Pendekezo la kutatua migogoro ya Ardhi hapa nchini

[WATANABE]

Kwa kuwa umri wangu ni mkubwa kidogo nianze kwa kueleza hali ya umiliki wa ardhi hapa nchini ilikuwaje enzi wa Nyerere. Enzi hizo kwa mujibu wa sheria ardhi ilikuwa haina thamani. Serikali ilipokuwa ikitwaa ardhi kwa ajili ya maendeleo mbali mbali kama mvile kupima viwanja n.k ilikuwa ikilipa fidia ya maendelezo ya ardhi tu yaani nyumba na mazao yaliyopandwa na aliyekuwa akiitumia ardhi husika. Hakuna fidia yeyote iliyokuwa ikitolewa kwa ajili ya ardhi.

Hivyo watanzania hawakuwa na tamaa ya kushika na kujilimbikizia ardhi kwa matarajio ya thamani ya ardhi kuongezeka. Wakati huo kila mtu alichukua ardhi anayoweza kuihudumia tu kwa kuwa ni gharama kuhudumia ardhi, tena ikiwa ni kubwa ndio gharama zinvyoongezeka maradufu. Na kuacha ardhi ingine kwa matumizi ya watanzania wengine. Wakati huo Serikali iliweza kupima viwanja na kuviuza kwa bei ndogo ambavyo kada mbali mbali za watanzania ziliweza kuvinunua kama vile waalimu, manesi n.k kwa sababu haikuwa imelazimika kulipa fidia ya ardhi kwa walioshika ardhi husika.

Wakati niliweza kushuhudia watu wakinunua mashamba na kuyaacha kwa kitambo na wakirejea na kukuta yameuzwa upya kwa watu wengine wakipuuza vitendo hivyo baada ya kupiga hesabu za kufyeka na kutunza shamba husika kwa muda wote huo. Hawakuwa wakienda kushtaki kwenye mabaraza, mahakamani n.k kwa kifupi migogoro ya ardhi ilikuwa ni michache sana.

Baada ya kufutwa kwa Azimio la Arusha enzi za utawala wa Ruksa ndipo Sheria mpya ya Ardhi Na 4 na n5 za 1999 zikazpitishwa na bunge zikitamka ardhi ina thamani. Tukashuhudia viongozi waliohusika kupitisha sheria hiyo wakitimua mbio kuelekea vijijini ambako wananchi hawakuwa wamepatiwa elimu kuhusu sheria hizo mpya na kukamata na kujilimbikizia mamia kwa mamia ya ekari za ardhi kwa matarajio ya ongezeko la thamani. Tukashuhudia Serikali na halamshauri zikitaka kupima viwanja kwanza ni lazima ziwalipe fidia ya ardhi na maendelezo wamiliki wa ardhi hata kama ni mapori.

Matokeo yake watanzania wachache hususan viongozi waliotambua kuwa Sheria za Ardhi za 1999 zimeanzisha utaratibu wa "Land Speculation" wakajitwalia ardhi kubwa kuzidi uwezo wao wa kuihudumia. Kwa mara ya kwanza kama ilivyokuwa enzi za "Cowboys" tukaanza kushuhudia upandandaji wa nguzo kutambulisha kuwa hii ni ardhi ya fulani. Hivi sasa watu wachache wanamiliki ardhi kubwa kubwa huku idadi kubwa ya watanzania hususan vijana wakikosa ardhi ya kujenga, kulima n.k. Bei za viwanja zimekuwa kubwa mno kiasi kwamba wanyonge wanashindwa kupata viwanja vya kujenga na kulazimika kujenga sehemu hatarishi. Serikalki yenyewe ikipima viwanja inalazimika kuviuza kwa bei ya juu mno kuaniza Milioni 7 kwa mita 20X20 kwa ililazimika kulipa fidia ya ardhi kwa bei ya soko.

Ili kupunguza migogoro ya ardhi hapa nchini hii Sheria za Ardhi za 1999 zinazotamka ardhi ina "thamani" zitazamwe upya ili kurejesha utaratibu wa zamani ambapo fidia italipwa kwa maendelezo yaliyofanyika juu ya ardhi tu na sio kwa ardhi husika . Hatua hii itawarejesha watanzania kuchukua ardhi wanayoweza kuihudumia na kuacha ardhi ingine kwa matumizi ya watanzania wengine.

 

[Dragoon]

Pengine hujui maana ya ardhi. Ardhi isiwe na thamani? kumbuka hata Hayati nyerere mwenyewe alishaithaminisha ardhi.

 

[WATANABE]

Pengine hujui maana ya ardhi. Ardhi isiwe na thamani? kumbuka hata Hayati nyerere mwenyewe alishaithaminisha ardhi.

Alithaminisha wapi na lini kwa mimi nilikuwepo wakati wa uongozi wake. Ilikuwa ni marufuku hata kuandikiana hati ianayotamka kuwa mtu amenunua ardhi. Hati hizo zilikuwa zinataja mtu kanunua shamba lenye mazao kadhaa wa kadhaa. Nitajie nchi imepata fiada gani toka Sheria zinzotamka kuwa ardhi ina thamani kupitishwa kama sio kufanyika kwa mambo ambayo yanaondoa thamni ya utu na ubinadamu kama vile watu kuuana kisa ardhi.

 

[Dragoon]

Alithaminisha wapi na lini kwa mimi nilikuwepo wakati wa uongozi wake. Ilikuwa ni marufuku hata kuandikiana hati ianayotamka kuwa mtu amenunua ardhi. Hati hizo zilikuwa zinataja mtu kanunua shamba lenye mazao kadhaa wa kadhaa. Nitajie nchi imepata fiada gani toka Sheria zinzotamka kuwa ardhi ina thamani kupitishwa kama sio kufanyika kwa mambo ambayo yanaondoa thamni ya utu na ubinadamu kama vile watu kuuana kisa ardhi.

sijawahi kusikia au kuona nchi ina ardhi ambayo haina thamani. au unaota? hiyo ya nyerere ngoja niitafute nitaiweka hapahapa

 

[Dragoon]

This was stated by Mwalimu Julius K. Nyerere in 1958 and
which appears in his book "Freedom and Unity" published by Oxford University Press,
1966. Nyerere states, inter alia:

"When I use my energy and talent to clear a piece of ground for my use it is clear that
I am trying to transform this basic gift from God so that it can satisfy a human need. It is
true, however, that this land is not mine, but the efforts made by me in clearing the land
enable me to lay claim of ownership over the cleared piece of ground. But it is not really
the land itself that belongs to me but only the cleared ground which will remain mine as
long as I continue to work on it. By clearing that ground I have actually added to its value
and have enabled it to be used to satisfy a human need. Whoever then takes this piece of
ground must pay me for adding value to it through clearing it by my own labour."

Tafakari basi hiyo

 

[WATANABE]

This was stated by Mwalimu Julius K. Nyerere in 1958 and
which appears in his book "Freedom and Unity" published by Oxford University Press,
1966. Nyerere states, inter alia:

"When I use my energy and talent to clear a piece of ground for my use it is clear that
I am trying to transform this basic gift from God so that it can satisfy a human need. It is
true, however, that this land is not mine, but the efforts made by me in clearing the land
enable me to lay claim of ownership over the cleared piece of ground. But it is not really
the land itself that belongs to me but only the cleared ground which will remain mine as
long as I continue to work on it. By clearing that ground I have actually added to its value
and have enabled it to be used to satisfy a human need. Whoever then takes this piece of
ground must pay me for adding value to it through clearing it by my own labour."

Tafakari basi hiyo

Hapo kuna vitu viwili kuna "Land" and "Ground". Ameeleza kuwa kwa kusafisha ardhi haina maana kuwa ardhi imekuwa mali yako. Lakini pia maeeleza kuwa kwa kusafisha hicho kiwanja umeongeza thamani ya uwanja "Ground" sio ardhi. Ndio maana nasisitiza kuwa toka Sheria kutambua ardhi ina thamani kama nchi tumeshudia matatizo mengi sana kuhusu ardhi kuliko faida.

 

[WATANABE]

sijawahi kusikia au kuona nchi ina ardhi ambayo haina thamani. au unaota? hiyo ya nyerere ngoja niitafute nitaiweka hapahapa

Hiyo ni mifumo ya kibepari ambayo hunufaisha watu wacahache sana ndni ya jamii na wengi huambulia matatizo kama matatizo ya migogor ya ardhi iliyopo sasa hapa nchini. Awamu hii tunatakiwa kuitumia kurejesha yale mambo yaliyomfanya mtanzania kuweka mbele utu na ubinadamu kama uliokuwepo enzi za nyerere. Kuweka mbele faida na fedha ndio kunatuletea matatizo yote haya

 

[Jodoki Kalimilo]

Hapo kuna vitu viwili kuna "Land" and "Ground". Ameeleza kuwa kwa kusafisha ardhi haina maana kuwa ardhi imekuwa mali yako. Lakini pia maeeleza kuwa kwa kusafisha hicho kiwanja umeongeza thamani ya uwanja "Ground" sio ardhi. Ndio maana nasisitiza kuwa toka Sheria kutambua ardhi ina thamani kama nchi tumeshudia matatizo mengi sana kuhusu ardhi kuliko faida.

WATANABE , hapo maana yake ardhi itabaki mali ya serikali endapo anaeimilki hatoitumia kikamilifu na kama anaitumia kikamilifu ana haki ya kuiuza kutokana na kile kitendo cha kuitumia kikamilifu kuhalalisha umilki wa hiyo ardhi. Na ndio maana katika mazingira ardhi pamoja na kwamba tuna milki na tuna haki ya kuuza lakini bado inabaki kuwa mali ya serikali na ndio maana kuna kipindi watu wanapewa fidia ili kupisha ujenzi vya miundombinu mbalimbali kwa maslahi ya watz wote, nadhani hiyo tafakari ya Mwl aliyoleta huyu mdau Dragoon inamaanisha

 

[WATANABE]

WATANABE , hapo maana yake ardhi itabaki mali ya serikali endapo anaeimilki hatoitumia kikamilifu na kama anaitumia kikamilifu ana haki ya kuiuza kutokana na kile kitendo cha kuitumia kikamilifu kuhalalisha umilki wa hiyo ardhi. Na ndio maana katika mazingira ardhi pamoja na kwamba tuna milki na tuna haki ya kuuza lakini bado inabaki kuwa mali ya serikali na ndio maana kuna kipindi watu wanapewa fidia ili kupisha ujenzi vya miundombinu mbalimbali kwa maslahi ya watz wote, nadhani hiyo tafakari ya Mwl aliyoleta huyu mdau Dragoon inamaanisha

H
Jodoki umenena vizuri sana. Hata enzi za mwalimu wakati ardhi haina thamani watu walikuwa wakiuza viwanja, mashamba walivyoendeleza. Hoja hapa ni suala lijjlikanalo kitaalamu kama LAND SPECULATION yaani sheria kumpa haki mtu kulipwa fidia kwa ajili ya pori alilolishika tuu. Sina tatizo na mtu kulipwa fidia kwa maendelezo aliyoyafanya kama vile mazao na ujenzi.

Hali hiyo inapelekea watu wachache kukamata ardhi kubwa (tracts of land) ambayo hawana uwezo wa kuendeleza na kuacha mamilioni ya watanzania bila ardhi za kujenga, kulima na shughuli za kiuchumi na kupelekea kuwepo migogoro mingi ya ardhi