Dawson Muntara
New Member
- Dec 16, 2023
- 4
- 2
Ujue ugonjwa wa afya ya akili Kwa watoto
Afya ya akili ni ustawi wa kihemko, kisaikolojia na kijamii. Inathiri jinsi unavyofikiria, kudhibiti hisia na kutenda. Ugonjwa wa afya ya akili, hufafanuliwa kama mifumo au mabadiliko katika kufikiria, kuhisi au tabia ambayo inasababisha shida na kuvuruga uwezo wa mtu kufanya kazi. Afya ya akili ni muhimu katika kila hatua kutoka utotoni hadi utu uzima.
Shida za kiafya kwa watoto kwa ujumla hufafanuliwa kama ucheleweshaji au usumbufu katika kukuza ufikiri, tabia, ujuzi wa kijamii au udhibiti wa mhemko. Shida hizi zinawasumbua watoto na zinavuruga uwezo wao wa kufanya kazi vizuri nyumbani, shuleni au katika hali zingine za kijamii. Hali ya afya ya akili kwa watoto hutibiwa kulingana na dalili na jinsi hali hiyo inavyoathiri maisha ya mtoto.
Dalili za Ugonjwa wa Akili kwa Watoto
Katika makuzi ya watoto ni ngumu kuelewa tatizo la afya ya akili kwa watoto, hii inatokana na kuwa katika kipindi cha ukuaji wa watoto kuna mabadiliko makubwa yanayojitokeza. Dalili za ugonjwa wa afya ya akili, zinatofautiana kulingana na umri wa mtoto, hii inasababishwa haswa na kushindwa kwa watoto kueleza hisia zao na kwa nini wanafanya vitu tofauti.Wazazi wengi wanashindwa kujitokeza kuhusu tatizo la ugonjwa wa akili wa watoto wao, wakihofia unyanyapaa katika jamii, gharama za dawa na changamoto nyingine za matibabu.
Tatizo la afya kwa watoto hushughulikiwa na wataalamu wa afya ya akili, mara nyingi zinahusisha mambo yafuatayo;
Shida ya wasiwasi
Hii ni hofu inayojengwa na wazazi kwa watoto, hii huharibu uwezo wa watoto kushiriki katika michezo, kujifunza na hali yao ya utambuzi wa vitu.
Ugonjwa wa wigo wa tawahudi (ASD)
Ugonjwa wa wigo wa tawahudi ni hali ya neva inayoonekana utotoni – hii ni kawaida kabla ya umri wa miaka 3. Ingawa ukali wa ASD unatofautiana, mtoto aliye na shida hii hushindwa kuwasiliana na kushirikiana na wengine.
Unyogovu na shida zingine za mhemko
Hii ni hali ya mhemko wa binadamu kuwa chini kiasi cha kumfanya mtoto kushindwa kushiriki kikamilifu katika michezo na masomo. Watoto wenye hali hii huhisi huzuni, wasiwasi na kukosa matumaini. Hali hii husababisha mabadiliko ya kihemko au tabia ambazo ni hatari.
Tafiti mbalimbali za wataalamu wa afya duniani, zinaonyesha kuwa, kuna baadhi ya matendo au ishara mtoto akifanya au kuonesha zinahusishwa na tatizo la ugonjwa wa afya ya akili. Ijapokuwa kugundua ugonjwa wa afya ya akili kwa watoto huchukua muda kwa sababu watoto wadogo ni shida kuelewa au kuelezea hisia zao, na ukuaji wa kawaida hutofautiana.
Baadhi ya ishara hizo ni:
“Huzuni ya kudumu, kujitenga na watoto wengine, kujiumiza au kuzungumzia juu ya kifo, mabadiliko ya kihemko, mabadiliko katika ufuatiliaji wa masomo”
Matibabu kwa watoto ambao wanatatizo la Ugonjwa wa Afya ya Akili ni pamoja na:
Tiba ya kisaikolojia
Hii ni tiba ya kuzungumza au tabia, ni njia ya kushughulikia wasiwasi wa afya ya akili kwa kuzungumza na mwanasaikolojia au mtaalamu wa afya ya akili. Tiba ya kisaikolojia inahusisha michezo, na kuzungumza kuhusu vitu vinavyotokea wakati wa kucheza. Wakati wa tiba ya kisaikolojia, watoto hujifunza jinsi ya kuzungumza kuhusu mawazo na hisia na jinsi ya kujifunza tabia mpya na ujuzi.
Dawa
Daktari wa watoto au mtaalamu wa afya ya akili anaweza kupendekeza dawa – kama kichocheo cha kuzuia magonjwa ya akili au utulivu wa hisia – kama sehemu ya mpango wa matibabu.
Nini kifanyike ili kuzuia au kupunguza tatizo la Afya ya akili kwa watoto?
Mzazi ukiona viashiria vya ugonjwa wa afya ya akili kwa mtoto, inapaswa kuwasiliana na wataalamu wa magonjwa ya akili kwa watoto. Wazazi wanapaswa kutengeneza tabia za kuongea na walimu au wasaidizi wa nyumbani au marafiki wa mtoto kuhusu mwenendo wa tabia za watoto.
Wazazi wanapaswa kujifunza kuhusu ugonjwa wa afya ya akili, kutafuta ushauri kwa wataalamu wa magonjwa ya afya ya akili kwa watoto, kuchunguza mbinu za kudhibiti ukuaji wa tatizo la ugonjwa wa afya ya akili na kushirikiana na shule ambayo mtoto anapata masomo.
Tiba Kwa njia ya vitendo Kwa watoto wenye changamoto ya afya ya akili
Hii humsaidia mtoto kuweza kushiriki katika shughuli mbalimbali kama kula, kuoga, kufua, kucheza na kujumuika na watoto wengine na jamii Kwa ujumla.
Tiba Kwa njia ya videndo humsaidia pia mtoto kuweza kuwa na utulivu kupitia tiba ya uratibu wa mfumo wa milango ya fahamu ( sensory integration therapy).
Tiba Kwa njia ya vitendo humwezesha mtoto mwenye shida ya afya ya akili kuishi maisha ya kujitegemea na kuongeza ubora wa maisha.
Usisite kumpeleka hospitali ukiona mtoto wako ana dalili za changamoto ya afya ya akili.
Afya ya akili ni ustawi wa kihemko, kisaikolojia na kijamii. Inathiri jinsi unavyofikiria, kudhibiti hisia na kutenda. Ugonjwa wa afya ya akili, hufafanuliwa kama mifumo au mabadiliko katika kufikiria, kuhisi au tabia ambayo inasababisha shida na kuvuruga uwezo wa mtu kufanya kazi. Afya ya akili ni muhimu katika kila hatua kutoka utotoni hadi utu uzima.
Shida za kiafya kwa watoto kwa ujumla hufafanuliwa kama ucheleweshaji au usumbufu katika kukuza ufikiri, tabia, ujuzi wa kijamii au udhibiti wa mhemko. Shida hizi zinawasumbua watoto na zinavuruga uwezo wao wa kufanya kazi vizuri nyumbani, shuleni au katika hali zingine za kijamii. Hali ya afya ya akili kwa watoto hutibiwa kulingana na dalili na jinsi hali hiyo inavyoathiri maisha ya mtoto.
Dalili za Ugonjwa wa Akili kwa Watoto
Katika makuzi ya watoto ni ngumu kuelewa tatizo la afya ya akili kwa watoto, hii inatokana na kuwa katika kipindi cha ukuaji wa watoto kuna mabadiliko makubwa yanayojitokeza. Dalili za ugonjwa wa afya ya akili, zinatofautiana kulingana na umri wa mtoto, hii inasababishwa haswa na kushindwa kwa watoto kueleza hisia zao na kwa nini wanafanya vitu tofauti.Wazazi wengi wanashindwa kujitokeza kuhusu tatizo la ugonjwa wa akili wa watoto wao, wakihofia unyanyapaa katika jamii, gharama za dawa na changamoto nyingine za matibabu.
Tatizo la afya kwa watoto hushughulikiwa na wataalamu wa afya ya akili, mara nyingi zinahusisha mambo yafuatayo;
Shida ya wasiwasi
Hii ni hofu inayojengwa na wazazi kwa watoto, hii huharibu uwezo wa watoto kushiriki katika michezo, kujifunza na hali yao ya utambuzi wa vitu.
Ugonjwa wa wigo wa tawahudi (ASD)
Ugonjwa wa wigo wa tawahudi ni hali ya neva inayoonekana utotoni – hii ni kawaida kabla ya umri wa miaka 3. Ingawa ukali wa ASD unatofautiana, mtoto aliye na shida hii hushindwa kuwasiliana na kushirikiana na wengine.
Unyogovu na shida zingine za mhemko
Hii ni hali ya mhemko wa binadamu kuwa chini kiasi cha kumfanya mtoto kushindwa kushiriki kikamilifu katika michezo na masomo. Watoto wenye hali hii huhisi huzuni, wasiwasi na kukosa matumaini. Hali hii husababisha mabadiliko ya kihemko au tabia ambazo ni hatari.
Tafiti mbalimbali za wataalamu wa afya duniani, zinaonyesha kuwa, kuna baadhi ya matendo au ishara mtoto akifanya au kuonesha zinahusishwa na tatizo la ugonjwa wa afya ya akili. Ijapokuwa kugundua ugonjwa wa afya ya akili kwa watoto huchukua muda kwa sababu watoto wadogo ni shida kuelewa au kuelezea hisia zao, na ukuaji wa kawaida hutofautiana.
Baadhi ya ishara hizo ni:
“Huzuni ya kudumu, kujitenga na watoto wengine, kujiumiza au kuzungumzia juu ya kifo, mabadiliko ya kihemko, mabadiliko katika ufuatiliaji wa masomo”
Matibabu kwa watoto ambao wanatatizo la Ugonjwa wa Afya ya Akili ni pamoja na:
Tiba ya kisaikolojia
Hii ni tiba ya kuzungumza au tabia, ni njia ya kushughulikia wasiwasi wa afya ya akili kwa kuzungumza na mwanasaikolojia au mtaalamu wa afya ya akili. Tiba ya kisaikolojia inahusisha michezo, na kuzungumza kuhusu vitu vinavyotokea wakati wa kucheza. Wakati wa tiba ya kisaikolojia, watoto hujifunza jinsi ya kuzungumza kuhusu mawazo na hisia na jinsi ya kujifunza tabia mpya na ujuzi.
Dawa
Daktari wa watoto au mtaalamu wa afya ya akili anaweza kupendekeza dawa – kama kichocheo cha kuzuia magonjwa ya akili au utulivu wa hisia – kama sehemu ya mpango wa matibabu.
Nini kifanyike ili kuzuia au kupunguza tatizo la Afya ya akili kwa watoto?
Mzazi ukiona viashiria vya ugonjwa wa afya ya akili kwa mtoto, inapaswa kuwasiliana na wataalamu wa magonjwa ya akili kwa watoto. Wazazi wanapaswa kutengeneza tabia za kuongea na walimu au wasaidizi wa nyumbani au marafiki wa mtoto kuhusu mwenendo wa tabia za watoto.
Wazazi wanapaswa kujifunza kuhusu ugonjwa wa afya ya akili, kutafuta ushauri kwa wataalamu wa magonjwa ya afya ya akili kwa watoto, kuchunguza mbinu za kudhibiti ukuaji wa tatizo la ugonjwa wa afya ya akili na kushirikiana na shule ambayo mtoto anapata masomo.
Tiba Kwa njia ya vitendo Kwa watoto wenye changamoto ya afya ya akili
Hii humsaidia mtoto kuweza kushiriki katika shughuli mbalimbali kama kula, kuoga, kufua, kucheza na kujumuika na watoto wengine na jamii Kwa ujumla.
Tiba Kwa njia ya videndo humsaidia pia mtoto kuweza kuwa na utulivu kupitia tiba ya uratibu wa mfumo wa milango ya fahamu ( sensory integration therapy).
Tiba Kwa njia ya vitendo humwezesha mtoto mwenye shida ya afya ya akili kuishi maisha ya kujitegemea na kuongeza ubora wa maisha.
Usisite kumpeleka hospitali ukiona mtoto wako ana dalili za changamoto ya afya ya akili.
