Tanzania ya Viwanda - Nchi Imerudi Nyuma

[Msambichaka Mkinga]

Wengi wanaamini kuwa tumepiga hatua kubwa katika kila sekta ikiwemo katika sekta za uchumi na huduma. Lakini kwa uhakika ni kwamba Tanzania imerudi sana nyuma ukilinganisha na uchumi wa miaka ya kabla ya 1978. Wengi wanailinganisha Tanzania ya leo na ya miaka ya 1980 na siyo Tanzania kwa ujumla.

Leo naongelea maendeleo ya viwanda maana lengo la serikali ya sasa ni kuifanya Tanzania kuwa nchi ya viwanda japo hilo lilikwishakuwepo kwa vitendo nyakati za uongozi wa Mwalimu Nyerere. Tofauti kubwa ni kwamba wakati huo, vitendo vilitumika zaidi kuongea kuliko maneno.

Nchi hii mpaka leo, hakuna Rais/Kiongozi mkuu aliyekuwa na maono ya mbali katika maendeleo kama Mwalimu Nyerere. Tatizo kubwa alilokutana nalo Mwalimu lilikuwa namna sahihi ya kutekeleza maono yake.

Mwalimu Nyerere, wakati wa utawala wake, aliweza kujenga viwanda vingi, na vingine mtaviongeza, kama nimesahau:
1) Kiwanda cha nguo Urafiki
2) Kiwanda cha Nguo cha Mwatex
3) Kiwanda cha nguo Mutex
4) Kiwanda cha nguo Mbeyatex
5) Kiwanda cha zana za kilimo Mbeya ZZK
6) Kiwanda cha kuunganisha malori aina ya Scania Kibaha
7) Kiwanda cha kuunganisha matrekta aina ya Valmet
8) Kiwanda cha maturubai Morogoro Canvas
9) Kiwanda cha Viatu Moro Shoes
10) Kiwanda cha Sigara Dar
11) Kiwanda cha Bia TBL
12) Kiwanda cha matairi general Tyre
13) Kiwanda cha mabati Alaf
14) Kiwanda cha kusindika nyama Tanganyika packers
15) Kiwanda cha sabuni Mbuni na nyinginezo
16) Kiwanda cha mafuta ya kula VOIL
17) Viwanda vya soda
18) Kiwanda cha juice
19) Kiwanda cha dawa za meno
20) Viwanda vya kusindika unga NMC
21) Viwanda vya kutengeneza betri za redio - panasonic
22) Viwanda vya nyavu za kuvulia samaki
23) Kiwanda Kikubwa cha pili cha karatasi Southern Paper Mills Mgololo
Endeleeni kujaza

Mwalimu alielewa kuwa sehemu rahisi ya mapinduzi ya viwanda, historia inaonesha huanzia kwenye viwanda vya nguo. Kwa sababu viwanda vya nguo hutumia teknolojia rahisi, huajiri watu wengi, hutoa soko la pamba ya wakulima lakini nguo hupata soko lake la kwanza ndani ya nchi. Ukiangalia hivyo viwanda vyote, kwanza viliangalia soko la ndani, na pili vililenga kutoa soko la ndani kwa mazao ya wakulima.

Mambo ya kujiuliza:
1) Baada ya miaka zaidi ya 30 tangu Mwalimu aondoke kwenye madaraka tumeongeza viwanda vingapi?
2) Kwa nini tunajidanganya kuwa sahizi kuna mambo makubwa kwenye sekta ya viwanda yanayofanyika wakati ukweli ni kwamba tumerudi nyuma sana kwenye sekta hii?
3) Nini kilisababisha maendeleo haya makubwa ya viwanda tuliyoyafikia, yakapotea kwa namna ya ajabu?

Wale ambao hawakuwepo wakati huo, napenda kuwaambia kuwa ukiacha maendeleo ya mawasiliano ambayo hayakuwepo wakati huo, Tanzania ya wakati huo ilikuwa na uchumi uliokuwa imara kuliko wa sasa. Ni wakati huo U$1 = TZS 5. Ndiyo wakati ambao mabasi ya safari fupi Dar yaliyokuwa yakitoza sh. 5 kwa kila safari yaliitwa dala dala (dollar dollar) ikimaanisha sh. 5; na noti ya sh. 20 iliitwa paundi kwa sababu paundi 1 ya Uingereza = sh. 20. Wakati huo kila aliyepanda basi aliweza kulipa sh.5 bila tatizo lakini leo wananchi wa Dar hawawezi kulipa sh.2,200 kwa safari ambayo ndiyo sawa na dollar 1, tena hata dollar yenyewe ikiwa imeshuka thamani yake ukilinganisha na ya wakati huo.

Ni uwezo wa uchumi wa wakati huo ndiyo uliiwezesha Tanzania kutoa misaada ya aina mbalimbali kwa wapigania uhuru wa nchi kusini mwa Afrika. Ni uchumi huo ndiyo uliiwezesha Tanzania kugharamia vita vya Uganda vilivyokuwa vikitumia karibia U$40 millioni kwa siku. Ni baada ya vita vya Uganda maisha yalibadilika ghafla, bidhaa zilikosekana, ugumu wa maisha ulitawala kila mahali, na ubinafsi wa ajabu ulipoanza kumea. Dhiki ya maisha ilisababisha Watanzania kurudi kwenye asili ya binadamu, ambayo ni ubinafsi. Ubinafsi na siasa za kijamaa zilizo kinyume na asili ya mwanadamu, viliua viwanda.

TUTATOKAJE?
Kwa kawaida mtu mwerevu hujifunza kutokana na makosa ya aliyetangulia.

Niliishangaa sana serikali ya Magufuli iliposema inaanza kufufua baadhi ya viwanda kwa yenyewe kutoa hela na kusimamia uendeshaji, ikianzia na kiwanda cha Matairi Arusha. Serikali ya Magufuli kwa kufanya hivyo inamaanisha haikujifunza lolote toka kwenye utawala wa Mwalimu juu ya ugumu kwa serikali kuanzisha na kuendesha biashara ya viwanda.

Mwanadamu ana asili ya ubinafsi, na ndiyo maana hata mtoto mchanga huanza na hatua ya kupokea, ukimnyang'anya alichopewa analia. Kutoa ni hatua ya baadaye. Kinachoifanya sekta binafsi ifanikiwe katika biashara ni asili ya ubinafsi wa mwanadamu, hamu ya kutaka kuzalisha zaidi kwaajili yake na walio karibu naye. Miradi ya umma inakosa personal commitment bali husimamiwa na sheria tu. Wakati ukweli ni kwamba biashara hufanikiwa kutokana na personal commitment na siyo sheria.

Serikali ikitaka kuifanya Tanzania iwe nchi ya viwanda ni lazima ifanye yafuatayo:
1) Iache kabisa fikra kuwa serikali ina uwezo wa kufanya biashara ya viwanda
2) Iache fikra, vitendo na dhana zinazoleta hisia za kuwachukia matajiri wa ndani na nje ambao kimsingi ndiyo pekee wenye uwezo wa kuifanya Tanzania kuwa nchi ya uchumi wa viwanda
3) Serikali iweke sheria za biashara, kodi, ajira na mazingira zilizo imara na zinazovutia ujenzi wa viwanda. Na sheria hizo zisiwe zinazobadilika kila mwaka wa fedha au kila baada ya mabadiliko ya uongozi. Hakuna mwekezaji mjinga atakayejenga kiwanda katika nchi ambayo kila siku sheria zinabadilika
4) Serikali iwatambue waagizaji wakubwa wote wa kila bidhaa, ikae nao na kujadiliana nao juu ya nini kifanyike ili wabadilike kutoka kuwa waingizaji wa bidhaa toka nje na kuwa wazalishaji wa ndani

NB: Umasikini mkubwa wa Watanzania walio wengi utaondoka kutokana na nguvu ya pamoja ya ushirikiano kati ya serikali na matajiri wawekezaji katika sekta mbalimbali kuliko kuwatazama matajiri kama maadui. Matajiri kama walivyo maskini, wapo wahalifu pia, wale wanaokwepa kulipa kodi, lakini hiyo isiwe sababu ya kuwaona matajiri wote ni watu wabaya kama serikali inavyotaka kuwaaminisha watu. Wapo maskini ambao ni majambazi lakini hatuwaiti maskini wote ni majambazi. Kauli ya Rais kuwa yeye ni Rais wa maskini ilikosa umakini, na Rais ajiepushe na kauli kama hizo maana japo ni fupi lakini madhara yake ni makubwa sana.

 

[lil wayne]

Nasikia kuna wachina wanakuja kumjengea JPM viwanda.

 

[Shebbydo]

Wengi wanaamini kuwa tumepiga hatua kubwa katika kila sekta ikiwemo katika sekta za uchumi na huduma. Lakini kwa uhakika ni kwamba Tanzania imerudi sana nyuma ukilinganisha na uchumi wa miaka ya kabla ya 1978. Wengi wanailinganisha Tanzania ya leo na ya miaka ya 1980 na siyo Tanzania kwa ujumla.

Leo naongelea maendeleo ya viwanda maana lengo la serikali ya sasa ni kuifanya Tanzania kuwa nchi ya viwanda japo hilo lilikwishakuwepo kwa vitendo nyakati za uongozi wa Mwalimu Nyerere. Tofauti kubwa ni kwamba wakati huo, vitendo vilitumika zaidi kuongea kuliko maneno.

Nchi hii mpaka leo, hakuna Rais/Kiongozi mkuu aliyekuwa na maono ya mbali katika maendeleo kama Mwalimu Nyerere. Tatizo kubwa alilokutana nalo Mwalimu lilikuwa namna sahihi ya kutekeleza maono yake.

Mwalimu Nyerere, wakati wa utawala wake, aliweza kujenga viwanda vingi, na vingine mtaviongeza, kama nimesahau:
1) Kiwanda cha nguo Urafiki
2) Kiwanda cha Nguo cha Mwatex
3) Kiwanda cha nguo Mutex
4) Kiwanda cha nguo Mbeyatex
5) Kiwanda cha zana za kilimo Mbeya ZZK
6) Kiwanda cha kuunganisha malori aina ya Scania Kibaha
7) Kiwanda cha kuunganisha matrekta aina ya Valmet
8) Kiwanda cha maturubai Morogoro Canvas
9) Kiwanda cha Viatu Moro Shoes
10) Kiwanda cha Sigara Dar
11) Kiwanda cha Bia TBL
12) Kiwanda cha matairi general Tyre
13) Kiwanda cha mabati Alaf
14) Kiwanda cha kusindika nyama Tanganyika packers
15) Kiwanda cha sabuni Mbuni na nyinginezo
16) Kiwanda cha mafuta ya kula VOIL
17) Viwanda vya soda
18) Kiwanda cha juice
19) Kiwanda cha dawa za meno
20) Viwanda vya kusindika unga NMC
21) Viwanda vya kutengeneza betri za redio - panasonic
22) Viwanda vya nyavu za kuvulia samaki
23) Kiwanda Kikubwa cha pili cha karatasi Southern Paper Mills Mgololo
Endeleeni kujaza

Mwalimu alielewa kuwa sehemu rahisi ya mapinduzi ya viwanda, historia inaonesha huanzia kwenye viwanda vya nguo. Kwa sababu viwanda vya nguo hutumia teknolojia rahisi, huajiri watu wengi, hutoa soko la pamba ya wakulima lakini nguo hupata soko lake la kwanza ndani ya nchi. Ukiangalia hivyo viwanda vyote, kwanza viliangalia soko la ndani, na pili vililenga kutoa soko la ndani kwa mazao ya wakulima.

Mambo ya kujiuliza:
1) Baada ya miaka zaidi ya 30 tangu Mwalimu aondoke kwenye madaraka tumeongeza viwanda vingapi?
2) Kwa nini tunajidanganya kuwa sahizi kuna mambo makubwa kwenye sekta ya viwanda yanayofanyika wakati ukweli ni kwamba tumerudi nyuma sana kwenye sekta hii?
3) Nini kilisababisha maendeleo haya makubwa ya viwanda tuliyoyafikia, yakapotea kwa namna ya ajabu?

Wale ambao hawakuwepo wakati huo, napenda kuwaambia kuwa ukiacha maendeleo ya mawasiliano ambayo hayakuwepo wakati huo, Tanzania ya wakati huo ilikuwa na uchumi uliokuwa imara kuliko wa sasa. Ni wakati huo U$1 = TZS 5. Ndiyo wakati ambao mabasi ya safari fupi Dar yaliyokuwa yakitoza sh. 5 kwa kila safari yaliitwa dala dala (dollar dollar) ikimaanisha sh. 5; na noti ya sh. 20 iliitwa paundi kwa sababu paundi 1 ya Uingereza = sh. 20. Wakati huo kila aliyepanda basi aliweza kulipa sh.5 bila tatizo lakini leo wananchi wa Dar hawawezi kulipa sh.2,200 kwa safari ambayo ndiyo sawa na dollar 1, tena hata dollar yenyewe ikiwa imeshuka thamani yake ukilinganisha na ya wakati huo.

Ni uwezo wa uchumi wa wakati huo ndiyo uliiwezesha Tanzania kutoa misaada ya aina mbalimbali kwa wapigania uhuru wa nchi kusini mwa Afrika. Ni uchumi huo ndiyo uliiwezesha Tanzania kugharamia vita vya Uganda vilivyokuwa vikitumia karibia U$40 millioni kwa siku. Ni baada ya vita vya Uganda maisha yalibadilika ghafla, bidhaa zilikosekana, ugumu wa maisha ulitawala kila mahali, na ubinafsi wa ajabu ulipoanza kumea. Dhiki ya maisha ilisababisha Watanzania kurudi kwenye asili ya binadamu, ambayo ni ubinafsi. Ubinafsi na siasa za kijamaa zilizo kinyume na asili ya mwanadamu, viliua viwanda.

TUTATOKAJE?
Kwa kawaida mtu mwerevu hujifunza kutokana na makosa ya aliyetangulia.

Niliishangaa sana serikali ya Magufuli iliposema inaanza kufufua baadhi ya viwanda kwa yenyewe kutoa hela na kusimamia uendeshaji, ikianzia na kiwanda cha Matairi Arusha. Serikali ya Magufuli kwa kufanya hivyo inamaanisha haikujifunza lolote toka kwenye utawala wa Mwalimu juu ya ugumu kwa serikali kuanzisha na kuendesha biashara ya viwanda.

Mwanadamu ana asili ya ubinafsi, na ndiyo maana hata mtoto mchanga huanza na hatua ya kupokea, ukimnyang'anya alichopewa analia. Kutoa ni hatua ya baadaye. Kinachoifanya sekta binafsi ifanikiwe katika biashara ni asili ya ubinafsi wa mwanadamu, hamu ya kutaka kuzalisha zaidi kwaajili yake na walio karibu naye. Miradi ya umma inakosa personal commitment bali husimamiwa na sheria tu. Wakati ukweli ni kwamba biashara hufanikiwa kutokana na personal commitment na siyo sheria.

Serikali ikitaka kuifanya Tanzania iwe nchi ya viwanda ni lazima ifanye yafuatayo:
1) Iache kabisa fikra kuwa serikali ina uwezo wa kufanya biashara ya viwanda
2) Iache fikra, vitendo na dhana zinazoleta hisia za kuwachukia matajiri wa ndani na nje ambao kimsingi ndiyo pekee wenye uwezo wa kuifanya Tanzania kuwa nchi ya uchumi wa viwanda
3) Serikali iweke sheria za biashara, kodi, ajira na mazingira zilizo imara na zinazovutia ujenzi wa viwanda. Na sheria hizo zisiwe zinazobadilika kila mwaka wa fedha au kila baada ya mabadiliko ya uongozi. Hakuna mwekezaji mjinga atakayejenga kiwanda katika nchi ambayo kila siku sheria zinabadilika
4) Serikali iwatambue waagizaji wakubwa wote wa kila bidhaa, ikae nao na kujadiliana nao juu ya nini kifanyike ili wabadilike kutoka kuwa waingizaji wa bidhaa toka nje na kuwa wazalishaji wa ndani

NB: Umasikini mkubwa wa Watanzania walio wengi utaondoka kutokana na nguvu ya pamoja ya ushirikiano kati ya serikali na matajiri wawekezaji katika sekta mbalimbali kuliko kuwatazama matajiri kama maadui. Matajiri kama walivyo maskini, wapo wahalifu pia, wale wanaokwepa kulipa kodi, lakini hiyo isiwe sababu ya kuwaona matajiri wote ni watu wabaya kama serikali inavyotaka kuwaaminisha watu. Wapo maskini ambao ni majambazi lakini hatuwaiti maskini wote ni majambazi. Kauli ya Rais kuwa yeye ni Rais wa maskini ilikosa umakini, na Rais ajiepushe na kauli kama hizo maana japo ni fupi lakini madhara yake ni makubwa sana.

Magufuli anataka Tanzania iwe nchi ya viwanda lakini hajui atafikia je malengo.

 

[4makind]

Umechambua na kuandika vizuri sana. Serikali inafaa kuyafanyia kazi hayo mapendekezo yako

 

[Daudi Mchambuzi]

Nasikia kuna wachina wanakuja kumjengea JPM viwanda.

Na wanyarwanda je?

 

[Lambardi]

....Labda anataka kujitoa ufahamu tu! Arudie makosa yale yale viwanda vijiendeshe kwa hasara miaka 5 apate kura za huruma viwanda vife na waviuze tena! Serikali haiwezi kufanya biashara! Ilishajitoa iwekeze mitaji na sera nzuri wawekezaji wa ndani na nje wakimbize viwanda! Wao serikali ni kodi tu

 

[kimanganuni]

tunakarabat sio kuanzisha viwanda

 

[malaka]

Wengi wanaamini kuwa tumepiga hatua kubwa katika kila sekta ikiwemo katika sekta za uchumi na huduma. Lakini kwa uhakika ni kwamba Tanzania imerudi sana nyuma ukilinganisha na uchumi wa miaka ya kabla ya 1978. Wengi wanailinganisha Tanzania ya leo na ya miaka ya 1980 na siyo Tanzania kwa ujumla.

Leo naongelea maendeleo ya viwanda maana lengo la serikali ya sasa ni kuifanya Tanzania kuwa nchi ya viwanda japo hilo lilikwishakuwepo kwa vitendo nyakati za uongozi wa Mwalimu Nyerere. Tofauti kubwa ni kwamba wakati huo, vitendo vilitumika zaidi kuongea kuliko maneno.

Nchi hii mpaka leo, hakuna Rais/Kiongozi mkuu aliyekuwa na maono ya mbali katika maendeleo kama Mwalimu Nyerere. Tatizo kubwa alilokutana nalo Mwalimu lilikuwa namna sahihi ya kutekeleza maono yake.

Mwalimu Nyerere, wakati wa utawala wake, aliweza kujenga viwanda vingi, na vingine mtaviongeza, kama nimesahau:
1) Kiwanda cha nguo Urafiki
2) Kiwanda cha Nguo cha Mwatex
3) Kiwanda cha nguo Mutex
4) Kiwanda cha nguo Mbeyatex
5) Kiwanda cha zana za kilimo Mbeya ZZK
6) Kiwanda cha kuunganisha malori aina ya Scania Kibaha
7) Kiwanda cha kuunganisha matrekta aina ya Valmet
8) Kiwanda cha maturubai Morogoro Canvas
9) Kiwanda cha Viatu Moro Shoes
10) Kiwanda cha Sigara Dar
11) Kiwanda cha Bia TBL
12) Kiwanda cha matairi general Tyre
13) Kiwanda cha mabati Alaf
14) Kiwanda cha kusindika nyama Tanganyika packers
15) Kiwanda cha sabuni Mbuni na nyinginezo
16) Kiwanda cha mafuta ya kula VOIL
17) Viwanda vya soda
18) Kiwanda cha juice
19) Kiwanda cha dawa za meno
20) Viwanda vya kusindika unga NMC
21) Viwanda vya kutengeneza betri za redio - panasonic
22) Viwanda vya nyavu za kuvulia samaki
23) Kiwanda Kikubwa cha pili cha karatasi Southern Paper Mills Mgololo
Endeleeni kujaza

Mwalimu alielewa kuwa sehemu rahisi ya mapinduzi ya viwanda, historia inaonesha huanzia kwenye viwanda vya nguo. Kwa sababu viwanda vya nguo hutumia teknolojia rahisi, huajiri watu wengi, hutoa soko la pamba ya wakulima lakini nguo hupata soko lake la kwanza ndani ya nchi. Ukiangalia hivyo viwanda vyote, kwanza viliangalia soko la ndani, na pili vililenga kutoa soko la ndani kwa mazao ya wakulima.

Mambo ya kujiuliza:
1) Baada ya miaka zaidi ya 30 tangu Mwalimu aondoke kwenye madaraka tumeongeza viwanda vingapi?
2) Kwa nini tunajidanganya kuwa sahizi kuna mambo makubwa kwenye sekta ya viwanda yanayofanyika wakati ukweli ni kwamba tumerudi nyuma sana kwenye sekta hii?
3) Nini kilisababisha maendeleo haya makubwa ya viwanda tuliyoyafikia, yakapotea kwa namna ya ajabu?

Wale ambao hawakuwepo wakati huo, napenda kuwaambia kuwa ukiacha maendeleo ya mawasiliano ambayo hayakuwepo wakati huo, Tanzania ya wakati huo ilikuwa na uchumi uliokuwa imara kuliko wa sasa. Ni wakati huo U$1 = TZS 5. Ndiyo wakati ambao mabasi ya safari fupi Dar yaliyokuwa yakitoza sh. 5 kwa kila safari yaliitwa dala dala (dollar dollar) ikimaanisha sh. 5; na noti ya sh. 20 iliitwa paundi kwa sababu paundi 1 ya Uingereza = sh. 20. Wakati huo kila aliyepanda basi aliweza kulipa sh.5 bila tatizo lakini leo wananchi wa Dar hawawezi kulipa sh.2,200 kwa safari ambayo ndiyo sawa na dollar 1, tena hata dollar yenyewe ikiwa imeshuka thamani yake ukilinganisha na ya wakati huo.

Ni uwezo wa uchumi wa wakati huo ndiyo uliiwezesha Tanzania kutoa misaada ya aina mbalimbali kwa wapigania uhuru wa nchi kusini mwa Afrika. Ni uchumi huo ndiyo uliiwezesha Tanzania kugharamia vita vya Uganda vilivyokuwa vikitumia karibia U$40 millioni kwa siku. Ni baada ya vita vya Uganda maisha yalibadilika ghafla, bidhaa zilikosekana, ugumu wa maisha ulitawala kila mahali, na ubinafsi wa ajabu ulipoanza kumea. Dhiki ya maisha ilisababisha Watanzania kurudi kwenye asili ya binadamu, ambayo ni ubinafsi. Ubinafsi na siasa za kijamaa zilizo kinyume na asili ya mwanadamu, viliua viwanda.

TUTATOKAJE?
Kwa kawaida mtu mwerevu hujifunza kutokana na makosa ya aliyetangulia.

Niliishangaa sana serikali ya Magufuli iliposema inaanza kufufua baadhi ya viwanda kwa yenyewe kutoa hela na kusimamia uendeshaji, ikianzia na kiwanda cha Matairi Arusha. Serikali ya Magufuli kwa kufanya hivyo inamaanisha haikujifunza lolote toka kwenye utawala wa Mwalimu juu ya ugumu kwa serikali kuanzisha na kuendesha biashara ya viwanda.

Mwanadamu ana asili ya ubinafsi, na ndiyo maana hata mtoto mchanga huanza na hatua ya kupokea, ukimnyang'anya alichopewa analia. Kutoa ni hatua ya baadaye. Kinachoifanya sekta binafsi ifanikiwe katika biashara ni asili ya ubinafsi wa mwanadamu, hamu ya kutaka kuzalisha zaidi kwaajili yake na walio karibu naye. Miradi ya umma inakosa personal commitment bali husimamiwa na sheria tu. Wakati ukweli ni kwamba biashara hufanikiwa kutokana na personal commitment na siyo sheria.

Serikali ikitaka kuifanya Tanzania iwe nchi ya viwanda ni lazima ifanye yafuatayo:
1) Iache kabisa fikra kuwa serikali ina uwezo wa kufanya biashara ya viwanda
2) Iache fikra, vitendo na dhana zinazoleta hisia za kuwachukia matajiri wa ndani na nje ambao kimsingi ndiyo pekee wenye uwezo wa kuifanya Tanzania kuwa nchi ya uchumi wa viwanda
3) Serikali iweke sheria za biashara, kodi, ajira na mazingira zilizo imara na zinazovutia ujenzi wa viwanda. Na sheria hizo zisiwe zinazobadilika kila mwaka wa fedha au kila baada ya mabadiliko ya uongozi. Hakuna mwekezaji mjinga atakayejenga kiwanda katika nchi ambayo kila siku sheria zinabadilika
4) Serikali iwatambue waagizaji wakubwa wote wa kila bidhaa, ikae nao na kujadiliana nao juu ya nini kifanyike ili wabadilike kutoka kuwa waingizaji wa bidhaa toka nje na kuwa wazalishaji wa ndani

NB: Umasikini mkubwa wa Watanzania walio wengi utaondoka kutokana na nguvu ya pamoja ya ushirikiano kati ya serikali na matajiri wawekezaji katika sekta mbalimbali kuliko kuwatazama matajiri kama maadui. Matajiri kama walivyo maskini, wapo wahalifu pia, wale wanaokwepa kulipa kodi, lakini hiyo isiwe sababu ya kuwaona matajiri wote ni watu wabaya kama serikali inavyotaka kuwaaminisha watu. Wapo maskini ambao ni majambazi lakini hatuwaiti maskini wote ni majambazi. Kauli ya Rais kuwa yeye ni Rais wa maskini ilikosa umakini, na Rais ajiepushe na kauli kama hizo maana japo ni fupi lakini madhara yake ni makubwa sana.

Kuna haja ya serikali sikivu ya CCM kukubali kuunda timu ya wataalamu wa sekta zote kutoka taasisi mbalimbali kama ilivyokuwa katika katiba mpya, ili kutengeneza mpango kazi wa nchi kwa miaka 20 labda mbele. Ili kila atakaeshika dola akubali kuendeleza plan hiyo. Vinginevyo tutaendelea kushuhudia kushindwa kwa hizi plan kila siku. Kama plan ni moja iliokubaliwa na wote itakuwa rahisi kutekeleza.

Mtazamo wangu mimi Kabwela.

 

[frank nyantu2]

Kwanini haya yote yakumbukwe utawala huu! Kifupi tutoe nafasi tuangalie kweli na utawala huu utakuwa ndio wale wale waliotangulia? Nchi hii isingejiendesha kwa viwanda kwa staili ya shamba la bibi!
Kila Kitu ni nia ya dhati na usimamizi usio na chembe ya masihara!

 

[Mulhat Mpunga]

 

[Ghazwat]

Nchi za africa hazieleweki.. Propaganda ni nyingi sana

Kwahivyo kufika katika maendeleo ya kweli ni safari ndefu mno..!

 

[johnmashilatu]

Hoja murua. Enzi hizo mwanza ikiwa na viwanda vingi vikiajiri watu wengi lakini pia vikijikita kuboresha mambo mengine ya kijamii hasa michezo.

Mwatex ilikuwa na simu ya soka imara, pamba ya mamlaka ya pamba, coop united n.k

Baadaye tulifika sehemu" tukaona" havina maana na kuvigawa kwa watu wasiokuwa na nia njema.

Leo mwatex imegeuka maghala ya kupigia deal. Mafuta yanaagizwa toka nje yafikishwa katika maghala hayo na Kuya pack katika madumu ya korie!

Kiwanda cha kusindika ngozi kilibinafishwa aliyepewa akang'oa machine sasa majengo yanatumiwa na chuo cha mipango( sina hakika) na jina la chuo.


Pale chuo cha uvuvi nyegezi ilikuwa taasisi kubwa. Viwanda vya kusindika samaki vya Ukanda wa ziwa vimenufaika kwa watumishi na baadhi ya mali zake. Soseji na samaki wa makopo vilitengenezwa hapo.

Chuo cha kilimo nyegezi Leo saut kilikuwa na teknolojia ya hali ya juu ya uzalishaji na usindikaji wa maZiwa. Ng'ombe walikamuliwa kwa mashine na maziwa kusafiroshwa kwa Bomba kwenda kwenye tank, kama wanavyofanya wengine waliondelea.

Ranchi ya mwabuki ikitoa maziwa na mitamba bora kwa wakulima. Nyati wakifungwa hapo na wakazi wa Mza wakinywa maziwa ya nyati.

Pale eneo la mwanza kusini kukiwa na viwanda lukuki, lake soap,Mza fishnet( Leo nyavu za uvuvi mnaagiza nje), tulizalisha tanbond Mza sio kuagiza blue band Kenya. Upande wa pili wa tanesco Igogo kulikuwa na kiwanda cha mashati safi kama yanayoagizwa Leo kutoka nje.

Tulizalisha soda aina kadhaa, pop up, vimto na Pepsi ikitengenezwa eneo la Igogo. Mitaa mingi ilikuwa na viwanda vya nguo vinavyotumia nyuzi za pamba. Maarufu kama kwachakwa.

Usafiri ulikuwa unaeleweka na kupangwa vizuri. Kauma ikisafirisha mizigo huku abiria wakitumia reli au barabara kwa kamata na mwadeco.

Orodha ni kubwa na ndefu. Ombi langu hivi viongozi wa sasa hawaoni umuhimu wa huduma za maktaba? Maana sikumbuki ni wapi pengine katika mkoa wa Mza kuna kuna jengo la maktaba. Watu wetu wanapata wapi maarifa? Wakati Mza haikuwa na chuo kikuu hats kimoja ilikuwa na maktaba moja Leo tuna vyuo vikuuu zaidi ya 15 jengo la maktaba bado lilelile!!

 

[CHAZA]

Wengi wanaamini kuwa tumepiga hatua kubwa katika kila sekta ikiwemo katika sekta za uchumi na huduma. Lakini kwa uhakika ni kwamba Tanzania imerudi sana nyuma ukilinganisha na uchumi wa miaka ya kabla ya 1978. Wengi wanailinganisha Tanzania ya leo na ya miaka ya 1980 na siyo Tanzania kwa ujumla.

Leo naongelea maendeleo ya viwanda maana lengo la serikali ya sasa ni kuifanya Tanzania kuwa nchi ya viwanda japo hilo lilikwishakuwepo kwa vitendo nyakati za uongozi wa Mwalimu Nyerere. Tofauti kubwa ni kwamba wakati huo, vitendo vilitumika zaidi kuongea kuliko maneno.

Nchi hii mpaka leo, hakuna Rais/Kiongozi mkuu aliyekuwa na maono ya mbali katika maendeleo kama Mwalimu Nyerere. Tatizo kubwa alilokutana nalo Mwalimu lilikuwa namna sahihi ya kutekeleza maono yake.

Mwalimu Nyerere, wakati wa utawala wake, aliweza kujenga viwanda vingi, na vingine mtaviongeza, kama nimesahau:
1) Kiwanda cha nguo Urafiki
2) Kiwanda cha Nguo cha Mwatex
3) Kiwanda cha nguo Mutex
4) Kiwanda cha nguo Mbeyatex
5) Kiwanda cha zana za kilimo Mbeya ZZK
6) Kiwanda cha kuunganisha malori aina ya Scania Kibaha
7) Kiwanda cha kuunganisha matrekta aina ya Valmet
8) Kiwanda cha maturubai Morogoro Canvas
9) Kiwanda cha Viatu Moro Shoes
10) Kiwanda cha Sigara Dar
11) Kiwanda cha Bia TBL
12) Kiwanda cha matairi general Tyre
13) Kiwanda cha mabati Alaf
14) Kiwanda cha kusindika nyama Tanganyika packers
15) Kiwanda cha sabuni Mbuni na nyinginezo
16) Kiwanda cha mafuta ya kula VOIL
17) Viwanda vya soda
18) Kiwanda cha juice
19) Kiwanda cha dawa za meno
20) Viwanda vya kusindika unga NMC
21) Viwanda vya kutengeneza betri za redio - panasonic
22) Viwanda vya nyavu za kuvulia samaki
23) Kiwanda Kikubwa cha pili cha karatasi Southern Paper Mills Mgololo
Endeleeni kujaza

Mwalimu alielewa kuwa sehemu rahisi ya mapinduzi ya viwanda, historia inaonesha huanzia kwenye viwanda vya nguo. Kwa sababu viwanda vya nguo hutumia teknolojia rahisi, huajiri watu wengi, hutoa soko la pamba ya wakulima lakini nguo hupata soko lake la kwanza ndani ya nchi. Ukiangalia hivyo viwanda vyote, kwanza viliangalia soko la ndani, na pili vililenga kutoa soko la ndani kwa mazao ya wakulima.

Mambo ya kujiuliza:
1) Baada ya miaka zaidi ya 30 tangu Mwalimu aondoke kwenye madaraka tumeongeza viwanda vingapi?
2) Kwa nini tunajidanganya kuwa sahizi kuna mambo makubwa kwenye sekta ya viwanda yanayofanyika wakati ukweli ni kwamba tumerudi nyuma sana kwenye sekta hii?
3) Nini kilisababisha maendeleo haya makubwa ya viwanda tuliyoyafikia, yakapotea kwa namna ya ajabu?

Wale ambao hawakuwepo wakati huo, napenda kuwaambia kuwa ukiacha maendeleo ya mawasiliano ambayo hayakuwepo wakati huo, Tanzania ya wakati huo ilikuwa na uchumi uliokuwa imara kuliko wa sasa. Ni wakati huo U$1 = TZS 5. Ndiyo wakati ambao mabasi ya safari fupi Dar yaliyokuwa yakitoza sh. 5 kwa kila safari yaliitwa dala dala (dollar dollar) ikimaanisha sh. 5; na noti ya sh. 20 iliitwa paundi kwa sababu paundi 1 ya Uingereza = sh. 20. Wakati huo kila aliyepanda basi aliweza kulipa sh.5 bila tatizo lakini leo wananchi wa Dar hawawezi kulipa sh.2,200 kwa safari ambayo ndiyo sawa na dollar 1, tena hata dollar yenyewe ikiwa imeshuka thamani yake ukilinganisha na ya wakati huo.

Ni uwezo wa uchumi wa wakati huo ndiyo uliiwezesha Tanzania kutoa misaada ya aina mbalimbali kwa wapigania uhuru wa nchi kusini mwa Afrika. Ni uchumi huo ndiyo uliiwezesha Tanzania kugharamia vita vya Uganda vilivyokuwa vikitumia karibia U$40 millioni kwa siku. Ni baada ya vita vya Uganda maisha yalibadilika ghafla, bidhaa zilikosekana, ugumu wa maisha ulitawala kila mahali, na ubinafsi wa ajabu ulipoanza kumea. Dhiki ya maisha ilisababisha Watanzania kurudi kwenye asili ya binadamu, ambayo ni ubinafsi. Ubinafsi na siasa za kijamaa zilizo kinyume na asili ya mwanadamu, viliua viwanda.

TUTATOKAJE?
Kwa kawaida mtu mwerevu hujifunza kutokana na makosa ya aliyetangulia.

Niliishangaa sana serikali ya Magufuli iliposema inaanza kufufua baadhi ya viwanda kwa yenyewe kutoa hela na kusimamia uendeshaji, ikianzia na kiwanda cha Matairi Arusha. Serikali ya Magufuli kwa kufanya hivyo inamaanisha haikujifunza lolote toka kwenye utawala wa Mwalimu juu ya ugumu kwa serikali kuanzisha na kuendesha biashara ya viwanda.

Mwanadamu ana asili ya ubinafsi, na ndiyo maana hata mtoto mchanga huanza na hatua ya kupokea, ukimnyang'anya alichopewa analia. Kutoa ni hatua ya baadaye. Kinachoifanya sekta binafsi ifanikiwe katika biashara ni asili ya ubinafsi wa mwanadamu, hamu ya kutaka kuzalisha zaidi kwaajili yake na walio karibu naye. Miradi ya umma inakosa personal commitment bali husimamiwa na sheria tu. Wakati ukweli ni kwamba biashara hufanikiwa kutokana na personal commitment na siyo sheria.

Serikali ikitaka kuifanya Tanzania iwe nchi ya viwanda ni lazima ifanye yafuatayo:
1) Iache kabisa fikra kuwa serikali ina uwezo wa kufanya biashara ya viwanda
2) Iache fikra, vitendo na dhana zinazoleta hisia za kuwachukia matajiri wa ndani na nje ambao kimsingi ndiyo pekee wenye uwezo wa kuifanya Tanzania kuwa nchi ya uchumi wa viwanda
3) Serikali iweke sheria za biashara, kodi, ajira na mazingira zilizo imara na zinazovutia ujenzi wa viwanda. Na sheria hizo zisiwe zinazobadilika kila mwaka wa fedha au kila baada ya mabadiliko ya uongozi. Hakuna mwekezaji mjinga atakayejenga kiwanda katika nchi ambayo kila siku sheria zinabadilika
4) Serikali iwatambue waagizaji wakubwa wote wa kila bidhaa, ikae nao na kujadiliana nao juu ya nini kifanyike ili wabadilike kutoka kuwa waingizaji wa bidhaa toka nje na kuwa wazalishaji wa ndani

NB: Umasikini mkubwa wa Watanzania walio wengi utaondoka kutokana na nguvu ya pamoja ya ushirikiano kati ya serikali na matajiri wawekezaji katika sekta mbalimbali kuliko kuwatazama matajiri kama maadui. Matajiri kama walivyo maskini, wapo wahalifu pia, wale wanaokwepa kulipa kodi, lakini hiyo isiwe sababu ya kuwaona matajiri wote ni watu wabaya kama serikali inavyotaka kuwaaminisha watu. Wapo maskini ambao ni majambazi lakini hatuwaiti maskini wote ni majambazi. Kauli ya Rais kuwa yeye ni Rais wa maskini ilikosa umakini, na Rais ajiepushe na kauli kama hizo maana japo ni fupi lakini madhara yake ni makubwa sana.

Andiko lako hili ni bora kwa mwaka mzima huu 2016, to me.
Kama JPM akibahatika kuona andiko hili akatafakari na kuchukua idea zake zote za andiko hili,naamini atafanikiwa.
Haiwezekani serikali kufanya biashara, ni ngumu sana kwa sababu ulizozitaja. Sekta binafsi hasa uwekezaji ndiyo suluhisho.

Suala lingine ni kama ulivyosema wawekezaji wanataka kuwekeza katika nchi ambayo sheria zake ziko bayana. Hapa kwetu kila siku mabadiliko.

Pia kama ulivyosema, ni kosa kubwa biashara kuendeshwa na serikali. At least China wameweza, lakini duniani ni wao pekee.

Tanzania kuwa nchi ya viwanda INAWEZEKANA lakini kuna namna ya kufika huko. Lazima kuwe na steps,tena kwa umakini mkubwa, yakifanyika makosa, we are finished!

 

[Cicero]

Habari zenu wakuu.......poleni na majukumu.
Nia ya uzi huu ni kupata mtazamo wa wananchi kuhusu hoja ya 'Tanzania ya viwanda' na pia kutoa maoni, mapendekezo ya vipaumbele na mikakati ya kutekelezwa ili kufikia Tanzania ya viwanda.
Natumai kwamba ujumbe huu utawafikia na 'policy-makers' wetu ili waweze kuufanyia kazi.
KARIBUNI.

 

[chuma cha mjerumani]

serekali imeshapotea kwenye lengo hakuna dalili za viwanda

 

[Kabembe]

Sasa mtu keshasema hapangiwi wala hashauriwi na uhamuzi wake ni final,so why wasting our time trying to be somebody to somebody who doesn't give a https://jamii.app/JFUserGuide about what you say?

 

[miss chagga]

ushauri: awape nafasi wataalamu wamshauri na si kila kitu kinaenda kisiasa... sasa kama wataalamu uwasikilizi unadhani utaelekea wapi?

 

[book11]

viwanda vya mdomoni

 

[Zoka Paul Mabusi]

Nashauri serikali ituambie ni mrengo wa teknolojia ya aina gani tunapo kwenda katika uchumi wa viwanda tutatumia.Hata wawekezaji hawaambiwi tunasikia chapuo ya raisi kuwa viwanda vitaleta jaira lakini je vile vilivyopo au vipya vikitumia mfumo au mrengo wa CAPITAL INTENSIVE METHOD OF PRODUCTION yani njia ya uzalishaji kwa kutumia mashine zaidi katika uzalishaji njia hii inahitaji sehemu kubwa ya uzalishaji ni mashine itumike kitu ambacho haitoi nafasi kwa nguvu kazi ya vibarua wengi kutumika na wataalamu wengi kutumika sasa hapo utatengenezaje ajira?
Ipo njia ya Labour Intensive method yani uzalishaji kwa kutumia kwa wingi nguvu kazi ya vibarua na wataalamu wengi maana hapa mashine siyo kwa nafasi kubwa.SASA AJABU NI PALE SERIKALI HAITUMBII NA WAZIRI MWIJAGE HASEMI NINI MAONO YA SERIKALI NI KUTUMIA NJIA ZOTE AU MOJA AU KWA BAADHI YA UZALISHAJI KUTUMIA NJIA FULANI NA BAADHI YA UZALISHAJI KUTUMIA NJIA FULANI KULINGANA NA IDADI LABDA YA MALIGHAFI NA UKOSEFU WA AJIRA KATIKA ENEO HUSIKA.
hahahaha Nimerudi Facebook Samsoni waagano jipya....twitter Zoka Paul
FINANCIAL ECONOMIST----and business consultant

 

[Good Father]

Nani alikwambia tunataka viwanda sisi?
Hivi tulivyonavyo vinatosha, we mtaani kwenu kuna vyerehani kiasi gani? Kama vipo 20 basi mna viwanda vitano maana kila vyerehani vinne ni kiwanda hicho.