Mwanza, jiji pekee nchini lenye uwezo wa kuleta balance of power dhidi ya Dar

Derspiegel

JF-Expert Member
May 30, 2016
285
242
Lengo siyo kulinganisha Dar na Mwanza isipokuwa kuonyesha kutokuwepo kwa potential city ya kweli ya kuweza kutoa ushindani kwa Dar. Wakati
Hadi kufikia karne ya 15, mji wa kilwa ndio ulikuwa kileleni Afrika Mashariki kwa maendeleo kabla haujaharibiwa na wareno. Wakati wa utawala wa kisultani ni Zanzibar na huku kwetu bara, Bagamoyo ambao ulikuwa mji mkubwa.

Hata hivyo Wajerumani waliuzika mji huo baada ya kuhamishia makao yao mwishoni mwa 1880s katika mji wa Dar na hivyo kupelekea kukua kwa Dar, hasa baada ya ujenzi wa reli ya kati kuelekea kigoma 1905 - 1912). Hata hivyo Wajerumani walikuwa wameshauimarisha mji wa Tanga baada ya kujenga reli ya kupitia milima ya usambara hadi Moshi 1892 - 1912 (kabla ya kipande cha Arusha kuongezwa na waingereza baadaye 1928).

Mji wa Tanga ulizidiwa na Dar kipindi ch waingereza lakini uliendelea kukua kwa kasi kutokana na kilimo cha mkonge na kufanya iwepo tofauti ndogo ya kiushwishi kati ya miji hiyo. Kipindi cha uhuru, Tanga ilipewa hadhi ya manispaa huku Dar ikiwa ni jiji. Hata hivyo, kutokana na kukua kwa kilimo cha pamba baada ya kukamilika junction ya reli ya tabora - Mwanza, (1928), mji wa Mwanza ulikua kwa kasi kipindi hicho hadi wakati wa uhuru na kuupita kwa mji wa Tanga kama mji wa pili kufikia 1978.

Tangu kipindi hicho, Mji wa Mwanza umeendelea kuwa mji wa pili nchini kwa ukubwa, huku ukikua kwa kasi sana miaka ya 1990s na 2000s kutokana na kushamiri biashara ya samaki. Hata hivyo, kulinganisha na zamani, jiji la Dar lumekuwa likiongezeka kwa kasi na kuiacha kwa mbali miji mingine, licha ya jiji la Mwanza pia kukua kwa kasi. Hata hivyo kudorora kwa biashara ya sangara, kumepunguza kasi ya ukuaji ya jiji hilo ambalo kwa miaka ya 1990 na 2000s lilikuwa miongoni mwa miji inayokua kwa sana barani Afrika.

Kwa sasa, kuna miji mingine inayokua kwa kasi nchini, ikiwemo Dodoma, Mbeya, Arusha, Mtwara na baadaye kidogo Tanga (mafuta ya Uganda). Lakini ukiacha jiji la Tanga na Mbeya, hakuna jiji lingine nchini litakalokuwa that much stable kuzidi jiji la Mwanza kutokana na potentiality ndogo ya miji mingine.

Mfano jiji la Arusha (ufinyu wa maeneo na kuzungukwa na wilaya na mikoa kame kila kona) na Manispaa ya Dodoma (ukame)
 
Singida haipo imeshajikomboa. Ilikuwa ya mwidho sasa haipo kati ya mikoa 5 maskini Tz. Dodoma imekuwa pamoja na ukame uliopo so ukame hautafanya huu mji usikue.

Serekali imeamua kuufanya huu mji ukue na inaendelea kukua.
 
Hivyo, jiji la Mwanza litaendelea kuwa la pili (labda Tanga pekee endapo tutaitumia bandari yake vyema) kutokana na kucontrol geo-politics kubwa ya mikoa ya Mwanza, Mara, Kagera, Shinhanga, Simiyu, Geita, Kigoma na hata Tabora. Hakuna jiji lingine lenye potentiality hiyo.

Jiji la Arusha zamani lilijitahidi na kucontrol Singida na Dodoma ndani ya mikoa ya Arusha, Kilimanjaro, Manyara (na Tanga kwa mbali).

Hata hivyo, ukuajo wa Dodoma umeshaubana mji huo na kunyakua mikoa ya Dodoma, Singida (na kwa kiwango fulani Manyara). Vilevile ni suala la muda baada ya bandari ya Tanga kuimarishwa hasa kwa bomba la mafuta (na possibly reli ya Musoma), utaufanya jiji hilo kukontrol na mkoa wa Kilimanjao hasa wila ya Same.

Hapi ndipo utaelewa kuwa jiji la Mwanza is undisputed in number 2 (may be Tanga only). Kanda ya Ziwa kuna miji ya madini - Kahama na Gaita, iliibuka kwa kasi na kupelekea jiji la Mwanza kupoteza baadhi ya ushawishi wake lakini hiyo ni miji ya madini ambayo muda si mrefj yataisha maeneo husika na hivyo mji hiyo kupoteza utajiri wao mkubwa.

Angalao Geita itabakia na hadhi ya Makao makuu ya mkoa lakini hiyo yote pamoja na manispaa za Shy, Musoma, Bukoba, (labda na Kigoma na Tabora), miji mikubwa ya Bariadi, Mqswa, Magu, Bunda, Tarime, Sengerema, Kasulu na Nzega (achilia mbali Misungwi, Ngudu, Chato, Biharamulo, Kibondo, Mugumu, Ngara na Nansio), inategemea supply ya Jiji la Mwanza.

Hakuna jiji lenye sifa kama hiyo, hivyo Mwanza will never become a declining city kama baadhi ya posts zilivyokuwa zikipostiwa.
 
Hivyo, jiji la Mwanza litaendelea kuwa la pili (labda Tanga pekee endapo tutaitumia bandari yake vyema) kutokana na kucontrol geo-politics kubwa ya mikoa ya Mwanza, Mara, Kagera, Shinhanga, Simiyu, Geita, Kigoma na hata Tabora. Hakuna jiji lingine lenye potentiality hiyo. Jiji la Arusha zamani lilijitahidi na kucontrol Singida na Dodoma ndani ya mikoa ya Arusha, Kilimanjaro, Manyara (na Tanga kwa mbali). Hata hivyo, ukuajo wa Dodoma umeshaubana mji huo na kunyakua mikoa ya Dodoma, Singida (na kwa kiwango fulani Manyara). Vilevile ni suala la muda baada ya bandari ya Tanga kuimarishwa hasa kwa bomba la mafuta (na possibly reli ya Musoma), utaufanya jiji hilo kukontrol na mkoa wa Kilimanjao hasa wila ya Same. Hapi ndipo utaelewa kuwa jiji la Mwanza is undisputed in number 2 (may be Tanga only). Kanda ya Ziwa kuna miji ya madini - Kahama na Gaita, iliibuka kwa kasi na kupelekea jiji la Mwanza kupoteza baadhi ya ushawishi wake lakini hiyo ni miji ya madini ambayo muda si mrefj yataisha maeneo husika na hivyo mji hiyo kupoteza utajiri wao mkubwa. Angalao Geita itabakia na hadhi ya Makao makuu ya mkoa lakini hiyo yote pamoja na manispaa za Shy, Musoma, Bukoba, (labda na Kigoma na Tabora), miji mikubwa ya Bariadi, Mqswa, Magu, Bunda, Tarime, Sengerema, Kasulu na Nzega (achilia mbali Misungwi, Ngudu, Chato, Biharamulo, Kibondo, Mugumu, Ngara na Nansio), inategemea supply ya Jiji la Mwanza. Hakuna jiji lenye sifa kama hiyo, hivyo Mwanza will never become a declining city kama baadhi ya posts zilivyokuwa zikipostiwa.

Magu na Misungwi si miji ni vijiji vikubwa na ni sehemu zilizojaa umaskini mkubwa sana.Kahama inakuwa kwa kasi na itaendelea kutegemewa na wilaya kama Kibondo,Ngara na hata Karagwe.Pia tayari baadhi ya watu wa Shy wamekuwa wakitegemea Kahama kuliko Mwanza.Ndiyo sababu hata ukiangalia usafiri wa mabasi toka Mwanza kuja Shy to Kahama ni machache ukilinganisha na njia ya Mara ambao ndio wamebaki wanategemea Mwanza.Na kama isingekuwa mkoa wa Mara Mwanza ingekuwa inaelekea kufa kabisa.

Sent from my BlackBerry 9220 using JamiiForums
 
Huu ndio ule mkoa unaongoza kwa umasikini?

Msidanganywe na takwimu. Nikutolee mfano ncho ya Equatorial Guinea ikiyopo Afrika ina per capita GDP kubwa usipime lakini ni kutojana na watu wachache (chini ha milioni moja) hivyo ni rahisi kugawanya utajiri wao wa mafuta lakini ukienda katija nchi hiyo, matajiri wake ni wachache kylinganisha na Tanzania, hata middle class yake ni ndogo.

Hivyo vivyo, hapa Tanzania, Mkoa wa Mwanza ndio umekuwa ukiongoza nchini kwa kuwa na watu wengi zaidi kabla ya kupitwa na Dar lakini uliendelea kushija namba mbili licha ya kumegwa Mkoa wa Geita na wilaya ya Magu (Busega - Sumiyu).

Hata hivyo, ukiangalia wasomi na vigezo vingi vya maendeleo Mwanza ina kdadi kubwa sema linapokuja pef capita ndipo ibamungua kutokana na msongamano mkubwa watu.

Huwezi ukalinganisha maendeleo ya Mwanza kamwe na Mikoa ya Shy, Simiyu, Singida, Tabora, Singida, Dodoma, Mtwara na Lindi na hata Rukwa na Katavi (hapa silinganisho jiji isipojuwa mkoa).

Tukienda kiwilaya, ni wasomi pekee ndio wanaweza kuelewa u-bright wa watu wa Mwanza hasa kutoka Wilaya ya Ukerewe (wenyewe wanajiita UK).
 
Niliiona sana mijadala ya Mkoa wa Mwanza kuwekwa kwenye umasikini lakini nawahakikishieni ni vyema tuelewe vizuri vigezo vya umasikini lakini makazi ya mtu ni kitu muhimu sana kumpima maendeleo yake. Katika Mkoa wa Mwanza, watu wengi (zaidi ya 40%) wanaishi mjini na ukiacha Wilaya za Misungwi, Kwimba na Magu, wilaya nyingine za Sengerema na Ukerewe (ukiacha Nyamagana na Ilemela) zina makazi bora kama utakavyoweza kuyaona katija mrneo mengine yasiyo na umasikini nchini. Mfano. nyumba nyingi (asilimia 80% - 90%) zimeezekwa kwa bati. Usomi wa watu wa Ukerewe uko at par na Wilaya za Rungwe, Kyela, Ileje, Muleba, Bukoba, Ngara, Tarime, Rorya, Karagwe, Hai, Rombo, Moshi, Arumeru, Kasulu na Lushoto.
 
Mtwara ndio ina potential kubwa ya kukua kuliko miji mingine. Uvumbuzi wa gesi, ujenzi wa viwanda vikubwa unaoendelea, uwepo wa bandari unaufanya mji huu kukua kwa kasi sana. Miaka 10 ijayo tutaongea mengine.
Mwanza ilifika ukuaji wa juu kabisa, baada ya hapo ni kama unarudi nyuma kiukuaji. Huwezi ilinganisha Mwanza ya sasa na ile ambayo ilikuwa kwa kutegemea samaki. Na mbaya zaidi uchumi wa huko haujawa diversified, nje ya samaki basi tena.
Dodoma inakuja juu kwa sababu ya shughuli za kisiasa zinazoendelea. Serikali ikihamishia shughuli zake huko kutachochea zaidi ukuaji wake. Na dodoma itakuwa ina-control miji yote ambayo mwanza ilitakiwa iwe chini yake.
Mbeya inapakana na Zambia na Malawi. Ukuaji wa biashara kati ya Tanzania na hizo nchi utachochea kwa kiasi kikubwa ukuaji wa jiji hilo.
Bomba la mafuta toka Uganda likishafika Tanga tutakuwa tunaongea mengine. Bandari itapanuliwa mizigo inayoenda kaskazini mwa Tanzania itapitia pale. Tanga haitashikika miaka mitano ijayo.
Arusha inakuja juu kwa kasi, utalii unaendelea kulifanya hili jiji kubaki kuwa juu. Viwanda vingi nje ya Dar kwasasa vipo Arusha. Unategemea nini zaidi? Arusha ina control miji ya moshi hadi huko serengeti.
Miaka 10 ijayo, Dar es Salaam ndo litaendelea kuwa jiji kubwa. Likifuatiwa na Arusha, Tanga, Mtwara, Mbeya, Dodoma ndo Mwanza inakuja kuwa ya mwisho.
 
Mtwara ndio ina potential kubwa ya kukua kuliko miji mingine. Uvumbuzi wa gesi, ujenzi wa viwanda vikubwa unaoendelea, uwepo wa bandari unaufanya mji huu kukua kwa kasi sana. Miaka 10 ijayo tutaongea mengine.
Mwanza ilifika ukuaji wa juu kabisa, baada ya hapo ni kama unarudi nyuma kiukuaji. Huwezi ilinganisha Mwanza ya sasa na ile ambayo ilikuwa kwa kutegemea samaki. Na mbaya zaidi uchumi wa huko haujawa diversified, nje ya samaki basi tena.
Dodoma inakuja juu kwa sababu ya shughuli za kisiasa zinazoendelea. Serikali ikihamishia shughuli zake huko kutachochea zaidi ukuaji wake. Na dodoma itakuwa ina-control miji yote ambayo mwanza ilitakiwa iwe chini yake.
Mbeya inapakana na Zambia na Malawi. Ukuaji wa biashara kati ya Tanzania na hizo nchi utachochea kwa kiasi kikubwa ukuaji wa jiji hilo.
Bomba la mafuta toka Uganda likishafika Tanga tutakuwa tunaongea mengine. Bandari itapanuliwa mizigo inayoenda kaskazini mwa Tanzania itapitia pale. Tanga haitashikika miaka mitano ijayo.
Arusha inakuja juu kwa kasi, utalii unaendelea kulifanya hili jiji kubaki kuwa juu. Viwanda vingi nje ya Dar kwasasa vipo Arusha. Unategemea nini zaidi? Arusha ina control miji ya moshi hadi huko serengeti.
Miaka 10 ijayo, Dar es Salaam ndo litaendelea kuwa jiji kubwa. Likifuatiwa na Arusha, Tanga, Mtwara, Mbeya, Dodoma ndo Mwanza inakuja kuwa ya mwisho.
Wewe siyo hivyo, mahali ambako mji wa Mtwara upo siyo potential kama miji ya Mwanza, Mbeya, Tanga, Dodoma na Arusha. Ukiangalia kitakwimu, hakuna mji wowote duniani (achilia mbali sisi Afrika ambako hatuna capability ya kuwa na divarsified industries), ambako mji ulikua sana. Nakutolea mfano wa nchi zenye gesi nyingi duniani - russia, Kazakhstan, U.A.E., Algeria, Nigeria, Libya, Iran na USA. Zote hizi hakuna jiji lililokua entirely kwa kutegemea gesi (na hata mafuta), sana sana ni jiji la Houston, Texas, USA, lenye sifa angalao ya kuwa jiji lenye ushawishi kwenye nchi husika (japokuwa haufikii kwa ukubwa ama umaarufu miji ya NY, LA, Chicago, Philadelphia, San Francisco na Miami). Hivyo msijidanganye na viwanda vikivyotabgazwa kuazishwa si lolote chochote baada ya muda vitapia na kuwa kama viwanda vya Tanga. Hinterland ya Mtwara inajumuisha Mikoa ya Mtwara, Lindi na Ruvuma (na labda Njombe), yote hiyo haina soko kubwa la kununua bidhaa zinazotengenezwa Mtwara.
 
Mwanza haikukua kwa sababu ya samaki ila ulikuwa tayari mji wa pili kwa ukubwa mwishoni mwa 1970s kipindi ambacho uvianda vya samaki vilikuwa havijajengwa. Mji wa Mwanza katika miaka ya 1970s ulikuwa unazidiwa na miji ya Dar, Tanga, Morogoro na Arusha pekee katika industry diversification lakini ulikuwa wa pili pili kwa kuwa na watu wengi walioajiriwa kwenye viwanda mbele ya Tanga, Morogoro, Arusha na Moshi. Kwa sasa ni Dar pekee yenye viwanda diversified zaidi kuliko Mwanza. Someni kwanza ama tembelea Mwanza muone aina ya viwanda na wingi wake.
 
Kuba watu wanadai eti Mwanza inadumaa bila kufikiria utofauti wa ukubwa wake na miji mingine. Mji huo umeuzidi mji wa Arusha unao-ovetated mara mbili yake na utakuwa mjinga kudhani Mwanza is just a mere fishing industry city, ni zaidi ya hapo. Kuna viwanda vya samaki Bukoba na Musoma but haijawahi kukua sana because they're not strategic towns, hivyo Mwanza siyo samaki is more than that. Ulikuwa tayari mji wa tatu baada ya WW II kwa kuipita miji ya mtwara na lindi na kuupita Tanga in 1978. Kipindi hicho vimiji mnavyovisifia vilikuwa wapi? Mwanza inakuzwa zaidi na biashara na siyo viwanda na kwa taarifa yako in Tanzania, we just have commercial towns based on services industry and neither manufacturing nor tertiary industry towns. Hata Dar yenyewe ni mji wa kibiashara tu wala hakuna chochote cha kujivunia ukilinganisha na miji mingine hata iliyopo Afrika kama Johannesburg, Harare and Nairobi.
Mwanza ni jiji la kibiashara na litaendelea kuwa hivyo throughout. Ni Marseilles ya Tz, Barcelona ya Tz, St. Petersburg ya Tz, Osaka ya Tz na Hamburg ya Tz.
 
hili limetajwa ili serikali ianze kupeleka nguvu nyumbani kwetu.....geita,mwanza,kagera na singida!!! ndio tulipata kura nyingi huku
Nakuunga mkono kabisa, waache wajidanganye kuvilinganisha vimikoa vyao dhidi ya Mwanza. Hawaoni wanamuziki kila kukicha na michezo mbalimbali imekuwa ikipelekwa Mwanza kutokana na uchumi wake madhubuti. Mtu akiwa masikini huwa anatumia vilevi vya asili lakini jiulize mara mbili mbili baada ya Dar, ni jiji gani na mkoa gani wanakung'uta bia sana utadhani matumbo yao yamefunguliwa spidi gavana? Unadhani uwekezaji wa TBL Mwanza ni coincidence? Jiji la Mwanza kwa usafi pia mnakifahamu jinsi lilivyochukua nafasi ya kwanza kwa miaka mingi, wangekuwa masikini wangekunywa bia hizo ama kuwa masafi? Wengine hata hawajawahi kufika Mwanza lakini wanakalia kuponda, waulizeni wote waliotembea nchi nzima watawaambia nafasi ya Mwanza nchini.
 
Mwanza huduma za umeme, zimesambaa wilaya zote na katika baadhi ya wilaya, ikiwemo Ukerewe, vijiji karibia vyote vimeunganishwa kwenye gridi ya taifa. Unaposafiri kutoka Dar kwenda Mwanza kuna utofauti kati ya nyumba za Pwani (Dar hadi Gairo) na zile za kutoka Kongwa hadi Igunga. Pia kutoka Nzega hadi Misungwi. Baada ya hapo ni jiji la Mwanza kwa kwenda mbele kiasi kwamba inafurahisha macho yako na unafika Nyegezi, mighorofa na nyumba nyingi nzuri zinawafanya baahi kudhani wameshafika katikati ya jiji. Watashangaa wenyewe wakiona umbali mwingine lrefu kutoka Nyegezi hadi katikati ya jiji. Mwanza ni nyingine nyie.
 
Baada ya miundombinu ya barabara kuimarishwa, miji yote iliyopo karibu na Dar haitapata uwekezaji mkubwa tofauti na Mwanza iliyo mbali na hivyo kuwa na ukuaji wa kawaida. Mifano ni Mji wa Morogoro ambao kasi yake ya ujuaji inazidi kupungua kutokana na kukamilika kwa barabara ya lami ya kati na hivyo kupelekea mabasi ya abiria kutoka kanda ya ziwa na magharibi kupitiliza bila kulala Morogoro kama zamani.
Ndiyo maana watu wa Arusha povu huwa linawatoka sana wanasikia prospects za jiji la Mwanza kuwa na uwanja wa dege wa kimataifa kwani utaingeza ushindani mkubwa wa kibiashara kwa makampuni ya ndege ya kimataifa. Ni suala la muda tu maana wakati Kanda ya Ziwa, watu wanaongezeka maradufu, huko kaskazuni wengi wanahamia kwingine kutokana fursa chache hasa maeneo ''virgin'' ya kulima kwani mengi ni makame. Sooner or later, the unmistakable second most important airport in the country, will necessarily shift to Mwanza from Kilimanjaro due to limited prospect of popultion increase in the North.
 
Kuba watu wanadai eti Mwanza inadumaa bila kufikiria utofauti wa ukubwa wake na miji mingine. Mji huo umeuzidi mji wa Arusha unao-ovetated mara mbili yake na utakuwa mjinga kudhani Mwanza is just a mere fishing industry city, ni zaidi ya hapo. Kuna viwanda vya samaki Bukoba na Musoma but haijawahi kukua sana because they're not strategic towns, hivyo Mwanza siyo samaki is more than that. Ulikuwa tayari mji wa tatu baada ya WW II kwa kuipita miji ya mtwara na lindi na kuupita Tanga in 1978. Kipindi hicho vimiji mnavyovisifia vilikuwa wapi? Mwanza inakuzwa zaidi na biashara na siyo viwanda na kwa taarifa yako in Tanzania, we just have commercial towns based on services industry and neither manufacturing nor tertiary industry towns. Hata Dar yenyewe ni mji wa kibiashara tu wala hakuna chochote cha kujivunia ukilinganisha na miji mingine hata iliyopo Afrika kama Johannesburg, Harare and Nairobi.
Mwanza ni jiji la kibiashara na litaendelea kuwa hivyo throughout. Ni Marseilles ya Tz, Barcelona ya Tz, St. Petersburg ya Tz, Osaka ya Tz na Hamburg ya Tz.
Mwanza hamna kitu ilikua zamani mnasifia sifia tu,,,, Wahaya Mwanza ndio New York yenu mmejazana
 
Back
Top Bottom