Ndugu zangu Wanyamwezi ni kitu gani kinawaangusha kuwa na maendeleo..?

Mtambuzi

Platinum Member
Oct 29, 2008
8,809
15,417
upload_2017-5-15_15-1-39.png


Kwanza naomba nikiri kwamba mimi ni suriama niliyechanganya damu ya Kinyamwezi.

Kule Unyamwezini ni Ujombani kwangu kwani Babu wa Babu yangu mzaa mama ni Manamba wa Kinyamwezi Mkata Mkonge aliyepelekwa kwa nguvu kwenye mashamba ya Mkonge kabla ya kuwa mwanakijiji na baadaye kuwa mkulima hodari na mmiliki wa mashamba huko mkoani Tanga baada ya kukoma kwa ukoloni.

Kuna jambo moja najiuliza na nimekuwa nikijiuliza kwa miaka mingi sana.

Hivi hawa ndugu zangu Wanyamwezi mbona Mkoa wao unachechemea sana kimaendeleo tofauti na Mkoa wa Kilimanjaro?

Kwa nini naufananisha na Mkoa wa Kilimanjaro na si kwingineko?

Naufananaisha kwa sababu ya kushabihiana kwa fursa kuanzia Kilimo cha mazao ya Biashara na Elimu.

Hebu ngoja nifafanue zaidi:

Tabora ni mkoa ambao ulikuwa na shule za sekondari bora kabisa na vyuo mbalimbali vya elimu tangu ukoloni na shule hizo zimetokea kutoa viongozi wengi kitaifa hususan Shule za Tabora Boys na Tabora Girls

Ukija kwenye Kilimo wote tunajua umaarufu wa zao la Tumbaku mkoani Tabora pamoja na mazao mengine ya bishara na yale ya chakula. Ufugaji wa Nyuki ni eneo lingine linaupa mkoa huu umaarufu wa pekee na bado hatujazungumzia misitu na upasuaji wa mbao ambapo Tabora imekuwa ikitumika kama chanzo cha uzalishaji wa samani za ndani na zile za maofisini. Lakini pia Mifugo mkoa huu una mifugo ya kutosha ikiwa kwenye orodha ya mikoa yenye wafugani wengi.

Ukweli ni kwamba mkoa huu hauna kisingizio kwa kuwa nyuma kimaendeleo ukilinganisha na mikoa mingine hususan Kilimanjaro.

Kwa upande wa mkoa wa Kilimanjaro wengi tunajua kwamba mkoa huu unaongoza kwa maendeleo kwa kiasi kikubwa ukilinganisha na mikoa mingine. Nakubali kwamba kielimu mkoa huu umepiga hatua kubwa wenyewe katika kuboresha elimu na kwa upande wa kilimo mkoa huu zao kuu tangu ukoloni lilikuwa ni Kahawa pamoja na mazao mengine ya biashara na yake ya chakula.

Iwapo utailinganisha mikoa hii haitofautiani sana kwa upande wa elimu na rasilimali nyinginezo.

Swali pasua kichwa ni hili la Tabora kuwa nyuma sana Kimaendeleo.

Kwa utafiti wangu mdogo nimegundua kwamba wakati wenyeji wa Kilimanjaro hususan Wachaga wana kawaida ya kurudi makwao kila mwaka ikiwa ni pamoja na kushiriki katika shughuli za maendeleo mkoani kwao na pia kila mmoja kukimbilia kujenga kwao hata kama awe mbali kiasi gani. Kwa ndugu zangu wa Tabora wao wakishaondoka kwao kwenda kutafuta maisha wanakuwa waloewezi huko walikokwenda. Kwao maisha ni popote, hawakumbuki kurudi makwao. Wakirudi ni kuhuduria misiba.

Siajabu kukuta Mnyamwezi akiwazika wazazi wake ugenini mahali alipolowea, wakati kwa wachaga jambo hilo ni matusi kwao. Kule Uchagani kila mtoto katika familia hususan wa Kiume lazima apewe kiwanja na wazazi wake ndani ya eneo la familia. Kwa hiyo hata aende wapi lazima ahakikishe amejenga nyumbani ambao akifa lazima azikwe kwenye mji wake.

Kama akifa kabla ya kujenga shughuli za msiba na mazishi yatafanyikia kwenye mji wake. Hiyo ndiyo heshima kwa mtoto wa kiume. Hivyo ule utaratibu wa kurudi nyumbani kila mwishoni mwa mwaka unaleta ushindani miongoni mwao pale anapoonekana mtoto wa jirani kajenga nyumba yake au kawajengea wazazi wake nyumba ya kisasa. Na huu ushindani umesababisha hata kule Moshi vijijini kuna nyumba za ghorofa na nyingine zikiwa na swimming pool. Nadhani kwa Tabora vijijini yatakuwa ni maajabu ya Dunia.

Hebu tujiulize hawa wenzetu ni nani kawaroga?

Maana kama ni wasomi wako wengi tena wa kiasi cha kutosha na kama ni kupata nafasi serikalini walishika nafasi kubwa kubwa tangu ukoloni hadi sasa. Je sababu ni nini?
 
View attachment 509633

Kwanza naomba nikiri kwamba mimi ni suriama niliyechanganya damu ya Kinyamwezi.

Kule Unyamwezini ni Ujombani kwangu kwani Babu wa Babu yangu mzaa mama ni Manamba wa Kinyamwezi Mkata Mkonge aliyepelekwa kwa nguvu kwenye mashamba ya Mkonge kabla ya kuwa mwanakijiji na baadaye kuwa mkulima hodari na mmiliki wa mashamba huko mkoani Tanga baada ya kukoma kwa ukoloni.

Kuna jambo moja najiuliza na nimekuwa nikijiuliza kwa miaka mingi sana.

Hivi hawa ndugu zangu Wanyamwezi mbona Mkoa wao unachechemea sana kimaendeleo tofauti na Mkoa wa Kilimanjaro?

Kwa nini naufananisha na Mkoa wa Kilimanjaro na si kwingineko?

Naufananaisha kwa sababu ya kushabihiana kwa fursa kuanzia Kilimo cha mazao ya Biashara na Elimu.

Hebu ngoja nifafanue zaidi:

Tabora ni mkoa ambao ulikuwa na shule za sekondari bora kabisa na vyuo mbalimbali vya elimu tangu ukoloni na shule hizo zimetokea kutoa viongozi wengi kitaifa hususan Shule za Tabora Boys na Tabora Girls

Ukija kwenye Kilimo wote tunajua umaarufu wa zao la Tumbaku mkoani Tabora pamoja na mazao mengine ya bishara na yale ya chakula. Ufugaji wa Nyuki ni eneo lingine linaupa mkoa huu umaarufu wa pekee na bado hatujazungumzia misitu na upasuaji wa mbao ambapo Tabora imekuwa ikitumika kama chanzo cha uzalishaji wa samani za ndani na zile za maofisini. Lakini pia Mifugo mkoa huu una mifugo ya kutosha ikiwa kwenye orodha ya mikoa yenye wafugani wengi.

Ukweli ni kwamba mkoa huu hauna kisingizio kwa kuwa nyuma kimaendeleo ukilinganisha na mikoa mingine hususan Kilimanjaro.

Kwa upande wa mkoa wa Kilimanjaro wengi tunajua kwamba mkoa huu unaongoza kwa maendeleo kwa kiasi kikubwa ukilinganisha na mikoa mingine. Nakubali kwamba kielimu mkoa huu umepiga hatua kubwa wenyewe katika kuboresha elimu na kwa upande wa kilimo mkoa huu zao kuu tangu ukoloni lilikuwa ni Kahawa pamoja na mazao mengine ya biashara na yake ya chakula.

Iwapo utailinganisha mikoa hii haitofautiani sana kwa upande wa elimu na rasilimali nyinginezo.

Swali pasua kichwa ni hili la Tabora kuwa nyuma sana Kimaendeleo.

Kwa utafiti wangu mdogo nimegundua kwamba wakati wenyeji wa Kilimanjaro hususan Wachaga wana kawaida ya kurudi makwao kila mwaka ikiwa ni pamoja na kushiriki katika shughuli za maendeleo mkoani kwao na pia kila mmoja kukimbilia kujenga kwao hata kama awe mbali kiasi gani. Kwa ndugu zangu wa Tabora wao wakishaondoka kwao kwenda kutafuta maisha wanakuwa waloewezi huko walikokwenda. Kwao maisha ni popote, hawakumbuki kurudi makwao. Wakirudi ni kuhuduria misiba.

Siajabu kukuta Mnyamwezi akiwazika wazazi wake ugenini mahali alipolowea, wakati kwa wachaga jambo hilo ni matusi kwao. Kule Uchagani kila mtoto katika familia hususan wa Kiume lazima apewe kiwanja na wazazi wake ndani ya eneo la familia. Kwa hiyo hata aende wapi lazima ahakikishe amejenga nyumbani ambao akifa lazima azikwe kwenye mji wake.

Kama akifa kabla ya kujenga shughuli za msiba na mazishi yatafanyikia kwenye mji wake. Hiyo ndiyo heshima kwa mtoto wa kiume. Hivyo ule utaratibu wa kurudi nyumbani kila mwishoni mwa mwaka unaleta ushindani miongoni mwao pale anapoonekana mtoto wa jirani kajenga nyumba yake au kawajengea wazazi wake nyumba ya kisasa. Na huu ushindani umesababisha hata kule Moshi vijijini kuna nyumba za ghorofa na nyingine zikiwa na swimming pool. Nadhani kwa Tabora vijijini yatakuwa ni maajabu ya Dunia.

Hebu tujiulize hawa wenzetu ni nani kawaroga?

Maana kama ni wasomi wako wengi tena wa kiasi cha kutosha na kama ni kupata nafasi serikalini walishika nafasi kubwa kubwa tangu ukoloni hadi sasa. Je sababu ni nini?
Lipumba ndo chanzo mkuu, asingezaliwa Lipumba Tabora ingekuwa mbali sana.
 
Kilimanjaro haifananishiki na Tabora mkuu,si kihistoria,kijiografia wala kijamii.Hizi ni sehemu mbili tofauti sana.Walowezi wa tbr ni waarabu zaidi na athari zao zinaeleweka k'njaro ni wazungu nao pia wanaeleweka,kingine ni hali ya hewa hazifanani kabisa cha tatu ni ukoloni kama unaijua historia au soma kitabu kinaitwa Tanganyika under the German rule kitajibu maswali yako.
 
Nasikia baada ya uhuru, nyerere alirudi Tabora Akawauliza wanyawezi niwafanyie jambo gani kubwa kama shukrani za kupigania uhuru, unajua wanyawezi waliomba nini nasikia waliomba wajengewe mnara mmoja ambao ni huo hapo, pia wakaomba sanam yake iwepo tabora mzee akusita akawapa
IMG_2162.JPG
IMG_3076.JPG
 
Tabia za kinafki zilizofanywa na baadhi ya koo kujipendekeza kwa watawala kwa kupingana na wataka maendeleo ya Tabora ndicho kilichowaua na kitaendelea kuwamaliza (ndio maana sishangai watu kama polopesa kutokea huko) wengi wa aina hiyo ndio wameididimiza Tabora mpaka leo wanayajali matumbo yao. Jiulize shule maarufu kama Tabora Boys na Chuo cha Uhazili ikiwepo pia karakana ya reli vimeisaidia nini Tabora!?
 
Kilimanjaro haifananishiki na Tabora mkuu,si kihistoria,kijiografia wala kijamii.Hizi ni sehemu mbili tofauti sana.Walowezi wa tbr ni waarabu zaidi na athari zao zinaeleweka k'njaro ni wazungu nao pia wanaeleweka,kingine ni hali ya hewa hazifanani kabisa cha tatu ni ukoloni kama unaijua historia au soma kitabu kinaitwa Tanganyika under the German rule kitajibu maswali yako.
Mkuu kuna kitu umesahau ni kwamba waarabu waliishi pia Kilimanjaro fuatilia vizuri historia na kuishi kwa waarabu sehemu sio chanzo cha kukosa maendeleo. Mbona Mombasa waliishi wareno na ilikuwa hoi au rangi za watu ndio hukumu?
Kule kiziba Kagera waliishi wazungu lakini huwezi kulinganisha na Iringa ambako waliishi Mabulushi. (Ujiji ulikuwa mji mkubwa na wenye watu wengi Afrika Mashariki) wakati mjerumani anafika Tanganyika!!! au maendeleo ya Zanzibar wakati huo yalikuwa sawa na ya Kilimanjaro?
 
Aiseee!! Kwanza kabsa wacha
Kulinganisha Kilimanjaro
Na vimkoa vya kipuuz kama
Hyo tabora

Na usishangae tabora pekeake nenda lind na songea n kama hao
Viongoz wao wametekwa
Na frimason
 
Nyie wote mliokaa Mnatutukana wa Tabora nawaambieni Vasula Inywe. Tetetee.

Mbona unatulinganisha na Kilimanjaro sehemu ambayo inaota kahawa na ndizi na unavuna miaka na miaka?

Unajua kilimo cha tumbaku na nyuki kilivyo kigumu? Ukibebeshwa gogo bichi la kukaushia tumbaku hata akipita Binti wa miaka 18 na umbo kali kabisa siku hiyo utasema "nguruwe pita, leo sina mkuki."

Kwa nini usingelinganisha Tabora na Tanga huko ulikotokea. Huko ambako Babu yako walimfanya Manamba. Huko ambako DNA ya Babu yako iliharibiwa na Wazungu kwa kufanywa MANAMBA.

Ungeliuliza tungelikujibu.

Kwa faida yako tu na WAPUUZI wengine wanaoshambulia Tabora bila kujua chanzo chake cha kuwa masikini:

Nyerere ntamuenzi sana kwani hadi leo najua hata lugha 4 duniani kuongea kama si Nyerere nisingelijua.

Ila Nyerere alipata shida sana na Wanyamwezi mwanzo wa madaraka yake. Wapinzani wakubwa waliotaka kumtoa Nyerere madarakani walikuwa Wanyamwezi. Watu waliokuwa wamefunguka macho na kumkomalia hakukuwa kama Wanyamwezi. Enzi hizo wengine mlikuwa mmetulia kama Mnasukwa. Wanyamwezi wakaanza kudai vyama vingi.
Moja ya Majina ya waliokuwa wakimsumbua Nyerere na kuishia kufungwa kifungo cha nyumbani au kukimbia nchi ni:

1. Cheif Abdallah Fundikira wa Itetemia/Tabora - Huyu alikimbilia Kenya. Watoto wake walipokuja likizo Tabora kusalimia ndugu kwa ule Uchotara wao, vijana wa Nyanyembe Jazz wakaimba wimbo wa Kinda langu ni lenye rangi ya chungwa.

2. Mtemi Lugusha wa Sikonge - Huyu walisoma na Nyerere Makerere. Lugusha ni familia ya Fundikira waliokuwa wakitawala Sikonge. Huyu yeye alifungwa kifungo cha nyumbani na kila alipoenda sehemu yenye mkusanyiko mkubwa ilitakiwa akatoe habari kituo cha Polisi Sikonge ambacho kipo karibu tu kutoka Ikulu ya Sikonge.

3. Kasanga Tumbo - Huyu wengi mnamkumbuka. Huyu aliwekwa kifungo cha nyumbani kama Cheif Lugusha hapo juu. Yeye alikaa kijijini Ipole mbele kidogo ya Sikonge kama unaelekea Mbeya. Pia hakuruhusiwa kuwa kwenye Mikusanyiko.

4. James Mapalala - Mwanzilishi wa CUF.
Maelezo yake soma hapa: James Mapalala: Mwanzilishi wa mageuzi aliyeishia kwenye mikosi

Kama unavyoona, kutoka hapo, Wanyamwezi wa Tabora tukawa ni BAD BOYS kabisa kwenye Utawala wa Baba wa Taifa na mie ningelikuwa kwenye nafasi yake labda ningelifanya hivyohivyo au zaidi.
Tabora ilikuja kuwekewa kila ufitini ili ibaki kuwa nyuma. Hata kuiunga kwa barabara ndiyo wamefanya juzijuzi. Unategemea maendeleo yangelitoka wapi?
Mikoa ya Kilimanjaro miaka nenda usafiri wa Mabasi umekuwepo ila Tabora uliza umeanza lini.

Kwa hiyo siku nyingine kabla ya kuanza kushambulia, hebu uliza tu hata LAMI uwanja wa ndege Tabora imewekwa lini.

Ulilele Ulilele, Ngosha Masala muduhu....
 
Uchawiiii

Hili ndilo tatizo ambalo limerudisha Sana nyuma maendeleo ya Kanda ya Ziwa. Nilitaka kuzungumzia suala la dini mapema kwenye bandiko langu nikasita. Lakini pia naamini dini zilikuwa zina mchango mkubwa katika kuchochea maendeleo mkoani Kilimanjaro. Hivi tujiulize kwa nini pamoja na utajiri wa watu wa Kilimanjaro lakini mbona hakuna mauaji ya kishirikina?

Lakini pamoja Mkoa wa Tabora au tuseme Kanda yote ya Magharibi kuwa na elimu, madini, mifugo, kilimo cha biashara mbona bado kuna mauaji ya Kishirikiana na bado watu ni masikini.
Je kuna uamsho mkubwa wa imani za kidini?
Je zimewezaje kubadilisha fikra za watu wa mikoa hiyo?
Je kizazi hiki cha sasa hakioni umuhimu wa kubadilisha mambo.

Kule Kilwa kuna vijiji vijana waliamua sasa basi wakatafuta waganga wa kuteketeza uchawi na sasa vile vizee vichawi vimekufa baada ya ndumba zao kuteketezwa na sasa vijana wanashusha mijengo hatari.

Bado kizazi hiki kinaweza kubadilisha mambo na kuijenga mikoa ya Kanda ya Ziwa ikiwemo Tabora.

Lakini pia watu wa Tabora mujenge utamaduni wa kurudi kusalimia mkoani kwenu kila mwaka ili mjue changamoto za mkoani kwenu na kuzifanyia kazi. Ni aibu sana kukuta Mnyamwezi anafia na kuzikwa ugenini. Mimi ninao wajomba zangu wamelowea Uziguani na wanaongea Kizigua hatari na hata Wale Waswezi niliwahi kuwakuta kule Mwakizaro Tanga hawajui hata asili yao ni wapi zaidi tu ya kusema wametokea Tabora.
 
Back
Top Bottom