Analogia Malenga
JF-Expert Member
- Feb 24, 2012
- 5,016
- 9,885
Ikiwa ni hatua za kujibu malalamiko yaliyowasilishwa na Taasisi ya Oakland kwa niaba ya wanakijiji walioathiriwa wanaokabiliwa na kufukuzwa, ukiukwaji wa haki za binadamu, na vizuizi vya maisha kupanua Hifadhi ya Kitaifa ya Ruaha (RUNAPA), Benki ya Dunia imetangaza uzinduzi wa uchunguzi kamili kuhusu madhara yanayosababishwa na mradi wa REGROW unaofadhiliwa na Benki hiyo.
Hatua hiyi inafuatia Kuidhinishwa kwa pendekezo la Jopo la Ukaguzi (IP) lililotaka Bodi ya Wakurugenzi Watendaji wa Benki ya Dunia kuanza kwa uchunguzi huo.
Uchunguzi unakuja baada ya kucheleweshwa kwa muda mrefu ambapo sasa Bodi ya Benki hatimaye ilitoa idhini yake mnamo Novemba 15, 2023.
Ripoti ya IP inapendekeza “uchunguzi wa mapitio ya Benki na umakini unaostahili wa uwezo na michakato ya mojawapo ya wakala wakuu wa utekelezaji wa Mradi, yaani TANAPA, na kama hatari kwa jamii zilibainishwa katika nyaraka za mradi, hatua zinazofaa za kukabiliana nazo ziliwekwa, na Usimamizi wa benki wa wakala wa utekelezaji wa Mradi.
Uchunguzi utakagua ukiukwaji wa sera zinazotumika na Benki ya Dunia.”
“Baada ya Benki kushindwa kutekeleza ulinzi wake na Taratibu za Uendeshaji ambazo zimekiukwa na serikali ya Tanzania, uamuzi wa Benki kuanzisha uchunguzi kamili ni hatua iliyochelewa lakini muhimu. Ili kuhakikisha kwamba uchunguzi hauzuiliwi na serikali ya Tanzania na vitisho vyake kwa wanakijiji, ni lazima utozwaji wa fedha za mradi ukomeshwe,” alisema Anuradha Mittal, Mkurugenzi Mtendaji wa Taasisi ya Oakland.
Mnamo Juni 2023, Taasisi ya Oakland iliwasilisha ombi la ukaguzi kwa niaba ya wanakijiji walioathiriwa kutoka Wilaya ya Mbarali ya Tanzania kwa IP ya Benki ya Dunia.
Majina ya wanavijiji walioomba yamehifadhiwa kuhifadhiwa ili kuhakikisha usalama wao kutokana na hofu ya kuadhibiwa na serikali yenye kumbukumbu mbaya ya unyanyasaji na ukamataji ovyo wa watetezi wa ardhi.
Mnamo Septemba 28, 2023, Taasisi ya Oakland ilitoa Unaccountable & Complicit , ambayo ilifichua jukumu la Benki ya Dunia katika kufadhili upanuzi wa vurugu wa serikali ya Tanzania wa RUNAPA.
Makumi ya maelfu ya jamii za wenyeji na wenyeji wanakabiliwa na kufukuzwa kwa dola za utalii huku walinzi wanaofadhiliwa na Benki wakituhumiwa kwa mauaji, ubakaji na ghasia zingine za kushangaza.
Ripoti hiyo imetoa mamilioni ya hisia za vyombo vya habari - na nakala za The Guardian na Associated Press zilizoangaziwa na The Washington Post, ABC News, na vyombo vingine vingi kuu. Mnamo Novemba, Taasisi na Uokoaji wa Msitu wa Mvua ilisambaza ombi, ikiitaka Benki kuacha mara moja kufadhili mradi huo, ambao tayari umepata saini 45,000.
Wakati wa mikutano na jamii iliyoelezwa kwa kina katika ripoti ya mapendekezo , wanachama wa IP walisikia kwamba "wahifadhi zaidi ya mara moja wamewafikia wanajamii na kuwakamata ng'ombe wao.
Wanajamii wanadai utekaji nyara huu ulifanyika kwa nguvu." IP pia iliandika kumbukumbu za watu waliopotea na vurugu za kuchukiza zilizofanywa na askari wa TANAPA.
Wanachama wa IP waliona makovu yaliyoachwa kwa waathiriwa na kusikia kuhusu kiwewe cha kudumu ambacho matukio ya mara kwa mara ya vurugu yameacha kwenye jamii.
"Kwa kuzingatia vurugu hizi ni za kimfumo, uchunguzi wa Benki hauwezi kulenga baadhi ya "tufaha mbaya" - walinzi binafsi - inahitaji kutambua kwamba ghasia na unyanyasaji ni nyenzo ya sera mbovu ya kuwafukuza watu mbali na ardhi yao.
Ufadhili wa mradi wa REGROW ulipaswa kusitishwa miezi kadhaa iliyopita wakati Benki ilipofahamishwa kwa mara ya kwanza madhara yaliyosababishwa na ufadhili wake.
Matokeo katika ripoti ya IP yanalazimu kwamba malipo ya siku zijazo yasimamishwe mara moja wakati uchunguzi ukiendelea.
Hii ndiyo njia pekee ya kuweka serikali katika taarifa kwamba mipango yote ya kufurusha, kukamata ng’ombe, ghasia za walinzi na vitisho vya serikali vinaisha mara moja,” alisema Mittal.
Benki tayari imetoa dola za Marekani milioni 92 kati ya jumla ya mradi wa dola 150, na takriban dola milioni 28 zimetolewa tangu malalamiko hayo yawasilishwe.
Katika mawasiliano na IP na Wakurugenzi Watendaji wa Benki ya Dunia, wanakijiji walioathiriwa wametoa wito mara kwa mara kutaka ufadhili wa mradi ukomeshwe wakati wa uchunguzi.
Wakati malipo yameongezeka, walinzi wa TANAPA wanaofadhiliwa na Benki wanaendelea kuua bila kuadhibiwa.
Asubuhi ya Oktoba 28, wafugaji watano walikuwa kwenye kambi yao nje ya kijiji cha Mwanawala, nje ya RUNAPA. Ghafla, kundi hilo lilishangazwa na helikopta ikipita chini chini na kuwatawanya ng'ombe wao.
Askari wa TANAPA walishuka ili kukamata mifugo ambayo askari hao walikuwa wameiingiza katika hifadhi hiyo. Wakati wafugaji hao wakipinga kukamatwa, Zengo Dotto mwenye umri wa miaka 21 alipigwa risasi na kuuawa na mgambo.
Mchungaji mdogo alikufa akijaribu kulinda ng'ombe wa familia yake, muhimu kwa maisha yao. Familia yake imekataa kuuchukua mwili wake kutoka katika chumba cha kuhifadhia maiti hadi mgambo watakapofikishwa mahakamani kwa mauaji ya mtoto wao.
Kabla ya uchunguzi kuanza, waombaji wasiojulikana wana fursa ya kuingia katika utaratibu wa kutatua migogoro na serikali ya Tanzania.
Kwa kuzingatia ukosefu wa imani na hofu kuu ya serikali, waombaji hao wamekataa chaguo la utatuzi wa migogoro na kuomba uchunguzi uanze.
"Wakati tumekuwa tukingoja kwa miezi kadhaa kwa Benki ya Dunia kujibu wito wetu wa haki, watoto wetu wa kiume na wa kike wanaendelea kuteseka kutokana na mradi wa REGROW," waliandika wanakijiji walioathiriwa. Hatuwezi kuendelea kuishi kwa kuhofia maisha yetu daima.”
Hatua hiyi inafuatia Kuidhinishwa kwa pendekezo la Jopo la Ukaguzi (IP) lililotaka Bodi ya Wakurugenzi Watendaji wa Benki ya Dunia kuanza kwa uchunguzi huo.
Uchunguzi unakuja baada ya kucheleweshwa kwa muda mrefu ambapo sasa Bodi ya Benki hatimaye ilitoa idhini yake mnamo Novemba 15, 2023.
Ripoti ya IP inapendekeza “uchunguzi wa mapitio ya Benki na umakini unaostahili wa uwezo na michakato ya mojawapo ya wakala wakuu wa utekelezaji wa Mradi, yaani TANAPA, na kama hatari kwa jamii zilibainishwa katika nyaraka za mradi, hatua zinazofaa za kukabiliana nazo ziliwekwa, na Usimamizi wa benki wa wakala wa utekelezaji wa Mradi.
Uchunguzi utakagua ukiukwaji wa sera zinazotumika na Benki ya Dunia.”
“Baada ya Benki kushindwa kutekeleza ulinzi wake na Taratibu za Uendeshaji ambazo zimekiukwa na serikali ya Tanzania, uamuzi wa Benki kuanzisha uchunguzi kamili ni hatua iliyochelewa lakini muhimu. Ili kuhakikisha kwamba uchunguzi hauzuiliwi na serikali ya Tanzania na vitisho vyake kwa wanakijiji, ni lazima utozwaji wa fedha za mradi ukomeshwe,” alisema Anuradha Mittal, Mkurugenzi Mtendaji wa Taasisi ya Oakland.
Mnamo Juni 2023, Taasisi ya Oakland iliwasilisha ombi la ukaguzi kwa niaba ya wanakijiji walioathiriwa kutoka Wilaya ya Mbarali ya Tanzania kwa IP ya Benki ya Dunia.
Majina ya wanavijiji walioomba yamehifadhiwa kuhifadhiwa ili kuhakikisha usalama wao kutokana na hofu ya kuadhibiwa na serikali yenye kumbukumbu mbaya ya unyanyasaji na ukamataji ovyo wa watetezi wa ardhi.
Mnamo Septemba 28, 2023, Taasisi ya Oakland ilitoa Unaccountable & Complicit , ambayo ilifichua jukumu la Benki ya Dunia katika kufadhili upanuzi wa vurugu wa serikali ya Tanzania wa RUNAPA.
Makumi ya maelfu ya jamii za wenyeji na wenyeji wanakabiliwa na kufukuzwa kwa dola za utalii huku walinzi wanaofadhiliwa na Benki wakituhumiwa kwa mauaji, ubakaji na ghasia zingine za kushangaza.
Ripoti hiyo imetoa mamilioni ya hisia za vyombo vya habari - na nakala za The Guardian na Associated Press zilizoangaziwa na The Washington Post, ABC News, na vyombo vingine vingi kuu. Mnamo Novemba, Taasisi na Uokoaji wa Msitu wa Mvua ilisambaza ombi, ikiitaka Benki kuacha mara moja kufadhili mradi huo, ambao tayari umepata saini 45,000.
Wakati wa mikutano na jamii iliyoelezwa kwa kina katika ripoti ya mapendekezo , wanachama wa IP walisikia kwamba "wahifadhi zaidi ya mara moja wamewafikia wanajamii na kuwakamata ng'ombe wao.
Wanajamii wanadai utekaji nyara huu ulifanyika kwa nguvu." IP pia iliandika kumbukumbu za watu waliopotea na vurugu za kuchukiza zilizofanywa na askari wa TANAPA.
Wanachama wa IP waliona makovu yaliyoachwa kwa waathiriwa na kusikia kuhusu kiwewe cha kudumu ambacho matukio ya mara kwa mara ya vurugu yameacha kwenye jamii.
"Kwa kuzingatia vurugu hizi ni za kimfumo, uchunguzi wa Benki hauwezi kulenga baadhi ya "tufaha mbaya" - walinzi binafsi - inahitaji kutambua kwamba ghasia na unyanyasaji ni nyenzo ya sera mbovu ya kuwafukuza watu mbali na ardhi yao.
Ufadhili wa mradi wa REGROW ulipaswa kusitishwa miezi kadhaa iliyopita wakati Benki ilipofahamishwa kwa mara ya kwanza madhara yaliyosababishwa na ufadhili wake.
Matokeo katika ripoti ya IP yanalazimu kwamba malipo ya siku zijazo yasimamishwe mara moja wakati uchunguzi ukiendelea.
Hii ndiyo njia pekee ya kuweka serikali katika taarifa kwamba mipango yote ya kufurusha, kukamata ng’ombe, ghasia za walinzi na vitisho vya serikali vinaisha mara moja,” alisema Mittal.
Benki tayari imetoa dola za Marekani milioni 92 kati ya jumla ya mradi wa dola 150, na takriban dola milioni 28 zimetolewa tangu malalamiko hayo yawasilishwe.
Katika mawasiliano na IP na Wakurugenzi Watendaji wa Benki ya Dunia, wanakijiji walioathiriwa wametoa wito mara kwa mara kutaka ufadhili wa mradi ukomeshwe wakati wa uchunguzi.
Wakati malipo yameongezeka, walinzi wa TANAPA wanaofadhiliwa na Benki wanaendelea kuua bila kuadhibiwa.
Asubuhi ya Oktoba 28, wafugaji watano walikuwa kwenye kambi yao nje ya kijiji cha Mwanawala, nje ya RUNAPA. Ghafla, kundi hilo lilishangazwa na helikopta ikipita chini chini na kuwatawanya ng'ombe wao.
Askari wa TANAPA walishuka ili kukamata mifugo ambayo askari hao walikuwa wameiingiza katika hifadhi hiyo. Wakati wafugaji hao wakipinga kukamatwa, Zengo Dotto mwenye umri wa miaka 21 alipigwa risasi na kuuawa na mgambo.
Mchungaji mdogo alikufa akijaribu kulinda ng'ombe wa familia yake, muhimu kwa maisha yao. Familia yake imekataa kuuchukua mwili wake kutoka katika chumba cha kuhifadhia maiti hadi mgambo watakapofikishwa mahakamani kwa mauaji ya mtoto wao.
Kabla ya uchunguzi kuanza, waombaji wasiojulikana wana fursa ya kuingia katika utaratibu wa kutatua migogoro na serikali ya Tanzania.
Kwa kuzingatia ukosefu wa imani na hofu kuu ya serikali, waombaji hao wamekataa chaguo la utatuzi wa migogoro na kuomba uchunguzi uanze.
"Wakati tumekuwa tukingoja kwa miezi kadhaa kwa Benki ya Dunia kujibu wito wetu wa haki, watoto wetu wa kiume na wa kike wanaendelea kuteseka kutokana na mradi wa REGROW," waliandika wanakijiji walioathiriwa. Hatuwezi kuendelea kuishi kwa kuhofia maisha yetu daima.”
