang ya 2002. kundi la kidini lililoanzishwa nchini China, na limejulikana kwa mafundisho yake yenye utata na shughuli za uinjilisti. CAG imekuwa ikiendesha shughuli za uinjilisti zinazokumbana na upinzani mkali wa serikali ya China, ambayo inalichukulia kama kundi la haramu. Wanachama wake wamekumbana na mateso na ukandamizaji, na shughuli zao zimeenea kimataifa wakati baadhi yao wakihama nchini mwao. Hata hivyo, CAG inakabiliwa na upinzani na kutazamwa kwa tahadhari kutokana na mafundisho yake na madai ya utume wa moja kwa moja kutoka kwa Mungu, huku ikilaaniwa na baadhi ya makanisa na serikali kwa ujumla.
11. Christian Identity Movement ni kundi la harakati za kupindukia za mrengo wa kulia, zenye mrengo wa kibaguzi na kuwapa kipaumbele watu weupe, na zenye chuki dhidi ya Wayahudi zilizoibuka nchini Marekani. Harakati hii inajulikana kwa tafsiri potofu ya Ukristo inayosisitiza imani za kibaguzi na zenye kutoa fursa kwa wachache. Wafuasi wa Christian Identity mara nyingi wanadai kuwa ni watu weupe wasio Wayahudi tu ndio wenye uzao wa kweli wa Waisraeli wa Kibiblia na, kwa hiyo, ndio watu waliochaguliwa na Mungu. Wanaamini Wana wa Israel ni wazungu pekee wenye rangi nyeupe tu, lakini wasio wayahudi. Yani mzungu yeyote asiye myahudi huyo ni mwana wa Israel.
Pia wanaamini Wazungu ndio watu waliopewa Ukuu, Akili na nafasi ya juu Duniani tofauti na jamaa za watu wengine. Wanaamini waafrika, waarabu, wachina, wahindu na watu wa jamii nyingine tofauti wanapaswa kuwa chini ya Wazungu. Pia wanaamini kihama watapigana Watu wa jamii tofauti tofauti ambapo wazungu wakristo ndio wataibuka washindi.
Kundi hili linahusishwa dhidi ya ubaguzi wa rangi, ubaguzi dhidi ya wayahudi na watu wa jamii nyingine.
12. Phineas Priesthood, hili ni kundi lenye harakati ndogo na za itikadi kali zinazohusishwa na dhana za ubaguzi wa rangi hususani kwa jamii nyingine tofauti na wazungu. Harakati hii inachukua jina lake kutoka kwa Phinehas, kuhani wa Agano la Kale ambaye, kulingana na Biblia, alimuua mwanaume Mwisraeli na mwanamke wa Midiani kwa kitendo cha kushtukiza kwa lengo la kudumisha imani ya wanavyoamini kuwa ni sheria za Mungu. Wafuasi wa Phineas Priesthood wanachukulia tukio hili la Kibiblia kama kisingizio cha matendo yao ya vurugu dhidi ya wapinzani na maadui wao, hasa wale wanaowaona kuwa sio watimilifu kwa misingi ya rangi au dini.
Wafuasi wa Phineas Priesthood mara nyingi wanahimiza na kushiriki katika matendo ya vurugu, wakiamini wanatimiza amri ya kimungu ya kusafisha jamii. Malengo ya vurugu zao yanaweza kuwa watu wa makabila, rangi au dini wanazoona kama zisizostahili.
Harakati hii ina asili yake katika imani za ubaguzi Watu wa rangi nyingine tofauti na wazungu, ikipendelea wazo la utukufu la kuwatukuza watu weupe na kuwaona wa juu kuliko watu wa rangi nyingine na mara nyingine kuonyesha chuki kali dhidi ya Wayahudi.
Wafuasi hutumia tafsiri za kuchagua za mistari ya Biblia, hasa ile ya Phinehas, kuhalalisha matendo yao ya vurugu. Wanajiona kama wapiganaji wa tafsiri yao ya Ukristo.
Wengi wa wanachama wa Phineas Priesthood wanachukia serikali na wanaweza kuiona kama chombo cha ukandamizaji. Baadhi ya watu waliohusishwa na harakati hii wamejiingiza katika vitendo vya upinzani dhidi ya serikali.
Chanzo: Mazungumzo na Bing, 1/13/2024
(1) Ugaidi wa Kikristo - Wikipedia. Christian terrorism - Wikipedia.
(2) Vyanzo vya Kidini vya Ugaidi wa Kikristo | Dini ya HuffPost. The Religious Sources of Christian Terrorism.
(3) DHS, FBI wanazionya jumuiya za kidini 'ina uwezekano mkubwa zitaendelea kuwa .... https://abcnews.go.com/Politics/dhs-fbi-warn-faith-based-communities-continue-targets/ hadithi?id=82323688.
(4) Karatasi ya Ukweli: Mashambulizi ya Kigaidi dhidi ya Walengwa wa Kidini katika ... - UMD. Fact Sheet: Terrorist Attacks against Religious Targets in the United States, 1970 – 2017 | START.umd.edu.
Hili ni kundi la waasi lililoanzishwa mwaka 1987 nchini Uganda na Joseph Kony. Kundi hili limehusishwa na vitendo vya kikatili, ikiwa ni pamoja na utekaji nyara, mauaji, na kuwatumia watoto kama wapiganaji. LRA limekuwa likiendesha harakati zake katika maeneo ya Afrika Mashariki, kama vile Uganda, Sudan Kusini, Jamhuri ya Afrika ya Kati, na Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo.
Lord's Resistance Army (LRA) lilianzishwa na Joseph Kony, ambaye alidai kuwa na mafungamano na imani ya Kikristo. Hata hivyo, mbinu zao za kijeshi na vitendo vyao vya kikatili vimepingwa na jamii ya Kikristo na viongozi wa dini.
Kundi hili limekuwa likishtumiwa vikali na jumuiya ya kimataifa kwa ukiukwaji mkubwa wa haki za binadamu. Juhudi za kuwashtaki viongozi wa LRA kwa mahakama ya kimataifa zimekuwa zikiendelea, na Joseph Kony amekuwa mmoja wa wahalifu wa kivita wanaosakwa.
Tangu kuanzishwa kwake, LRA imepoteza nguvu na msaada wake umepungua, lakini bado inaendelea kusababisha madhara na wasiwasi katika maeneo ya operesheni zake. Jumuiya ya kimataifa imeendelea kushirikiana na serikali za eneo hilo kujaribu kumaliza tishio la LRA na kusaidia waathirika wa machafuko yake.
2. Antibalaka: Antibalaka ni kundi la wanamgambo nchini Jamhuri ya Afrika ya Kati. Jina "Antibalaka" linamaanisha "watu wa upinzani kwa wale wanaoendesha pikipiki," na awali lilianzishwa kama jibu la kujibu mashambulizi dhidi ya machafuko na vitendo vya kikatili vinavyofanywa na kundi la waasi la Seleka ambalo liko chini ya dini ya kiislamu.
Mnamo mwaka 2012, kundi la Seleka, lenye asili ya Kiislamu, lilichukua madaraka nchini Jamhuri ya Afrika ya Kati, na hii ilisababisha mfululizo wa mapigano na ukiukwaji wa haki za binadamu. Antibalaka likaibuka kama kundi la waasi la Kikristo na washirika wao, wakipinga utawala wa Seleka.
Antibalaka limekuwa likishtumiwa kwa kufanya mashambulizi ya kulipiza kisasi, mauaji, na ukiukwaji mwingine wa haki za binadamu. Machafuko ya kikabila na kidini yamesababisha mgogoro wa kibinadamu nchini humo. Jumuiya ya kimataifa imekuwa ikijitahidi kuleta amani na kurejesha utulivu nchini Jamhuri ya Afrika ya Kati. Wamelaumiwa kwa kufanya mauaji ya kikabila, mauaji, mateso na uporaji dhidi ya raia wa Kiislamu.
3. National Liberation Front of Tripura (NLFT): ni kundi la waasi linalotaka kujitenga lililoanzia katika jimbo la Tripura nchini India. Lilianzishwa mwaka 1989, NLFT inataka kuunda dola huru la Kikristo linaloitwa "Tripuraland" kwa ajili ya watu wa asili ya Tripuri. Kundi hili limehusika na uasi na lina malalamiko yanayohusiana na tofauti za kijamii na kiuchumi, suala la uhamiaji, na upande wa pili, kutengwa kwa jamii ya wenyeji.
NLFT imeshamiri kwa shughuli zake za vurugu, ikiwa ni pamoja na mashambulizi dhidi ya vikosi vya usalama, utekaji nyara, na milipuko. Kundi hili limekosolewa kwa kushambulia jamii zisizo za kikristo na kushiriki katika kubadilisha watu dini kwa nguvu kuwa wakristo.
NLFT imekabiliana na vikosi vya usalama vya India na makundi mengine ya kikabila. Serikali ya India imetangaza kundi hili kuwa la kigaidi, na jitihada zimefanywa kushughulikia shughuli zake kwa njia za kijeshi na kidiplomasia. Kupitia miaka, kumekuwa na majadiliano na mazungumzo kati ya NLFT na serikali ya India, na baadhi ya makundi yamesalimu amri na kusaini makubaliano ya amani. Hata hivyo, kundi hilo limegawanyika, na baadhi ya makundi yanendelea na upinzani wa kijeshi licha ya jitihada za kutatua mzozo.
4. National Socialist Council of Nagaland (NSCN): Kikundi cha wanamgambo wanaopigania uhuru wa watu wa Naga, kabila lenye Wakristo wengi, kutoka India na Myanmar.
Kundi hili liliundwa mnamo 1980 baada ya kugawanyika na kuwa makundi mawili: NSCN (Isak-Muivah) na NSCN (Khaplang). NSCN (Isak-Muivah) inaongozwa na Thuingaleng Muivah na Isak Chishi Swu, wakati NSCN (Khaplang) inaongozwa na S.S. Khaplang.
NSCN inapigania kuanzishwa kwa taifa huru la Nagalim kwa watu wa kabila la Naga. Malengo yake yanajikita katika kudumisha utamaduni na utaifa wa Naga na kutenganisha eneo hilo kutoka India. NSCN imehusika katika mapigano na serikali ya India kwa miongo kadhaa.Kundi hilo limekuwa likitafuta suluhisho la kisiasa kwa mzozo wake na serikali ya India, na mazungumzo yamekuwa yakifanyika mara kwa mara. Hata hivyo, kuna changamoto nyingi zinazohusiana na kufikia makubaliano ya mwisho kati ya pande hizo. NSCN imewahi kushutumiwa kwa vitendo vya kigaidi, ikiwa ni pamoja na mashambulizi dhidi ya vikosi vya usalama na utekaji nyara. Mizozo ya kikabila na migogoro ya mipaka pia imehusishwa na shughuli zake.
Imehusika katika vita vya msituni, milipuko ya mabomu, mauaji, na mapigano na makundi yanayohasimiana. Pia inatekeleza kanuni kali za maadili kulingana na maadili ya Kikristo na desturi za Naga.
5. Maronite Christian Militias: Neno la pamoja kwa makundi mbalimbali yenye silaha ambayo yalipigana katika Vita vya Wenyewe kwa Wenyewe kwa Lebanon (1975-1990), hasa dhidi ya makundi ya Kiislamu na ya mrengo wa kushoto. Waliungwa mkono na nchi ya Israeli na Marekani, na walitaka kuhifadhi utawala wa kisiasa na kiuchumi wa jumuiya ya Wakristo wa Maronite huko Lebanon. Walihusika na ukatili mwingi, kama vile mauaji ya Sabra na Shatila, mauaji ya Karantina, na kuzingirwa kwa Tel al-Zaatar.
Mara nyingine, vikundi vya silaha vya Kikristo wa dhehebu la Maronite vinahusishwa na jamii ya Wakristo wa Maronite, haswa wakati wa Vita vya Wenyewe kwa Wenyewe vya Lebanon (1975-1990). Wakristo wa Maronite, jamii ya Kikatoliki Mashariki nchini Lebanon, walijikuta katika mazingira magumu ya migogoro ya kidini na kikabila nchini humo. Wakati wa vita vya wenyewe kwa wenyewe, makundi na mirengo tofauti iliyo na mahusiano na dini na makabila mbalimbali vilijitokeza. Vikundi vya silaha vya Wakristo wa Maronite, haswa, vilicheza jukumu kubwa katika mgogoro huo.
Baadhi ya vikundi muhimu vya Wakristo wa Maronite ni:
(a). Chama cha Phalange (Kataeb): Kilichoanzishwa na Pierre Gemayel, Phalange ilikuwa chama kikubwa cha Kikristo chenye silaha zake wakati wa vita vya wenyewe kwa wenyewe. Kilishiriki kwa kiasi kikubwa katika Vita vya Wenyewe kwa Wenyewe vya Lebanon, na silaha zake zilihusishwa na mauaji ya Sabra na Shatila mwaka 1982.
(b) Jeshi la Lebanon (LF): Awali lilikuwa kundi la silaha lililoongozwa na Bashir Gemayel, LF lilikuwa na uhusiano na jamii ya Wakristo wa Maronite na kucheza jukumu kubwa katika hatua za awali za vita hivyo.
(c) Walinda Mdalasini (Guardians of the Cedars): Kundi la silaha la mrengo wa kulia la Maronite, Walinda Mdalasini walikuwa na shughuli zao wakati wa vita vya wenyewe kwa wenyewe na kudai kuanzishwa kwa dola la Kikristo.
(d) Jeshi la Tigers: Kundi dogo la silaha la Wakristo wa Maronite lililofanya shughuli zake katika Mlima Lebanon wakati wa vita vya wenyewe kwa wenyewe.
Vikundi hivi vilishiriki katika mizozo mbalimbali na makundi mengine, ikiwa ni pamoja na makundi ya Kipalestina, makundi ya mrengo wa kushoto, na vikundi vingine vya kidini. Vita vya Wenyewe kwa Wenyewe vya Lebanon vilijaa mienendo isiyo na utabiri na uovu mwingi uliofanywa na vikundi tofauti vya silaha.
Vita vya Wenyewe kwa Wenyewe vya Lebanon vilisababishwa na mchanganyiko wa mambo kadhaa yanayojumuisha:
Mgawanyiko wa Kidini: Lebanon ni nchi yenye mchanganyiko wa dini tofauti, ikiwa ni pamoja na Waislamu (Wa Sunni na Shia), Wakristo (Wakatoliki na Waorthodoksi), na makabila mbalimbali. Migogoro ya kidini ilikuwa mojawapo ya sababu kubwa ya vita hivyo, huku makundi ya kidini yakipigania madaraka na ushawishi.
Kuingilia kwa Mataifa ya Kigeni: Mataifa jirani yalijihusisha na mgogoro wa Lebanon kwa kutoa msaada kwa pande tofauti, ikisababisha kuongezeka kwa uhasama na kutokuwa na utulivu.
Mchango wa Wakimbizi wa Kipalestina: Kuwepo kwa idadi kubwa ya wakimbizi wa Kipalestina nchini Lebanon kutokana na mizozo ya Israel na Palestina kulichangia mvurugo wa kisiasa na kijamii.
Kutoelewana kati ya Madhehebu ya Kiislamu: Kutoelewana kati ya madhehebu ya Kiislamu, hasa kati ya Wa Sunni na Wa Shia, lilichangia mivutano na migogoro.
Mabadiliko ya Uchumi: Mabadiliko ya uchumi na pengo kati ya matajiri na maskini yalichangia kutokea kwa hisia za kukosa haki na uasi.
6. Irish Republican Army: Shirika la kijeshi ambalo liliendesha kampeni ya vurugu dhidi ya utawala wa Uingereza huko Ireland Kaskazini kuanzia 1969 hadi 1997, na makundi yake yaliyojitenga ambayo yanaendelea kufanya kazi mara kwa mara. Lilikuwa kundi la paramilitary linalopigania uhuru wa Ireland kutoka kwa Uingereza. Ililenga kuiunganisha tena Ireland kama jamhuri, na iliundwa hasa na wazalendo wa Kikatoliki. Ilifanya milipuko ya mabomu, risasi, mauaji, na utekaji nyara, ikilenga vikosi vya usalama, wanasiasa, raia na watiifu.
Ilianza mwanzoni kama sehemu ya Sinn Féin, chama cha kisiasa kilichokuwa kinapigania uhuru wa Ireland, na wakati huo kilikuwa na uhusiano na Ukatoliki. Kwa kweli, katika awamu zake za mwanzo, IRA ilichukua msimamo wa Kikatoliki na wa kitaifa wa kupigania uhuru wa Ireland kutoka kwa Uingereza. Hata hivyo, ni muhimu kutambua kwamba Ukatoliki haukuwa mojawapo ya madhumuni makuu ya IRA bali badala yake ilikuwa ni sehemu ya utambulisho wa kitamaduni wa jamii ya Kikatoliki huko Ireland.Wakati wa miaka ya 1960 na 1970, IRA iligeuka kuwa kundi la kitaifa la paramilitary likipigania uhuru wa Ireland kutoka kwa Uingereza, na katika mchakato huo ilishirikiana na waumini wengine wa Kikatoliki. Hata hivyo, msimamo wa kidini ulichanganyika na masuala ya kisiasa, kijamii, na kiuchumi.
Mabadiliko yalitokea hasa katika miaka ya 1990 wakati IRA ilipotangaza usitishaji wa mapigano na kushiriki katika mazungumzo ya amani. Mkataba wa Amani wa Belfast wa 1998, ambao ulileta mwisho rasmi kwa vita vya wenyewe kwa wenyewe, ulikuwa na ushiriki mkubwa wa viongozi wa kidini na kisiasa, na ulianzisha mchakato wa kuleta amani na ushirikiano wa kidini huko Ireland.
7. Orange Volunteers (OV): Kundi la watiifu ambalo liliibuka Ireland Kaskazini mwaka wa 1998, kinyume na Mkataba wa Ijumaa Kuu uliomaliza mzozo kati ya IRA na serikali ya Uingereza. Ilidai kutetea utambulisho wa dhehebu la Waprotestanti na Waingereza wa Ireland Kaskazini, na kushambulia majengo ya Wakatoliki na Irish Republican Army, kama vile makanisa, nyumba, baa na shule.
Orange Volunteers ilikuwa kundi la paramilitary lililojulikana kushirikiana na wanachama wa Jumuiya ya Orange Order huko Ireland ya Kaskazini. Jina "Orange" linarejelea Jumuiya ya Orange Order, kikundi cha Kiprotestanti kilichochukuliwa kuwa sehemu muhimu ya utamaduni wa Kiprotestanti nchini Ireland.
Mwanzoni mwa miaka ya 1990, Orange Volunteers walijitokeza na kuanza kutekeleza shughuli za kigaidi na mashambulizi dhidi ya jamii ya Kikatoliki. Kundi hili lilikuwa likisema kuwa linapigania na kulinda haki za Wakristo wa Kiprotestanti na matakwa ya Jumuiya ya Orange Order.
Baadhi ya matukio ya vurugu yaliyofanywa na Orange Volunteers ni pamoja na mashambulizi dhidi ya watu binafsi wa Kikatoliki na majengo ya Kikatoliki. Kundi hili lilitangaza kusitisha kwa shughuli zake mnamo 1998, mwaka ambao Mkataba wa Amani wa Belfast ulisainiwa, ukimaliza rasmi vita vya wenyewe kwa wenyewe nchini Ireland ya Kaskazini.
8. Ku Klux Klan (KKK): Kundi la chuki la watu weupe walio na msimamo mkali zaidi ambalo lilianzia Marekani baada ya Vita vya wenyewe kwa wenyewe, na limeibuka tena kwa namna mbalimbali katika historia. Linatetea ukuu wa rangi ya ngozi nyeupe, imani ya Kiprotestanti, na taifa la Marekani, na inapinga uhamiaji, haki za kiraia, na tamaduni nyingine. Imetumia jeuri, vitisho, na propaganda kuwatia hofu na kuwakandamiza Waamerika wa Kiafrika, Wayahudi, Wakatoliki, wahamiaji, na watu wengine walio wachache.
kundi hili lenye chuki na ubaguzi wa rangi lilianzishwa nchini Marekani mnamo mwaka 1865. Kundi hili lilijitokeza baada ya Vita vya Wenyewe kwa Wenyewe vya Marekani na lilikuwa na malengo ya kuwakandamiza na kuogofya watu weusi, hasa Wamarekani weusi, wakati wa kipindi cha ujenzi wa upya (Reconstruction) na miongo iliyofuata.
KKK ya Kwanza (1865-1870s): Kundi hili lilianzishwa mwaka 1865 huko Pulaski, Tennessee. Lengo lake kuu lilikuwa kuwakandamiza Wamarekani weusi na watetezi wa haki zao za kiraia. KKK ilijulikana kwa vifo vingi, vitisho, na unyanyasaji dhidi ya watu wa rangi ya kibonye, na pia Wabunge wa Kusini waliojaribu kushiriki katika siasa za upya wa nchi.
KKK ya Pili (1910s-1940s): Baada ya muda wa utulivu, KKK ilifufuka katika miaka ya 1910, likichukua sura mpya na kueneza msimamo wake wa ubaguzi wa rangi na chuki dhidi ya jamii zingine. Kipindi hiki kilishuhudia usambazaji wa propaganda ya chuki, vitisho, na mauaji, hasa dhidi ya watu wa rangi ya kibonye na wapinzani wa kisiasa.
KKK ya Tatu (1950s-1960s): Katika miaka ya 1950 na 1960, KKK ilichukua jukumu kubwa katika kupinga harakati za haki za kiraia, hasa zile zinazopigania haki za Wamarekani weusi. Kundi hili lilihusika katika vitisho, mashambulizi, na mauaji ya watetezi wa haki za kiraia na watu wa rangi ya kibonye.
Ingawa KKK ilipoteza umaarufu wake wakati fulani, bado kuna makundi madogo madogo yanayojiita KKK yanayofanya shughuli zao hata leo. Kwa ujumla, KKK imekuwa ikichukuliwa kama kundi la chuki na kulaaniwa kimataifa kwa vitendo vyake vya ubaguzi na unyanyasaji.
9. Army of God (AOG): Mtandao uliolegea wa wanaharakati wa kupinga uavyaji mimba ambao uliibuka Marekani katika miaka ya 1980. Kundi hili linatetea matumizi ya ghasia kukomesha utoa mimba, na imehusishwa na milipuko ya mabomu, risasi, uchomaji moto, na utekaji nyara wa watoa mimba, kliniki, na wafuasi. Pia inakuza mtazamo wa Kikristo wa kimsingi wa kilimwengu ambao unapinga ushoga, ufeministi, na Ukafiri.
Army of God (AOG) kilianzishwa nchini Marekani, kinajulikana kwa kufanya mashambulizi dhidi ya watoaji mimba na vituo vya afya vinavyohusiana na utoaji mimba. Kikundi hiki kimejitambulisha kama kikundi cha "wahubiri wa vita vya kidini," wakitumia misingi ya kidini kama kisingizio cha vitendo vyao vya vurugu.
Miongoni mwa matukio yaliyosababishwa au kuhusishwa na AOG ni pamoja na:
Shambulizi la Watoaji Mimba: AOG imehusishwa na mashambulizi kadhaa dhidi ya watoaji mimba na vituo vya afya vinavyotoa huduma za utoaji mimba.
Mauaji ya Daktari wa Utoaji Mimba: Mnamo mwaka 1993, Daktari David Gunn aliuawa na mwanachama wa AOG nje ya kliniki yake huko Florida. Tukio hilo lilikuwa mojawapo ya matukio makubwa ya vurugu dhidi ya watoaji mimba.
Shambulizi la Kituo cha Utoaji Mimba cha Atlanta: Mwaka 1997, AOG ilihusishwa na shambulizi la bomu katika kituo cha utoaji mimba huko Atlanta, Georgia.
Kikundi hiki kinachukuliwa kama kundi la kigaidi kwa mujibu wa sheria za Marekani, na limekuwa likilaaniwa kwa vurugu zake na jamii kwa ujumla. Ingawa AOG linaweza kujitambulisha kama "wahubiri wa vita vya kidini," vitendo vyake vimelaaniwa na sehemu kubwa ya jamii, pamoja na makundi mengi ya kidini, ambayo yanakataa matumizi ya vurugu kama njia ya kueneza imani au maoni.
10. Eastern Lightening, a.k.a. Church of Almighty GOD (CAG): Harakati mpya ya kidini iliyoanzia Uchina katika miaka ya 1990. Inadai kuwa Yesu amerejea akiwa mwanamke wa Kichina anayeitwa Yang Xiangbin, ambaye ndiye kiongozi wa kundi hilo.
Yang Xiangbin, anayejulikana pia kama Lightning Deng, ni kiongozi mkuu wa kike wa kundi la kidini la Eastern Lightning, au Church of Almighty God (CAG). Yang Xiangbin amejitambulisha kama "Mama Mzazi," na wanachama wa kundi lake wanamwamini kuwa ni mpatanishi kati yao na "Mwenyezi Mungu," jina wanaloitumia kumwita Mungu kulingana na mafundisho yao.Yang Xiangbin anaonekana kama mtu muhimu katika uongozi wa CAG, akisaidiana na mwanzilishi mwingine wa kundi, Zhao Weishan. Kama kiongozi wa kike, amekuwa na jukumu kubwa katika kutoa mafundisho na maelekezo kwa wanachama wa kundi hilo. Mafundisho ya CAG yanajumuisha imani ya kuja kwa "Mwenyezi Mungu" katika mwili wa mwanadamu, ambayo kwa mujibu wao ni Yang Xiangbin.
Pia inaamini kwamba ulimwengu uko katika nyakati za mwisho, na kwamba wafuasi wake pekee ndio watakaookolewa. Imehusika katika matukio ya vurugu, kama vile mauaji ya McDonald ya 2014, tukio la Zhaoyuan la 2012 na milipuko ya mabomu ya Shijiazhuang ya 2002. kundi la kidini lililoanzishwa nchini China, na limejulikana kwa mafundisho yake yenye utata na shughuli za uinjilisti. CAG imekuwa ikiendesha shughuli za uinjilisti zinazokumbana na upinzani mkali wa serikali ya China, ambayo inalichukulia kama kundi la haramu. Wanachama wake wamekumbana na mateso na ukandamizaji, na shughuli zao zimeenea kimataifa wakati baadhi yao wakihama nchini mwao. Hata hivyo, CAG inakabiliwa na upinzani na kutazamwa kwa tahadhari kutokana na mafundisho yake na madai ya utume wa moja kwa moja kutoka kwa Mungu, huku ikilaaniwa na baadhi ya makanisa na serikali kwa ujumla.
11. Christian Identity Movement ni kundi la harakati za kupindukia za mrengo wa kulia, zenye mrengo wa kibaguzi na kuwapa kipaumbele watu weupe, na zenye chuki dhidi ya Wayahudi zilizoibuka nchini Marekani. Harakati hii inajulikana kwa tafsiri potofu ya Ukristo inayosisitiza imani za kibaguzi na zenye kutoa fursa kwa wachache. Wafuasi wa Christian Identity mara nyingi wanadai kuwa ni watu weupe wasio Wayahudi tu ndio wenye uzao wa kweli wa Waisraeli wa Kibiblia na, kwa hiyo, ndio watu waliochaguliwa na Mungu. Wanaamini Wana wa Israel ni wazungu pekee wenye rangi nyeupe tu, lakini wasio wayahudi. Yani mzungu yeyote asiye myahudi huyo ni mwana wa Israel.
Pia wanaamini Wazungu ndio watu waliopewa Ukuu, Akili na nafasi ya juu Duniani tofauti na jamaa za watu wengine. Wanaamini waafrika, waarabu, wachina, wahindu na watu wa jamii nyingine tofauti wanapaswa kuwa chini ya Wazungu. Pia wanaamini kihama watapigana Watu wa jamii tofauti tofauti ambapo wazungu wakristo ndio wataibuka washindi.
Kundi hili linahusishwa dhidi ya ubaguzi wa rangi, ubaguzi dhidi ya wayahudi na watu wa jamii nyingine.
12. Phineas Priesthood, hili ni kundi lenye harakati ndogo na za itikadi kali zinazohusishwa na dhana za ubaguzi wa rangi hususani kwa jamii nyingine tofauti na wazungu. Harakati hii inachukua jina lake kutoka kwa Phinehas, kuhani wa Agano la Kale ambaye, kulingana na Biblia, alimuua mwanaume Mwisraeli na mwanamke wa Midiani kwa kitendo cha kushtukiza kwa lengo la kudumisha imani ya wanavyoamini kuwa ni sheria za Mungu. Wafuasi wa Phineas Priesthood wanachukulia tukio hili la Kibiblia kama kisingizio cha matendo yao ya vurugu dhidi ya wapinzani na maadui wao, hasa wale wanaowaona kuwa sio watimilifu kwa misingi ya rangi au dini.
Wafuasi wa Phineas Priesthood mara nyingi wanahimiza na kushiriki katika matendo ya vurugu, wakiamini wanatimiza amri ya kimungu ya kusafisha jamii. Malengo ya vurugu zao yanaweza kuwa watu wa makabila, rangi au dini wanazoona kama zisizostahili.
Harakati hii ina asili yake katika imani za ubaguzi Watu wa rangi nyingine tofauti na wazungu, ikipendelea wazo la utukufu la kuwatukuza watu weupe na kuwaona wa juu kuliko watu wa rangi nyingine na mara nyingine kuonyesha chuki kali dhidi ya Wayahudi.
Wafuasi hutumia tafsiri za kuchagua za mistari ya Biblia, hasa ile ya Phinehas, kuhalalisha matendo yao ya vurugu. Wanajiona kama wapiganaji wa tafsiri yao ya Ukristo.
Wengi wa wanachama wa Phineas Priesthood wanachukia serikali na wanaweza kuiona kama chombo cha ukandamizaji. Baadhi ya watu waliohusishwa na harakati hii wamejiingiza katika vitendo vya upinzani dhidi ya serikali.
Chanzo: Mazungumzo na Bing, 1/13/2024
(1) Ugaidi wa Kikristo - Wikipedia. Christian terrorism - Wikipedia.
(2) Vyanzo vya Kidini vya Ugaidi wa Kikristo | Dini ya HuffPost. The Religious Sources of Christian Terrorism.
(3) DHS, FBI wanazionya jumuiya za kidini 'ina uwezekano mkubwa zitaendelea kuwa .... https://abcnews.go.com/Politics/dhs-fbi-warn-faith-based-communities-continue-targets/ hadithi?id=82323688.
(4) Karatasi ya Ukweli: Mashambulizi ya Kigaidi dhidi ya Walengwa wa Kidini katika ... - UMD. Fact Sheet: Terrorist Attacks against Religious Targets in the United States, 1970 – 2017 | START.umd.edu.
