Rugemeleza
JF-Expert Member
- Oct 26, 2009
- 668
- 136
waangalizi wabaini kasoro katika kuhesabu kura Send to a friend Friday, 05 November 2010 08:45 0diggsdigg
Geofrey Nyang'oro
WAANGALIZI wa ndani wa wameeleza kuwa uchaguzi mkuu uliofanyika Oktoba 31 ulikuwa huru na wa haki lakini kulikuwa na kasoro kwenye kuhesabu kura, kwa mujibu wa ripoti yao ya awali.
Waangalizi hao pia wamependekezwa kufumuliwa kwa Tume ya Uchaguzi na kuundwa upya ili isishirikishe wakurugenzi wa halmashauri ambao imewaelezea kuwa ni watumishi wa serikali ambao daima wanakitii chama kilicho madarakani.
TACCEA, muungano unaoundwa na mashirika 17 na unaofanya kazi chini yab uratibu wa Kituo cha Sheria na Haki za Binadamu (LHRC), imesema ingawa kasoro zilianza kujitokeza wakati wa kuhesabu kura.
Akisoma ripoti hiyo mbele ya waandishi wa habari jijini Dar es Salaam jana Msemaji mkuu wa TACCEA, Martina Kabisa alisema hali hiyo inatokana na mchakto huo kukumbwa na vitendo vinavyokiuka haki za binadamu.
"Uchaguzi huu ulifanyika katika mazingira huru. Watu walishiriki kampeni na hata kupiga kura. Lakini kumekuwa na matukio mengi yaliyofanya uchaguzi mzima kutokuwa wa haki," alisema Kabisa katika mkutano huo uliofanyika makao makuu ya LHRC.
Kabisa alitaja baadhi ya mambo yanayofanya uchaguzi huo kutokuwa wa haki kuwa ni pamoja na kuchelewesha matokeo katika maeneo ambayo upinzani una nguvu na ambako upinzani ulikuwa na uwezekano wa kushinda.
Kabisa alisema malalamiko ya Dk Slaa dhidi ya uchakachuaji wa kura pia yamethibitishwa na waangalizi hao waliosambaa kila jimbo. Aliitaka Tume ya Uchaguzi (Nec) kutopuuza malalamiko hayo na badala yake iyafanyie kazi ili haki itendeke.
"Madai ya kuwapo kwa tofauti za kura yamethibitishwa na waangalizi wetu walioko kwenye vituo mbalimbali kote nchini. Wametueleza kuwa kura zinazotangazwa ni tofauti na kura za vituoni. Sasa tunaomba Nec iyafanyie kazi madai hayo kama mhusika atakuwa amefuata taratibu za kisheria katika kuyawasilisha," alisema Kabisa.
Katika hatua nyingine umoja huo umependekeza Nec ifumuliwe na kufanyiwa marekebisho ili iwe huru na haki.
Walisema tume hiyo inayosimamia uchaguzi mkuu siyo huru na haitendi haki. Hali hiyo ndiyo inatia shaka kuwa ndio chanzo cha kasoro mbalimbali zilizofanywa kwa lengo la kukibabeba chama tawala, walisema.
"Maafisa wa tume wako chini ya serikali na wengi wao wameteuliwa na rais. Watendaji hawa si rahisi kuona aliyewateua anaanguka na hiyo inaweza kuwa ndiyo moja ya sababu za kufanya kazi kwa upendeleo," alisema Kabisa.
Aliendelea kueleza kuwa kumekuwa na tofauti ya idadi ya kura zilizojumulishwa vituoni na zilizokuwa zikitangazwa na Nec, jambo ambalo linachangia kuwanyima watu haki yao ya kupata viongozi waliowachagua.
Mjumbe wa TaCCEA, Hebron Mwakagendi alisema muungano huo umependekeza wakurugenzi watendaji kuondolewa kazi ya usimamizi wa uchaguzi kwa kuwa ni watumishi wa serikali na hivyo hawawezi kuwa huru na kutenda haki.
Alisema maofisa hao wa serikali kutumika kwenye uchaguzi imekuwa chanzo cha kushamili kwa vitendo vinavyokwamisha haki ya mpigakura.
"Pendekezo jingine ni kuwekwa hadharani kwa daftari la wapigakura ili kila mtu aweze kulipitia. Hii itapunguza usumbufu wa kutafuta majina wakati wa uchaguzi," alisema.
Kuhusu matumizi ya vifaa vya kisasa ambavyo maafisa wengi walionekana kushindwa kuvitumia, mjumbe huyo alisema TACCEA ilipendekeza wahusika kupatiwa mafunzo mapema ili kuwajengea uwezo wa kutumia teknolojia hiyo.
"Sambamba na hilo tume imetakiwa kuajiri wafanyakazi wake watakaoshiriki mafunzo mbalimbali, zikiwamo taratibu za uchaguzi ili kuondoa usumbufu uliojitokeza katika uchaguzi wa awamu hii," alisema.
Alisema katika uchaguzi wa mwaka huu wasimamizi walikuwa na uelewa mdogo na baadhi yao walilazimika kufundishwa wakiwa kazini.
Mjumbe huyo alieleza pia kuwa kitendo cha ujumlishaji kura kufanywa na watu wachache ni kasoro nyingine walioibaini katika uchunguzi wao.
"Tume inatakiwa kufanya majumuisho ya kura kwa uwazi kwa kushirikishi wadau mbalimbali zikiwamo asasi za kiraia badala ya kujifungia kama ilivyo sasa ili kuondoa matatizo ya kutoa kura zinazotofautiana na zile za vituoni," alisema.
Baadhi ya taasisi zinazounda muungano huo ni Leadership Forum, ForDIA, TANLAP, WiLDAF, SAHRiNGON, TAHURIFO, MPI, ACCORD, ZLSC, HAKIMADINI, LEAT na Hivos na Sida.
Chanzo: Mwananchi 05 Novemba, 2010
Geofrey Nyang'oro
WAANGALIZI wa ndani wa wameeleza kuwa uchaguzi mkuu uliofanyika Oktoba 31 ulikuwa huru na wa haki lakini kulikuwa na kasoro kwenye kuhesabu kura, kwa mujibu wa ripoti yao ya awali.
Waangalizi hao pia wamependekezwa kufumuliwa kwa Tume ya Uchaguzi na kuundwa upya ili isishirikishe wakurugenzi wa halmashauri ambao imewaelezea kuwa ni watumishi wa serikali ambao daima wanakitii chama kilicho madarakani.
TACCEA, muungano unaoundwa na mashirika 17 na unaofanya kazi chini yab uratibu wa Kituo cha Sheria na Haki za Binadamu (LHRC), imesema ingawa kasoro zilianza kujitokeza wakati wa kuhesabu kura.
Akisoma ripoti hiyo mbele ya waandishi wa habari jijini Dar es Salaam jana Msemaji mkuu wa TACCEA, Martina Kabisa alisema hali hiyo inatokana na mchakto huo kukumbwa na vitendo vinavyokiuka haki za binadamu.
"Uchaguzi huu ulifanyika katika mazingira huru. Watu walishiriki kampeni na hata kupiga kura. Lakini kumekuwa na matukio mengi yaliyofanya uchaguzi mzima kutokuwa wa haki," alisema Kabisa katika mkutano huo uliofanyika makao makuu ya LHRC.
Kabisa alitaja baadhi ya mambo yanayofanya uchaguzi huo kutokuwa wa haki kuwa ni pamoja na kuchelewesha matokeo katika maeneo ambayo upinzani una nguvu na ambako upinzani ulikuwa na uwezekano wa kushinda.
Kabisa alisema malalamiko ya Dk Slaa dhidi ya uchakachuaji wa kura pia yamethibitishwa na waangalizi hao waliosambaa kila jimbo. Aliitaka Tume ya Uchaguzi (Nec) kutopuuza malalamiko hayo na badala yake iyafanyie kazi ili haki itendeke.
"Madai ya kuwapo kwa tofauti za kura yamethibitishwa na waangalizi wetu walioko kwenye vituo mbalimbali kote nchini. Wametueleza kuwa kura zinazotangazwa ni tofauti na kura za vituoni. Sasa tunaomba Nec iyafanyie kazi madai hayo kama mhusika atakuwa amefuata taratibu za kisheria katika kuyawasilisha," alisema Kabisa.
Katika hatua nyingine umoja huo umependekeza Nec ifumuliwe na kufanyiwa marekebisho ili iwe huru na haki.
Walisema tume hiyo inayosimamia uchaguzi mkuu siyo huru na haitendi haki. Hali hiyo ndiyo inatia shaka kuwa ndio chanzo cha kasoro mbalimbali zilizofanywa kwa lengo la kukibabeba chama tawala, walisema.
"Maafisa wa tume wako chini ya serikali na wengi wao wameteuliwa na rais. Watendaji hawa si rahisi kuona aliyewateua anaanguka na hiyo inaweza kuwa ndiyo moja ya sababu za kufanya kazi kwa upendeleo," alisema Kabisa.
Aliendelea kueleza kuwa kumekuwa na tofauti ya idadi ya kura zilizojumulishwa vituoni na zilizokuwa zikitangazwa na Nec, jambo ambalo linachangia kuwanyima watu haki yao ya kupata viongozi waliowachagua.
Mjumbe wa TaCCEA, Hebron Mwakagendi alisema muungano huo umependekeza wakurugenzi watendaji kuondolewa kazi ya usimamizi wa uchaguzi kwa kuwa ni watumishi wa serikali na hivyo hawawezi kuwa huru na kutenda haki.
Alisema maofisa hao wa serikali kutumika kwenye uchaguzi imekuwa chanzo cha kushamili kwa vitendo vinavyokwamisha haki ya mpigakura.
"Pendekezo jingine ni kuwekwa hadharani kwa daftari la wapigakura ili kila mtu aweze kulipitia. Hii itapunguza usumbufu wa kutafuta majina wakati wa uchaguzi," alisema.
Kuhusu matumizi ya vifaa vya kisasa ambavyo maafisa wengi walionekana kushindwa kuvitumia, mjumbe huyo alisema TACCEA ilipendekeza wahusika kupatiwa mafunzo mapema ili kuwajengea uwezo wa kutumia teknolojia hiyo.
"Sambamba na hilo tume imetakiwa kuajiri wafanyakazi wake watakaoshiriki mafunzo mbalimbali, zikiwamo taratibu za uchaguzi ili kuondoa usumbufu uliojitokeza katika uchaguzi wa awamu hii," alisema.
Alisema katika uchaguzi wa mwaka huu wasimamizi walikuwa na uelewa mdogo na baadhi yao walilazimika kufundishwa wakiwa kazini.
Mjumbe huyo alieleza pia kuwa kitendo cha ujumlishaji kura kufanywa na watu wachache ni kasoro nyingine walioibaini katika uchunguzi wao.
"Tume inatakiwa kufanya majumuisho ya kura kwa uwazi kwa kushirikishi wadau mbalimbali zikiwamo asasi za kiraia badala ya kujifungia kama ilivyo sasa ili kuondoa matatizo ya kutoa kura zinazotofautiana na zile za vituoni," alisema.
Baadhi ya taasisi zinazounda muungano huo ni Leadership Forum, ForDIA, TANLAP, WiLDAF, SAHRiNGON, TAHURIFO, MPI, ACCORD, ZLSC, HAKIMADINI, LEAT na Hivos na Sida.
Chanzo: Mwananchi 05 Novemba, 2010
