Tanzania haina kodi ya ununuzi (Sales Tax)

[Zeni2017]

TANZANIA HAINA KODI YA UNUNUZI (SALES TAX)

Kodi ya ununuzi hulipwa na mnunuaji wakati anaponunua kitu chochote ukiacha bidhaa chache zikiwemo dawa. Kodi hii hailipiki bila ya risiti. Kwenye hiyo picha ya risiti jamaa amenunua kahawa dola moja akalipa kodi ya ununuzi asilimia 6 ambayo ni senti sita. Muuzaji anakusanya hizo kodi mbili na kuzifikisha mamlaka ya kodi.

Tanzania kodi hii haitozwi kabisa. Kilicho karibu na kodi hiyo ni VAT. Kodi ya asilimia 18 ambayo wanachajiwa wasambazaji bidhaa ili wakipanga bei ya bidhaa zao wajilipe hiyo kodi ya asilimia 18 waliyokwishalipa.

Mfumo huu wa Tanzania una matatizo kadhaa yakiwemo yafuatayo.

Kwanza asilimia kumi na nane ni nyingi mno. Ni lazima wasambazaji bidhaa wataleta janja ya nyani wasilipe hiyo kodi.

Na wakiilipa itabidi waingize hiyo asilimia 18 kwenye bei ya bidhaa wanazouza kwa wateja hivyo kusababisha bei ya bidhaa kuwa juu sana.

Tatizo jingine ni mnunuzi kuwa gizani. Hajui kuwa muuzaji ameilipa hiyo kodi au ametoa rushwa na hakulipa chochote ingawaje anapandisha bei ya bidhaa kwa madai ya kuwa kazilipia kodi.

Vile vile kodi ya VAT hulipwa na wasambazaji wa bidhaa wenye leseni za biashara tu na hawako wengi .

Ushuru au malipo ya kutumia soko yasichanganywe na kodi ya ununuzi.

Long story short, ni kuwa kodi za Tanzania ni kubwa kwa sababu wanaolipishwa kodi ni wachache mno. Na wanabebeshwa mzigo wa kodi ys nchi nzima. Kodi ya kipato wanaolipa ni waajiriwa na waajiri wao. Wafanya biashara hulipa kodi za uingizaji bidhaa nchini na wasambazaji hulipa hii kodi ya VAT.

Consumers (watumiaji) hawalipi kodi yeyote na ndio walio wengi.

Kama kweli Tanzania inataka mabadiliko ifanye mabadiliko kwenye mfumo wake wa uchumi. Kubadilisha viongozi au chama tawala bila ya kubadilisha mfumo wa uchumi ni kutwanga maji ndani ya kinu.

 

[Nichumu Nibebike]

Sales tax= Value added tax

 

[MwanaCBE]

Daaah nadhani mleta uzi rudi kwanza kwenye madesa yako utoe tena tongotongo alafu uje ufafanue kwa mpangilio mzuri hii hoja yako.

Eti unasema VAT inalipwa (tax burden) na wasambazaji na etc walaji hawalipi kodi yoyote nchi hii?? You must be kidding ndugu

Haki ya nani kama wewe ni graduate him basi ndiyo sababu ccm inaendelea kutawala.

 

[Zeni2017]

Sasa si utoe maelezo yako yaliyo sahihi. Na uonyeshe risiti ya sales tax ya mnunuzi kama nilivyoonyesha. We are practical people. Michoro ya shule ya uchumi wa Uingereza mliyosoma UDSM mjue jinsi ya kuifanyia application Manzese.

 

[Zeni2017]

Sales tax ina maelezo marefu ikiwemo hiyo VAT. Lakini application yake ndio ishu.

 

[Zeni2017]

Mimi nataka risiti tu sio longo longo.

 

[kabombe]

TANZANIA HAINA KODI YA UNUNUZI (SALES TAX)

Kodi ya ununuzi hulipwa na mnunuaji wakati anaponunua kitu chochote ukiacha bidhaa chache zikiwemo dawa. Kodi hii hailipiki bila ya risiti. Kwenye hiyo picha ya risiti jamaa amenunua kahawa dola moja akalipa kodi ya ununuzi asilimia 6 ambayo ni senti sita. Muuzaji anakusanya hizo kodi mbili na kuzifikisha mamlaka ya kodi.

Tanzania kodi hii haitozwi kabisa. Kilicho karibu na kodi hiyo ni VAT. Kodi ya asilimia 18 ambayo wanachajiwa wasambazaji bidhaa ili wakipanga bei ya bidhaa zao wajilipe hiyo kodi ya asilimia 18 waliyokwishalipa.

Mfumo huu wa Tanzania una matatizo kadhaa yakiwemo yafuatayo.

Kwanza asilimia kumi na nane ni nyingi mno. Ni lazima wasambazaji bidhaa wataleta janja ya nyani wasilipe hiyo kodi.

Na wakiilipa itabidi waingize hiyo asilimia 18 kwenye bei ya bidhaa wanazouza kwa wateja hivyo kusababisha bei ya bidhaa kuwa juu sana.

Tatizo jingine ni mnunuzi kuwa gizani. Hajui kuwa muuzaji ameilipa hiyo kodi au ametoa rushwa na hakulipa chochote ingawaje anapandisha bei ya bidhaa kwa madai ya kuwa kazilipia kodi.

Vile vile kodi ya VAT hulipwa na wasambazaji wa bidhaa wenye leseni za biashara tu na hawako wengi .

Ushuru au malipo ya kutumia soko yasichanganywe na kodi ya ununuzi.

Long story short, ni kuwa kodi za Tanzania ni kubwa kwa sababu wanaolipishwa kodi ni wachache mno. Na wanabebeshwa mzigo wa kodi ys nchi nzima. Kodi ya kipato wanaolipa ni waajiriwa na waajiri wao. Wafanya biashara hulipa kodi za uingizaji bidhaa nchini na wasambazaji hulipa hii kodi ya VAT.

Consumers (watumiaji) hawalipi kodi yeyote na ndio walio wengi.

Kama kweli Tanzania inataka mabadiliko ifanye mabadiliko kwenye mfumo wake wa uchumi. Kubadilisha viongozi au chama tawala bila ya kubadilisha mfumo wa uchumi ni kutwanga maji ndani ya kinu.

Mkuu kama hujui jambo uliza kwanza badala ya kuruka na risiti ya kahawa ukaonekana kituko.
Unaonekana unataka kulazimisha mfumo wa kodi wa huko kwenu Marekani uwe sawa na wa Tanzania,Haiwezekani!
Hiyo sales tax ilikuwepo kabla,ila iliondolewa na kuvunjwa vunjwa kuingizwa kwenye kodi ya vat,,stempu na excise kulingana na aina ya bidhaa ili kuondoa ukwepaji na kuweka usawa.
Kwa mfano sigara imeondolewa sales tax,badala yake wanaweka stempu kwenye pakiti,zile stempu wakizinunua ndio wamelipa hiyo kodi,wao watajuana na wanunuzi wao wa sigara,kama watakwenda kuuza huko mbele ya safari au watazitupa.
Kinyume na zamani sigara za kuuzwa nje nchi zilikuwa hazilipiwi sales tax,kwa hiyo zikiishia manzese,serikali inakosa sales tax,wakaamua kufuta na kuweka stempu.Uwe unauza manzese au nje ya nchi. kwisha kazi,wewe endelea kutuletea risiti za chipsi

 

[Zeni2017]

Hayo maelezo nimeyaeleza. Nionyeshe risiti. Ina maana muhuni mmoja asipolipa kodi wanabweda mji mzima?

 

[Kimbunga]

Daaah nadhani mleta uzi rudi kwanza kwenye madesa yako utoe tena tongotongo alafu uje ufafanue kwa mpangilio mzuri hii hoja yako.

Eti unasema VAT inalipwa (tax burden) na wasambazaji na etc walaji hawalipi kodi yoyote nchi hii?? You must be kidding ndugu

Haki ya nani kama wewe ni graduate him basi ndiyo sababu ccm inaendelea kutawala.

Mkuu yaani jamaa hajui hata chembe ya maana ya VAT. Ni wa kusamehewa tu

 

[Kimbunga]

Hayo maelezo nimeyaeleza. Nionyeshe risiti. Ina maana muhuni mmoja asipolipa kodi wanabweda mji mzima?

Mkuu mimi naambiwa VAT ni kodi inayolipwa na mlaji sasa unaposema inalipwa na msambazaji ndipo hapo nashindwa kuelewa. Kwenye mfumo wa kodi huwezi kukuta Sales tax ikienda sambamba na VAT.

 

[SMU]

Kabla ya 1998, Tanzania ilikuwa na Sales Tax.

 

[Nichumu Nibebike]

Marekani hawana federal Tax rates ya VAT. Kila jimbo lina rates zake...

 

[Mookiesbad98]

Idea yako mleta mada sio kwa watanzania itafeli watu wako kimaslahi zaidi

 

[Zeni2017]

Hakuna nchi ambayo watu hawaibi kodi. Hata rais wa Marekani amegoma kuonyesha karatasi zake za kodi.

Ni suala la unataka kuluzi big au small. Kwa sasa hivi Tanzania ina luzi big kwa kuwa walipa kodi direct ni wachache

Hivi TRA ikiondoa kodi kwa wafanya biashara na kuwapa risiti wawe ni wakusanyaji kodi moja kwa moja kutoka kwa wanunuzi wafanya biashara wataacha kuuza vitu kwa risiti?

Tatizo ni moja kuns mijitu itatengeneza risiti zao au TRA wenyewe watatoa risiti feki. Ila kwa kuwa kodi hii italipwa na watanzania wote. Hata wakiiba bado wengi wape. Hapa tunaluzi small.

 

[Zeni2017]

Marekani hawana federal Tax rates ya VAT. Kila jimbo lina rates zake...

Hapo ni kurekebisha tu.

 

[Zeni2017]

Mkuu kama hujui jambo uliza kwanza badala ya kuruka na risiti ya kahawa ukaonekana kituko.
Unaonekana unataka kulazimisha mfumo wa kodi wa huko kwenu Marekani uwe sawa na wa Tanzania,Haiwezekani!
Hiyo sales tax ilikuwepo kabla,ila iliondolewa na kuvunjwa vunjwa kuingizwa kwenye kodi ya vat,,stempu na excise kulingana na aina ya bidhaa ili kuondoa ukwepaji na kuweka usawa.
Kwa mfano sigara imeondolewa sales tax,badala yake wanaweka stempu kwenye pakiti,zile stempu wakizinunua ndio wamelipa hiyo kodi,wao watajuana na wanunuzi wao wa sigara,kama watakwenda kuuza huko mbele ya safari au watazitupa.
Kinyume na zamani sigara za kuuzwa nje nchi zilikuwa hazilipiwi sales tax,kwa hiyo zikiishia manzese,serikali inakosa sales tax,wakaamua kufuta na kuweka stempu.Uwe unauza manzese au nje ya nchi. kwisha kazi,wewe endelea kutuletea risiti za chipsi

Mkuu tunazungumzia mpango mzima wa kodi wewe unazungumzia ujanja mliofanya kwenye kodi ya sigara. Sigara popote pale inalimwa kodi zaidi. Na dhumuni halisi si watu waache kuvuta sigara ni kupata faida zaidi kwa sababu sigara zitanunuliwa tu no matter what.

Unaposema mfumo wa Marekani hauwezekani Tanzania, unaowezekana ni upi? Au umesahau huo mfumo mnaotumia ni wa Uingereza ambako ustaarabu wa risiti umeota mizizi.

Kuhusu wizi hakuna mfumo ambao ni fool proof. Huo mfano wenu wafanyabiashara wakihonga wasilipe kodi nchi nzima inakosa kodi kwa mpigo. Na pia huo mfumo wenu kodi inalipwa kwa mzigo wa jumla wakati mfumo wa Marekani ni kila piece inalipiwa kodi.

 

[nusuhela]

TANZANIA HAINA KODI YA UNUNUZI (SALES TAX)

Kodi ya ununuzi hulipwa na mnunuaji wakati anaponunua kitu chochote ukiacha bidhaa chache zikiwemo dawa. Kodi hii hailipiki bila ya risiti. Kwenye hiyo picha ya risiti jamaa amenunua kahawa dola moja akalipa kodi ya ununuzi asilimia 6 ambayo ni senti sita. Muuzaji anakusanya hizo kodi mbili na kuzifikisha mamlaka ya kodi.

Tanzania kodi hii haitozwi kabisa. Kilicho karibu na kodi hiyo ni VAT. Kodi ya asilimia 18 ambayo wanachajiwa wasambazaji bidhaa ili wakipanga bei ya bidhaa zao wajilipe hiyo kodi ya asilimia 18 waliyokwishalipa.

Mfumo huu wa Tanzania una matatizo kadhaa yakiwemo yafuatayo.

Kwanza asilimia kumi na nane ni nyingi mno. Ni lazima wasambazaji bidhaa wataleta janja ya nyani wasilipe hiyo kodi.

Na wakiilipa itabidi waingize hiyo asilimia 18 kwenye bei ya bidhaa wanazouza kwa wateja hivyo kusababisha bei ya bidhaa kuwa juu sana.

Tatizo jingine ni mnunuzi kuwa gizani. Hajui kuwa muuzaji ameilipa hiyo kodi au ametoa rushwa na hakulipa chochote ingawaje anapandisha bei ya bidhaa kwa madai ya kuwa kazilipia kodi.

Vile vile kodi ya VAT hulipwa na wasambazaji wa bidhaa wenye leseni za biashara tu na hawako wengi .

Ushuru au malipo ya kutumia soko yasichanganywe na kodi ya ununuzi.

Long story short, ni kuwa kodi za Tanzania ni kubwa kwa sababu wanaolipishwa kodi ni wachache mno. Na wanabebeshwa mzigo wa kodi ys nchi nzima. Kodi ya kipato wanaolipa ni waajiriwa na waajiri wao. Wafanya biashara hulipa kodi za uingizaji bidhaa nchini na wasambazaji hulipa hii kodi ya VAT.

Consumers (watumiaji) hawalipi kodi yeyote na ndio walio wengi.

Kama kweli Tanzania inataka mabadiliko ifanye mabadiliko kwenye mfumo wake wa uchumi. Kubadilisha viongozi au chama tawala bila ya kubadilisha mfumo wa uchumi ni kutwanga maji ndani ya kinu.

Suala la kusema watanzania walio wengi hawalipi kodi, ni kujidanganya.

Hivi ulitaka wabebe mahela wakayapeleke TRA?
Kila kinachonunuliwa, kinalipiwa kodi na mlaji wa mwisho ambaye ni mtanzania unayesema halipi kodi.
Au ulitaka kila mtanzania awe na leseni?

 

[Zeni2017]

Mkuu yaani jamaa hajui hata chembe ya maana ya VAT. Ni wa kusamehewa tu

Mkuu kwanza nashukuru kwa kunisamehe. Pili naomba definitions tuziache darasani tuingie kwenye hali halisi na applications.

Mmarekani ukimwambia alipe VAT atakushangaa hali kadhalika Muingereza ukimwambia sales tax anaweza asikuelewe. Kinachozungumziwa ni kodi.

Risiti ya kimarekani iko hivi:

Subtotal
Sales Tax
Total

Risiti ya kiingereza iko hivi:

Subtotal
VAT
Total

Risiti ya kitanzania kama utapewa ndio kasheshe.

Hiyo risiti niliyoposti ni ya kwangu nimeona nimelipa kodi kiasi gani kama mtumiaji (consumer)

Mwanzoni mwa mwezi huu wa nne nilikuwa Tanzania kwa wiki mbili sikuona mahali popote nilipolipa kodi directly. Mpaka hoteli ya kitalii walinichaji asilimia sita ya kutumia debit kadi yangu lakini sikuona sales tax yeyote. Ina maana kama kuna mahali nimelipa kodi anayejua ni kiasi gani nimelipa kodi hiyo ni muuzaji au mtoa huduma.

Labda nikuulize mtu akinunua mahindi vijijini akasaga na kuuza maduka ya kienyeji yasiyotumia risiti VAT inaingiaje hapo na ni biashara isiyo na rekodi yeyote kitabuni. Na biashara za hivyo ndio nyingi Tanzania.

Na jee TRA ikisamehe kodi wafanyabiashara na kuwakabidhi mashine za risiti halali kutoka TRA, liwe ni jukumu la wafanyabiashara kuwakusanyia kodi TRA. Kuna mfanyabiashara atakaekataa kutumia risiti?

Takwimu zinasema Tanzania ina watu milioni 50. Hivi unajua kuwa TRA ndani ya siku moja inaweza kukusanya bilioni ishirini kama itachaji kodi ya sh 1000 kutoka kwa watu milioni 20?

Labda wewe unajua zaidi kwa mfumo huu wa sasa TRA inakusanya bilioni ishirini kwa siku?

 

[sechex]

Mkuu kama hujui jambo uliza kwanza badala ya kuruka na risiti ya kahawa ukaonekana kituko.
Unaonekana unataka kulazimisha mfumo wa kodi wa huko kwenu Marekani uwe sawa na wa Tanzania,Haiwezekani!
Hiyo sales tax ilikuwepo kabla,ila iliondolewa na kuvunjwa vunjwa kuingizwa kwenye kodi ya vat,,stempu na excise kulingana na aina ya bidhaa ili kuondoa ukwepaji na kuweka usawa.
Kwa mfano sigara imeondolewa sales tax,badala yake wanaweka stempu kwenye pakiti,zile stempu wakizinunua ndio wamelipa hiyo kodi,wao watajuana na wanunuzi wao wa sigara,kama watakwenda kuuza huko mbele ya safari au watazitupa.
Kinyume na zamani sigara za kuuzwa nje nchi zilikuwa hazilipiwi sales tax,kwa hiyo zikiishia manzese,serikali inakosa sales tax,wakaamua kufuta na kuweka stempu.Uwe unauza manzese au nje ya nchi. kwisha kazi,wewe endelea kutuletea risiti za chipsi

Umeeleza vizuri sanaaaaa na huo ndo ukwl... sales tax was abolished due to diffucult in collection. Kwahyo ikawa replaced na kodi kama VAT na STAMP DUTY na EXCISE.... wory out.... perfomance ya hizi kodi ni nzuri compared to sales tax...

 

[Zeni2017]

Umeeleza vizuri sanaaaaa na huo ndo ukwl... sales tax was abolished due to diffucult in collection. Kwahyo ikawa replaced na kodi kama VAT na STAMP DUTY na EXCISE.... wory out.... perfomance ya hizi kodi ni nzuri compared to sales tax...

Sasa mbona nchi nzima inalia sasa Magufuli akikusanya Tax. Si ina maana hapo nyuma tax zilikuwa hazikusanywi?

Na jee huo mfumo mliuchagua unakusanya kodi nyingi kushinda sales tax?

Bunge la Marekani, kampeni za uchaguzi kinachozoza kikubwa ni tax tu. Na nchi inaendeshwa kwa kodi za wananchi.