Mwongozo wa ufugaji wa kisasa wa Mbuzi wa nyama na maziwa

Kama kuna wanaopenda kufuga wanyama hasa Mbuzi (wa maziwa, nyama) njooni tuunganishe nguvu tufanye mambo. Inawezekana kabisa tukafuga kwa mafanikio sana. Kila kitu kipo ndani ya uwezo wetu. I believe together we can go.
Ufugaji wa mbuzi unakuwa maarufu sana siku hadi siku. Na wazalishaji wengi wanafikiria juu ya kuanzisha biashara ya ufugaji wa mbuzi kibiashara. Kwa sababu, mbuzi ni miongoni mwa wanyama wakuu wa nyama na maziwa. Maziwa ya mbuzi na nyama zina mahitaji makubwa ya ndani na mbuzi ni moja wapo ya chanzo bora cha nyama na maziwa.

Ufugaji wa mbuzi wa kibiashara umekuwa ukipata wakulima wengi. Wazalishaji wanavutiwa zaidi na hali nzuri ya soko inayoibuka na upatikanaji rahisi wa teknolojia bora za ufugaji wa mbuzi. Kama matokeo, mashamba mengi ya mbuzi ya kibiashara yameanzishwa karibu katika nchi zote ulimwenguni (hasa katika nchi zinazoendelea za Asia na Afrika).

Ufugaji wa mbuzi wa kibiashara ni wazo nzuri na la uhakika la biashara yenye faida.

Mitaji inayohitajika kwa biashara hii ni chini ya kulinganisha kuliko fursa zingine za biashara. Hata wewe unaweza kuanza na kiasi kidogo cha mbuzi. Na kwa utunzaji mzuri na usimamizi, unaweza kukuza biashara yako kwa kiwango kinachofuata ndani ya mwaka mmoja au mbili.

Mbuzi huzaa watoto zaidi ya mara moja kwa mwaka. Kwa hivyo, ikiwa utaanza na mbuzi wachache basi utaweza kukuza biashara yako haraka.

Hasa, vijana wasomi wasio na ajira wanaweza kuunda fursa kubwa za biashara na ajira kwa kuanzisha ufugaji wa mbuzi wa kibiashara.

Ufugaji wa mbuzi wa kibiashara unaweza kuchangia uchumi wa kitaifa kuifanya iwe imara.

Magonjwa na hatari zingine ni za chini kuliko biashara nyingine ya kilimo.

Kwa neno moja, ufugaji wa mbuzi wa kibiashara ni wazo nzuri la biashara na faida nzuri ya uwiano wa uwekezaji

Kuanzisha shamba la mbuzi la kibiashara hauhitaji mpango wowote mgumu wa msingi. Fuata tu hatua kwa hatua kwa uangalifu sana na utaweza na kuanzisha shamba la mbuzi la kibiashara. Na ikiwa unaweza kusimamia kila kitu kikamilifu, basi hakika utaweza kupata faida kubwa kutoka kwa shamba lako.

Mahali
Ni muhimu sana kuchagua mahali pazuri pa kuanzisha shamba la kibiashara na aina zote za vifaa vya mbuzi. Popote shamba lako lipo, lazima uhakikishe aina zote za vifaa vinapatikana katika maeneo yako au maeneo uliyochagua. Vifaa muhimu vya kuanzisha shamba la mbuzi la kibiashara zimeorodheshwa hapa chini.

Chanzo kizuri cha maji safi na safi. Kwa sababu, maji safi na safi humfanya mnyama wako awe na afya. Daima wape maji safi na safi ya kutosha kulingana na mahitaji yao ya kila siku. Chanzo kikubwa cha maji kinaweza kufanywa kwa kuanzisha bomba, dimbwi au aina nyingine yoyote ya hifadhi ya maji. Daima weka maji ndani ya nyumba na sehemu nyingi za shamba lako.

Chagua eneo la shamba karibu na vijiji. Kwa kuweka shamba lako karibu na vijiji, utaweza kupata kazi kwa shamba lako kwa urahisi na kwa bei rahisi.

Mfumo mzuri wa usafirishaji ni lazima wakati wa kuchagua ardhi kwa shamba. Mfumo mzuri wa usafirishaji utakusaidia kuweka uhusiano mzuri na soko lako la karibu na chanzo kingine.

Hakikisha huduma ya mifugo inapatikana karibu na shamba lako. Huduma ya karibu ya mifugo itapunguza upotezaji wako na mvutano ikiwa kitu kitaenda sawa.

Mbuzi wanahitaji mahali pa malisho. Kwa hivyo, wakati wa kuchagua eneo tambua ikiwa unaweza kutengeneza malisho au la.

Bidhaa
Chagua ni aina gani ya bidhaa utakazozalisha kutoka shamba lako. Tambua ikiwa nyama ya mbuzi au maziwa ina mahitaji makubwa katika eneo lako. Ikiwa maziwa ya mbuzi yana mahitaji makubwa katika eneo lako basi unapaswa kuanza shamba la biashara la mbuzi wa maziwa. Nyama ya mbuzi ina umaarufu mkubwa ulimwenguni. Kwa hivyo, unaweza kuanzisha biashara ya ufugaji wa mbuzi wa nyama kwa urahisi. Ikiwa eneo lako lina kituo cha kutosha cha kuuza bidhaa zako kimataifa, basi unaweza kuanzisha shamba la mbuzi kwa ajili ya kuzalisha aina yoyote ya bidhaa. Kwa ujumla, unaweza kuanzisha shamba kwa ajili ya kuzalisha bidhaa za mbuzi kama maziwa, nyama, ngozi, nyuzi n.k. Lakini kwa sababu za kibiashara, kuanzisha nyama au shamba la mbuzi wa maziwa itakuwa faida zaidi.

Mifugo inayofaa
Kuchagua aina bora za mbuzi kwa shamba lako la kibiashara ni muhimu sana. Kuna aina nyingi ulimwenguni. Baadhi yao huzaa nyama sana, wengine ni maarufu kwa uzalishaji wa maziwa, mifugo mingine ya mbuzi hutoa ngozi za hali ya juu na nyuzi. Hapa, nimeorodhesha maelezo mafupi ya aina za mbuzi zenye tija kubwa. Zinastahili sana kuanzisha biashara ya ufugaji bora wa ufugaji wa mbuzi.

Boer: Boer ni mojawapo ya mifugo ya mbuzi yenye tija maarufu ulimwenguni. Mbuzi wa Boer alitoka Afrika Kusini lakini wanafaa sana kwa uzalishaji wa nyama ya kibiashara karibu katika nchi zote za ulimwengu. Uzito wa mtu mzima wa Boer kuhusu kilo 100-115 na doe karibu kilo 90-100.

Beetal: Beetal ni aina nyingine ya mbuzi yenye tija ya nyama. Wao ni uzao maarufu wa mbuzi wa nyama. Na ufugaji muhimu sana wa mbuzi wa nchi zingine za Asia kama India au Pakistan. Mbuzi wa mnyama hufaa sana kwa uzalishaji wa kibiashara. Uzito wa watu wazima wa mnyama kama kilo 65 na doe karibu kilo 45.

Bengal nyeusi: Bengal nyeusi ni aina nyingine ya mbuzi wa nyama. Ni uzao wa mbuzi mweusi wa Bangladeshi.

Jamunapari: Jamunapari ni uzao wa mbuzi wa maziwa wa India. Nchini India, wanaitwa ng’ombe wa mtu masikini kwa uzalishaji wao mkubwa wa maziwa.

Makazi
Mfumo mzuri wa makazi ni lazima kwa ufugaji wa mbuzi wa kibiashara. Nyumba nzuri iliyoundwa na kila aina ya vifaa vya malazi, inashawishi jumla ya uzalishaji na faida kutoka kwa ufugaji wa mbuzi wa kibiashara. Kwa wastani, nafasi ya makazi ya mita ya squire 1.5-2.0 inahitajika kwa mbuzi.

Kwa hivyo, jenga nyumba yako kulingana na idadi ya mbuzi. Unaweza pia kutengeneza nyumba kadhaa tofauti kwa kuziweka zikitengana kabisa kutoka kwa kila mmoja. Tengeneza chumba tofauti kwa watoto pia.

Kwa ufugaji wa mbuzi wa maziwa wa kibiashara, kutengeneza chumba cha ziada cha kukamua mbuzi kutakuwa na ufanisi. Wakati wa kutengeneza nyumba, hakikisha upatikanaji wa nafasi ya kutosha inayohitajika na mbuzi. Tengeneza mfumo sahihi wa uingizaji hewa. Kwa uingizaji hewa, unaweza kutengeneza dirisha kubwa wakati wa kutengeneza nyumba. Daima hakikisha mtiririko wa kutosha wa hewa safi na mwanga ndani ya nyumba. Tengeneza mfumo unaofaa wa mifereji ya maji, ili uweze kusafisha nyumba kwa urahisi.

Wakati wa kujenga nyumba ya mbuzi, fuata vidokezo hapa chini.

• Chagua mahali pa juu kwa ujenzi wa nyumba. Hii itakusaidia kuweka nyumba kavu kila wakati.
• Anza kujenga nyumba wakati wa kiangazi.
• Daima hakikisha sakafu ya nyumba ya mbuzi ni kavu.
• Hakikisha mtiririko wa kutosha wa hewa safi na mwanga.
• Fanya mfumo unaofaa wa kudhibiti joto na unyevu ndani ya nyumba.
• Kuzuia hali ya unyevu. Kwa sababu hii inaweza kusababisha magonjwa anuwai.
• Kamwe usiruhusu maji ya mvua kuingia moja kwa moja ndani ya nyumba.
• Nyumba lazima iwe imara, ya kutosha na yenye starehe kwa mbuzi.
• Zuia kuingia kwa wadudu wadudu na wanyama ndani ya nyumba.
• Daima weka maji safi na safi ya kutosha ndani ya nyumba.

Uzio
Kutengeneza uzio kuzunguka eneo lako la shamba kutaweka mbuzi wako salama na huru kutoka kwa wanyama wengine hatari kama mbwa. Uzio pia unakusaidia kuweka shamba lako chakula cha kijani salama na kulishwa na wanyama wengine kama kondoo na ng'ombe. Kwa ufugaji wa mbuzi wa kibiashara, uzio ni wa haraka sana. Unaweza kutengeneza uzio na waya wa jumla au waya wa umeme.

Kulisha
Kulisha ni sehemu muhimu zaidi ya ufugaji mbuzi wa kibiashara. Uzalishaji mkubwa wa kibiashara na faida kubwa hutegemea sana kulisha chakula chenye ubora safi na chenye lishe bora. Pamoja na chakula cha kawaida cha kijani kibichi lazima utoe chakula cha ziada cha lishe mara kwa mara. Kutoa chakula safi na chenye lishe kunahakikisha uzalishaji wa juu na fomu ya faida ufugaji wa mbuzi wa kibiashara. Daima hakikisha upatikanaji wa kila aina ya viungo vya lishe katika chakula cha ziada.

• Daima angalia hali ya afya ya mbuzi. Ikiwa kuna mbuzi mwembamba au dhaifu, basi watenganishe na uwape chakula cha ziada chenye lishe.
• Pamoja na kulisha vizuri, jaribu kuelewa ikiwa mbuzi hawana magonjwa au la. Ikiwa mbuzi yeyote ataathiriwa na magonjwa yoyote, basi wape matibabu kwanza pamoja na kuwapa chakula kizuri.
• Kwa ufugaji wa mbuzi wa kibiashara, usilishe kamwe mbuzi wako chakula kilichotumiwa, chenye unyevu au kilichochafuliwa.
• Hifadhi mbuzi wako mahali salama na salama.
• Weka kikapu cha chakula juu. Hii itapunguza kupoteza chakula.
• Ikiwa unataka kubadilisha tabia ya chakula ya mbuzi basi ifanye pole pole. Kamwe usibadilishe tabia ya kulisha ghafla. Kwa sababu, kwa kubadilisha tabia ya kulisha ghafla, mbuzi wako anaweza kupoteza hamu ya kuchukua chakula. Hii itasababisha athari kubwa kiafya.
• Hakikisha kolostramu kwa watoto baada ya kuzaliwa.
• Weka sufuria nyingi za maji ndani ya nyumba. Lakini, usiweke kikapu cha maji na chakula mahali pamoja.
• Chakula cha kutosha cha kijani kibichi, vitamini, madini, maji safi na safi, lishe bora ni ufunguo wa mafanikio katika ufugaji wa mbuzi wa kibiashara.

Ufugaji
Siku hizi, idadi kubwa ya wakulima wa kisasa wanatumia mfumo wa kupandikiza katika ufugaji wa mbuzi wa kibiashara. Kupandikiza kunafaa sana kwa ufugaji mkubwa wa mbuzi wa kibiashara. Ikiwa wewe ni mwanzoni na mbuzi wachache basi unapaswa kutumia ufugaji wa asili wa mbuzi. Ikiwa una nia ya uhamishaji wa bandia, basi unaweza kuwasiliana na shirika lako lolote lililo karibu.

Huduma za Mifugo
Katika njia za kisasa za ufugaji wa mbuzi, wazalishaji wanajua sana afya ya mbuzi wao. Na ni muhimu sana kwa ufugaji wa mbuzi wa kibiashara. Ingawa magonjwa ni chini ya mbuzi. Lakini, lazima uhakikishe kupatikana kwa huduma inayofaa na ya kutosha ya mifugo katika shamba lako. Itakuwa bora ikiwa shamba lako liko karibu na kituo chochote cha huduma ya mifugo. Kwa madhumuni ya ufugaji wa mbuzi kibiashara, lazima pia uhifadhi dawa na chanjo zinazohitajika katika shamba lako. Ikiwa kwa kweli kuna kitu kitaenda vibaya.

Aman Ng'oma said:

UFUGAJI WA MBUZI NI UTAJIRI ULIOJIFICHA​

Hawa ni mbuzi na wala si Ng'ombe. Ni mbuzi aina ya Boer wenye asili ya nchi ya Africa Kusini. Ni moja ya kosaafu bora kabisa katika mbuzi wa nyama. Sifa yao kubwa ni kuwa na miili mikubwa kama wanavyoonekana katika picha hapo chini. Dume mmoja anauzwa kwa Tsh 250,000/= na jike lake Tsh 350,000/=. Umri wao wa kuuzwa ni miezi 6. Madume ya Boer yanafaa sana kwa ajili ya kupandishia majike ya mbuzi wa asili na hivyo kusaidia kuboresha mbuzi hao na kuwafanya wawe wenye tija zaidi.

Ufugaji wa mbuzi ni utajiri uliyojificha. Kwanza huzaliana kwa haraka kwa maana kwamba kwa mwaka mmoja mbuzi mmoja ana uwezo wa kuzaa mara mbili lakini vilevile hawasumbui kwenye masoko. Wanakula majani zaidi kwa kuwa wao ni aina ya wanyama wenye matumbo manne yaani Ruminant animals ambao kwa kiasi kikubwa hutegemea zaidi majani kama chakula chao kikuu.

Mbuzi si kama kuku ambao huhitaji chakula kilichotengenezwa maalum na kwamba kila siku watahitaji utoe pesa yako mfukoni kwa ajili ya kuwanunulia chakula. Mbuzi wanauwezo wa kuishi wenyewe bila kuhitaji hela yako ya mfukoni kwa ajili ya chakula kwa muda mrefu ilimradi tu wawe wazima.

Ni muhimu ukawa na daktari wako maalum ukaingia nae mkataba kusudi kila baada ya muda fulani awe anakufanyia ufuatiliaji wa maendeleo ya mbuzi wako japo kwa mwezi mara moja na pale linapotoke tatizo hasa mripuko wa ugonjwa. Kutokuwa na daktari wa mifugo katika mradi wako wa ufugaji wa mbuzi ni sawa na kutembea barabarani huku ukiwa umefungwa kitambaa usoni. Daktari wa mifugo si lazima umtoe mbali, kila kijiji kuna madaktari hao au maafisa mifugo ambao unaweza ukaongea nao mmoja wapo ili awe anakupa huduma pale inapohitajika.

Mbuzi wanahitaji uwe na shamba kubwa lenye maji ya kutosha na majani. Pia kuwe na vijana wa kazi waaminifu kwa ajili kuwachunga na ulinzi. Na ni muhimu pia shambani kukawa na Mbwa kwa ajili ya kuongeza ulinzi katika mradi wako.

Tanzania tuna mapori makubwa ambayo unaweza ukafanya uendeshaji wa mradi wako wa ufugaji wa mbuzi kwa ufanisi mkubwa bila kujali ni umbali kiasi gani. Watakapokuwa tayari kuvunwa, utatafuta gari na kuwapakia mbuzi wako na kisha kuwapeleka mnadani ambako utawauza kirahisi sana. Kuna minada mingi ya mifugo hapa Tanzania. Kuna ile minada ya awali ambayo wafanyabiashara wa mifugo wanaenda kuchuuza huko na kuwapeleka kwenye minada ya upili ambayo ni minada mikubwa iliyo chini ya wizara ya mifugo.

Sasa kwa mfugaji wa mbuzi, utaamua wewe mewe mwenyewe kama uwapeleke mnada wa awali au mnada wa upili. Lakini vilevile kwa sasa kuna machinjio za kisasa za mifugo mfano machinjio ya kisasa ya mifugo ya Kizota Dodoma mjini ambayo mahitaji mbuzi yamekuwa makubwa kupita maelezo kutokana na nyama yake kuhitajiwa zaidi katika nchi za kiarabu hasa Oman na Dubai.

Kwahiyo mahitaji hayo ya mbuzi yametengeneza soko kubwa na la uhakika. Shughuli za kilimo katika ufugaji hazisumbuliwi sana na masoko kama zilivyo shughuli za kilimo cha mazao mfano nafaka na matunda kutokana na kwamba minada minada ya mifugo imekuwa mkombozi mkubwa kwa wafugaji.

Changamoto katika ufugaji wa mbuzi ni magonjwa ambayo kimsingi yanadhibitika kupitia wataalamu wa mifugo.

Click to expand...

Aman Ng'oma said:

TUANGAZIE UFUGAJI WA MBUZI KATIKA BIASHARA​

Kwa ujumla ufugaji wa mbuzi ni biashara kubwa. Kama mfugaji atafuata na kuzingatia kanuni bora za ufugaji wa mbuzi hataweza kupata hasara.

Mara nyingi mbuzi husumbuliwa zaidi na magonjwa ya mapafu. Ugonjwa huu ikiwa mbuzi watacheleweshwa kutibiwa utawafanya wafe kwa wingi na kwa haraka. Dalili ya ugonjwa wa mapafu ni pamoja na kwamba mbuzi wanakuwa na homa kali, kukohoa, na vifo hutokea baada ya siku 1-2 tu. Ni muhimu kutambua mapema dalili za ugonjwa huo ili mbuzi wawahi kutibiwa kwa haraka.

Mbuzi ni tofauti na ng'ombe ni wastahimilivu sana dhidi ya ukame. Wanakula nyasi pia wanakula majani ya miti. Ikitokea nyesi zimekwisha au kukauka watandelea kuishi na kuzaliana kwa kula majani ya miti.Wakati wa kiangazi mmiliki wa mradi wa ufugaji wa mbuzi huwi na presha juu ya chakula cha kuwalisha mbuzi.

Thamani ya mbuzi imekuwa kubwa hasa mjini kutoka na watu wengi kuhitaji nyama choma ya mbuzi hivyo hutoa hakikisho la faida kwa mwenye mradi .Isiteshe mbuzi huzaliana haraka sana ndani ya muda mfupi na kufanya kundi lao liongezeka kwa kasi. Kwa wastani toka mbuzi ashike mimba hadi kuzaa(Gestation period) huwa inamchukua siku 150 sawa na miezi 5,ndani ya mwaka mmoja mbuzi anazaa mara 2.

Ukiwa na mbuzi 50 majike na madume 2 katika uwiano wa 1:25, ndani ya miaka 3 utakuwa na mbuzi majike jumla 200+madume 152 hawa ni wazazi na watoto wao +118 majike na 118 madume hawa ni watoto wa watoto. Kwahiyo jumla kuu utakuwa na mbuzi 588 hii idadi na ndani ya miaka 3 kati ya hao madume yatakuwa 270 na majike yatakuwa 318. Hii hesabu niliyofanya kupata hii idadi ya mbuzi jumla kwa miaka 3 ni hesabu kali sana. Unaanza na mbuzi hamsini unamaliza na mbuzi 588 ndani ya miaka 3.

Click to expand...

Aman Ng'oma said:

UFUGAJI WA MBUZI NI FURSA ADHIMU AMBAYO WATANZANIA WENGI HAWAJAIONA
​

Kwa mara nyingine tena, leo nimeona haja ya kuanzisha mada nyingine na tujadiliane kwa pamoja juu ya ufugaji wa mbuzi baada ya kujadili kwa muda mrefu ile mada ya ufugaji wa kuku.

Ufugaji wa mbuzi hapa Tanzania ni fursa adhimu ambayo Watanzania wengi hawajaiona. Ni ufugaji ambao wenyewe kama mfugaji atazingatia kanuni na misingi ya ufugaji Bora, ni rahisi sana mfugaji kujiondoa kutoka kwenye umasikini na kuwa tajiri. Kitu cha msingi na muhimu ni kwamba, mfugaji lazima awe na eneo pamoja na mtaji wa kuanzia.

Mbuzi wanatakiwa kufugwa shambani. Shamba ambalo mbuzi wanatakiwa wafugwe linapaswa liwe na sehemu ambayo mbuzi wanaweza kwenda kuchungwa na pia kuwe na chanzo cha maji. Mbuzi kitabia hupenda kulala juu hivyo mabanda yao yanapojengwa lazima yainuliwe juu. Mabanda ya mbuzi si ghari,kwani hujengwa simple.

Mbuzi kwa mwaka wao huzaa mara mbili na ukipata ile mbegu ya wanaozaa mapacha faida yake huwa ni kubwa zaidi, itategemea na mtaji wa mfugaji, lakini kama mfugaji ataweza kuanza na mradi wa mbuzi 50 inakuwa vizuri zaidi. Ukiwanunua mbuzi 50@ tsh.50,000/= utapata Milioni 2 na nusu, madume 2 kila moja likanunuliwa kwa tsh 75000/= kwa madume mawili itagharimu tsh laki moja na nusu. Usafirishaji wa mbuzi hauzidi laki tatu na nusu. Kwa hiyo itajikuta ukiwa na milion 5 utaweza kuanza na mradi wa ufugaji wa mbuzi majike 50 na madume mawili,pamoja na kuwajengea sehemu ya ya kulala.

Kama nilivyoainisha hapo awali, mbuzi kwa mwaka wao huzaa mara 2, hivyo kama kila mbuzi atazaa hebu chukulia kila mbuzi atazaa mbuzi mmoja tu, ingawa kuna wengine watazaa mapacha hasa ukipata ile mbegu ya mbuzi wanaozaa mapacha, mwishoni mwa mwaka utakuwa na idadi ya mbuzi 100 wapya waliozaliwa na ukujumlisha na mtaji ule wa mbuzi 50 utakuwa na jumla ya mbuzi 150, hii ni ndani ya mwaka mmoja, pata picha utakuwa na mbuzi Idadi gani baada ya miaka 3 hasa ukizingatia kuwa wale watoto wa mbuzi watakapofikia miezi 8 utaanza kuwapandisha nao watazaa nk. Ili kufikia malengo, inashauriwa kuwa mbuzi wa mtaji wanaonunuliwa lazima wawe na umri mmoja ili kusudi waweze kupata mimba kwa wakati mmoja na waweze kuzaa kwa wakati mmoja pia.

Magonjwa ya mbuzi mengi yanafahamika na ni rahisi kudhibitika, hivyo mbuzi si rahisi kufa hovyo.

Toka mbuzi anapata mimba mpaka anazaa,hutumia muda wa wiki miezi mitano yaani siku 150.

Kwa sababu hili pia ni eneo langu nilililolisomea, nawaruhusu kwa wale wote wenye Interest na uanzishaji wa Mradi huu wa ufugaji wa mbuzi kuuliza swali lolote lihusulo ufugaji bora wa mbuzi nami nitajibu. Lengo likiwa ni lile lile la kusaidiana kama Watanzania ili kuondokana na hili lindi la umasikini.

Karibu kwa majadala.

Click to expand...

Aman Ng'oma said:

THAMANI YA MBUZI IMEKUWA KUBWA, HASA MJINI​

Wadau wa uzi huu,

Leo tuendelee kidogo na mada yetu. Kwa ujumla ufugaji wa mbuzi haukati hata kidogo kama mfugaji atakuwa makini na mradi wake. Mara nyingi mbuzi husumbuliwa zaidi na ugonjwa wa mapafu na ugonjwa huu mbuzi wakicheleweshwa kupata matibabu hufa kwa wingi. Daliliya ugonjwa wa mapafu mbuzi anakuwa na homa kali, kukohoa, kifo hutokea baada ya siku 1-2 tu. Ni muhimu kutambua mapema dalili za ugonjwa huu ili mbuzi wawahi kutibiwa haraka.

Mbuzi ni tofauti na ng'ombe ni wastahimilivu sana dhidi ya ukame. Wanakula nyasi pia wanakula majani ya miti. Ikitokea nyesi zimekwisha au kukauka watandelea kuishi na kuzaliana kwa kula majani ya miti.Wakati wa kiangazi mmiliki wa mradi wa ufugaji wa mbuzi huwi na presha juu ya chakula cha kuwalisha mbuzi.

Thamani ya mbuzi imekuwa kubwa hasa mjini kutoka na watu wengi kuhitaji nyama choma ya mbuzi hivyo hutoa hakikisho la faida kwa mwenye mradi .Isiteshe mbuzi huzaliana haraka sana ndani ya muda mfupi na kufanya kundi lao liongezeka kwa kasi. Kwa wastani toka mbuzi ashike mimba hadi kuzaa(Gestation period) huwa inamchukua siku 150 sawa na miezi 5,ndani ya mwaka mmoja mbuzi anazaa mara 2.

Ukiwa na mbuzi 50 majike na madume 2 katika uwiano wa 1:25, ndani ya miaka 3 utakuwa na mbuzi majike jumla 200+madume 152 hawa ni wazazi na watoto wao +118 majike na 118 madume hawa ni watoto wa watoto. Kwahiyo jumla kuu utakuwa na mbuzi 588 hii idadi na ndani ya miaka 3 kati ya hao madume yatakuwa 270 na majike yatakuwa 318. Hii hesabu niliyofanya kupata hii idadi ya mbuzi jumla kwa miaka 3 ni hesabu kali sana. Unaanza na mbuzi hamsini unamaliza na mbuzi 588 ndani ya miaka 3

Click to expand...

Mnaweza kuanza wawili au watatu hivi. Baadae mnaanza kuuza uzoefu wenu kwa wengine watakaokuwa tayari kuunda vikundi.
Picking partners should not be taken lightly. It is a vital step for your mission to prosper.

LazyDog said:

Mnaweza kuanza wawili au watatu hivi. Baadae mnaanza kuuza uzoefu wenu kwa wengine watakaokuwa tayari kuunda vikundi.
Picking partners should not be taken lightly. It is a vital step for your mission to prosper.

Click to expand...

Asante mkuu,usemacho ni sahihi kabisa. Uwingi si hoja, kikubwa tija ktk jambo lenyewe.

Yes, hata hivyo, ni muhimu kufikiri mapema au kuwa na wazo la namna ya ku-expand baadae. Tuseme kuaandaa semina kwa wengine baadae, ambapo ni fursa ya kujitangaza hali kadhalika kuuza sehemu ya ulichozalisha.

Ahsante Bw. Malila. Ni wazo zuri sana na niko tayari.

masapa said:

Ahsante Bw. Malila. Ni wazo zuri sana na niko tayari.

Click to expand...

Stay tuned,ukiweza ni-pm ili tuanze mawasiliano, nimejaribu ktk mradi fulani kwa kuwatafuta watu wenye intrest ile,mwanzo ilikuwa taabu kidogo kwa sababu ilibidi nitoboke kiasi. Lakini sasa nashindwa kuwatosheleza wahitaji wa ile project.

Lazy dog kasema vema,on how to pick b/ness partiners. Mkuu njoo tujipe moyo tutashinda.

LazyDog said:

​

Yes, hata hivyo, ni muhimu kufikiri mapema au kuwa na wazo la namna ya ku-expand baadae. Tuseme kuaandaa semina kwa wengine baadae, ambapo ni fursa ya kujitangaza hali kadhalika kuuza sehemu ya ulichozalisha.

Click to expand...

Nursery ya kitu hiki niliijaribu mahali fulani, kwa hiyo wazo hili lilipata msukumo kutokea ktk nursery hiyo. Ndoto za kuanza na ku-expand zipo na kubwa tu.

malila, hii thread imenikumbusha ile safari ya Mkuranga!!

Tuko pamoja wakuu. Tutawasiliana kwenye pm zaidi.

kanyagio said:

malila, hii thread imenikumbusha ile safari ya Mkuranga!!

Click to expand...

Safari ya Mkuranga niliisikia kwa Malila. Poleni sana na zile mvua.

Mkuu Malila, hongera kwa kufuga. Mie nina mpango wa kwenda kufuga wilaya moja huko mkoani Tanga. karibu nawe

Wazo zuri jamani na mm nipo tayari mtakapoanza.

Je, mbuzi anaweza kufugwa na kustawi vizuri katika maeneo yapi?

Je, maeneo ya pwani yanafaa kwa ufugaji wa mbuzi?

Mimi natafuta ranch kubwa hizo za selikali, nataka kufuga ng'ombe wa maziwa na nyama si chini ya mia tano kwa kuanzia. Kama kuna mtu anayeweza kunisaidia namna ya kuzipata anipigie pande hapa. kwahabari ya pesa, si zaidi ya $1 million. asanteni.

Malila said:

Kama kuna wanaopenda kufuga wanyama hasa Mbuzi ( wa maziwa,nyama),njooni tuunganishe nguvu tufanye mambo.Inawezekana kabisa tukafuga kwa mafanikio sana. Kila kitu kipo ndani ya uwezo wetu.

I believe together we can go.

Click to expand...

Heshima kwako mkuu, the idea is sweet but for me you have to be so elaborative on how to share your idea.

Malila said:

Nursery ya kitu hiki niliijaribu mahali fulani,kwa hiyo wazo hili lilipata msukumo kutokea ktk nursery hiyo. Ndoto za kuanza na ku-expand zipo na kubwa tu.

Click to expand...

Unapita lini kanda ya kti Mkuu Malila? Nami nakumbushia issue ya Mkuranga

kanda ya kati unaendeleza kilimo gani

Nimeanza na mahindi; lakini pia nataraji kuanza ufugaji wa kuku wa kienyeji na nikijufunza zaidi hata hao mbuzi wa nyama

Wana JF. hasa wajasiliamali walio katika sekta ya ufugaji. Ninaomba mchango wenu wa mawazo kuhusu ufugaji wa ng'ombe wa maziwa.

• Ni aina gani ya specie inafaa kwa mfugaji aliyeko maeneo ya joto kama Dar es salaam?
• Kuna friends walinunua ng'ombe wa maziwa kutoka Iringa na Arusha; ng'ombe bora wenye uwezo wa kutoa lita 18 kwa mkamuo mmoja. Baada ya kuwafikisha DSM walidhoofika, wakashusha production na mwisho walikufa mmoja baada ya mwingine. Je, ni kosa kuwachukua ng'ombe eneo la baridi ukawapeleka sehemu yenye joto kama DSM?
• Kwa mtu aliyeko DSM na maeneo ya jirani, ni wapi anaweza kupata specie bora za ng'ombe? Cost ya ng'ombe ni kiasi gani? Tupeane contacts na taratibu zinazofuatwa ili kupata ng'ombe hao
• What are the "Dos" and "DONTs" kwa mfugaji wa ng'ombe wa maziwa? (Mfano when we talk about chakula chao, malazi na pia pakiwa na maradhi n.k)

Mwisho napenda kutoa changamoto kwa wajasiria-mali kuitazama biashara hii kwa jicho la tofauti. Naanza kuhisi kuwa ni sawa na mtu anayemiliki kisima kidogo cha mafuta. Tena anachimba mwenyewe na bila ushuru mkubwa. KWA NINI NINASEMA HIVYO?... Ninasema hivyo kwa sababu lita ya maziwa kwa sasa inakwenda mpaka 1,200/=! Mtu aliye na ng'ombe watatu wenye kutoa lita nane kwa mkamuo ana uwezo wa kupata lita 48 kwa siku. Lita 48 ni sawa na shilingi 57,600/= kwa siku! Kumbuka huyu tunayemuongelea ni mfugaji mdogo kabisa mwenye ng'ombe watatu tu!

Naomba kuwakilisha kwa kuwaomba wadau kuchangia mawazo juu ya project ya Ufugaji wa ng'ombe wa maziwa.... Tafadhali nipewe mwanga zaidi kwenye hizo dondoo nne hapo juu.

Nadhani uende wizara ya kilimo na mifugo. Onana na wataalamu wa Ng'ombe wa wizara, nadhani watakupa information ambazo zitakusaidia sana. Naamini watakushauri mpaka maeneo ya kufugia hao ng'ombe wako.

It's a good move though, according the calculation above.
Make your move, isiishe kwenye maandishi tu.