Kigarama
JF-Expert Member
- Apr 23, 2007
- 2,492
- 1,230
Mabilioni yameliwa na wajanja lakini walipaji ni sisi!
Tarehe 2 Oktoba Mwaka 2000, Askofu mkuu Zacharia Kakobe wa kanisa la Full Gospel Bible Fellowship Church alifanya Mkutano na waandishi wa habari. Na haya ndiyo maneno aliyoyasema
Napenda kuwashukuru waandishi wote wa habari ambao mmeweza kufika hapa kwa kuacha kazi zenu nyingi. Nahesabu kwamba jambo hili, ni la maana sana.
Kwanza, napenda nizungumze katika hatua za mwanzo kabisa ni kipi kilichonifanya kuingia katika siasa kichwa kichwa. Kwa nini imenibidi kuacha habari za kanisani kwa namna moja ama nyingine kwanza halafu nikaingia katika siasa kichwa kichwa
Pale mwanzo sikuwa na dhamira yoyote ya kuingia katika majukwaa ya siasa, na nililieleza jambo hili katika mikutano na waandishi wa habari mapema mwaka huu, na katika kipindi cha Kiti kimoto.
Lakini lipo jambo lilinilazimisha. Hali ya Tanzania ni mbaya. Hali ya nchi hii ni mbaya, na tatizo kubwa linaloifanya nchi hii kuwa na hali hii mbaya ni rushwa na siyo kitu kingine.
Tanzania ina rasilimali nyingi. Tanzania ni nchi ina madini. Ni karibu nchi ya nne katika Afrika, nchi tajiri, nchi nzuri. Ina maziwa na bahari kubwa inayoizunguka, na ardhi kubwa tofauti na nchi ya uingereza au ya Denmark, hivi ni vi-nchi vidogo vidogo ambavyo vinahangaika na ardhi
Kwa hiyo kumekuwa na kelele wakati wote kwamba nchi yetu imekithiri kwa umaskini, umaskini umekithiri. Sawa, tusingekuwa maskini kiasi hiki.
Kenya hawana sababu yoyote ya kutuzidi. Kwa sababu dola ya Kimarekani ni karibu Sh. 79 za Kenya wakati sisi ni zaidi ya Sh. 800.
Sisi tunawazidi katika maeneo mengi sana. Madini yao mengi yanatoka hapa kwetu kwa njia za panya na yanauzwa kwa jina la Kenya, lakini yanatoka hapa.
Mlima Kilimanjaro wanapiga kelele katika sehemu za Ulaya na mahali pengine duniani kwamba uko Kenya wakati mlima huo hauko Kenya.
Kwa kuwa wao wameweza kupiga kelele, watalii wanakwenda Nairobi kuangalia mlima Kilimanjaro na inajulikana nje kwamba mlima huo uko Kenya.
Nchi zote zinazotuzunguka hapa,karibu hazikuwa na sababu ya kuwa na nguvu yoyote ya kiuchumi kuliko sisi. Nchi ya Uganda kwa mfano, ambayo wanakwenda vizuri kiuchumi kuliko nchi yetu, ambayo wakati ule ilikuwa katika hatua ya mbali kabisa
Lakini wanapiga hatua sana. Sasa tatizo ni nini. Tatizo bila shaka ni rushwa. Rushwa ndiyo inayofanya nchi hii kuwa hivyo ndivyo ilivyo. Ni rushwa kubwa ya vigogo
Mnaweza kuona Nigeria. Nigeria kulingana na takwimu za shirika linalojishughulisha na kutokomeza rushwa duniani lijulikanalo kwa jina la Transparency International (TI), ndiyo nchi ya kwanza kwa rushwa duniani na katika Afrika
Na kwa kulingana na takwimu hizo za TI, nchi yetu ipo katika nchi 10 hatari duniani, zilizobobea kwa rushwa katika miaka mitatu mfululizo; mwaka juzi, jana na mwaka huu (200)
Sasa,ilivyo ni kwamba Nigeria ni nchi ambayo ni tajiri sana. Ina mafuta mengi kuliko nchi nyingine yoyote katika Afrika. Ina madini mengi sana. Ni nchi tajiri sana na ina rasirimali nyingi za ndani ya nchi.
Lakini kwa sababu ni nchi ya kwanza kwa rushwa duniani, imekuwa miongoni mwa nchi maskini kwa namna ambayo isingetarajiwa, kwa sababu madeni waliyonayo Nigeria ni karibu mara mbili kuliko tuliyo nayo sisi.
Na kulingana na takwimu za 1995, wakati huo sisi tukiwa na debt per person (deni kwa mtu mmoja) karibu dola 162.0 Nigeria ilikuwa ni zaidi ya dola za kimarekani 300, deni kwa mtu mmoja. Hivyo, ndivyo nchi ya Nigeria ilivyo,na hali inazidi kuwa mbaya zaidi
Sasa tatizo ni kwa nini. Kwa nini madeni . mzigo wa madeni,tunaambiwa tunalipa madeni. Mzigo wa madeni ni mkubwa, lakini Watanzania hatuambiwi haya madeni yanatoka wapi na kwa nini hali ni nzito sana kiasi hiki
Rushwa nyingi zinafanyika katika mtindo wa zabuni. Kwa hiyo, kama kuna zabuni au tenda,unaposikia kwamba huyu anapata zabuni ya kujenga kitu Fulani, labda cha SH. Milioni 200, hizo ni zile zilinazoandikwa, lakini kimsingi fedha inayotumika katka kiasi hicho kinachozungumzwa, cha Sh. Milioni 200, sicho hicho
Hapa ninazo takwimu za TI, shirika lile la kimataifa la rushwa. Katika mtandao wake wa kompyuta,ambao mtu yeyote anaweza akausoma,kuna kitu hapa kinaitwa TI: Tanzania National Chapter
Halafu, wanazungumza hapa ; The Arusha Integrate workshop. Wanazungumzia juu ya Tume ya Jaji Joseph Warioba,ambayo iliteuliwa na Rais January, 1996 na kukamilisha kazi yake, Desemba 7,1996
Tume hiyo ya Warioba,ilieleza kwamba, kwa ufupi tu hapa .nachukua dondoo kidogo tu kwa maana ni mengi sana yanazungumzwa humu. Kwamba katika mikataba 24 ya ujenzi,ambayo iliangaliwa na tume hiyo,gharama halisi ambayo ilikuwa imekisiwa kwa ajili ya miradi hiyo ilikuwa ni Sh. Bilioni 60
Lakini,kiasi hiki kilipaishwa hadi kufikia karibu Sh.bilioni 97 kwa ajili tuu ya tofauti ya gharama au bei zilizozungumzwa katikati yao hao ma- contractor na serikali
Taarifa hii inaeleza kwamba Tume ya Jaji Warioba ilipoona mambo haya ilipata shock, ilipata mstuko. Ndivyo taarifa hi inavyoeleza. Kwa sababu katika hicho kiasi cha zaidi ya Sh. Bilioni 97, yaani bilioni 36 hakikuwa na maelezo ya kuridhisha.
Maana yake nini. Gharama halisi ingekuwa shilingi bilioni 61, hii ndilo deni hailsi la watanzania. Lakini watanzania katika miradi hiyo 24, tunalazimika kulipa deni la shilingi bilioni 97, yaani bilioni 36 zaidi ya gharama halisi na hizi hazina maelezo
Zimeingia ndani ya mifuko ya vigogo na kuwa mzigo mzito unaowaelemea watanzania. Zimeliwa na watu wachache tu, wazito serikalini yaani wazito wa CCM.
Taarifa hii ya TI, inasema kiasi hiki cha fedha cha shilingi bilioni 36, kilicholiwa,kilitosha kabisa kwa wakati huo, mwaka 1994; kujenga barabara ya lami yenye kilomita 278 kwa viwango vya gharama ya wakati huo ya shilingi milioni 129.9 kwa kilomita moja
Ukiangalia kwa macho, unaweza ukaona kwamba tumekosa barabara ya lami ya kilomita hizo,na sasa tunabebeshwa madeni tulipe deni hilo la Sh. Bilioni 36
Kazi ya madeni haya ukiangalia kwa macho haipo. Lakini mzigo wa madeni unawaelemea watanzania. Hivi ndivyo inavyotokea katika nchi hizi maskni, kwa sababau fedha nyingi za miradi ya namna hiyo ,haziwi za kwetu, ni za kukopa nje.
Taarifa hii ya TI, inaeleza pia kwamba kulikuwapo na mradi wa Dar es salaam Road Rehabilitation Program (DRRP). Mradi wa DRRP,ulihusisha barabara saba za mkoa wa Dar es salaam ambazo zingetengenezwa, na gharama halisi iliyokadiriwa ilikuwa zaidi kidogo ya shilingi bilioni 6.0
Lakini gharama hizo zilipaishwa zaidi na kuwa shilingi bilioni 9.0, zilikuwa kama shilingi bilioni 8.9,ambayo karibu ni karibu ya bilioni 9.0. Hapa zikaongezwa shilingi bilioni 3.0
Huu ndiyo mzigo wa madeni unaowaeelemea wananchi. Lakini waliokula fedha hizo, hatuambiwi wako wapi hatuambiwi pia haya ni madondoo mawili tu,yapo mengi
Kwa mfano;katika viwili tu hivyo nilivyovitaja hapo awali, zaidi ya shilingi bilioni 45, kati ya shilingi bilioni 64 zilizokadiriwa kwa miradi hiyo, zinazungumzwa na shirika hili la TI kwamba ziliingia katika mifuko ya watu na sasa watanzania tunalazimika kuchangia
Tuambiane ukweli basi. Kwa Rais Mkapa alipoingia madarakani mwaka 1995 alitupa matumaini makubwa sana. Nafikiri leo nisingekuwa na haja ya kupiga kelele, hata kwa kumtaja hadharani rais wangu
Mwalimu Julius Nyerere, ni mtu wa kuheshimiwa. Na hata kama unataka kuheshimiwa na sifa yako iendelee kuwapo hapa nawaonya wanasiasa. Kama unataka kuharibu sifa yako, wewe mchokonoe Nyerere. Utaharibu sifa yako, na utaishusha chart yako mara moja.
Kwa sababu huyu mtu alikuwa anakubalika na anaheshimika. Mwanasiasa yeyote, unatakiwa uwe mjanja kuona huyu mtu anakubalika kiasi gani hata kama una ajenda zako unazificha na ujue ni lipi la kuzungumza juu yake
Na Mwalimu kwa anavyokubalika katika taifa letu. Akatueleza , jamani eh,hapa kuna watu wengi wanataka urais
Wapo hawa akina Kikwete (Jakaya kikwete), hawa kina lowassa (Edward Lowassa) na wengine hawa lakini akazungumza;wako watu kati yao wanajulikana na ingekuwa ni rahisi kwake kuwauza kwa sababu majina yao ni makubwa
Lakini akasema nini wasiwasi na usafi wao. Na hata akawanyooshea kidole baadhi ya watu hao,lakini akasema yuko mtu safi miongoni mwao, Mkapa
Akampamba ...oh,huyu kijana amekuwa waziri wetu. Lakini ingawa amekuwa waziri wetu hafahamiki. Jina lake halijulikani,lakini ni mtu safi
Akasema kwa hiyo,kwamba kwa kuwa huyu ndiye pekee msafi kati ya wote wanaotaka urais,itakuwa ni vizuri kumpitisha huyu katika kipindi hiki ambacho hali ya nchi inatisha
Mzee wetu alikuwa mkali sana katika masuala ya rushwa tangu mapema. Alikuwa mkali sana katika jambo hilo na wakati mwingine hakumuonea haya mtu, alilazimika kumchapa bakora hadharani mtu ambaye amebainika na rushwa
Akatuambia Mkapa ni safi, lakini ninapata shida kumuuza. Akasema potelea mbali niko radhi kuzunguka nchi nzima kumuuza. Na kweli, hakukuwa na mtu aliyeweza kumpa misukosuko ya wazi wazi Mkapa wakati ule wa kampeni
Basi nasi tukamkubali. Na alipoanza kazi yake tu akatangaza kwamba hatakuwa na suluhu kwa wala rushwa
Hilo likanifurahisha sana. Nikasema kama huyu hatakuwa na suluhu katika suala hili la rushwa,basi nchi yetu itakuwa na mabadiliko makubwa sana katika miaka yake mitano ya mwanzo kwa sababu hili ndilo tatizo na chanzo cha umaskini wetu
Kilichotokea sasa. Mimi nikawa naangalia,nikisubiri rais wetu hatakuwa na suluhu kwa namna gani. Miezi miwili tu baada ya kuingia Ikulu,January,akafanya kitu kikubwa sana ambacho hata taasisi ya Transparency International, inakisifia kwa kueleza heshima zake kwa rais Mkapa. Akaunda Tume ya Warioba
Hicho kitu kilionyesha kwamba rais wetu alikuwa na dhamira kubwa sana ya kukabiliana na rushwa. Na aliagiza tume ili impe mapendekezo ya namana ya kukabiliana na rushwa. Hiyo ilinitia moyo sana mimi na watanzania wengine tunaochukia rushwa
Sasa hiyo 96,mwaka 1997,Mkapa akawa anaiangalia angalia ripoti ya tume ya Warioba. Nyie waandishi wa habari mkapiga kelele sana,mbona watu hao hawashughulikiwi.
Nakumbuka baada ya nyie kupiga kelele, majibu yake yalikuwa kwamba ripoti ya tume haikuwa ushaidi wa kumfikisha mtu mahakamani
Akawa mkali kama shubiri oh, hapa hakuna ushahidi wa waziwazi wa kuweza kumfikisha mtu mahakamani oh, hii ni ripoti inayoeleza mianya ya rushwa, bado tunaendelea kuangalia na kufanya uchunguzi wa kina
Ripoti hiyo akaiangalia mwaka 1997. mwaka 1998 bado akaiangalia tu. Mwaka 1999 bado tu anaiangalia na mwaka 2000,wakati akijua kwamba nchi yetu iko katikatika ya nchi 10 hatari hatari za rushwa iliyobobea kwa mujibu wa Transparency International, yeye bado anaiangalia angalia
Na mwaka 200 sasa, bunge letu tukufu ambalo lina wabunge wengi wa CCM, ambo ndio hao vigogo ambao ndio tunaoweza kuwatuhumu kuwa katika mambo haya ya rushwa, baada ya kuona Baba wa taifa, Mwalimu Nyerere hayupo duniani,bunge letu tukufu likapitisha sheria ya Takrima
Ndugu zangu, kama Mwalimu angekuwepo hai leo hii,sheria hii ya takrima isingepitishwa. Walitudanganya hawa watu kwamba mazishi yake (Mwalimu) yalikua karibu Bilioni moja, wote tukalia katika maombolezo yake na wengine wakafa kwa ajili ya kumlilia Mwalimu
Katika Kiswahili, neno takrima au Hospitality kama waingereza wanavyoita, ni kwamba mwenyeji unapotembelewa na mgeni, ukamfanyia cho chote kile kitu kama kumkaribisha kinywaji au chai, hapa unakuwa umemkirimu,unakuwa umemfanyia Takrima. Kumkaribisha mgeni wako ajisikie yuko nyumbani
Kwa kawaida takrima hufanywa na mwenyeji kwa mgeni wake. Lakini katika sheria ya waheshimiwa hawa,wao wagombea ubunge na udiwani ndio wanaokuwa wenyeji kule vijijini waendako kuomba kura za nyumba kwa nyumba na kutoa takrima wao,mambo ya ajabu haya (Kicheko)
Watanzania nataka mfunguke macho, kama hamjafunguka macho kwa haya ninayoyasema basi,tumekwisha. Mgeni ndiye, atoe takrima kwa mwenyeji?! Ni kinyume kabisa cha hata ya maana yenyewe ya takrima. Hiyo ndiyo rushwa ya kupeana vyakula, pilau na Khanga.
Sasa yale yaliyokua haramu miaka hiyo sasa ni sheria iliyopitishwa na bunge. Kwa hiyo hutaweza tena kushitaki kosa hilo la pilua,chumvi na khanga. Lakini pia utatakiwa uwe na uwezo wa shilingi milioni 5 ili kesi yako ipokelewe pale mahakamani.
Hawataki kabisa wewe usiyekuwa na uwezo ufurukute kuingia katika kundi lao la wateule, vigogo wenye neema .wakapitisha sheria hiyo, nikakereka sana ndani ya moyo wangu.
Hapo imani ikaniisha kabisa. Nina majukumu mengi ya kanisa wakati huo sijawaza hata kupanda katika siasa
Baada ya kura za maoni ya CCM. Kwanza mimi ningependa niseme mtu wa kumlaumu ndani ya CCM, na mtu atakayewafanya hawa CCM washindwe, wasimlaumu kakobe. CCM iwalaumu nyinyi waandishi wa habari.
Ni nyie mlio high light katika magazeti yenu suala la rushwa. Nadhani mlifanya hivyo bila kujua,lakini hata mtoto mdogo aliona namna rushwa inavyofanyakazi ndani ya CCM. Mngenyamaza kimya, hawa watu wa CCM wangepeta tu lakini nyinyi mmewaharibia,siyo mimi kakobe.
Hoja hii ilitolewa na Askofu Mkuu Zacharia Kakobe miaka 11 iliyopita lakini kwa haya yanayotokea nadhani ni vizuri kupitia maudhui yake tuone kama bado hoja yake hii ina mantiki. Yaani watoa RUSHWA wanaweza kukataa kupokea rushwa?
Tarehe 2 Oktoba Mwaka 2000, Askofu mkuu Zacharia Kakobe wa kanisa la Full Gospel Bible Fellowship Church alifanya Mkutano na waandishi wa habari. Na haya ndiyo maneno aliyoyasema
Napenda kuwashukuru waandishi wote wa habari ambao mmeweza kufika hapa kwa kuacha kazi zenu nyingi. Nahesabu kwamba jambo hili, ni la maana sana.
Kwanza, napenda nizungumze katika hatua za mwanzo kabisa ni kipi kilichonifanya kuingia katika siasa kichwa kichwa. Kwa nini imenibidi kuacha habari za kanisani kwa namna moja ama nyingine kwanza halafu nikaingia katika siasa kichwa kichwa
Pale mwanzo sikuwa na dhamira yoyote ya kuingia katika majukwaa ya siasa, na nililieleza jambo hili katika mikutano na waandishi wa habari mapema mwaka huu, na katika kipindi cha Kiti kimoto.
Lakini lipo jambo lilinilazimisha. Hali ya Tanzania ni mbaya. Hali ya nchi hii ni mbaya, na tatizo kubwa linaloifanya nchi hii kuwa na hali hii mbaya ni rushwa na siyo kitu kingine.
Tanzania ina rasilimali nyingi. Tanzania ni nchi ina madini. Ni karibu nchi ya nne katika Afrika, nchi tajiri, nchi nzuri. Ina maziwa na bahari kubwa inayoizunguka, na ardhi kubwa tofauti na nchi ya uingereza au ya Denmark, hivi ni vi-nchi vidogo vidogo ambavyo vinahangaika na ardhi
Kwa hiyo kumekuwa na kelele wakati wote kwamba nchi yetu imekithiri kwa umaskini, umaskini umekithiri. Sawa, tusingekuwa maskini kiasi hiki.
Kenya hawana sababu yoyote ya kutuzidi. Kwa sababu dola ya Kimarekani ni karibu Sh. 79 za Kenya wakati sisi ni zaidi ya Sh. 800.
Sisi tunawazidi katika maeneo mengi sana. Madini yao mengi yanatoka hapa kwetu kwa njia za panya na yanauzwa kwa jina la Kenya, lakini yanatoka hapa.
Mlima Kilimanjaro wanapiga kelele katika sehemu za Ulaya na mahali pengine duniani kwamba uko Kenya wakati mlima huo hauko Kenya.
Kwa kuwa wao wameweza kupiga kelele, watalii wanakwenda Nairobi kuangalia mlima Kilimanjaro na inajulikana nje kwamba mlima huo uko Kenya.
Nchi zote zinazotuzunguka hapa,karibu hazikuwa na sababu ya kuwa na nguvu yoyote ya kiuchumi kuliko sisi. Nchi ya Uganda kwa mfano, ambayo wanakwenda vizuri kiuchumi kuliko nchi yetu, ambayo wakati ule ilikuwa katika hatua ya mbali kabisa
Lakini wanapiga hatua sana. Sasa tatizo ni nini. Tatizo bila shaka ni rushwa. Rushwa ndiyo inayofanya nchi hii kuwa hivyo ndivyo ilivyo. Ni rushwa kubwa ya vigogo
Mnaweza kuona Nigeria. Nigeria kulingana na takwimu za shirika linalojishughulisha na kutokomeza rushwa duniani lijulikanalo kwa jina la Transparency International (TI), ndiyo nchi ya kwanza kwa rushwa duniani na katika Afrika
Na kwa kulingana na takwimu hizo za TI, nchi yetu ipo katika nchi 10 hatari duniani, zilizobobea kwa rushwa katika miaka mitatu mfululizo; mwaka juzi, jana na mwaka huu (200)
Sasa,ilivyo ni kwamba Nigeria ni nchi ambayo ni tajiri sana. Ina mafuta mengi kuliko nchi nyingine yoyote katika Afrika. Ina madini mengi sana. Ni nchi tajiri sana na ina rasirimali nyingi za ndani ya nchi.
Lakini kwa sababu ni nchi ya kwanza kwa rushwa duniani, imekuwa miongoni mwa nchi maskini kwa namna ambayo isingetarajiwa, kwa sababu madeni waliyonayo Nigeria ni karibu mara mbili kuliko tuliyo nayo sisi.
Na kulingana na takwimu za 1995, wakati huo sisi tukiwa na debt per person (deni kwa mtu mmoja) karibu dola 162.0 Nigeria ilikuwa ni zaidi ya dola za kimarekani 300, deni kwa mtu mmoja. Hivyo, ndivyo nchi ya Nigeria ilivyo,na hali inazidi kuwa mbaya zaidi
Sasa tatizo ni kwa nini. Kwa nini madeni . mzigo wa madeni,tunaambiwa tunalipa madeni. Mzigo wa madeni ni mkubwa, lakini Watanzania hatuambiwi haya madeni yanatoka wapi na kwa nini hali ni nzito sana kiasi hiki
Rushwa nyingi zinafanyika katika mtindo wa zabuni. Kwa hiyo, kama kuna zabuni au tenda,unaposikia kwamba huyu anapata zabuni ya kujenga kitu Fulani, labda cha SH. Milioni 200, hizo ni zile zilinazoandikwa, lakini kimsingi fedha inayotumika katka kiasi hicho kinachozungumzwa, cha Sh. Milioni 200, sicho hicho
Hapa ninazo takwimu za TI, shirika lile la kimataifa la rushwa. Katika mtandao wake wa kompyuta,ambao mtu yeyote anaweza akausoma,kuna kitu hapa kinaitwa TI: Tanzania National Chapter
Halafu, wanazungumza hapa ; The Arusha Integrate workshop. Wanazungumzia juu ya Tume ya Jaji Joseph Warioba,ambayo iliteuliwa na Rais January, 1996 na kukamilisha kazi yake, Desemba 7,1996
Tume hiyo ya Warioba,ilieleza kwamba, kwa ufupi tu hapa .nachukua dondoo kidogo tu kwa maana ni mengi sana yanazungumzwa humu. Kwamba katika mikataba 24 ya ujenzi,ambayo iliangaliwa na tume hiyo,gharama halisi ambayo ilikuwa imekisiwa kwa ajili ya miradi hiyo ilikuwa ni Sh. Bilioni 60
Lakini,kiasi hiki kilipaishwa hadi kufikia karibu Sh.bilioni 97 kwa ajili tuu ya tofauti ya gharama au bei zilizozungumzwa katikati yao hao ma- contractor na serikali
Taarifa hii inaeleza kwamba Tume ya Jaji Warioba ilipoona mambo haya ilipata shock, ilipata mstuko. Ndivyo taarifa hi inavyoeleza. Kwa sababu katika hicho kiasi cha zaidi ya Sh. Bilioni 97, yaani bilioni 36 hakikuwa na maelezo ya kuridhisha.
Maana yake nini. Gharama halisi ingekuwa shilingi bilioni 61, hii ndilo deni hailsi la watanzania. Lakini watanzania katika miradi hiyo 24, tunalazimika kulipa deni la shilingi bilioni 97, yaani bilioni 36 zaidi ya gharama halisi na hizi hazina maelezo
Zimeingia ndani ya mifuko ya vigogo na kuwa mzigo mzito unaowaelemea watanzania. Zimeliwa na watu wachache tu, wazito serikalini yaani wazito wa CCM.
Taarifa hii ya TI, inasema kiasi hiki cha fedha cha shilingi bilioni 36, kilicholiwa,kilitosha kabisa kwa wakati huo, mwaka 1994; kujenga barabara ya lami yenye kilomita 278 kwa viwango vya gharama ya wakati huo ya shilingi milioni 129.9 kwa kilomita moja
Ukiangalia kwa macho, unaweza ukaona kwamba tumekosa barabara ya lami ya kilomita hizo,na sasa tunabebeshwa madeni tulipe deni hilo la Sh. Bilioni 36
Kazi ya madeni haya ukiangalia kwa macho haipo. Lakini mzigo wa madeni unawaelemea watanzania. Hivi ndivyo inavyotokea katika nchi hizi maskni, kwa sababau fedha nyingi za miradi ya namna hiyo ,haziwi za kwetu, ni za kukopa nje.
Taarifa hii ya TI, inaeleza pia kwamba kulikuwapo na mradi wa Dar es salaam Road Rehabilitation Program (DRRP). Mradi wa DRRP,ulihusisha barabara saba za mkoa wa Dar es salaam ambazo zingetengenezwa, na gharama halisi iliyokadiriwa ilikuwa zaidi kidogo ya shilingi bilioni 6.0
Lakini gharama hizo zilipaishwa zaidi na kuwa shilingi bilioni 9.0, zilikuwa kama shilingi bilioni 8.9,ambayo karibu ni karibu ya bilioni 9.0. Hapa zikaongezwa shilingi bilioni 3.0
Huu ndiyo mzigo wa madeni unaowaeelemea wananchi. Lakini waliokula fedha hizo, hatuambiwi wako wapi hatuambiwi pia haya ni madondoo mawili tu,yapo mengi
Kwa mfano;katika viwili tu hivyo nilivyovitaja hapo awali, zaidi ya shilingi bilioni 45, kati ya shilingi bilioni 64 zilizokadiriwa kwa miradi hiyo, zinazungumzwa na shirika hili la TI kwamba ziliingia katika mifuko ya watu na sasa watanzania tunalazimika kuchangia
Tuambiane ukweli basi. Kwa Rais Mkapa alipoingia madarakani mwaka 1995 alitupa matumaini makubwa sana. Nafikiri leo nisingekuwa na haja ya kupiga kelele, hata kwa kumtaja hadharani rais wangu
Mwalimu Julius Nyerere, ni mtu wa kuheshimiwa. Na hata kama unataka kuheshimiwa na sifa yako iendelee kuwapo hapa nawaonya wanasiasa. Kama unataka kuharibu sifa yako, wewe mchokonoe Nyerere. Utaharibu sifa yako, na utaishusha chart yako mara moja.
Kwa sababu huyu mtu alikuwa anakubalika na anaheshimika. Mwanasiasa yeyote, unatakiwa uwe mjanja kuona huyu mtu anakubalika kiasi gani hata kama una ajenda zako unazificha na ujue ni lipi la kuzungumza juu yake
Na Mwalimu kwa anavyokubalika katika taifa letu. Akatueleza , jamani eh,hapa kuna watu wengi wanataka urais
Wapo hawa akina Kikwete (Jakaya kikwete), hawa kina lowassa (Edward Lowassa) na wengine hawa lakini akazungumza;wako watu kati yao wanajulikana na ingekuwa ni rahisi kwake kuwauza kwa sababu majina yao ni makubwa
Lakini akasema nini wasiwasi na usafi wao. Na hata akawanyooshea kidole baadhi ya watu hao,lakini akasema yuko mtu safi miongoni mwao, Mkapa
Akampamba ...oh,huyu kijana amekuwa waziri wetu. Lakini ingawa amekuwa waziri wetu hafahamiki. Jina lake halijulikani,lakini ni mtu safi
Akasema kwa hiyo,kwamba kwa kuwa huyu ndiye pekee msafi kati ya wote wanaotaka urais,itakuwa ni vizuri kumpitisha huyu katika kipindi hiki ambacho hali ya nchi inatisha
Mzee wetu alikuwa mkali sana katika masuala ya rushwa tangu mapema. Alikuwa mkali sana katika jambo hilo na wakati mwingine hakumuonea haya mtu, alilazimika kumchapa bakora hadharani mtu ambaye amebainika na rushwa
Akatuambia Mkapa ni safi, lakini ninapata shida kumuuza. Akasema potelea mbali niko radhi kuzunguka nchi nzima kumuuza. Na kweli, hakukuwa na mtu aliyeweza kumpa misukosuko ya wazi wazi Mkapa wakati ule wa kampeni
Basi nasi tukamkubali. Na alipoanza kazi yake tu akatangaza kwamba hatakuwa na suluhu kwa wala rushwa
Hilo likanifurahisha sana. Nikasema kama huyu hatakuwa na suluhu katika suala hili la rushwa,basi nchi yetu itakuwa na mabadiliko makubwa sana katika miaka yake mitano ya mwanzo kwa sababu hili ndilo tatizo na chanzo cha umaskini wetu
Kilichotokea sasa. Mimi nikawa naangalia,nikisubiri rais wetu hatakuwa na suluhu kwa namna gani. Miezi miwili tu baada ya kuingia Ikulu,January,akafanya kitu kikubwa sana ambacho hata taasisi ya Transparency International, inakisifia kwa kueleza heshima zake kwa rais Mkapa. Akaunda Tume ya Warioba
Hicho kitu kilionyesha kwamba rais wetu alikuwa na dhamira kubwa sana ya kukabiliana na rushwa. Na aliagiza tume ili impe mapendekezo ya namana ya kukabiliana na rushwa. Hiyo ilinitia moyo sana mimi na watanzania wengine tunaochukia rushwa
Sasa hiyo 96,mwaka 1997,Mkapa akawa anaiangalia angalia ripoti ya tume ya Warioba. Nyie waandishi wa habari mkapiga kelele sana,mbona watu hao hawashughulikiwi.
Nakumbuka baada ya nyie kupiga kelele, majibu yake yalikuwa kwamba ripoti ya tume haikuwa ushaidi wa kumfikisha mtu mahakamani
Akawa mkali kama shubiri oh, hapa hakuna ushahidi wa waziwazi wa kuweza kumfikisha mtu mahakamani oh, hii ni ripoti inayoeleza mianya ya rushwa, bado tunaendelea kuangalia na kufanya uchunguzi wa kina
Ripoti hiyo akaiangalia mwaka 1997. mwaka 1998 bado akaiangalia tu. Mwaka 1999 bado tu anaiangalia na mwaka 2000,wakati akijua kwamba nchi yetu iko katikatika ya nchi 10 hatari hatari za rushwa iliyobobea kwa mujibu wa Transparency International, yeye bado anaiangalia angalia
Na mwaka 200 sasa, bunge letu tukufu ambalo lina wabunge wengi wa CCM, ambo ndio hao vigogo ambao ndio tunaoweza kuwatuhumu kuwa katika mambo haya ya rushwa, baada ya kuona Baba wa taifa, Mwalimu Nyerere hayupo duniani,bunge letu tukufu likapitisha sheria ya Takrima
Ndugu zangu, kama Mwalimu angekuwepo hai leo hii,sheria hii ya takrima isingepitishwa. Walitudanganya hawa watu kwamba mazishi yake (Mwalimu) yalikua karibu Bilioni moja, wote tukalia katika maombolezo yake na wengine wakafa kwa ajili ya kumlilia Mwalimu
Katika Kiswahili, neno takrima au Hospitality kama waingereza wanavyoita, ni kwamba mwenyeji unapotembelewa na mgeni, ukamfanyia cho chote kile kitu kama kumkaribisha kinywaji au chai, hapa unakuwa umemkirimu,unakuwa umemfanyia Takrima. Kumkaribisha mgeni wako ajisikie yuko nyumbani
Kwa kawaida takrima hufanywa na mwenyeji kwa mgeni wake. Lakini katika sheria ya waheshimiwa hawa,wao wagombea ubunge na udiwani ndio wanaokuwa wenyeji kule vijijini waendako kuomba kura za nyumba kwa nyumba na kutoa takrima wao,mambo ya ajabu haya (Kicheko)
Watanzania nataka mfunguke macho, kama hamjafunguka macho kwa haya ninayoyasema basi,tumekwisha. Mgeni ndiye, atoe takrima kwa mwenyeji?! Ni kinyume kabisa cha hata ya maana yenyewe ya takrima. Hiyo ndiyo rushwa ya kupeana vyakula, pilau na Khanga.
Sasa yale yaliyokua haramu miaka hiyo sasa ni sheria iliyopitishwa na bunge. Kwa hiyo hutaweza tena kushitaki kosa hilo la pilua,chumvi na khanga. Lakini pia utatakiwa uwe na uwezo wa shilingi milioni 5 ili kesi yako ipokelewe pale mahakamani.
Hawataki kabisa wewe usiyekuwa na uwezo ufurukute kuingia katika kundi lao la wateule, vigogo wenye neema .wakapitisha sheria hiyo, nikakereka sana ndani ya moyo wangu.
Hapo imani ikaniisha kabisa. Nina majukumu mengi ya kanisa wakati huo sijawaza hata kupanda katika siasa
Baada ya kura za maoni ya CCM. Kwanza mimi ningependa niseme mtu wa kumlaumu ndani ya CCM, na mtu atakayewafanya hawa CCM washindwe, wasimlaumu kakobe. CCM iwalaumu nyinyi waandishi wa habari.
Ni nyie mlio high light katika magazeti yenu suala la rushwa. Nadhani mlifanya hivyo bila kujua,lakini hata mtoto mdogo aliona namna rushwa inavyofanyakazi ndani ya CCM. Mngenyamaza kimya, hawa watu wa CCM wangepeta tu lakini nyinyi mmewaharibia,siyo mimi kakobe.
Hoja hii ilitolewa na Askofu Mkuu Zacharia Kakobe miaka 11 iliyopita lakini kwa haya yanayotokea nadhani ni vizuri kupitia maudhui yake tuone kama bado hoja yake hii ina mantiki. Yaani watoa RUSHWA wanaweza kukataa kupokea rushwa?