Siku chache kabla ya maadhimisho ya miaka 100 ya Chama cha Kikomunisti cha China (CPC), China ilizindua kituo kikubwa cha kuzalisha umeme kwa nishati ya maji kilichoko Baihetan Kusini Magharibi mwa China. Kituo hicho ni moja ya miradi mikubwa ya umeme sio nchini China tu, bali pia duniani. Mradi huu unafanana na ule wa Stigler’s Gorge wa Tanzania, japokuwa kwa ukubwa, wa Tanzania ni mdogo.
Wakati akipongeza kuzinduliwa kwa kituo hicho Rais Xi Jinping wa China amesema kituo hiki ambacho ujenzi wake ulianza mwaka 2017, ni kituo kikubwa zaidi kuwahi kujengwa kwenye mazingira magumu ya kiufundi, na anatumai kuwa kitatoa mchango mkubwa katika kupungua utoaji wa hewa ya Carbon nchini China, na kuhimiza mageuzi ya kiuchumi na maendeleo ya kijamii. China ni nchi iliyopiga hatua katika teknolojia zote za kuzalisha umeme, lakini haijasahau na inaendelea kuweka mkazo kwenye ujenzi wa mabwawa ya kuzalisha umeme kwa nishati ya maji.
Mradi wa kuzalisha umeme kwa nishati ya maji wa Stigler’s unaendelea kujengwa kwenye bonde la mto Rufiji nchini Tanzania, mradi huu ukikamilika unatajwa kuwa utapunguza sana gharama za umeme nchini Tanzania. Uamuzi wa kujenga Bwawa la Stigler’s ulikosolewa na baadhi ya watu kwa sababu za kimazingira, na baadhi ya watu kuona kuwa hautakuwa na manufaa makubwa ya kiuchumi, kutokana na gharama kubwa za ujenzi ikilinganishwa na faida.
Ikumbukwe kuwa Tanzania ina lengo la kuwa na uchumi wa kati kabla ya mwaka 2025 na msingi wake utakuwa ni viwanda. Bila kuwa na umeme wa uhakika na wa gharama nafuu, ni vigumu kutimiza ndoto hiyo. Tanzania inaendelea kutekeleza mpango kabambe wa kusambaza umeme vijijini, kwa lengo la kuboresha maisha ya watu, si rahisi kufanikisha lengo hilo bila kuwa na umeme wa uhakika.
China tayari imepita hatua hizo na sasa ni nchi ya viwanda yenye maendeleo makubwa ya uchumi. Gharama za umeme nchini China ni nafuu sana na zinavutia wawekezaji, lakini bado China inaendelea na ujenzi wa vituo vya kuzalisha umeme kwa nishati ya maji. Kwa hiyo watu wanaojaribu kubeza mradi wa Stigler’s Gorge wa Tanzania, inawezekana ni watu wenye nia mbaya, au hawajui miradi kama hiyo ina manufaa gani kwa maendeleo ya kiuchumi na kijamii katika nchi yoyote.
Ikumbukwe kuwa kwa sasa China ina kituo kuliko vyote duniani vya kuzalisha umeme kwa nishati ya maji kinachoitwa Three Gorges, lakini pia kati ya vituo vikubwa zaidi 10 vya kuzalisha umeme kwa nishati ya maji, vitano viko China. Lakini China bado inaendelea na ujenzi wa vituo vya kuzalisha umeme kwa nishati ya maji sio tu kwa lengo la kuendelea kupatia wananchi wake umeme wa bei nafuu, bali pia ni sehemu ya kutekeleza ahadi yake ya kupunguza utoaji wa hewa ya Carbon.
