Watumishi wa Umma na vyeti vya watu wasiowatumishi wa umma: Sakata bado bichi

[puzzom]

Habari wanabodi,

Naunga mkono juhudi za serikali za kuhakikisha si tu kuwa wanarudisha heshima ya elimu ambayo kwa kipindi kirefu ilikuwa imepotea, bali pia wanarejesha ubora wa huduma zitolewazo kwa wananchi na wafanyakazi kwa kuhakikisha kuwa wafanyakazi wote wamepitia mafunzo husika ktk kutoa huduma waifanyayo.

Zoezi la uhakiki wa vyeti ambalo limeshapita lilihusisha na kubaini watumishi wenye vyeti vya kughushi na vyeti kutumika zaidi ya mara moja miongoni mwa watumishi wa umma. Naihakikishia serikali kuwa inawezekana ikawa imefanikiwa kwa kiasi kikubwa sana ktk kuwabaini watumishi wenye vyeti vya fake (Havipo ktk database ya NECTA) na ndo maana hata orodha yao ilikuwa ni kubwa sana. Lakini ukija upande wa watumishi wanaotumia vyeti ambavyo sio vyao, hakika serikali haijaweza kufanikiwa hata kwa asilimia 40. Hii ni kwa sababu kuna kundi kubwa la watumishi wa serikali ambao wanatumia vyeti vya watu ambao si watumishi wa serikali (Wafanyabiashara au watumishi ktk sekta binafsi).

Wito:
Naomba nitoe wito kwa mawaziri wanaohusika, kama nia yao ni hiyo niliyoitaja hapo juu, basi wakae na waangalie ni namna gani wanaweza kuwabaini watumishi wa umma ambao wanatumia vyeti vya watu wengine ambao si watumishi wa umma. Namna ambayo inaweza kuwa na ufanisi wa hali ya juu ktk kulifanikisha hili, ni kuharakisha zoezi la utoaji wa vitambulisho vya utaifa, na miongoni mwa taarifa zitakazojazwa basi ziwe ni taarifa za elimu za sekondari zikiambatana na kujaza index number ya form four/six.

 

[ChamaDola]

Acha umbea!

 

[Benjamini Netanyahu]

Fanya kazi wewe mtoto wa kiume.

 

[Ralph Tyler]

Kuna forgery nyingi sana bado. Zoezi hili halikufanikiwa kupata watu wote wanaotumia vyeti visivyokuwa vyao. Mfano vyeti vya shule kutoka kwa:

1. watu waliokufa. Obviously kama marehemu hawakuingia katika utumishi wa umma, mwenye kutumia cheti hiki atatumia hadi cheti chake cha kuzaliwa. Utaratibu wa cheti cha kifo haufuatwi vizuri, na nina uhakika serikali hadi sasa haijui ni % ngapi ya waliofariki wana vyeti vya kuzaliwa na vya vifo.
2. watu walioajiajiri au kuajiriwa sekta binafsi. Wapo wengi katika kundi hili wamewapa/kuwauzia watu wengine vyeti vyao wakatafutie kazi, wengine wamepata kazi sekta binafsi na wengine wako huko kwenye utumishi wa umma. Asilimia kubwa ya hawa pia hawajakamatwa kwenye hiyo orodha ya vyeti feki maana wanatumia vyeti halisi na majina halisi ya waliowapa vyeti (mfano Bashite, vyeti vyake vyote kuanzia form four ni halali kwani amedumu na majina yale yaliyoko kwenye vyeti hivyo)
3. Watu waliohamia nje ya nchi na hata wafungwa na mateja. Vyeti vya kundi hili pia vinatumika kama katika makundi mawili yaliyotangulia

Na kwa kuwa sekta binafsi haijaguswa na zoezi hilo, kuna mengi sana bado ya kufunua. Kumbukeni sekta binafsi inaajiri watu wengi kuliko sekta ya utumishi wa umma.

 

[Kibstec]

Umeongea point kubwa sana kijana especially hapo kwenye vitambulisho vya TAIFA...Hongera sana.....hili limefika

 

[Godman]

Si rahisi kama unavyofikiria katika kuwabaini watu wa aina hiyo, hata wakitoa vitambulisho vya Taifa na kujaza hizo index number, kwani watanzania wote wamefika form four au form six? Kama mtu anajua cheti si chake si anaacha kujaza hizo index number!

Isitoshe wapo Watanzania wanaofanya kazi nje ya nchi na wanatumia cheti kimoja na watu ambao wanafanya kazi humu nchini, kuwabaini watu kama hao si rahisi.

 

[Uta Uta]

Ndugu yangu sasa unataka kulogwa, maana kuna watu wanashukuru ya kuwa wamepona wewe unarudisha mpira uwanjani, subiri matusia. ataeguswa utamsikia tu acha umbea, huna kazi ya kufanya nk. Pia wakague na vyeti vya vyuo vikuu, maana kama wanafoji huko chini watashindwaje juu. Serikari iandae utaratibu kuona zoezi la uhakiki wa vyeti vya vyuo vikuu linafanyika haraka iwezekanavyo ili heshima irudi. Kuna watu walikuwa wanatutukana mitaani hatuna elimu, leo wanajificha tu kwqa aibu. Wabeba mabox (nyani ngabu na wengineo) vyetu vyenu mmewaachia akina nani hku bongo?

 

[puzzom]

Si rahisi kama unavyofikiria katika kuwabaini watu wa aina hiyo, hata wakitoa vitambulisho vya Taifa na kujaza hizo index number, kwani watanzania wote wamefika form four au form six? Kama mtu anajua cheti si chake si anaacha kujaza hizo index number!

Isitoshe wapo Watanzania wanaofanya kazi nje ya nchi na wanatumia cheti kimoja na watu ambao wanafanya kazi humu nchini, kuwabaini watu kama hao si rahisi.

Tunazungumzia mtu aliyemaliza form four lakini hakubahatika kuajiriwa serikalini, halafu mtu huyu akampa mtu mwingine cheti chake ambae akaajiriwa serikalini. Aliyeko serikalini ni lazima ajaze hiyo index number kwakuwa ni sehemu ya sifa za utumishi wake, asiyekuwa muajiriwa ( mmiliki halisi wa cheti) atatakiwa kusema kiwango chake cha elimu na kutakiwa kujaza index number yake ya form 4 au 6, kwakuwa ni kweli alisoma na cheti ni chake mtu huyu hatoona shida kujaza taarifa zake za kweli. Kifuatacho hapo ni index number moja kuwa na watu wawili, mmoja serikalini, mwingine mfanyabiashara/muajiriwa sekta binafsi.

 

[mgt software]

zoezi halijafeli bali limefanikiwa kwa asilimia 18 tu kwa kuwaa tu wapo ambao serikali haipendi kuwagusa kisa eti wanajua kutumia bunduki watakuwa wezi, hii ni dhana potofu kabisa, angewafuata tu huko wakawachomoa alafu wakiwa majambzi sisi ni kuwacoma moto tu.

 

[Godman]

Tunazungumzia mtu aliyemaliza form four lakini hakubahatika kuajiriwa serikalini, halafu mtu huyu akampa mtu mwingine cheti chake ambae akaajiriwa serikalini. Aliyeko serikalini ni lazima ajaze hiyo index number kwakuwa ni sehemu ya sifa za utumishi wake, asiyekuwa muajiriwa ( mmiliki halisi wa cheti) atatakiwa kusema kiwango chake cha elimu na kutakiwa kujaza index number yake ya form 4 au 6, kwakuwa ni kweli alisoma na cheti ni chake mtu huyu hatoona shida kujaza taarifa zake za kweli. Kifuatacho hapo ni index number moja kuwa na watu wawili, mmoja serikalini, mwingine mfanyabiashara/muajiriwa sekta binafsi.

Kwa mtu aliyeajiriwa ni rahisi endapo ujazaji wa taarifa utasimamiwa na mwajiri wake, huyu asiyeajiriwa endapo anafahamu kuwa cheti chake kinatumiwa na mtu tena alitoa kwa hiyari yake si rahisi kuandika taarifa zilizo sahihi, hivi kama ni wewe umejiajiri na unafahamu kuwa cheti chako anatumia ndugu yako au mtu mwingine yeyote uliyempa kwa hiyari yako, utatoa ushirikiano kweli ili kumbaini mtu huyo?

Pia nilieleza awali kuwa kutakuwa na ugumu pia kwa watu wanaoishi nje ya nchi na vyeti vyao vinatumiwa hapa nchini.

 

[Hichilema]

Kuna wanaotumia vyeti original ila majina sio yao nao wamebaki wengi sana

 

[puzzom]

Kuna wanaotumia vyeti original ila majina sio yao nao wamebaki wengi sana

Ndo tunaowazungumzia hapa. Kimsingi tunashauri serikali iangalie namna nzuri ya kuweza kuwabaini hawa watu

 

[MBIIRWA]

zoezi halijafeli bali limefanikiwa kwa asilimia 18 tu kwa kuwaa tu wapo ambao serikali haipendi kuwagusa kisa eti wanajua kutumia bunduki watakuwa wezi, hii ni dhana potofu kabisa, angewafuata tu huko wakawachomoa alafu wakiwa majambzi sisi ni kuwacoma moto tu.

una roho ngumu

 

[Salary Slip]

m

Kuna wanaotumia vyeti original ila majina sio yao nao wamebaki wengi sana

Alafu wao mtu akikosa cheti cha form four ndio issue hawajui kuwa kuna watu wameficha vya form six kwasababu ndio vilivyogishiwa?