TRA hii ni kodi au ni dhuluma?

[Allen Kilewella]

Kwa wale wafanyakazi wanajua kwamba kodi wanazotozwa kwa asilimia jinsi zilivyo ngumu na zinauma. Lakini kuna hii kodi tunayotozwa wafanyabishara kwa niaba ya wenye nyumba wetu naona wala siyo sahihi.

Mimi nimepanga kwa mtu nalipa laki mbili kwa mwezi, eti TRA wanataka mimi kwa kila laki mbili ninayolipa kama Pango, nikatwe asilimia kumi. Yaani natakiwa nilipe lakini mbili na elfu arobaini (240,000) kama Kodi ya zuio kwa kodi anayotakiwa kulipa mwenye nyumba wangu kwa mwaka.

Maelezo yao ni kwamba wewe mpangaji uende ukamdai mwenye nyumba wako kodi uliyokatwa na TRA. Swali langu wakati TRA wanajua wapi nilipopanga ni kwa nini wasitengeneze mfumo wa kupata hela yao ya kodi toka kwa mwenye nyumba wangu?

Iweje mimi nilazimishwe kulipa kodi kwa niaba ya mwenye nyumba wangu? Hivi kwa mazingira ya Tanzania ni rahisi kumwambia mwenye nyumba wako akurudishie kodi uliyokatwa na TRA?

 

[mgeni wenu]

Wameamua kumkomesha magufuli na ccm maana amewanyima ulaji,chezea wa Tanzania,wanataka achukiwe kelele za kumkataa zianze,anatumbua majipu bila ganzi lazima waskiao maumivu watafute njia mbadala wa kupambana

 

[Deo]

TRA= 10%
Dalali anayekupatia myumba = kodi ya mwezi
Rangi mk = mwezi kwa mwenye nyumba
unajikuta unalipa zaidi, huu ni wiji tu

 

[Mgugu]

Daah huu ni miongoni mwa mzigo anaobebeshwa mfanya biashara anapoenda kulipa kodi TRA
Mi nishagombana sana na maafisa wa TRA kuhusu hii kodi.

 

[Allen Kilewella]

Deo kwa mfano wao wanafunga maduka ya wale wafanyabiashara ambao hawajalipa kodi. Mlango waliofunga si ndiyo ilipo nyumba ya huyo wanayetaka alipiwe kodi na mpangaji wake?

 

[mito]

Mkuu nimeliandika hili mara kwa mara hope Dr. Mpango atatusikia. Ni upuuzi wa hali ya juu, wanajua fremu ilipo kwanini wasimfuate mwenye fremu?

Huwa nagombana nao kila mwaka kuhusu kodi hii na huwa siilipi. Nachofanya naenda kulipa ile yangu tu, ile ya mwenye fremu wanayotaka mi ndo niilipe naiacha inakaa kama deni, na sikirii kuilipa kabisaa, nasubiri waje kunifungia biashara yangu au wanipeleke mahakamani tutajuana huko huko mbele ya sheria

 

[Mfamaji]

MAgufuli akitumbua huku wao wanaivisha lingine kule. TRA ni watu wa ajabu sana. Hata palipo wazi kwamba kodi yako ni hii wao wanakuja na vitu vingine tofauti ili utoe rushwa. Wanapaswa wawekewe takukuru kila ofisi ili mtu akionewa ili atoe rushwa akalalamike kwao straight.

 

[Allen Kilewella]

Mgugu wao wanasema hawatungi sheria hiyo sheria imetungwa Bungeni na wao ni watekelezaji tu. Lakini sawa mtu kulipa kodi kwa niaba ya mtu mwingine??

 

[mwanamichakato]

Hekima,Busara,Maadiri,Ubunifu,Uzalendo na maono vikikosekana katika misingi ya uwajibikaji maendeleo katika taifa lolote lile majanga ya kimwili,kiroho na kiakiri ufumuka na kusababisha shida,mateso na mahangaiko kwa wananchi walio wengi na kwa kipindi kirefu..

 

[mtebetini]

Wanajamvi hii kodi ya zuwio (withholding tax) ipo kwa mujibu wa sheria na ni kweli anayebanwa kuilipa na TRA ni mpangaji na wengi hatulipi maana ni moja ya kodi zenye kero.
Ushauri:- 1.kodi ni kwa maendeleo ya Taifa hivyo TRA usichoke kutoa Elimu kwa wananchi ili waweze kuchangia maendeleo ya nchi yetu.
2.Kiwango cha kodi watu wengi wananalalamika ni kikubwa hivyo hebu viwango vipitiwe upya na ikiwezekana viwango vya kodi virekebishwe.

 

[Tangawizi]

TRA...Inasikitisha sana wanavyofanya kazi zao

 

[Wacha1]

Watanzania wengi mmezoea kutokufuata sheria. Hii kodi ipo kihalali, hizo ndio kazi za wabunge mliowachagua kama hamuitaki waende Bungeni wawawakilishe. Ni uhuni uliopitiliza kushindwa kulipa kodi ambayo ipo kisheria. Mimi nawaomba TRA wafuate sheria na kukusanya hii kodi kama ilivyo kwenye sheria tulizojiwekea. Wacheni kulalamika chin chini tumieni wabunge wenu kuiondoa kama hamtaki. TRA fanyeni kazi yenu hapa kazi tu!

 

[bibliography]

Hili ni simpo tu wanatakiwa kumlima kodi mwenye nyumba kwakua yeye anakua anapata investment income as u know kuna business income,investment income na employment income.

 

[Kifaurongo]

Kwa wale wafanyakazi wanajua kwamba kodi wanazotozwa kwa asilimia jinsi zilivyo ngumu na zinauma. Lakini kuna hii kodi tunayotozwa wafanyabishara kwa niaba ya wenye nyumba wetu naona wala siyo sahihi.

Mimi nimepanga kwa mtu nalipa laki mbili kwa mwezi, eti TRA wanataka mimi kwa kila laki mbili ninayolipa kama Pango, nikatwe asilimia kumi. Yaani natakiwa nilipe lakini mbili na elfu arobaini (240,000) kama Kodi ya zuio kwa kodi anayotakiwa kulipa mwenye nyumba wangu kwa mwaka.

Maelezo yao ni kwamba wewe mpangaji uende ukamdai mwenye nyumba wako kodi uliyokatwa na TRA. Swali langu wakati TRA wanajua wapi nilipopanga ni kwa nini wasitengeneze mfumo wa kupata hela yao ya kodi toka kwa mwenye nyumba wangu?

Iweje mimi nilazimishwe kulipa kodi kwa niaba ya mwenye nyumba wangu? Hivi kwa mazingira ya Tanzania ni rahisi kumwambia mwenye nyumba wako akurudishie kodi uliyokatwa na TRA?

Kumbuka wakati wewe unalipa kodi ya zuio "Cooparate tax" mwenye nyumba pia analipishwa "Property Tax" ambayo imathaminishwa kulingana na matumizi ya hiyo nyumba (Kama ni ya biashara au makazi) Maana yake serikali inachukua kodi mara mbili

 

[ikipendaroho]

Hiyo kodi ipo kisheria, kuwalaumu au kugombana na TRA ni bure tu. Wenye nyumba mara nyingi wanaikimbia hii kodi kwa makusudi lakini ni wajibu wao kuilipa. Lakini kabla ya kumlaumu mwenye nyumba, kuna umuhimu wa kuupitia makataba baina yako na mwenye nyumba. Inawezekana kaaininsha kwamba mpangaji atalipia kodi na ada zote juu ya gharama za pango.

Ni kweli asilimia ya kodi zetu ni kubwa mno, na ndio sababu ikafanya watu wakimbie kulipa kodi. Tumeiga viwango vya nchi ziloendelea bila ya kutambuwa ukweli ya kwamba, katika nchi ziloendelea mwananchi anapewa kiwango maalumu cha kujitosheleza kwa mambo ya lazima na kinachozidi ndio kinakatwa kodi. Kwa maisha ya kwetu, kiwango cha chini kiwe kama 900,000 kwa mwezi. Sasa unakuta mwenye nyumba au mpangaji hana kazi na hiyo nyumba ndio source pekee ya mapato. Anachokipata kwenye pango pengine 400,000 kwa mwezi ndio kipato chake chote, ukitiilia maanani jengo linataka matengenezo. Utamkataje 10%?. Kama ni investment tax, mbona wanawapa tax break waekezaji wa kigeni? Hii kodi iwe kwa wale ambao wanapangisha kibiashara na sio kwa wale wanaoganga njaa. Vipi utawabagua hawa wawili, ni kazi ya mamlaka husika kuweka mikakati imara. That's what they are paid for.

 

[beleza]

Poleni sana waTz ndio mfumo wenu huo?mhhh niliwaza kurudi lkn sina mpango huo tena.pia musisahau kama ni sheria ni lazima muitekeleze kama ilivyo.

 

[kabombe]

Kwa wale wafanyakazi wanajua kwamba kodi wanazotozwa kwa asilimia jinsi zilivyo ngumu na zinauma. Lakini kuna hii kodi tunayotozwa wafanyabishara kwa niaba ya wenye nyumba wetu naona wala siyo sahihi.

Mimi nimepanga kwa mtu nalipa laki mbili kwa mwezi, eti TRA wanataka mimi kwa kila laki mbili ninayolipa kama Pango, nikatwe asilimia kumi. Yaani natakiwa nilipe lakini mbili na elfu arobaini (240,000) kama Kodi ya zuio kwa kodi anayotakiwa kulipa mwenye nyumba wangu kwa mwaka.

Maelezo yao ni kwamba wewe mpangaji uende ukamdai mwenye nyumba wako kodi uliyokatwa na TRA. Swali langu wakati TRA wanajua wapi nilipopanga ni kwa nini wasitengeneze mfumo wa kupata hela yao ya kodi toka kwa mwenye nyumba wangu?

Iweje mimi nilazimishwe kulipa kodi kwa niaba ya mwenye nyumba wangu? Hivi kwa mazingira ya Tanzania ni rahisi kumwambia mwenye nyumba wako akurudishie kodi uliyokatwa na TRA?

Watanzania tunapenda kulalamika kila jambo.si mna chama chenu cha wapangaji? Peleka Tra mahakamani,vinginevyo mtaendelea kuwa mawakala wa tra,

 

[Von Mo]

Pale unapojikuta kuwa Hujui, Halafu hujui kwamba hujui ni Shida sana.
Mungu atusaidie. Sheria zote za kodi Tanzania zipo, pita hapa
http://www.tra.go.tz/library/laws

Muache kulalamika, lipeni kodi! Siyo Mnajifanya mnafanya biashara kumbe mnakula kodi ya wananchi (Indirect Taxes).
Yeyote yule asiyelipa kodi si Mzalendo wa Taifa hili. Siyo kwamba mimi hainiguse, paye as you earn inaniumiza sana,
maana kama unakatwa laki kadhaa za PAYE wee, acha kabisa

 

[Lyamber]

Tatizo wafanyabiashara wengi hawana shule na hawatafuti maarifa ndo maana wanalalamika juu ya hii kodi...wewe uliesema cooperate tax? cooperate tax inalipwa na kampuni mbona...

 

[geofreyngaga]

Kwa wale wafanyakazi wanajua kwamba kodi wanazotozwa kwa asilimia jinsi zilivyo ngumu na zinauma. Lakini kuna hii kodi tunayotozwa wafanyabishara kwa niaba ya wenye nyumba wetu naona wala siyo sahihi.

Mimi nimepanga kwa mtu nalipa laki mbili kwa mwezi, eti TRA wanataka mimi kwa kila laki mbili ninayolipa kama Pango, nikatwe asilimia kumi. Yaani natakiwa nilipe lakini mbili na elfu arobaini (240,000) kama Kodi ya zuio kwa kodi anayotakiwa kulipa mwenye nyumba wangu kwa mwaka.

Maelezo yao ni kwamba wewe mpangaji uende ukamdai mwenye nyumba wako kodi uliyokatwa na TRA. Swali langu wakati TRA wanajua wapi nilipopanga ni kwa nini wasitengeneze mfumo wa kupata hela yao ya kodi toka kwa mwenye nyumba wangu?

Iweje mimi nilazimishwe kulipa kodi kwa niaba ya mwenye nyumba wangu? Hivi kwa mazingira ya Tanzania ni rahisi kumwambia mwenye nyumba wako akurudishie kodi uliyokatwa na TRA?

Mkuu hii kodi inaitwa withholding tax, na withholding tax hii kwa tabia yake ni mpangaji anatakiwa kuikata kutoka ktk pesa utakayolipa kama pango alaf uiwakilishe tra kisha mpatia mwenye nyumba/frem copy ya kukiri malipo. Ukifanya tofauti inakula kwako.

Tatizo Kwa wafanyabiashara wengi tunaanza kufanya biashara bilakua na elimu pamoja na utaratib mzima wa kod zote zinazotuhusu ndo maana tukikutana na issues hata ndogo tu tunasumbuka.

Nashauri jarib kujifunza japo kwa kias kidogo kodi zote zikuhusuzo, na jinsi gani ya kukabiliana nazo.