Napinga wanaomtaka Rais Magufuli ya kuweka Mifumo kwanza!

[Barbarosa]

Kuna baadhi ya watu wamekuwa wakimkosoa Raisi Magufuli kwa yale anayoyafanya na kumtaka kwanza ajenge huwo wanaouita mfumo utakaoweza kujiendesha, wengine kama Kitila Mkumbo ambaye ndiyo muumini mkubwa wa hili neno Mifumo na siku zote humnukuu Raisi Obama alivyosema Ghana kwamba ,,Afrika does not need strong men, but it needs strong institutions"!

Sasa basi binafsi siamini kwamba tatizo letu kama TanZania ni kukosekana kwa mfumo, bali tatizo letu kubwa ni Umaskini na hali duni ya Maisha inayosababishwa na kipato kidogo cha MtanZania, hivyo maadamu hili tatizo hatujalishughulikia hakuna kitakachobadilika hata ujenge mfumo gani!

Hivyo anavyofanya raisi Magufuli ni sawa kabisa kwanza ni lazima aongoze kwa mkono wa Chuma ili kujenga Uchumi wetu kwanza ambao ni Imara ambapo itapelekea pato letu kuongezeka baada ya pato letu kuongezeka sasa mambo ya Mifumo mnayoiongelea itajitatua yenyewe, kwa maana ikumbukwe kwamba watu wanaoiba au kula rushwa TZ siyo kwamba ni watu wabaya au wana DNA ya rushwa HAPANA, wengi wao ni kwa sababu mishahara yao haiwatoshi kujikimu, kwa mshahara wa MTZ wa kawaida inasemekana unaisha baada ya wiki mbili tu, sasa hizo wiki mbili zilizobakia ataishije?
Na hata hawa wanaolalamikia mifumo pia nao ktk kazi zao kama hawafanyi kazi kwenye mashirika ya Kimataifa na wako Serikalini ni lazima hata wao kuna mahali wanachukuwa fedha au huduma isivyo halali ili kufidia pato lao!

Ndio maana kuanzia trafiki, Mwalimu shuleni, Nesi au Daktari Hospitalini wanajaribu kwa kutumia nafasi zao kuchukuwa rushwa au huduma isivyo halali ili kuweza kufidia hizi wiki mbili zilizobakia, hivyo hakuna mfumo ambao unaweza kuondoa rushwa na ufisadi TZ bila ya kwanza kuongeza kipato cha MtanZania, yaani lazima kwanza MtanZania aweze kuishi kwa mshahara wake yeye pmj na familia yake!

Na raisi Magufuli analijua hili kwa maana ni Intelligent man na ndiyo maana amesema ,,atakayetukwamisha tutambomoa", kwani mifumo haiwezi kufanya kazi kama mishahara wa wananchi haitoshi hata chakula tu achilia mbali mambo mengine, hivyo Uchumi kwanza na hili kwa mazingira yetu linawezekana tu kwa kuwa na Kiongozi mwenye madaraka makubwa kupitiliza ili aongoze na kuchukuwa maamuzi magumu na ya lazima haraka na mara moja hiyo ndiyo njia pekee na baada ya hapo sasa hiyo mifumo itajiendesha tu kwa maana mtu aliyeshiba, ambaye watoto wake wameshiba, wanakwenda shule, na pia wanapata mahitaji yote muhimu kwa hali ya kawaida hana haja ya kuiba na siyo kinyume chake!

It's economy, stupid!

 

[BILGERT]

Hv ukiwa CCM ni lazma upinge kila kitu,?

 

[Eric Cartman]

Mwezi uliopita waziri wa nishati na madini akiwa Mkoani Arusha alitembelea kiwanda kinachotengeneza mitambo ya kupozea umeme. Kakuta wana products luluki zimezagaa kiwanda akina wateja matokeo yake imebidi wafute ajira karibu sitini; alikadhalika TANESCO wananunua vitu hivyo hivyo nje ya nchi.

Waziri ikabidi awaulize wausika wa TANESCO kulikoni jamaa akadai sheria ya manunuzi sijui inawazuia kununua hivyo isitoshe hicho kiwanda TANESCO ni mmbia at 30%. Jamaa wa TANESCO alipoulizwa aseme ni kipengele gani cha sheria hana majibu; mwisho wa siku Prof Muhongo akaamuru kuanzia siku hiyo ile kampuni ndiyo wawe supplier wao kwa bidhaa zote kwanza kabla ya kwenda kwengine.

Halafu unauliza mfumo auna tija utatua vipi umaskini wakati kuna watu wanafanya njama za kuhujumu viwanda vya ndani kuikosesha serikari mapato ya kodi, watu kukosa ajira na wao wenyewe kutojali faida za kiwanda kama sehemu yao kisa wanamishahara na deal zao za procurements.

Kwanini imechukua muda mrefu waziri kujua hilo tatizo; well ni hivi ukiangalia Corporate Plan ya TANESCO 2015 na mikakati yao kuna responsible people only within the organization to oversee their missions some of those tasks are huge na unakuta kuna watu wana more than one major responsibilities; alikadhalika hakuna liaison regarding control of management na wizara which is accountable for checks za TANESCO, hakuna information channels how TANESCO is behaving everyday mpaka wizarani, hakuna consultation na wizarani katika businesses zao za kila na mambo mengi ya usimamizi.

Hizo ndio sababu unakuta waziri nae anafika sehemu mambo anayoyakuta ni mageni kwakwe kama ilivyo kwa raia na yeye anaweza toa maagizo tofauti, maana hajui TANESCO inafanya vipi value assements zake, raisi mwenyewe hajui misingi ya mikataba ya TANESCO and so much nonsense wanazofanya wale jamaa. Na hili tatizo liko kila wizara. ambazo zinapelekea serikari either kukosa mapato. watu kuaribu ajira, kunyanyasa watu; you name katika hoja zako za maendeleo nchi ina mifumo mibovu.

Halafu unasema mfumo auna tija kwanza.

 

[Diva Beyonce]

Bila kuwa na taasisi imara zilizo huru tutaendelea kuwa maskini not only strong institutions na uwekezaji wa ndani, elimu bora plus good governance yenye siasa safi bila hivo magu anacheza makida naye atamaliza ka mkwere kusiwe na jipya. Ndo mana miaka 50 ya uhuru umaskini unaongeza. We need visionary leader who will implements policies and strategies otherwise.........

 

[Barbarosa]

Mwezi uliopita waziri wa nishati na madini akiwa Mkoani Arusha alitembelea kiwanda kinachotengeneza mitambo ya kupozea umeme. Kakuta wana products luluki zimezagaa kiwanda akina wateja matokeo yake imebidi wafute ajira karibu sitini; alikadhalika TANESCO wananunua vitu hivyo hivyo nje ya nchi.

Waziri ikabidi awaulize wausika wa TANESCO kulikoni jamaa akadai sheria ya manunuzi sijui inawazuia kununua hivyo isitoshe hicho kiwanda TANESCO ni mmbia at 30%. Jamaa wa TANESCO alipoulizwa aseme ni kipengele gani cha sheria hana majibu; mwisho wa siku Prof Muhongo akaamuru kuanzia siku hiyo ile kampuni ndiyo wawe supplier wao kwa bidhaa zote kwanza kabla ya kwenda kwengine.

Halafu unauliza mfumo auna tija utatua vipi umaskini wakati kuna watu wanafanya njama za kuhujumu viwanda vya ndani kuikosesha serikari mapato ya kodi, watu kukosa ajira na wao wenyewe kutojali faida za kiwanda kama sehemu yao kisa wanamishahara na deal zao za procurements.

Kwanini imechukua muda mrefu waziri kujua hilo tatizo; well ni hivi ukiangalia Corporate Plan ya TANESCO 2015 na mikakati yao kuna responsible people only within the organization to oversee their missions some of those tasks are huge na unakuta kuna watu wana more than one major responsibilities; alikadhalika hakuna liaison regarding control of management na wizara which is accountable checks za TANESCO, hakuna information channels how TANESCO is behaving everyday mpaka wizarani, hakuna consultation na wizarani katika businesses zao za kila na mambo mengi ya usimamizi.

Hizo ndio sababu unakuta waziri nae anafika sehemu mambo anayoyakuta ni mageni kwakwe kama ilivyo kwa raia na yeye anaweza toa maagizo tofauti, maana hajui TANESCO inafanya vipi value assements zake, raisi mwenyewe hajui misingi ya mikataba ya TANESCO and so much nonsense wanazofanya wale jamaa. Na hili tatizo liko kila wizara. ambazo zinapelekea serikari either kukosa mapato. watu kuaribu ajira, kunyanyasa watu; you name katika hoja zako za maendeleo nchi ina mifumo mibovu.

Halafu unasema mfumo auna tija kwanza.

Haujaelewa nilichomaanisha, ukiangalia hapo siyo swala la mfumo bali ni swala na uwajibikaji ambalo haliwezi kutatuliwa na mfumo hata ulete wa wapi ule kama unaweka watu wasio weledi wa kile unachokifanya ni kazi bure!

Na ndiyo maana hata huko Ulaya na Marekani ambako mnasema kuna Mifumo bado kuna watu wanaharibu, chukulia kwa mfano financial crisis ambayo ilikuwa inazuilika kabisa iliyoharibu uchumi wa Dunia na watu mamilioni kupoteza ajira zao, sasa hili liliwezekana vipi? Si huko kuna mifumo inayofanya kazi?
Jibu ni rahisi walikuwa na watu wasio na weledi walioachiwa waongoze hizo taasisi na ndiyo maana financial crisis ikatokea, hivyo kuongelea tu mifumo ni ujinga na mifumo haitatui tatizo bali kinachotatua tatizo ni kuwa na watu wenye weledi unaotakiwa kwenye maeneo waliyobobea na Raisi Magufuli ameshalitambua hilo na ndio maana leo hii haupati kazi kwenye Serikali yake kama hauna weledi wa kile unachopaswa kukiongoza!

 

[Eric Cartman]

Haujaelewa nilichomaanisha, ukiangalia hapo siyo swala la mfumo bali ni swala na uwajibikaji ambalo haliwezi kutatuliwa na mfumo hata ulete wa wapi ule kama unaweka watu wasio weledi wa kile unachokifanya ni kazi bure!

Na ndiyo maana hata huko Ulaya na Marekani ambako mnasema kuna Mifumo bado kuna watu wanaharibu, chukulia kwa mfano financial crisis ambayo ilikuwa inazuilika kabisa iliyoharibu uchumi wa Dunia na watu mamilioni kupoteza ajira zao, sasa hili liliwezekana vipi? Si huko kuna mifumo inayofanya kazi?
Jibu ni rahisi walikuwana watu wasio na weldi walichiwa waongoze hizo taasisi na ndiyo maana finacial crisis ikatokea, hivyo kuongelea tu mifumo ni ujinga na mifumo haitatui tatizo bali kinachotatua tatizo ni kuwa na watu wenye weledi unaotakiwa kwenye maeneo waliyobobea na Raisi Magufuli ameshalitambua hili na ndio maana leo hii haupati kazi kwenye eriklai yake kama hauna weledi wa kile unachopswa kukiongoza!

Weledi comes first hilo halina ubishi lakini watu wanajifunza na makosa baada ya financial crisis mfumo wa banking pia umebadilishwa siku hizi wanatakiwa wawe na percentage ya akiba ya fedha taslimu, percentage ya mikopo isiyokuwa na risks kubwa, thorough checks ya wakopaji na mapato yao, wakaguzi wa nje wanaofanya stress tests na kuitaarifu serikari mapema; etc. Kwa hivyo mambo hayako vile vile na watu wenye tamaa awakosekani watakuwa wanabuni mbinu mpya tu; kama serikari na wao wana angaika na kuangalia loopholes. Formulation of good supervision and good governannce system is a never ending process kwa sababu binadamu ni kiumbe mwenye akili za kubuni mbinu mpya kila unapompa changamoto.

Kwa hivyo kuweka watu wenye weledi tu na bado kubaki na mifumo mibovu sio suluhisho iweje waziri atoke usiku wa manane kuvizia machinjoni, iweje watu watumie billioni tano jengo linapoenda kukaguliwaa likutwe gofu tu na hela imeshatapeliwa sasa hapo sio weledi tu bali tabia za mtu na tamaa zake these people need to be controlled behaviour wise ndio mantiki ya mfumo kila kinachofanyika kinahitaji kujulikana na kuwa monitored, kuhakikiwa na kukaguliwa sio watu kujiamulia tu huko ni kama kuombana kuwa watu wema no one expects that where money is concerned.

 

[Msambichaka Mkinga]

Usichokijua ni kwamba umaskini husababishwa na kukosekana mifumo wezeshaji ya kuuondoa umaskini ambao ni matokeo ya mifumo ya utengenezaji sheria na sera na mifumo ya usimamizi.

Yeyote anayetaka kumaliza matatizo bila ya kujenga mifumo ya kumaliza matatizo hayo anatafuta sifa binafsi badala ya kuondoa tatizo.

 

[Msambichaka Mkinga]

Haujaelewa nilichomaanisha, ukiangalia hapo siyo swala la mfumo bali ni swala na uwajibikaji ambalo haliwezi kutatuliwa na mfumo hata ulete wa wapi ule kama unaweka watu wasio weledi wa kile unachokifanya ni kazi bure!

Na ndiyo maana hata huko Ulaya na Marekani ambako mnasema kuna Mifumo bado kuna watu wanaharibu, chukulia kwa mfano financial crisis ambayo ilikuwa inazuilika kabisa iliyoharibu uchumi wa Dunia na watu mamilioni kupoteza ajira zao, sasa hili liliwezekana vipi? Si huko kuna mifumo inayofanya kazi?
Jibu ni rahisi walikuwa na watu wasio na weledi walioachiwa waongoze hizo taasisi na ndiyo maana financial crisis ikatokea, hivyo kuongelea tu mifumo ni ujinga na mifumo haitatui tatizo bali kinachotatua tatizo ni kuwa na watu wenye weledi unaotakiwa kwenye maeneo waliyobobea na Raisi Magufuli ameshalitambua hilo na ndio maana leo hii haupati kazi kwenye Serikali yake kama hauna weledi wa kile unachopaswa kukiongoza!

Hayo yote ni ukosefu wa mifumo. Huyo Magufuli siyo malaika, kama hakuna mfumo unaosimamia teuzi siku moja hao hao anaowateua tutakuja kugundua wengine ni hovyo kabisa au aliwateua kwa upendeleo na wala siyo kwa uwezo kwa sababu hakuna mfumo unaomlazimisha kuteua watu wa wenye sifa fulani.

 

[Mwanitu]

K

Kuna baadhi ya watu wamekuwa wakimkosoa Raisi Magufuli kwa yale anayoyafanya na kumtaka kwanza ajenge huwo wanaouita mfumo utakaoweza kujiendesha, wengine kama Kitila Mkumbo ambaye ndiyo muumini mkubwa wa hili neno Mifumo na siku zote humnukuu Raisi Obama alivyosema Ghana kwamba ,,Afrika does not need strong men, but it needs strong institutions"!

Sasa basi binafsi siamini kwamba tatizo letu kama TanZania ni kukosekana kwa mfumo, bali tatizo letu kubwa ni Umaskini na hali duni ya Maisha inayosababishwa na kipato kidogo cha MtanZania, hivyo maadamu hili tatizo hatujalishughulikia hakuna kitakachobadilika hata ujenge mfumo gani!

Hivyo anavyofanya raisi Magufuli ni sawa kabisa kwanza ni lazima aongoze kwa mkono wa Chuma ili kujenga Uchumi wetu kwanza ambao ni Imara ambapo itapelekea pato letu kuongezeka baada ya pato letu kuongezeka sasa mambo ya Mifumo mnayoiongelea itajitatua yenyewe, kwa maana ikumbukwe kwamba watu wanaoiba au kula rushwa TZ siyo kwamba ni watu wabaya au wana DNA ya rushwa HAPANA, wengi wao ni kwa sababu mishahara yao haiwatoshi kujikimu, kwa mshahara wa MTZ wa kawaida inasemekana unaisha baada ya wiki mbili tu, sasa hizo wiki mbili zilizobakia ataishije?
Na hata hawa wanaolalamikia mifumo pia nao ktk kazi zao kama hawafanyi kazi kwenye mashirika ya Kimataifa na wako Serikalini ni lazima hata wao kuna mahali wanachukuwa fedha au huduma isivyo halali ili kufidia pato lao!

Ndio maana kuanzia trafiki, Mwalimu shuleni, Nesi au Daktari Hospitalini wanajaribu kwa kutumia nafasi zao kuchukuwa rushwa au huduma isivyo halali ili kuweza kufidia hizi wiki mbili zilizobakia, hivyo hakuna mfumo ambao unaweza kuondoa rushwa na ufisadi TZ bila ya kwanza kuongeza kipato cha MtanZania, yaani lazima kwanza MtanZania aweze kuishi kwa mshahara wake yeye pmj na familia yake!

Na raisi Magufuli analijua hili kwa maana ni Intelligent man na ndiyo maana amesema ,,atakayetukwamisha tutambomoa", kwani mifumo haiwezi kufanya kazi kama mishahara wa wananchi haitoshi hata chakula tu achilia mbali mambo mengine, hivyo Uchumi kwanza na hili kwa mazingira yetu linawezekana tu kwa kuwa na Kiongozi mwenye madaraka makubwa kupitiliza ili aongoze na kuchukuwa maamuzi magumu na ya lazima haraka na mara moja hiyo ndiyo njia pekee na baada ya hapo sasa hiyo mifumo itajiendesha tu kwa maana mtu aliyeshiba, ambaye watoto wake wameshiba, wanakwenda shule, na pia wanapata mahitaji yote muhimu kwa hali ya kawaida hana haja ya kuiba na siyo kinyume chake!

It's economy, stupid!

Katika kipindi cha mpito.ongeza M ishahara.punguza athabu za faini.ongeza athabu za vifungo kwa wezi wakubwa.

 

[CHAYAYI]

Kuna baadhi ya watu wamekuwa wakimkosoa Raisi Magufuli kwa yale anayoyafanya na kumtaka kwanza ajenge huwo wanaouita mfumo utakaoweza kujiendesha, wengine kama Kitila Mkumbo ambaye ndiyo muumini mkubwa wa hili neno Mifumo na siku zote humnukuu Raisi Obama alivyosema Ghana kwamba ,,Afrika does not need strong men, but it needs strong institutions"!

Sasa basi binafsi siamini kwamba tatizo letu kama TanZania ni kukosekana kwa mfumo, bali tatizo letu kubwa ni Umaskini na hali duni ya Maisha inayosababishwa na kipato kidogo cha MtanZania, hivyo maadamu hili tatizo hatujalishughulikia hakuna kitakachobadilika hata ujenge mfumo gani!

Hivyo anavyofanya raisi Magufuli ni sawa kabisa kwanza ni lazima aongoze kwa mkono wa Chuma ili kujenga Uchumi wetu kwanza ambao ni Imara ambapo itapelekea pato letu kuongezeka baada ya pato letu kuongezeka sasa mambo ya Mifumo mnayoiongelea itajitatua yenyewe, kwa maana ikumbukwe kwamba watu wanaoiba au kula rushwa TZ siyo kwamba ni watu wabaya au wana DNA ya rushwa HAPANA, wengi wao ni kwa sababu mishahara yao haiwatoshi kujikimu, kwa mshahara wa MTZ wa kawaida inasemekana unaisha baada ya wiki mbili tu, sasa hizo wiki mbili zilizobakia ataishije?
Na hata hawa wanaolalamikia mifumo pia nao ktk kazi zao kama hawafanyi kazi kwenye mashirika ya Kimataifa na wako Serikalini ni lazima hata wao kuna mahali wanachukuwa fedha au huduma isivyo halali ili kufidia pato lao!

Ndio maana kuanzia trafiki, Mwalimu shuleni, Nesi au Daktari Hospitalini wanajaribu kwa kutumia nafasi zao kuchukuwa rushwa au huduma isivyo halali ili kuweza kufidia hizi wiki mbili zilizobakia, hivyo hakuna mfumo ambao unaweza kuondoa rushwa na ufisadi TZ bila ya kwanza kuongeza kipato cha MtanZania, yaani lazima kwanza MtanZania aweze kuishi kwa mshahara wake yeye pmj na familia yake!

Na raisi Magufuli analijua hili kwa maana ni Intelligent man na ndiyo maana amesema ,,atakayetukwamisha tutambomoa", kwani mifumo haiwezi kufanya kazi kama mishahara wa wananchi haitoshi hata chakula tu achilia mbali mambo mengine, hivyo Uchumi kwanza na hili kwa mazingira yetu linawezekana tu kwa kuwa na Kiongozi mwenye madaraka makubwa kupitiliza ili aongoze na kuchukuwa maamuzi magumu na ya lazima haraka na mara moja hiyo ndiyo njia pekee na baada ya hapo sasa hiyo mifumo itajiendesha tu kwa maana mtu aliyeshiba, ambaye watoto wake wameshiba, wanakwenda shule, na pia wanapata mahitaji yote muhimu kwa hali ya kawaida hana haja ya kuiba na siyo kinyume chake!

It's economy, stupid!

System yoyote lazima iwe na "purposes to serve" inawezekana mtoa mada hajui hata maana ya SYSTEM. ( Good people without good constitution is nothing)

 

[1st AID]

Hivi anaetengeneza mfumo ni nani? Rais? Na mfumo hutanguliwa na nini? Mfumo uliokuwepo na uliopo una kasoro gani?

Zinaondoleweje iliku kuanzaa kutekeleza mfumo sahihi? Ikiwa anachofanya JPM ni makosa kitu sahihi nikipi? Mnisaidie wajuzi!

 

[Eric Cartman]

Hivi anaetengeneza mfumo ni nani? Rais? Na mfumo hutanguliwa na nini? Mfumo uliokuwepo na uliopo una kasoro gani?

Zinaondoleweje iliku kuanzaa kutekeleza mfumo sahihi? Ikiwa anachofanya JPM ni makosa kitu sahihi nikipi? Mnisaidie wajuzi!

Mfumo wa serikarini autengenezwi na raisi at least in everyday execution of government works na hakuna mtu anayemlaumu Magufuli moja kwa moja labda Angela Kairuki.

Sio kila System hiko sawa kwanza inategemea inaanzia wapi na ukubwa wake unatokana na muundo wa taasisi yenyewe mfano kwenye wizara inaweza kuanza na katibu mkuu (mara nyingi huyu ndio kipanga) mwenye uwezo wa kufanya breakdown of tasks kutokana na majukumu yao kwa kushirikiana na wataalamu wanatakiwa kutenga kazi na kuzigawa sahihi kwa mfano maamuzi and administration kubaki kwao, mipango ya muda mrefu na jinsi watu watakavyo fanya kazi zo kila siku. Kinachofuata ndio system za implemention ya sera na liasion yake na wizara kama hizo kazi zingine zinaelekea serikari za mitaa, au kwenye taasisi zingine husika zilizo chini ya wizara etc.

Kwa hivyo watu wanaposema system wanazungumzia ufanisi wa shughuli za kila siku za serikari ambazo zinahitaji frameworks zake ie processes and procedures, supervision, kupima mafanikio ya malengo, control ya matendo ya wafanyakazi, matarajio ya kile kilichopangwa na kukipima, risk management, supervision ya budget kuhakikisha inatumika sahihi, kuziba mianya ya ubadhirifu, mifumo imara ya utendaji na usimamizi mpaka kwenye deliver levels; etc ni kitabu kizima cha administrative services and management.

Kwa hivyo ukiona kuna vitu vinatokea sehemu halafu kiongozi wajuu hajui lazima ujiulize management control systems zikoje (kuna sub systems nyingi ndani ya mfumo mmoja); control systems za management zinataka kujua those with delegated responsibility for taking decision wanatakiwa kuwa-inform akina nani juu yao kwanza at the end of the day kiongozi wajuu lazima ajue sababu ya kila maamuzi yanayofanywa kila siku kama yanaendana na mikakati ya taasisi au serikari; sasa ukiona raisi hajui nini kinafanyika kila siku au waziri naye hajui we have a problem na hakuna standardization ie framework inayojulikana na iliyopitishwa na mkuu kabisa wa taasisi kama ni wizara mara nyingi ni katibu mkuu ambaye anatakiwa amtaarifu waziri na yeye apeleke mrejesho kwa raisi; so far hizo mechanics ni weak sana serikarini waziri hajui kuwa kuna watu wananunua mabehewa mabovu ya train inawezekana vipi; hajui kama kulikuwa na ufisadi bandari kavu, hajui mapato yanakusanywa vipi; hajui volume za bandari ata nayeye kuwa na makadirio yake the whole thing is a sham kila sehemu.

 

[Nchi Kavu]

Kuna baadhi ya watu wamekuwa wakimkosoa Raisi Magufuli kwa yale anayoyafanya na kumtaka kwanza ajenge huwo wanaouita mfumo utakaoweza kujiendesha, wengine kama Kitila Mkumbo ambaye ndiyo muumini mkubwa wa hili neno Mifumo na siku zote humnukuu Raisi Obama alivyosema Ghana kwamba ,,Afrika does not need strong men, but it needs strong institutions"!

Sasa basi binafsi siamini kwamba tatizo letu kama TanZania ni kukosekana kwa mfumo, bali tatizo letu kubwa ni Umaskini na hali duni ya Maisha inayosababishwa na kipato kidogo cha MtanZania, hivyo maadamu hili tatizo hatujalishughulikia hakuna kitakachobadilika hata ujenge mfumo gani!

Hivyo anavyofanya raisi Magufuli ni sawa kabisa kwanza ni lazima aongoze kwa mkono wa Chuma ili kujenga Uchumi wetu kwanza ambao ni Imara ambapo itapelekea pato letu kuongezeka baada ya pato letu kuongezeka sasa mambo ya Mifumo mnayoiongelea itajitatua yenyewe, kwa maana ikumbukwe kwamba watu wanaoiba au kula rushwa TZ siyo kwamba ni watu wabaya au wana DNA ya rushwa HAPANA, wengi wao ni kwa sababu mishahara yao haiwatoshi kujikimu, kwa mshahara wa MTZ wa kawaida inasemekana unaisha baada ya wiki mbili tu, sasa hizo wiki mbili zilizobakia ataishije?
Na hata hawa wanaolalamikia mifumo pia nao ktk kazi zao kama hawafanyi kazi kwenye mashirika ya Kimataifa na wako Serikalini ni lazima hata wao kuna mahali wanachukuwa fedha au huduma isivyo halali ili kufidia pato lao!

Ndio maana kuanzia trafiki, Mwalimu shuleni, Nesi au Daktari Hospitalini wanajaribu kwa kutumia nafasi zao kuchukuwa rushwa au huduma isivyo halali ili kuweza kufidia hizi wiki mbili zilizobakia, hivyo hakuna mfumo ambao unaweza kuondoa rushwa na ufisadi TZ bila ya kwanza kuongeza kipato cha MtanZania, yaani lazima kwanza MtanZania aweze kuishi kwa mshahara wake yeye pmj na familia yake!

Na raisi Magufuli analijua hili kwa maana ni Intelligent man na ndiyo maana amesema ,,atakayetukwamisha tutambomoa", kwani mifumo haiwezi kufanya kazi kama mishahara wa wananchi haitoshi hata chakula tu achilia mbali mambo mengine, hivyo Uchumi kwanza na hili kwa mazingira yetu linawezekana tu kwa kuwa na Kiongozi mwenye madaraka makubwa kupitiliza ili aongoze na kuchukuwa maamuzi magumu na ya lazima haraka na mara moja hiyo ndiyo njia pekee na baada ya hapo sasa hiyo mifumo itajiendesha tu kwa maana mtu aliyeshiba, ambaye watoto wake wameshiba, wanakwenda shule, na pia wanapata mahitaji yote muhimu kwa hali ya kawaida hana haja ya kuiba na siyo kinyume chake!

It's economy, stupid!

Mkuu unajua maana ya mfumo? Mfumo si kufuma, kama vile nguo. Mfumo (system) una maeneo makuu matatu; input - process - output. Unawezaje kusema pasiwe na huu utaratibu? Yani katika kukusanya pesa pasiwe na mfumo? Katika kulipana pasiwe na mfumo? Katika kutenda pasiwe na mfumo? Fikiria tena. Tunapotaka kutokomeza rushwa, mathalani lazima pawepo na inputs (human resource, vitendea kazi, ideas, pesa, n.k) kisha process (mchakato - namna gani wakabiliane na rushwa, nani ahusike, gharama zikoje, what if, this, n.k). Output (zao la input na process - kuna kufanikiwa, kufeli, why? whats the way forward?). Mfumo haukwepeki ndugu.

 

[Barbarosa]

Hayo yote ni ukosefu wa mifumo. Huyo Magufuli siyo malaika, kama hakuna mfumo unaosimamia teuzi siku moja hao hao anaowateua tutakuja kugundua wengine ni hovyo kabisa au aliwateua kwa upendeleo na wala siyo kwa uwezo kwa sababu hakuna mfumo unaomlazimisha kuteua watu wa wenye sifa fulani.

Tatizo siyo mfumo, nimeshatoa mifano ambapo nchi nyingi Duniani zinaingia kwenye matatizo ingawaje zina hiyo mifumo yote unayoisema, Afrika Kusini ina hiyo Mifumo mnyoitaka lkn leo Zuma ana maskandali ya kufa mtu na wameshamchoka, Umoja wa Ulaya una hiyo mifumo lkn viongozi wake waliingiza Ugiriki kwenye Umoja huwo kwa kudanganya data na leo hii inayawagharimu Ulaya nzima kwa maana ni lazima wailipie Ugiriki kila siku wakti kwa kawaida Ugiriki haikupaswa kuingia EU kwa maana haikidhi hadhi ya Kiuchumi ya kuwa mwanchama wa Euro, Marekani imesababisha financial crisis Dunia nzima kwa uzembe wa viongozi ambao walikuwa wanwakopesha watu fedha za kujengea nyumba ingawaje walikuwa hawana kazi ya maana ya kuweza kulipia ambapo ni kinyume na sheria za Marekani yenyewe, hivyo mwisho wa siku tatizo siyo mfumo bali ni aina ya Uongozi uliyo nao na wananchi wa husika wao ndio wapiga kura hivyo wanapaswa kuchagua Kiongozi ambaye wanaamini atawafanyia wanayotaka kufanyiwa a asipofanya hivyo basi pia huweza kumuondoa!

 

[Barbarosa]

Weledi comes first hilo halina ubishi lakini watu wanajifunza na makosa baada ya financial crisis mfumo wa banking pia umebadilishwa siku hizi wanatakiwa wawe na percentage ya akiba ya fedha taslimu, percentage ya mikopo isiyokuwa na risks kubwa, thorough checks ya wakopaji na mapato yao, wakaguzi wa nje wanaofanya stress tests na kuitaarifu serikari mapema; etc. Kwa hivyo mambo hayako vile vile na watu wenye tamaa awakosekani watakuwa wanabuni mbinu mpya tu; kama serikari na wao wana angaika na kuangalia loopholes. Formulation of good supervision and good governannce system is a never ending process kwa sababu binadamu ni kiumbe mwenye akili za kubuni mbinu mpya kila unapompa changamoto.

Kwa hivyo kuweka watu wenye weledi tu na bado kubaki na mifumo mibovu sio suluhisho iweje waziri atoke usiku wa manane kuvizia machinjoni, iweje watu watumie billioni tano jengo linapoenda kukaguliwaa likutwe gofu tu na hela imeshatapeliwa sasa hapo sio weledi tu bali tabia za mtu na tamaa zake these people need to be controlled behaviour wise ndio mantiki ya mfumo kila kinachofanyika kinahitaji kujulikana na kuwa monitored, kuhakikiwa na kukaguliwa sio watu kujiamulia tu huko ni kama kuombana kuwa watu wema no one expects that where money is concerned.

Unaposema mifumo mibovu unamaanisha nini? Kwanza tuanzie hapo kwa maana tusiende mbali sana wakati mambo ya msingi hayajakaa sawa!

 

[mr gentleman]

Maneno ya vibaraka baada ya kumkaribisha Lowassa kwenye chama chao... Eti nchi tatizo sio mafisadi ila tatizo ni ufisadi... Yani wanataka kutuambia Tanzania kuna ufisadi ila hakuna mafisadi... Neno mfumo ni kujaribu kukwepa hoja ya msingi ya ufisadi watetezi na vibaraka wa mafisadi ndio upenda kujificha kwenye neno mfumo.

 

[mwembemdogo]

Ukiwa CCM lolote alifanyalo kiongozi wa CCM in zuri kumbuka wapinzani walisema safari za Kikwete hazina Tija Kwa taifa wanaccm wakapinga sana kisa analeta vyandarua kutoka Marekani Leo Magufuli kazifuta safari mashavu yamewashuka wako kimya mbona hawajapinga kama walivyopinga za kikwete?

 

[Barbarosa]

Ukiwa CCM lolote alifanyalo kiongozi wa CCM in zuri kumbuka wapinzani walisema safari za Kikwete hazina Tija Kwa taifa wanaccm wakapinga sana kisa analeta vyandarua kutoka Marekani Leo Magufuli kazifuta safari mashavu yamewashuka wako kimya mbona hawajapinga kama walivyopinga za kikwete?

Uko nje ya Mada, samahani lkn!​

 

[mwembemdogo]

Umasikini wa watanzania sio Kutumbua majipu matatizo ya umasikini wa watanzania unatokana Na mambo mengi kubwa zaidi in siasa , katiba mbovu n.k

 

[Communist]

I like the debate, I am following up.