Mamshungulii
Senior Member
- May 3, 2023
- 124
- 66
Ajira ya watoto na umaskini hufungamana pamoja na kama tutaendelea kutumia kazi za watoto kama tiba ya gonjwa kuu la kijamii la umaskini, tutaendelea kuwa maskini na ajira ya watoto itaendelea kuwepo hadi mwisho wa wakati.
“Hakuna ukatili mkubwa duniani kama kuzikatili ndoto za mtoto”
maendeleo ya taifa yanategemea hadhi ya mtoto pekee. Ni kweli pia kuwa hili ni moja ya kundi hatarishi katika jamii. Watoto ni mali ya taifa ,Watoto wana mchango mkubwa katika ujenzi wa taifa. Ni wajibu wa kila mtu kulinda na kutoa ulinzi mbalimbali kwa watoto.
ajira ya watoto inarejelea matumizi ya watoto kama chanzo cha kazi huku ikiwanyima haki zao za kimsingi ni pamoja na fursa ya kufurahia maisha yao ya utotoni, kuhudhuria shule mara kwa mara, kuwa na amani ya akili na kuishi maisha yenye heshima.
SABABU ZA AJIRA YA WATOTO NI: Umasikini, mahitaji makubwa ya watu wasio na ujuzi, ukosefu wa ajira kwa wazazi, ujinga, ndoa za utotoni, ukatili wa kiijinsia, ubaguzi, mila potofu, mabadiliko ya hali ya hewa.
HII UPELEKEA WATOTO KUPATA MADHARA KAMA, Magonjwa, ujinga, matatizo ya kiakili, madawa ya kulevya na bangi, mimba za utotoni, ulawiti, nchi kuzorota, wizi na ukabaji.
Ajira ya watoto ni ukweli wa kutisha unaoendelea kusumbua ulimwengu wetu. Badala ya kupata elimu na kustawisha uwezo wao, watoto wasio na hatia wanalazimika kufanya kazi ngumu katika hali duni, wakitumia mikono yao dhaifu kufanya kazi ngumu.
Hali hii ya kufadhaisha inazua swali: jamii yetu inaelekea wapi? Ajira ya watoto inasimama kama mojawapo ya masuala muhimu zaidi duniani, hasa nchini Tanzania. Leo, tarehe 12 Juni, dunia inaadhimisha Siku ya Ajira kwa Watoto, ikilenga kutoa uelewa na kuhamasisha hatua dhidi ya suala hili kubwa.
Katika Siku ya Kupinga Utumikishwaji wa Watoto, andiko hili linatoa rai kwa kila mmoja kusimamia kwa umoja kupinga ajira ya watoto na kutetea elimu bora. Wacha tuhakikishe kuwa mikono ya watoto inaenda na wakati wa teknolojia chanya, sio zana, na maisha yao ya baadaye yamejaa maarifa, sio utumwa wa kazi ngumu na zinazodhorotesha na kuua ndoto zao.
Ili kulinda haki za mtoto anayelazimishwa kufanya kazi, sheria za kimataifa na za kitaifa zimepitisha viwango vya kutoa mwongozo kwa taasisi au watu ambao watoto wanapaswa kufanya kazi chini ya usimamizi wao,lakini sheria hizo bado hazijaweza kumlinda mtoto kulingana na mabadiliko ya sasa ya kimtandao na kiteknolojia.
Kuna masharti matatu ambayo yamewekwa na sheria za kimataifa na kupitishwa na sheria za kitaifa za kuwaruhusu watoto kufanya kazi (watoto wanaoingia kwenye ajira ni miaka kumi na minne) ajira hiyo haipaswi kuhatarisha ustawi wa kiakili, kimwili au kimaadili wa mtoto; na, kwa hivyo, aina ya ajira ambayo mtoto anakubaliwa sio kati ya aina mbaya zaidi za ajira ya watoto.
(utumwa, usafirishaji haramu wa binadamu, utumwa wa deni, na aina nyingine yoyote ya kazi ya kulazimishwa)
Ajira ya watoto haileti tu kupoteza utoto. Kwa kuwa wengi wa watoto hawa wanafanya kazi katika mazingira magumu, mara nyingi ya unyonyaji, afya zao kwa ujumla na lishe pia huteseka, na kuwaacha katika hatari ya magonjwa mbalimbali.
Pengine hatua ya kwanza katika kuzuia ongezeko la ajira ya watoto ni kukiri kwamba ni tatizo. Tunahitaji kukubali kwamba hakuna janga, hakuna mzozo wa kiuchumi, na hakuna hali ya kushangaza inayoweza kuhalalisha watoto kudhulumiwa.
Hapo ndipo mabadiliko endelevu yanaweza kutokea. Katikati ya matatizo haya ‘yanayoonekana’, kuna masuala mengine ambayo yamebakia ‘kutoonekana’. Suala moja kama hilo ni athari za janga hili kwa watoto, haswa, kuongezeka kwa hatari ya ajira ya watoto.
Kwa mujibu wa Sheria ya Mtoto ya mwaka 2009, Sheria imeainisha wajibu wa mtoto ambapo pamoja na haki za kulinda ustawi wa mtoto, mtoto atakuwa na wajibu na jukumu la:
Kufanya kazi kwa ajili ya mshikamano wa familia.
Kuwaheshimu wazazi, walezi, wakubwa wake na watu wazima muda wote na atawasaidia pale inapohitajika.
Kuhudumia jamii yake na taifa lake kwa uwezo wake wote kimwili na kiakili kadiri ya umri na uwezowake.
Kutunza na kuimarisha mshikamano wa jamii na Taifa.
Kutunza na kuimarisha mambo mema katika utamaduni wa jamii na Taifa kwa ujumla katika uhusiano na wanajamii au taifa.
NINI KIFANYIKE
SERIKALI
Kukuza uratibu na ushiriano wenye mawasilianoo chanya wa kisekta,
Kuhakikisha huduma zote muhimu zinapatikana kote,
Kutambua na kulenga watu wasioonekana katika makundi hatarishi na kuwajengea uwezo,
Kuimarisha mifumo ya ufuatiliaji na utekelezaji wa sheria.
Kutetea ufadhili na sera ya kulinda ajira ya watoto
Kuhakikisha watoto wanasajiliwa kielektoniki nchini kote kurahisisha usalama wao
WANANCHI
Kurekebisha mazingira yasiyo salama kupitia mabadiliko ili kuzuia hatari kwa watoto wanaofanya kazi,
Kusaidia mazingira salama na ya ulinzi ya jamii kwa watoto na hatari ya ajira ya watoto.
FAMILIA
Zinatakiwa kupeana maelezo mahususi ya muktadha kwa familia na sio kupotosha
Kubuni miradi ya kushughulikia mambo hatarishi yanayojulikana
Kusaidia mazingira salama na kiusalama kwa familia katika watoto walio hatarini
MTOTO
Kuimarisha ujuzi wa ulinzi, ujuzi na tabia ya watoto walio katika hatari au mtoto,
Kutoa msaada wa kiwango cha mtu binafsi kwa watoto walio katika hatari ya ajira ya watoto.
Kufanya kazi na watoto walio katika mazingira magumu sana KUNAHITAJI
uwezo wa usimamizi wa kesi za ulinzi wa mtoto na wafanyikazi wa kijamii waliohitimu na wenye uzoefu/wafanyakazi wa kesi.
Huduma za rufaa, huduma maalum (afya, elimu, mahitaji ya kimsingi ya binadamu)
MAPENDEKEZO
Utekelezaji madhubuti wa sheria za ajira ya watoto, utumiaji wa sera ya elimu bila malipo na ya lazima ili kupunguza tatizo,
Sare za shule zitolewe mashuleni na kuepusha watoto kukosa shule kisa sare.
Mpango maalum wa maendeleo ya jamii unapaswa kutekelezwa kwa msaada wa wafanyakazi wa nyumbani,
Kuandaa mpango wa kusoma na kuandika na uhamasishaji ili kuwazuia watoto kuajiriwa,
Uhamasishaji wa udhibiti wa idadi ya watu.
Wasafirishaji kuwa makini na watoto hasa wa maeneo ya mipakani na maeneo ya visiwani hawa wanahitaji uangalizi wa hali ya juu.
Zipo kazi zinazojenga kulingana na kipaji na ndoto za mtoto chini ya uangalizi kwa Mfano MIRIAM CHIRWA anao ulemavu wa macho ila kipaji chake cha kuimba kimeendelezwa
“Hakuna ukatili mkubwa duniani kama kuzikatili ndoto za mtoto”
maendeleo ya taifa yanategemea hadhi ya mtoto pekee. Ni kweli pia kuwa hili ni moja ya kundi hatarishi katika jamii. Watoto ni mali ya taifa ,Watoto wana mchango mkubwa katika ujenzi wa taifa. Ni wajibu wa kila mtu kulinda na kutoa ulinzi mbalimbali kwa watoto.
ajira ya watoto inarejelea matumizi ya watoto kama chanzo cha kazi huku ikiwanyima haki zao za kimsingi ni pamoja na fursa ya kufurahia maisha yao ya utotoni, kuhudhuria shule mara kwa mara, kuwa na amani ya akili na kuishi maisha yenye heshima.
SABABU ZA AJIRA YA WATOTO NI: Umasikini, mahitaji makubwa ya watu wasio na ujuzi, ukosefu wa ajira kwa wazazi, ujinga, ndoa za utotoni, ukatili wa kiijinsia, ubaguzi, mila potofu, mabadiliko ya hali ya hewa.
HII UPELEKEA WATOTO KUPATA MADHARA KAMA, Magonjwa, ujinga, matatizo ya kiakili, madawa ya kulevya na bangi, mimba za utotoni, ulawiti, nchi kuzorota, wizi na ukabaji.
Ajira ya watoto ni ukweli wa kutisha unaoendelea kusumbua ulimwengu wetu. Badala ya kupata elimu na kustawisha uwezo wao, watoto wasio na hatia wanalazimika kufanya kazi ngumu katika hali duni, wakitumia mikono yao dhaifu kufanya kazi ngumu.
Hali hii ya kufadhaisha inazua swali: jamii yetu inaelekea wapi? Ajira ya watoto inasimama kama mojawapo ya masuala muhimu zaidi duniani, hasa nchini Tanzania. Leo, tarehe 12 Juni, dunia inaadhimisha Siku ya Ajira kwa Watoto, ikilenga kutoa uelewa na kuhamasisha hatua dhidi ya suala hili kubwa.
Katika Siku ya Kupinga Utumikishwaji wa Watoto, andiko hili linatoa rai kwa kila mmoja kusimamia kwa umoja kupinga ajira ya watoto na kutetea elimu bora. Wacha tuhakikishe kuwa mikono ya watoto inaenda na wakati wa teknolojia chanya, sio zana, na maisha yao ya baadaye yamejaa maarifa, sio utumwa wa kazi ngumu na zinazodhorotesha na kuua ndoto zao.
Ili kulinda haki za mtoto anayelazimishwa kufanya kazi, sheria za kimataifa na za kitaifa zimepitisha viwango vya kutoa mwongozo kwa taasisi au watu ambao watoto wanapaswa kufanya kazi chini ya usimamizi wao,lakini sheria hizo bado hazijaweza kumlinda mtoto kulingana na mabadiliko ya sasa ya kimtandao na kiteknolojia.
Kuna masharti matatu ambayo yamewekwa na sheria za kimataifa na kupitishwa na sheria za kitaifa za kuwaruhusu watoto kufanya kazi (watoto wanaoingia kwenye ajira ni miaka kumi na minne) ajira hiyo haipaswi kuhatarisha ustawi wa kiakili, kimwili au kimaadili wa mtoto; na, kwa hivyo, aina ya ajira ambayo mtoto anakubaliwa sio kati ya aina mbaya zaidi za ajira ya watoto.
(utumwa, usafirishaji haramu wa binadamu, utumwa wa deni, na aina nyingine yoyote ya kazi ya kulazimishwa)
Ajira ya watoto haileti tu kupoteza utoto. Kwa kuwa wengi wa watoto hawa wanafanya kazi katika mazingira magumu, mara nyingi ya unyonyaji, afya zao kwa ujumla na lishe pia huteseka, na kuwaacha katika hatari ya magonjwa mbalimbali.
Pengine hatua ya kwanza katika kuzuia ongezeko la ajira ya watoto ni kukiri kwamba ni tatizo. Tunahitaji kukubali kwamba hakuna janga, hakuna mzozo wa kiuchumi, na hakuna hali ya kushangaza inayoweza kuhalalisha watoto kudhulumiwa.
Hapo ndipo mabadiliko endelevu yanaweza kutokea. Katikati ya matatizo haya ‘yanayoonekana’, kuna masuala mengine ambayo yamebakia ‘kutoonekana’. Suala moja kama hilo ni athari za janga hili kwa watoto, haswa, kuongezeka kwa hatari ya ajira ya watoto.
Kwa mujibu wa Sheria ya Mtoto ya mwaka 2009, Sheria imeainisha wajibu wa mtoto ambapo pamoja na haki za kulinda ustawi wa mtoto, mtoto atakuwa na wajibu na jukumu la:
Kufanya kazi kwa ajili ya mshikamano wa familia.
Kuwaheshimu wazazi, walezi, wakubwa wake na watu wazima muda wote na atawasaidia pale inapohitajika.
Kuhudumia jamii yake na taifa lake kwa uwezo wake wote kimwili na kiakili kadiri ya umri na uwezowake.
Kutunza na kuimarisha mshikamano wa jamii na Taifa.
Kutunza na kuimarisha mambo mema katika utamaduni wa jamii na Taifa kwa ujumla katika uhusiano na wanajamii au taifa.
NINI KIFANYIKE
SERIKALI
Kukuza uratibu na ushiriano wenye mawasilianoo chanya wa kisekta,
Kuhakikisha huduma zote muhimu zinapatikana kote,
Kutambua na kulenga watu wasioonekana katika makundi hatarishi na kuwajengea uwezo,
Kuimarisha mifumo ya ufuatiliaji na utekelezaji wa sheria.
Kutetea ufadhili na sera ya kulinda ajira ya watoto
Kuhakikisha watoto wanasajiliwa kielektoniki nchini kote kurahisisha usalama wao
WANANCHI
Kurekebisha mazingira yasiyo salama kupitia mabadiliko ili kuzuia hatari kwa watoto wanaofanya kazi,
Kusaidia mazingira salama na ya ulinzi ya jamii kwa watoto na hatari ya ajira ya watoto.
FAMILIA
Zinatakiwa kupeana maelezo mahususi ya muktadha kwa familia na sio kupotosha
Kubuni miradi ya kushughulikia mambo hatarishi yanayojulikana
Kusaidia mazingira salama na kiusalama kwa familia katika watoto walio hatarini
MTOTO
Kuimarisha ujuzi wa ulinzi, ujuzi na tabia ya watoto walio katika hatari au mtoto,
Kutoa msaada wa kiwango cha mtu binafsi kwa watoto walio katika hatari ya ajira ya watoto.
Kufanya kazi na watoto walio katika mazingira magumu sana KUNAHITAJI
uwezo wa usimamizi wa kesi za ulinzi wa mtoto na wafanyikazi wa kijamii waliohitimu na wenye uzoefu/wafanyakazi wa kesi.
Huduma za rufaa, huduma maalum (afya, elimu, mahitaji ya kimsingi ya binadamu)
MAPENDEKEZO
Utekelezaji madhubuti wa sheria za ajira ya watoto, utumiaji wa sera ya elimu bila malipo na ya lazima ili kupunguza tatizo,
Sare za shule zitolewe mashuleni na kuepusha watoto kukosa shule kisa sare.
Mpango maalum wa maendeleo ya jamii unapaswa kutekelezwa kwa msaada wa wafanyakazi wa nyumbani,
Kuandaa mpango wa kusoma na kuandika na uhamasishaji ili kuwazuia watoto kuajiriwa,
Uhamasishaji wa udhibiti wa idadi ya watu.
Wasafirishaji kuwa makini na watoto hasa wa maeneo ya mipakani na maeneo ya visiwani hawa wanahitaji uangalizi wa hali ya juu.
Zipo kazi zinazojenga kulingana na kipaji na ndoto za mtoto chini ya uangalizi kwa Mfano MIRIAM CHIRWA anao ulemavu wa macho ila kipaji chake cha kuimba kimeendelezwa
