Tundu Lissu ataka watanzania wachukue hatua kukataa ongezeko la ukiukwaji wa haki za binadamu nchini Tanzania
Na Jumatano, Oktoba 30, 2024
Lissu anaamini kuwa Watanzania lazima watafakari chanzo cha utovu wa nidhamu wa polisi.
Mwanasiasa maarufu wa upinzani nchini Tanzania Tundu Lissu amewataka raia kukomesha vitendo vya kutokujali na ukatili wa polisi kwa kuwachagua viongozi wanaozingatia haki za binadamu na uwajibikaji.
Naibu Kiongozi wa Chama cha Demokrasia na Maendeleo (Chadema), Lissu akizungumza wakati akihojiwa na Shirika la Habari la Nation, ambapo alisisitiza kuwa mamlaka ya kuondoa hali ya vurugu ni ya wananchi hasa wakati Tanzania ikielekea katika uchaguzi wa manispaa utakaofanyika Novemba mwaka huu.'
Kauli za Lissu zimekuja huku kukiwa na mfululizo wa matukio ambayo yamezua hofu na wasiwasi kwa viongozi wa upinzani na mashirika ya kiraia. Wakati msimu wa uchaguzi unavyoendelea, ripoti za kutekwa nyara, kuteswa na kukamatwa kiholela zimezidi kuwa za kawaida, huku waathiriwa wakielekeza kwa wasimamizi wa sheria kama wahusika wakuu - madai ambayo maafisa wa polisi wanakanusha.
"Ikiwa serikali haichukui hatua, sisi wananchi lazima," Lissu alisisitiza mjini Nairobi Jumanne.
"Kuchagua viongozi ambao watalinda haki zetu kwa dhati ni hatua ya kwanza katika kushughulikia dhuluma hizi."
Vita vya kisheria na mizozo ya kiutaratibu vimeharibu uchaguzi ujao wa manispaa. Siku ya Jumanne, walalamikaji watatu walishindwa katika kesi katika Mahakama Kuu ya Tanzania, ambayo iliamua kwamba wasimamizi wa mitaa, badala ya tume mpya ya uchaguzi, ndiyo itakayoendesha uchaguzi.
Jaji aliamua kwamba sheria mahususi inahitajika ili kuhamisha rasmi jukumu la kusimamia uchaguzi wa manispaa kwa tume ya uchaguzi, ambayo kwa sasa inashughulikia uchaguzi wa rais na bunge pekee.
Uamuzi huu umeongeza mvutano, huku chaguzi za manispaa zikitazamwa sana kama utangulizi wa uchaguzi wa rais na bunge wa 2025.
Viongozi wa ngazi ya chini
"Viongozi waliochaguliwa katika ngazi ya chini watakuwa na jukumu muhimu katika kampeni za kitaifa mwaka ujao," Lissu alielezea, akisisitiza umuhimu wa juu na matokeo ya muda mrefu ya chaguzi hizi za mitaa.
Lakini kwa Lissu, changamoto ni zaidi ya kuchagua uongozi mpya. Anaamini ni lazima Watanzania watafakari chanzo cha utovu wa nidhamu wa polisi ambao umekithiri chini ya tawala za hivi karibuni.
"Tunahitaji kuchunguza sababu za vitendo hivi vya kinyama vinavyofanywa na serikali. Tujiulize, ni mazingira gani yamewezesha utekaji nyara na ukatili wa polisi kushamiri? Ikiwa hatutashughulikia masharti haya, tunahatarisha kuchagua viongozi wapya na kugundua kuwa ni wabaya zaidi kuliko wale waliotangulia (wao)," Lissu alisema.
Lissu, mkosoaji wa muda mrefu wa ukandamizaji wa serikali, ana uzoefu wa kibinafsi wa mateso ya kikatili.
Mnamo mwaka wa 2017, alinusurika jaribio la mauaji la kikatili ambalo lilimwacha na majeraha mengi ya risasi.
Licha ya uchunguzi wa kina, washambuliaji hawajulikani walipo na hawajaadhibiwa - jambo ambalo linadhihirisha hatari zinazowakabili viongozi wa upinzani nchini Tanzania.
Akikumbuka shambulio hilo, Lissu alisema, “Watu wamekuwa wakitoweka au kukabiliwa na ukatili wa kikatili tangu mwaka 2015, bila haki inayotendeka. Historia hii ya kutoadhibiwa inawatia moyo wahalifu na kuwaacha raia wakiwa hatarini.”
Matukio ya hivi karibuni ya utekaji nyara yamezidi kukosolewa na Rais Samia Suluhu Hassan, ambaye awali alijizolea sifa kwa kulegeza sera za kimabavu zinazohusishwa na mtangulizi wake, John Magufuli.
Wiki iliyopita, Katibu wa Uenezi wa Umoja wa Wanawake wa Chadema, Aisha Machano, alitekwa Kibiti akiwa kazini. Alipatikana akiwa amejeruhiwa msituni, mwezi mmoja baada ya mwanachama mwingine wa upinzani kuuawa kufuatia kisa kama hicho.
"Serikali inapaswa kuhakikisha vyombo vyake vya usalama haviwi na silaha dhidi ya raia wake. "Sheria zetu zinakataza kwa uwazi utekaji nyara na vurugu, iwe Tanzania, Kenya, Marekani au Urusi," alisema Lissu.
Mwenendo unaotia wasiwasi wa kutekwa nyara na kushambuliwa kwa wanachama wa upinzani umezusha maandamano.
Septemba Mosi, Chama cha Demokrasia na Maendeleo (Chadema) kiliandaa maandamano jijini Dar es Salaam kudai uwajibikaji wa tukio la kutekwa na kifo cha Ali Kibao, mwanachama mwingine maarufu wa Chadema.
Kibao alitekwa nyara wakati akisafiri kwa basi kutoka Dar es Salaam kwenda Tanga na baadaye kukutwa na umauti.
Polisi walizuia maandamano hayo ambayo yalizidisha hasira na hasira za wananchi kwa kukosa haki kwa Kibao na wengine.
Rais Samia amekemea hadharani utekaji nyara na kutangaza uchunguzi wa kifo cha Kibao.
Hata hivyo, kukosekana kwa matokeo yaliyotolewa kumetia shaka juu ya dhamira ya serikali ya kuleta mageuzi ya kweli. Lissu alijibu hilo kwa kusema, "Muundo wetu wa kikatiba unahitaji uchunguzi kamili wa mauaji haya na upotevu wa watu ikiwa raia wana haki ya kuishi. Wananchi wanastahili kufahamu kuwa maisha na haki zao zinalindwa."
Wakati Tanzania ikijiandaa kwa uchaguzi wa manispaa, ujumbe wa Lissu unasikika na kuongezeka kwa idadi ya watu wanaodai mabadiliko ya utawala.
“Mustakabali wa Tanzania unategemea chaguzi tunazofanya sasa. Chagueni viongozi watakaosimama na wananchi, kusimamia haki na kukomesha utawala wa hofu,” Lissu.