Ni kweli Serikali imeshindwa kuwa na sera ya kutoza kod wanaofanya biashara ya nyumba za kupangisha?

[Salary Slip]

Hivi hii serikali kweli imeshindwa kubuni sera na kuweka mikakati ya kukusanya kodi kutoka kwa watu wanaofanya biashara ya nyumba na majumba ya kupangisha?

Watu tumeshatoa mawazo yetu humu mara kadhaa ni namna gani TRA inaweza kukusanya kodi katika eneo hili kwa kuzishirikisha serikali za mitaa. Kinachokisekana hapa ni dhamira kwani huenda viongozi wa serikali na hata wabunge wanaoishauri serikali ndio wamiliki wakubwa wa majengo /nyumna hizi za kupangisha hivyo wanahofu kodi ya aina hii itagusa maslahi yao.

TRA,badala ya kunyang"anyana na Halmashauri kodi ya property tax, nawashauri kwa kushirikiana na serikali mfikirie kuwa na kodi ya aina hii ambayo naamini mnaweza mkatengeneza hela nyingi tu pengine kuzidi hatab hayo mapato yanayotokana na kodi za majengo.

Kuna frame za biashara, apartmens, hostel za wanafunzi mitaani,nyumba za kupangisha,vyumba vya kupangisha,n.k. Hata vyuo navyo ikiwezekana vitozwe kodi kwani mbali na kutoza wanafunzi ada,bado vinafanya biashara ya kupangisha wanafunzi katika hostel za vyuo na kuna baadhi ya vyuo vinatoza wanafunzi gharama kubwa ya vyumba kuliko hata kodi za vyumba vya mitaani.

Hivi kweli ni haki na ni sahihi kwa serikali kumtoza kodi kila mwezi mfanyakazi mwenye mshahara wa shilingi 360/= huku mfanyabiasha au kigogo wa serikali anaemiliki majumba /apartments /frame akiishi kulipa property tax tu ambayo kama sikosei hulipwa mara moja tu kwa mwaka?

Serikali ije na sera na sheria ya kutambua rasimi biashara hii na ikibidi iweke udhibiti wa hii biashara kama inavyofanya katika sekta nyingine kama vile kwenye nishati,n.k.

 

[mwenyeKitu]

Ungekuwa ushauri mzuri wangeufanyia kazi.

 

[Salary Slip]

Ungekuwa ushauri mzuri wangeufanyia kazi.

Huenda wewe ni mmoja wa wamiliki wa majengo ya aina hii.

 

[Ponjoro]

Huenda wewe ni mmoja wa wamiliki wa majengo ya aina hii.

Unafeli sana ndugu yangu! Au kwasababu huna nyumba ya kupanga? Si busara serikali kutoza kodi nyumba za kupanga kwa sababu zifuatazo;
1.Wazee wetu baada ya kustaafu ujana wengi wao wanaishi kwa kutegemea pango za nyumba zao! Unataka na hiki kidogo pia kikatwe?
2. Iwapo serikali itatoza kodi katika nyumba za kupanga kutakuwa na hali ngumu sana ya maisha maana wenye nyumba wataongeza pango za majumba yao maradufu ikiwa maeneo unayoishi pango ya chumba ni 50 elfu kwa sasa, itafikia laki ilhali bado gharama za maisha zinapanda kila siku na maboresho ya mishahara haijafanyika! Kama nawe waishi nyumba ya kupanga...hili suala litakuathiri pia!
3. Serikali ina vyanzo vingi vya mapato...kuna utalii, uchukuzi, nishati na madini n.k...waimarishe njia za ukusanyaji kodi huko lakini Ikiwa zitabuniwa kodi ambazo zitaelekezwa moja kwa moja kwa wananchi itakuwa tunarudi kipindi cha ukoloni! Na hatutaipenda tena nchi yetu...hata wewe unayependekeza hili unaweza tamani kuhama nchi!
ZINGATIA...

 

[RRONDO]

Kuna frame za biashara, apartmens, hostel za wanafunzi mitaani,nyumba za kupangisha,vyumba vya kupangisha,n.k. Hata vyuo navyo ikiwezekana vitozwe kodi kwani mbali na kutoza wanafunzi ada,bado vinafanya biashara ya kupangisha wanafunzi katika hostel za vyuo na kuna baadhi ya vyuo vinatoza wanafunzi gharama kubwa ya vyumba kuliko hata kodi za vyumba vya mitaani.

Baada ya kushindwa kufanyakazi yao TRA wamebaki kubebesha mzigo huo wafanyabiashara. Ukienda kufanya assessment zako mwanzo wa mwaka wanakwambia lete mkataba wa pango wa ofisi ukiwapa huo mkataba wanaangalia kodi yako ya mwaka halafu wanakutoza 10% withholding tax badala ya kumfuata mwenye nyumba alielipwa hela ya kodi.

 

[babumapunda]

ccm wao kodi wanajua ipo kwenye pombe na sigara


hawana uwezo wa kufikiri vyanzo vingine.

 

[Salary Slip]

Unafeli sana ndugu yangu! Au kwasababu huna nyumba ya kupanga? Si busara serikali kutoza kodi nyumba za kupanga kwa sababu zifuatazo;
1.Wazee wetu baada ya kustaafu ujana wengi wao wanaishi kwa kutegemea pango za nyumba zao! Unataka na hiki kidogo pia kikatwe?
2. Iwapo serikali itatoza kodi katika nyumba za kupanga kutakuwa na hali ngumu sana ya maisha maana wenye nyumba wataongeza pango za majumba yao maradufu ikiwa maeneo unayoishi pango ya chumba ni 50 elfu kwa sasa, itafikia laki ilhali bado gharama za maisha zinapanda kila siku na maboresho ya mishahara haijafanyika! Kama nawe waishi nyumba ya kupanga...hili suala litakuathiri pia!
3. Serikali ina vyanzo vingi vya mapato...kuna utalii, uchukuzi, nishati na madini n.k...waimarishe njia za ukusanyaji kodi huko lakini Ikiwa zitabuniwa kodi ambazo zitaelekezwa moja kwa moja kwa wananchi itakuwa tunarudi kipindi cha ukoloni! Na hatutaipenda tena nchi yetu...hata wewe unayependekeza hili unaweza tamani kuhama nchi!
ZINGATIA...

Wakati unakuja hii kodi haikwepeki.

Yaani wewe unaona sawa mfanyakazi wa anaepokea shilingi 360,000 kwa mwezi alipe kodi wakati anaemiliki fremu au majumba ya kupangisha akikusanya mamilioni pasipo kulipa kodi!!

 

[Ponjoro]

Wakati unakuja hii kodi haikwepeki.

Yaani wewe unaona sawa mfanyakazi wa anaepokea shilingi 360,000 kwa mwezi alipe kodi wakati anaemiliki fremu au majumba ya kupangisha akikusanya mamilioni pasipo kulipa kodi!!

Hayo majumba ya kupangisha , wapangaji ni haohao wafanyakazi hivyo lazima iwaathiri maana wakitozwa kodi wenye majumba ya kupangisha basi hata wapangaji wataongezewa pango!!! Hivyo hiyo laki tatu-mpaka tano anayolipwa na serikali, itazidi kuwa ndogo kimatumizi!!!

 

[wise-comedian]

Serikali ingefanya hivyo ungekuja na Uzi hapa kusema kwamba serikali haiwajali wafanyakazi maana kwa kiasi kikubwa wapangaji ni wafanyakazi hivyo wenye nyumba wangefidia kwa kuongeza kodi.

 

[Rweye]

Wakikusanya mnasema ooh inawabana wafanyabiashara, haya ngoja iache mnasema imeshindwa. Enyi watz mna nini hasa? Hizi zimetajwa juzi tu tayari na wewe ni mmoja wa walio lalamika lakini bado huachi kusema ...tatizo letu hasa nini sisi watz mbona hivi

 

[Kyampisi]

Sasa, hata kodi ya kupanga si itapanda?

 

[KikulachoChako]

Kesi ya nyani unampelekea ngedere alafu hakimu akiwa kima....unadhani hapo utapataje haki.....!!!???

Kungoja hilo litokee ni sawa na kungoja meli ya kwenda zanzibar ubungo basi terminal......

Nadhani umenielewa.....

 

[KikulachoChako]

Unafeli sana ndugu yangu! Au kwasababu huna nyumba ya kupanga? Si busara serikali kutoza kodi nyumba za kupanga kwa sababu zifuatazo;
1.Wazee wetu baada ya kustaafu ujana wengi wao wanaishi kwa kutegemea pango za nyumba zao! Unataka na hiki kidogo pia kikatwe?
2. Iwapo serikali itatoza kodi katika nyumba za kupanga kutakuwa na hali ngumu sana ya maisha maana wenye nyumba wataongeza pango za majumba yao maradufu ikiwa maeneo unayoishi pango ya chumba ni 50 elfu kwa sasa, itafikia laki ilhali bado gharama za maisha zinapanda kila siku na maboresho ya mishahara haijafanyika! Kama nawe waishi nyumba ya kupanga...hili suala litakuathiri pia!
3. Serikali ina vyanzo vingi vya mapato...kuna utalii, uchukuzi, nishati na madini n.k...waimarishe njia za ukusanyaji kodi huko lakini Ikiwa zitabuniwa kodi ambazo zitaelekezwa moja kwa moja kwa wananchi itakuwa tunarudi kipindi cha ukoloni! Na hatutaipenda tena nchi yetu...hata wewe unayependekeza hili unaweza tamani kuhama nchi!
ZINGATIA...

Teh teh...teh.....
Labda mwenzetu ametoka kumalizia kibanda chake huko pugu kajiungeni......

 

[kilokiki]

Wakifanya hivyo maisha yatakuwa magumu mno

 

[Genghis Khans]

Najua wengi wanategemea pango kama kipato lakini lazima kipato chochote kilipiwe kodi hata kama unaingiza shilling moja faida kwenye biashara. Kupangisha nyumba ni biashara kama nyingine na lazima serikali waone hilo, sina ubaya na watu waliopangisha au kupanga lakini lazima tujuwe kodi ndio pato pekee la serikali.

 

[ELI-91]

hiyo serikali inayotoza kodi kwenye nyumba za kupanga itakua imeishiwa ubunifu. TZ ina maliasili za kutosha, kukiwa na malengo, dhamira na mipango madhubuti serikali ingekua na mapato ya kutosha hata kuwalipa kiinua mgongo wazee wote wa nchi hii. lakina kama ambavyo sote tunajua.. hii ni Africa imejaa binadamu wabinafsi na walafi kuliko popote pengine duniani. priority ni matumbo yao, familia zao na vimada wao....

 

[Salary Slip]

Wakifanya hivyo maisha yatakuwa magumu mno

Hii mentality ni shiida!

 

[Nginana]

Hii serikali ina udhaifu mkubwa sana katika kukusanya mapato. Ukusanyaji wa kodi kutokana na majengo na pango ni kitu ambacho kipo kisheria. Kuna kodi ya mapato ya pango (rental property income tax), stamp duty na kodi ya majengo (property tax). Kuna biashara ya matrilioni ya shilingi inafanyika katika eneo hili bila kukatwa kodi.

Kwa teknologia iliyopo ni rahisi sana kukusanya hizi kodi kikamilifu. Kinachotakiwa ni TRA kushirikiana na serikali za mitaa na kutengeneza property database kwa kila eneo - kwa kuanza na maeneo ya mijini.

Kama serikali ingekuwa na dhamira ya kweli ya kuongeza mapato ingezingatia sana hiki chanzo muhimu cha mapato. Tatizo hiyo dhamira itoke wapi wakati wanasiasa na vigogo serikalini wanamiliki majumba ya kupangisha? Hapa ndipo athari za kutokuwepo kwa miiko na maadili ya uongozi katika katiba iliyopo zinapojitokeza. Pia ndipo unapojitokeza udhaifu wa sheria ya maadili ya viongozi wa umma kwa kulea mazingira ya mgongano wa kimaslahi katika utumishi wa umma.

Hapa sina haja ya kutia msisitizo zaidi kuhusu umuhimu wa katiba mpya.

 

[Salary Slip]

Hii serikali ina udhaifu mkubwa sana katika kukusanya mapato. Ukusanyaji wa kodi kutokana na majengo na pango ni kitu ambacho kipo kisheria. Kuna kodi ya mapato ya pango (rental property income tax), stamp duty na kodi ya majengo (property tax). Kuna biashara ya matrilioni ya shilingi inafanyika katika eneo hili bila kukatwa kodi.

Kwa teknologia iliyopo ni rahisi sana kukusanya hizi kodi kikamilifu. Kinachotakiwa ni TRA kushirikiana na serikali za mitaa na kutengeneza property database kwa kila eneo - kwa kuanza na maeneo ya mijini.

Kama serikali ingekuwa na dhamira ya kweli ya kuongeza mapato ingezingatia sana hiki chanzo muhimu cha mapato. Tatizo hiyo dhamira itoke wapi wakati wanasiasa na vigogo serikalini wanamiliki majumba ya kupangisha? Hapa ndipo athari za kutokuwepo kwa miiko na maadili ya uongozi katika katiba iliyopo zinapojitokeza. Pia ndipo unapojitokeza udhaifu wa sheria ya maadili ya viongozi wa umma kwa kulea mazingira ya mgongano wa kimaslahi katika utumishi wa umma.

Hapa sina haja ya kutia msisitizo zaidi kuhusu umuhimu wa katiba mpya.

Great thinker

 

[Salary Slip]

hiyo serikali inayotoza kodi kwenye nyumba za kupanga itakua imeishiwa ubunifu. TZ ina maliasili za kutosha, kukiwa na malengo, dhamira na mipango madhubuti serikali ingekua na mapato ya kutosha hata kuwalipa kiinua mgongo wazee wote wa nchi hii. lakina kama ambavyo sote tunajua.. hii ni Africa imejaa binadamu wabinafsi na walafi kuliko popote pengine duniani. priority ni matumbo yao, familia zao na vimada wao....

Hivi nini maana ya kodi ya mapato?Kama watu walitozwa mpaka kodi ya kichwa miaka ya nyuma kwanini hii isiwe chanzo cha mapato ya serikali?