Matokeo ya msimamo mkali: MSD, TFDA zasababisha hasara ya bilioni zaidi ya 20 Tshs.

[G Sam]

Mamlaka ya dawa na chalula ya taifa (TFDA) imevifungia kwa muda sasa wa miezi zaidi ya mitano viwanda vyote vya dawa vinavyosambaza dawa za binadamu bohari kuu ya dawa (MSD) kutokana na sababu mbalimbali imefahamika.

Sababu kuu ya kufungia viwanda hivyo vyote na kuifanya bohari kuu ya dawa kukosa dawa kwa kipindi kirefu ni hatua ya viwanda hivyo kushindwa kuendana na hadhi ya kimataifa ya viwanda vya kuzalisha dawa za binadamu, imeelezwa.

Hata hivyo uchunguzi unaonyesha kuwa TFDA kufungia viwanda hivyo ni kutokana na kujaa woga wa kuwajibishwa kwa watendaji wake kama ilivyo tafsiri ya serikali ya awamu ya tano inayoongozwa na John Pombe Magufuli ambayo inaonekana kuwa na msimamo mkali. Awali viwanda hivyo vilikuwa vikifanya kazi kama kawaida chini ya tawala zote za awamu nne zilizotangulia.

Wakati hayo yakijiri MSD nayo imerudisha dawa zote kutoka mikoani ambazo zilisambazwa kwa takribani mwaka mmoja na nusu uliopita kwa kile walichooleza kuwa dawa hizo zina kasoro mbalimbali ikiwemo upungufu wa dawa katika makopo.

MSD wameirudisha dawa hizo na kuwakabidhi wazalishaji kinyume kabisa cha taratibu kutokana na madai tu ya upungufu ambapo ingewezekana kwa wadau kuketi chini na kukubaliana kufidia upungufu huo.

Madhara hayo yamesababisha dawa hizo kufikia muda wa kuharibika (expired date) na hivyo kukosa uhalali wa kutumiwa na binadamu. Hivyo basi dawa hizo zinatakiwa kuharibiwa na kuteketezwa ambapo inakadiriwa kusababisha hasara ya zaidi ya shilingi bilioni 11 za kitanzania.

Aidha uchunguzi wetu umebaini kuwa dawa hizo hazikuwahi kusambazwa na MSD katika mikoa mbalimbali bali bohari hiyo kuu ya dawa ilizishikilia kutokana na kile kinachoonekana madai yao kutoka serikalini kutokutimizwa. Baada ya muda kuisha ndipo MSD wakatunga mbinu kujiokoa na hili na ndipo wakayatafuta madhaifu ya viwanda ambavyo viliwasambazia dawa kwa tenda na kuwashika uchawi.

Kutokana na hatua hizo za TFDA na MSD, serikali pamoja na taifa vimepata hasara ya zaidi ya Tshs bilioni 20 pamoja na dawa kukosekana hospitali mbalimbali hivyo kugharimu maisha ya watu.

 

[mr gentleman]

Hivi nyie ukawa mlichokuwa mnalilia mabadiliko ni yepi hayo? Sasa hapa serikali mlitaka ifanyaje iache viwanda vikizalisha dawa chini ya kiwango ziue watanzania kwa ajili ya billion 20? Kama mnashida sana na hela kachukueni kwa lowassa naskia atafanya harambee ya kuchangia waoza meno wote wa mtandaoni.

 

[G Sam]

Hivi nyie ukawa mlichokuwa mnalilia mabadiliko ni yepi hayo? Sasa hapa serikali mlitaka ifanyaje iache viwanda vikizalisha dawa chini ya kiwango ziue watanzania kwa ajili ya billion 20? Kama mnashida sana na hela kachukueni kwa lowassa naskia atafanya harambee ya kuchangia waoza meno wote wa mtandaoni.

Umemaliza?

 

[Killerman]

Kwa kweli nyie mliokuwa mnajiita wana mabadiliko ( ambapo kiukweli si wana mabadiliko) mnakera saana na makosoaji yenu yasiokuwa na mashiko.
Hizo taarifa we umezipata wapi, mbona hamna chombo kilichozungumzia hasara hiyo.
Alafu kama alivyosema Mr gentleman, hivi mliyptaka nchi iendeshwe kwa mazoea kama milivyozoea? Yaani serikali ufanya vile ambavyo watu walikuwa wanataka, nyie mnaona kama inakosea, eti kisa wanaofanaya nupi serikali ya ccm. Jamani hii nchi ni yetu ( wewe na mimi ) na tulikuwa tunahitaji kiongozi wa juu asiye mpiga madili ( kama mzee wa msoga na white hair ) ili afanye nchi hii iwe katika hali ya fedha kutumika vile inavyotakiwa. Sasa nyie mlitaka mabadiliko ganiiiiiiiii..... Khaaaaaa mnachosha kwa kweli.

 

[Bavaria]

Kwahiyo kwa awamu zote nne tulikuwa tunakunywa dawa sub standard?

 

[nyamchele]

Sasa umesema ya kuwa TFDA imefunga viwanda hivyo kwa sababu ya kutokidhi viwango.....halafu unalaumu na kulinganisha uhai wa mtu ni bilioni ishirini.....kwa hiyo unataka viwanda ambavyo havijakidhi viwango viendelee na watanzania waendelee kutumia dawa ambazo hazijakidhi viwango....just because viwanda hivyo vilikuwa vinafanya kazi awamu nyingine zilizopita.....ARE YOU SERIOUS? Hivi unajua madhara ya kutumia dawa ambazo hazijakidhi viwango?? Unalinganisha bilioni ishirini na afya ya binadamu???? SERIOUSLY????

 

[Janjaweed]

Suala la ubora na udhibiti wa dawa halina siasa... Kama TFDA wamejiridhisha kwamba waliofungiwa hawastahili kuoperate then so be it!!

Tuache siasa... ni nyie nyie kesho watu wakifa kwa madhara ya poor quality medicines mtakuja na thread mpya

 

[MKWEPA KODI]

Hapa panahitaji maelezo zaidi, kamati za bunge haziaminiki tena labda waunde kamati ya wataalamu kuchunguza hili jambo

 

[Janjaweed]

Sasa umesema ya kuwa TFDA imefunga viwanda hivyo kwa sababu ya kutokidhi viwango.....halafu unalaumu na kulinganisha uhai wa mtu ni bilioni ishirini.....kwa hiyo unataka viwanda ambavyo havijakidhi viwango viendelee na watanzania waendelee kutumia dawa ambazo hazijakidhi viwango....just because viwanda hivyo vilikuwa vinafanya kazi awamu nyingine zilizopita.....ARE YOU SERIOUS? Hivi unajua madhara ya kutumia dawa ambazo hazijakidhi viwango?? Unalinganisha bilioni ishirini na afya ya binadamu???? SERIOUSLY????

Mleta hoja ni mgonjwa wa akili kabisa... si bure

 

[Janjaweed]

Hapa panahitaji maelezo zaidi, kamati za bunge haziaminiki tena labda waunde kamati ya wataalamu kuchunguza hili jambo

mkwepa kodi na mwendo wa kamati... kwikwikwikwi

 

[G Sam]

Sasa umesema ya kuwa TFDA imefunga viwanda hivyo kwa sababu ya kutokidhi viwango.....halafu unalaumu na kulinganisha uhai wa mtu ni bilioni ishirini.....kwa hiyo unataka viwanda ambavyo havijakidhi viwango viendelee na watanzania waendelee kutumia dawa ambazo hazijakidhi viwango....just because viwanda hivyo vilikuwa vinafanya kazi awamu nyingine zilizopita.....ARE YOU SERIOUS? Hivi unajua madhara ya kutumia dawa ambazo hazijakidhi viwango?? Unalinganisha bilioni ishirini na afya ya binadamu???? SERIOUSLY????

Read between the lines! Haya mambo huyajui na hata unavyotoa hoja hapa unaonekana kinda kabisa! Kuna ishu ya dawa kuwa na ubora na structure ya kiwanda!! Dawa zinatokana na raw material husika!! Huwezi ukafanya tofauti.

 

[nyamchele]

Khaa...kwa hiyo kiwanda ambacho hakijakidhi viwango kinaweza kutengeneza dawa yenge kiwango kinachotakiwa.....ujaua GMP wewe.....kwa hiyo Raw material ndio dawa????hivi unavijua vigezo ambavyo lazima kiwanda kiwe navyo ili waruhusiwe kutengeneza dawa??????????? sijui kati ya wewe na mimi nani ni kinda kwenye hiyo fani.......

 

[jingalao]

Hivi mleta mada ulishindwa kuomba ushauri kwa yule katibu wenu mkuu kabla ya kupost huu upupu usioleweka?

 

[G Sam]

Khaa...kwa hiyo kiwanda ambacho hakijakidhi viwango kinaweza kutengeneza dawa yenge kiwango kinachotakiwa.....ujaua GMP wewe.....sijui kati ya wewe na mimi nani ni kida kwenye hiyo fani.......

Wewe ni kinda kwa sababu hujaelewa mada hasa inazungumzia nini hiyo idea ya kuzalisha kwa GMP isikufanye ukajiona una idea kubwa kuhusiana na mambo haya! Unaelewa nimezungumzia mambo yapi??

 

[nyamchele]

Mkuu usitokwe na povu.....fafanua hizo statements zako hapa chini.....usipotoshe watu.....

"Sababu kuu ya kufungia viwanda hivyo vyote na kuifanya bohari kuu ya dawa kukosa dawa kwa kipindi kirefu ni hatua ya viwanda hivyo kushindwa kuendana na hadhi ya kimataifa ya viwanda vya kuzalisha dawa za binadamu, imeelezwa.

Hata hivyo uchunguzi unaonyesha kuwa TFDA kufungia viwanda hivyo ni kutokana na kujaa woga wa kuwajibishwa kwa watendaji wake kama ilivyo tafsiri ya serikali ya awamu ya tano inayoongozwa na John Pombe Magufuli ambayo inaonekana kuwa na msimamo mkali. Awali viwanda hivyo vilikuwa vikifanya kazi kama kawaida chini ya tawala zote za awamu nne zilizotangulia. "

 

[G Sam]

Mkuu usitokwe na povu.....fafanua hizo statements zako hapa chini.....usipotoshe watu.....

"Sababu kuu ya kufungia viwanda hivyo vyote na kuifanya bohari kuu ya dawa kukosa dawa kwa kipindi kirefu ni hatua ya viwanda hivyo kushindwa kuendana na hadhi ya kimataifa ya viwanda vya kuzalisha dawa za binadamu, imeelezwa.

Hata hivyo uchunguzi unaonyesha kuwa TFDA kufungia viwanda hivyo ni kutokana na kujaa woga wa kuwajibishwa kwa watendaji wake kama ilivyo tafsiri ya serikali ya awamu ya tano inayoongozwa na John Pombe Magufuli ambayo inaonekana kuwa na msimamo mkali. Awali viwanda hivyo vilikuwa vikifanya kazi kama kawaida chini ya tawala zote za awamu nne zilizotangulia. "

Kha! Sasa unataka nifafanue nini tena?

 

[nyamchele]

Mkuu kama huna ufafanuzi nashukuru kwa kuwa sasa tutakuwa tumeelewana.

 

[Sometimes]

Kwahiyo kwa awamu zote nne tulikuwa tunakunywa dawa sub standard?

Ndiyo maana yake! Haujawahi kusikia kuwa kuna kiwanda kilikuwa kinatengeneza ARV fake? Au kuletewa kwa vifaa fake vya kupimia ARV?

 

[Mavipunda]

umeandika kimajungu mno hadi hueleweki..

 

[G Sam]

Ndiyo maana yake! Haujawahi kusikia kuwa kuna kiwanda kilikuwa kinatengeneza ARV fake? Au kuletewa kwa vifaa fake vya kupimia ARV?

Mkuu, hiyo ishu ya ARV fake wala hakuna ila kulikuwa tu na mambo ya kisiasa. Ninaweza kukufafanulia kama ukitaka.