singidadodoma
JF-Expert Member
- Nov 11, 2013
- 4,394
- 1,536
SIKU 50 tangu Rais John Magufuli aingie madarakani, kuna mambo aliyafanya kwa vitendo ambayo bila shaka yamegusa nafsi za wananchi, hasa kuonyesha kwamba anawajali wananchi wa hali ya chini na pia kuhakikisha watendaji wanawajibika kwa vitendo vyao.
Nadhani hili lilikuwa muhimu kuonyesha kwamba mambo hayataenda kama ilivyozoeleka katika awamu yake na kwamba awamu yake ya tano ni kitabu kipya, ni tofauti na awamu tatu zilizopita. Sitaki kulinganisha na Awamu ya Mwalimu Nyerere, kwa hiyo hatua alizochukua zinaonyesha hilo.
Lakini pia katika kipindi hiki ametoa hotuba mbili, hotuba moja alitoa wakati anazindua Bunge, katika hotuba ile ingawa ilikuwa ni nzuri, aliorodhesha maovu ya jamii yetu na utawala wetu na jinsi atakavyokabiliana na maovu hayo.
Lakini hotuba iliyonifanya mimi kama mwanazuoni kuona kwamba inaonyesha mwelekeo wake na hasa dhamira ya wapi anakwenda, anaongozwa na dira gani, ni hotuba aliyoitoa kwa wafanyabiashara Desemba 3, 2015.
Kwangu mimi kama msomi hotuba ile ina umuhimu wa kipekee na kwa kiasi fulani inashangaza kwamba haijajadiliwa sana kwa sababu nafikiri watu bado wako katika mshangao wa vitendo alivyofanya. Mimi ningependa kuangalia kwa undani kidogo hotuba ile aliyotoa kwa wafanyabiashara, kwa sababu inatupatia mwelekeo na mtazamo wake.
Inawezekana mambo bado hayajaiva, bado yanapikwa lakini kwa kiasi fulani tunaweza kuainisha anakotaka kuelekea katika awamu yake, baada ya kufanya uchambuzi wa hotuba ile ninaona kuna mambo matatu muhimu amegusia.
Kwanza ana mwelekeo wa kujenga uchumi wa kitaifa (national economy), pili anataka kudhibiti uporaji wa rasilimali na mtaji wa nchi hasa rasilimali zinazoporwa na kusafirishwa nje bila wananchi kufaidika, na tatu ameonyesha haridhiki na sekta ya fedha, haya mambo matatu mimi nimeona kwenye hotuba yake.
Kwanza tukumbuke kuwa alikuwa anazungumza na wafanyabiashara kutoka sekta binafsi, alikuwa anazungumza na wawekezaji wa ndani. Katika mazungumzo hayo, alisisitiza kwamba wawekezaji wa ndani wana nafasi katika kujenga uchumi wetu na nchi yetu na yeye, pamoja serikali yake itashirikiana nao.
Lakini hakumalizia hapo tu, aliainisha sifa za hao wawekezaji wa ndani, matarajio yake ni nini kutoka kwa hao wawekezaji wa ndani au tuite kwa jina lake mabepari wa ndani, nimeona katika hotuba yake amerudia kwa kusisitiza angalau bepari yeyote popote duniani anaongozwa na kuchuma faida, huu ni ukweli, lakini yeye angepeda kuona mabepari wanakuwa mabepari wa kizalendo, wa kitaifa (national bourgeois), watakuwa wanatanguliza maslahi ya Watanzania mbele, alikuwa anasisitiza angependa kuona tabaka hili liwe la mabepari wa kitaifa.
Mabepari wa kitaifa
Mabepari wa kitaifa wanazo sifa tatu au nne hivi, na yeye ingawa hakuweka katika maneno yake lakini aligusia, moja ni kwamba hawa wanajikita katika uzalishaji siyo uchuuzi tu, yaani kununua bidhaa na kuuza kwa bei zaidi, siyo wachuuzi - ni wazalishaji wanawekeza katika sekta ya uzalishaji, hii ni moja, na hii ni muhimu kwa sababu wengi tunaowaita sisi wawekezaji hasa wa ndani siyo wawekezaji kwa sababu hawajajikita katika uzalishaji, wamejikita zaidi katika uchuuzi au kuuza bidhaa na Mwalimu Julius Nyerere alilizungumza vizuri sana suala hili, mwaka 1989.
Mwalimu pia alikuwa anazungumza na wafanyabiashara na watendaji wakuu wa serikali wakati ule. Ninavyoona kwenye hotuba hii ya Rais Magufuli, kuna mambo ambayo unaweza kuyalinganisha na yale aliyozungumza Mwalimu Nyerere mwaka 1989, pamoja na yale aliyokuwa akizungumza Marehemu Edward Sokoine mwanzoni mwa miaka ya 1980, haya yote yamejitokeza katika hotuba yake.
Kuhusu wazalishaji na wachuuzi, Mwalimu Nyerere alisema na ningependa kumnukuu hapa kwa sababu ameeleza vizuri tu; “Kwa Coca Cola, kwa sababu Marekani ana nguvu sana kwa Coca Cola, Marekani sasa anataka wote tuwe tunakunywa Coca Cola, ndugu Mengi mpende msipende mtatuuzia tu Coca cola. Kwa hiyo tunajivunia huo ugonjwa wala hatuoni haya, una-parade silaha za wakubwa, una-parade madege ya wakubwa, una-parade bidhaa za wakubwa, una-parade ma coca cola ya wakubwa na unajivuna tu sisi tumeendelea.”
Na Rais Magufuli kwa maneno yake anasisitiza uzalishaji wa bidhaa, hii ni sifa mojawapo na amegusia. Sifa nyingine ya tabaka hili kutumia malighafi ya nchi ili kutengeneza bidhaa kwa ajili ya mahitaji ya ndani. Anatengeneza bidhaa kwa mfano kwenye kiwanda ili kukidhi mahitaji ya ndani, Kiingereza wanasema kuna kuwa na “backward and forward linkages” ndiyo maana hasa ya kiini cha kujenga uchumi wa kitaifa, hii ni sifa ya pili.
Kwa nini nasema Rais Magufuli ana mwelekeo huu, ametoa mifano kama mitatu hivi kwanza ametoa mfano wa ngozi, kwamba nchi ya Tanzania ina mifugo mingi katika Bara la Afrika, ya pili baada ya Ethiopia kuwa na mifugo mingi, lakini hatuna viwanda vya ngozi, hatutumii mifugo yetu kuwa na ngozi za kutegeneza viatu kwa ajili ya soko la ndani. Kama unakumbuka inawezekana vijana wamesahau, tulianza hiyo, tulikuwa na viwanda vya ngozi Morogoro, baada ya kuingia kwenye mfumo wa uliberali mambo leo na kufungua milango, viwanda vyote vilikufa vingine vilibinafsishwa sasa ni magodown na Rais Magufuli amezungumzia hilo.
Mfano wa pili anaoutoa ni kwamba mazao yanayotokana na mifugo, mfano maziwa, samli, siagi hatutengenezi sisi kwa ajili ya soko letu, mfano mwingine aliotoa ni wa mbao, tuna mapori hapa lakini magogo yanasafirishwa tu kwenda nje.
Hatutumii hayo magogo kutengeneza samani, tunaagiza kutoka nje na utakumbuka amepiga marufuku kwamba samani katika ofisi za serikali lazima zinunuliwe hapa hapa, mfano wa tatu ni ule wa samaki na ameeleza vizuri tu kwa nini sisi tusiweze kuchakata samaki zetu kwa ajili ya soko letu, ameeleza hapa ningependa kunukuu faida ya kuwa na mwelekeo kama huu; “Mtu anayevua samaki kwenye maji marefu kule baharini na kuleta hapa, akawa ana wachakata mwenyewe kwenye viwanda vyake anasafirisha hawa samaki aina ya tura kupeleka hata Ulaya, watu wetu wa hapa wakapata ajira, serikali ikapata mapato yake na mabaki ya samaki yakatumika kutengeneza hata chakula cha kuku huku naye akijipatia fedha zake na maisha yakaendelea.”
Anawaambia hawa wawekezaji wa ndani kwa nini ninyi msifanye kazi hiyo, badala ya kuwaachia watu wa nje wavue samaki wetu na kupeleka nje? Unaona hapa kuna mwelekeo wa zile sifa za mabepari wa kitaifa kujenga uchumi wa kitaifa. Kutokana na mifano hii anayotoa ninavyoona mimi mwelekeo wake juu ya mfumo wa uchumi ni kujaribu kuchukua hatua za makusudi kabisa kujenga uchumi wa kitaifa. Na katika hili, anasisitiza kwamba nyie wawekezaji wa ndani mngekuwa na sifa hizo za mabepari wa kitaifa, ndiyo maana ya kusema kwamba wekeni maslahi ya Watanzania mbele msiwe wachuuzi tu.
Siku 50 za Rais Magufuli
Siku 50 ni chache sana kuwa na mwelekeo wa vitendo, kwa sababu kama nilivyosema, ndiyo maana nimejikita kwenye hotuba yake, hii inaonyesha mwelekeo, lakini sasa atafanyaje, atachukua hatua gani katika mfumo wenyewe ili kuelekea huko, kujenga uchumi wa kitaifa na baadaye nitazungumzia kama kweli umeamua kujenga uchumi wa kitaifa kunakuwa na masharti yake.
Lakini kwa sasa inaonyesha dhamira yake ni kujenga uchumi wa kitaifa, na hili ndiyo alikuwa anawaambia wawekezaji wa ndani muwe na sifa za kusaidia kujenga uchumi wa kitaifa na mkifanya hivyo sisi serikali tutawasaidia, tutawawekea mazingira .
Kwa mfano amezungumzia kuweka mazingira, kupunguza kodi za kero kwa wafanyabiashara wa kati na wadogo, lakini pia ameweka masharti mengine na ndiyo sifa mojawapo kwamba huwezi ukakwepa kulipa kodi.
Hii ni sehemu ya kwanza, sehemu ya pili ameonyesha kuwa anakasirishwa sana na uporaji, katika hili pia ameonyesha kwa kiasi fulani wako mabepari wazawa ambao siyo mabepari wa kitaifa, kwa Kiingereza hawa tunawaita “ma-comprador,” isipokuwa yeye mwenyewe hakutumia neno hili, lakini kulikuwa na jambo moja amezungumzia kwa kiasi fulani linaonyesha yeye anasisitiza tabaka la mabepari wa kitaifa lisiwe tabaka la wachuuzi linalotaka kupora rasilimali na kupata faida haraka haraka kwa kusaidiana na waporaji wa nje.
Kwa mfano anasema; “..nafahamu Mwanyika yuko hapa (Mwanyika ni Ofisa Mtendaji Mkuu wa Mgodi wa Dhahabu) kwenye madini kule kuna ndege zinatua kila siku, sina uhakika vile vyote vinavyobebwa na ndege hizo tunavijua, lakini kwa kuwa nafahamu wewe ni Mbena au sijui ni Mhehe na mna tabia ya kujinyonga kila mambo yanapoharibika basi simamia haya mambo vizuri”.
Hii ninaona ni ishara kwamba mimi sitaki mabepari ambao watashirikiana na waporaji wa nje kufaidika wao wenyewe, kwa mfano wale ambao wameng’ang’ania sana wazawa wapewe vitalu vya gesi ili wao sasa wawe na ubia na watu wa nje, sasa kama ni hivyo kwa nini serikali yenyewe isiwe na ubia na watu wa nje ili iweze kuthibiti. Badala ya kuwekeza kwenye viwanda na kujenga ajira, kama nilivyosema kutumia malighafi ya ndani kukidhi mahitaji ya ndani kwa nini huyu mwekezaji ang’ang’anie sana kupata kitalu kwa sababu yeye ni mzalendo wakati yeye hazalishi chochote, atafunga mkataba na watu wa nje waje kupora rasilimali zetu.
Na hii pia amezungumzia kwa sababu sifa mojawapo ambayo amesisitiza sana Magufuli ni kwamba uwekezaji katika uzalishaji hasa viwanda uweze kujenga ajira, kama wewe ni mwekezaji utaweka mitambo ya aina gani, kwa mfano, ili kuhakikisha kwamba unaweza ukapanua ajira na hii aliizungumzia Rais, akizungumza na Reginald Mengi, akazungumzia suala la ajira na anamnukuu anasema wakati anatoa mfano huu, Mengi, wakati anatoa mfano huu alikuwa anajisifia kwamba sekta ya viwanda kwa sasa imetoa mchango mkubwa wa ajira kwa taifa hili kwa kuajiri watu laki moja.
Rais Magufuli anasema wizara niliyokuwa mie, Wizara ya Ujenzi ilikuwa na ajira ya watu milioni 1.3, wizara moja tu ya serikali, sasa nyie kwenye viwanda mia nne mnasema mmetengeneza ajira lakini moja tu, anasema hii ni ajira ya aina gani, na ukweli ndivyo ulivyo, tulikuwa na wafanyakazi wameajiriwa katika sekta ya viwanda kabla ya ubinafsishaji zaidi ya laki tatu sasa leo hii tunajisifia kwa kuwa na ajira ya watu laki moja, hata wafanyakazi wa nyumbani ni mara nne na zaidi kuliko hao, hapo hatujafanya chochote cha kujisifia kwamba umejenga ajira ya watu zaidi ya laki moja. Na hapa amesisitiza sana kwamba uwekezaji katika sekta ya uzalishaji na viwanda utengeneze ajira kwa ajili ya vijana wetu.
inaendelea
Nadhani hili lilikuwa muhimu kuonyesha kwamba mambo hayataenda kama ilivyozoeleka katika awamu yake na kwamba awamu yake ya tano ni kitabu kipya, ni tofauti na awamu tatu zilizopita. Sitaki kulinganisha na Awamu ya Mwalimu Nyerere, kwa hiyo hatua alizochukua zinaonyesha hilo.
Lakini pia katika kipindi hiki ametoa hotuba mbili, hotuba moja alitoa wakati anazindua Bunge, katika hotuba ile ingawa ilikuwa ni nzuri, aliorodhesha maovu ya jamii yetu na utawala wetu na jinsi atakavyokabiliana na maovu hayo.
Lakini hotuba iliyonifanya mimi kama mwanazuoni kuona kwamba inaonyesha mwelekeo wake na hasa dhamira ya wapi anakwenda, anaongozwa na dira gani, ni hotuba aliyoitoa kwa wafanyabiashara Desemba 3, 2015.
Kwangu mimi kama msomi hotuba ile ina umuhimu wa kipekee na kwa kiasi fulani inashangaza kwamba haijajadiliwa sana kwa sababu nafikiri watu bado wako katika mshangao wa vitendo alivyofanya. Mimi ningependa kuangalia kwa undani kidogo hotuba ile aliyotoa kwa wafanyabiashara, kwa sababu inatupatia mwelekeo na mtazamo wake.
Inawezekana mambo bado hayajaiva, bado yanapikwa lakini kwa kiasi fulani tunaweza kuainisha anakotaka kuelekea katika awamu yake, baada ya kufanya uchambuzi wa hotuba ile ninaona kuna mambo matatu muhimu amegusia.
Kwanza ana mwelekeo wa kujenga uchumi wa kitaifa (national economy), pili anataka kudhibiti uporaji wa rasilimali na mtaji wa nchi hasa rasilimali zinazoporwa na kusafirishwa nje bila wananchi kufaidika, na tatu ameonyesha haridhiki na sekta ya fedha, haya mambo matatu mimi nimeona kwenye hotuba yake.
Kwanza tukumbuke kuwa alikuwa anazungumza na wafanyabiashara kutoka sekta binafsi, alikuwa anazungumza na wawekezaji wa ndani. Katika mazungumzo hayo, alisisitiza kwamba wawekezaji wa ndani wana nafasi katika kujenga uchumi wetu na nchi yetu na yeye, pamoja serikali yake itashirikiana nao.
Lakini hakumalizia hapo tu, aliainisha sifa za hao wawekezaji wa ndani, matarajio yake ni nini kutoka kwa hao wawekezaji wa ndani au tuite kwa jina lake mabepari wa ndani, nimeona katika hotuba yake amerudia kwa kusisitiza angalau bepari yeyote popote duniani anaongozwa na kuchuma faida, huu ni ukweli, lakini yeye angepeda kuona mabepari wanakuwa mabepari wa kizalendo, wa kitaifa (national bourgeois), watakuwa wanatanguliza maslahi ya Watanzania mbele, alikuwa anasisitiza angependa kuona tabaka hili liwe la mabepari wa kitaifa.
Mabepari wa kitaifa
Mabepari wa kitaifa wanazo sifa tatu au nne hivi, na yeye ingawa hakuweka katika maneno yake lakini aligusia, moja ni kwamba hawa wanajikita katika uzalishaji siyo uchuuzi tu, yaani kununua bidhaa na kuuza kwa bei zaidi, siyo wachuuzi - ni wazalishaji wanawekeza katika sekta ya uzalishaji, hii ni moja, na hii ni muhimu kwa sababu wengi tunaowaita sisi wawekezaji hasa wa ndani siyo wawekezaji kwa sababu hawajajikita katika uzalishaji, wamejikita zaidi katika uchuuzi au kuuza bidhaa na Mwalimu Julius Nyerere alilizungumza vizuri sana suala hili, mwaka 1989.
Mwalimu pia alikuwa anazungumza na wafanyabiashara na watendaji wakuu wa serikali wakati ule. Ninavyoona kwenye hotuba hii ya Rais Magufuli, kuna mambo ambayo unaweza kuyalinganisha na yale aliyozungumza Mwalimu Nyerere mwaka 1989, pamoja na yale aliyokuwa akizungumza Marehemu Edward Sokoine mwanzoni mwa miaka ya 1980, haya yote yamejitokeza katika hotuba yake.
Kuhusu wazalishaji na wachuuzi, Mwalimu Nyerere alisema na ningependa kumnukuu hapa kwa sababu ameeleza vizuri tu; “Kwa Coca Cola, kwa sababu Marekani ana nguvu sana kwa Coca Cola, Marekani sasa anataka wote tuwe tunakunywa Coca Cola, ndugu Mengi mpende msipende mtatuuzia tu Coca cola. Kwa hiyo tunajivunia huo ugonjwa wala hatuoni haya, una-parade silaha za wakubwa, una-parade madege ya wakubwa, una-parade bidhaa za wakubwa, una-parade ma coca cola ya wakubwa na unajivuna tu sisi tumeendelea.”
Na Rais Magufuli kwa maneno yake anasisitiza uzalishaji wa bidhaa, hii ni sifa mojawapo na amegusia. Sifa nyingine ya tabaka hili kutumia malighafi ya nchi ili kutengeneza bidhaa kwa ajili ya mahitaji ya ndani. Anatengeneza bidhaa kwa mfano kwenye kiwanda ili kukidhi mahitaji ya ndani, Kiingereza wanasema kuna kuwa na “backward and forward linkages” ndiyo maana hasa ya kiini cha kujenga uchumi wa kitaifa, hii ni sifa ya pili.
Kwa nini nasema Rais Magufuli ana mwelekeo huu, ametoa mifano kama mitatu hivi kwanza ametoa mfano wa ngozi, kwamba nchi ya Tanzania ina mifugo mingi katika Bara la Afrika, ya pili baada ya Ethiopia kuwa na mifugo mingi, lakini hatuna viwanda vya ngozi, hatutumii mifugo yetu kuwa na ngozi za kutegeneza viatu kwa ajili ya soko la ndani. Kama unakumbuka inawezekana vijana wamesahau, tulianza hiyo, tulikuwa na viwanda vya ngozi Morogoro, baada ya kuingia kwenye mfumo wa uliberali mambo leo na kufungua milango, viwanda vyote vilikufa vingine vilibinafsishwa sasa ni magodown na Rais Magufuli amezungumzia hilo.
Mfano wa pili anaoutoa ni kwamba mazao yanayotokana na mifugo, mfano maziwa, samli, siagi hatutengenezi sisi kwa ajili ya soko letu, mfano mwingine aliotoa ni wa mbao, tuna mapori hapa lakini magogo yanasafirishwa tu kwenda nje.
Hatutumii hayo magogo kutengeneza samani, tunaagiza kutoka nje na utakumbuka amepiga marufuku kwamba samani katika ofisi za serikali lazima zinunuliwe hapa hapa, mfano wa tatu ni ule wa samaki na ameeleza vizuri tu kwa nini sisi tusiweze kuchakata samaki zetu kwa ajili ya soko letu, ameeleza hapa ningependa kunukuu faida ya kuwa na mwelekeo kama huu; “Mtu anayevua samaki kwenye maji marefu kule baharini na kuleta hapa, akawa ana wachakata mwenyewe kwenye viwanda vyake anasafirisha hawa samaki aina ya tura kupeleka hata Ulaya, watu wetu wa hapa wakapata ajira, serikali ikapata mapato yake na mabaki ya samaki yakatumika kutengeneza hata chakula cha kuku huku naye akijipatia fedha zake na maisha yakaendelea.”
Anawaambia hawa wawekezaji wa ndani kwa nini ninyi msifanye kazi hiyo, badala ya kuwaachia watu wa nje wavue samaki wetu na kupeleka nje? Unaona hapa kuna mwelekeo wa zile sifa za mabepari wa kitaifa kujenga uchumi wa kitaifa. Kutokana na mifano hii anayotoa ninavyoona mimi mwelekeo wake juu ya mfumo wa uchumi ni kujaribu kuchukua hatua za makusudi kabisa kujenga uchumi wa kitaifa. Na katika hili, anasisitiza kwamba nyie wawekezaji wa ndani mngekuwa na sifa hizo za mabepari wa kitaifa, ndiyo maana ya kusema kwamba wekeni maslahi ya Watanzania mbele msiwe wachuuzi tu.
Siku 50 za Rais Magufuli
Siku 50 ni chache sana kuwa na mwelekeo wa vitendo, kwa sababu kama nilivyosema, ndiyo maana nimejikita kwenye hotuba yake, hii inaonyesha mwelekeo, lakini sasa atafanyaje, atachukua hatua gani katika mfumo wenyewe ili kuelekea huko, kujenga uchumi wa kitaifa na baadaye nitazungumzia kama kweli umeamua kujenga uchumi wa kitaifa kunakuwa na masharti yake.
Lakini kwa sasa inaonyesha dhamira yake ni kujenga uchumi wa kitaifa, na hili ndiyo alikuwa anawaambia wawekezaji wa ndani muwe na sifa za kusaidia kujenga uchumi wa kitaifa na mkifanya hivyo sisi serikali tutawasaidia, tutawawekea mazingira .
Kwa mfano amezungumzia kuweka mazingira, kupunguza kodi za kero kwa wafanyabiashara wa kati na wadogo, lakini pia ameweka masharti mengine na ndiyo sifa mojawapo kwamba huwezi ukakwepa kulipa kodi.
Hii ni sehemu ya kwanza, sehemu ya pili ameonyesha kuwa anakasirishwa sana na uporaji, katika hili pia ameonyesha kwa kiasi fulani wako mabepari wazawa ambao siyo mabepari wa kitaifa, kwa Kiingereza hawa tunawaita “ma-comprador,” isipokuwa yeye mwenyewe hakutumia neno hili, lakini kulikuwa na jambo moja amezungumzia kwa kiasi fulani linaonyesha yeye anasisitiza tabaka la mabepari wa kitaifa lisiwe tabaka la wachuuzi linalotaka kupora rasilimali na kupata faida haraka haraka kwa kusaidiana na waporaji wa nje.
Kwa mfano anasema; “..nafahamu Mwanyika yuko hapa (Mwanyika ni Ofisa Mtendaji Mkuu wa Mgodi wa Dhahabu) kwenye madini kule kuna ndege zinatua kila siku, sina uhakika vile vyote vinavyobebwa na ndege hizo tunavijua, lakini kwa kuwa nafahamu wewe ni Mbena au sijui ni Mhehe na mna tabia ya kujinyonga kila mambo yanapoharibika basi simamia haya mambo vizuri”.
Hii ninaona ni ishara kwamba mimi sitaki mabepari ambao watashirikiana na waporaji wa nje kufaidika wao wenyewe, kwa mfano wale ambao wameng’ang’ania sana wazawa wapewe vitalu vya gesi ili wao sasa wawe na ubia na watu wa nje, sasa kama ni hivyo kwa nini serikali yenyewe isiwe na ubia na watu wa nje ili iweze kuthibiti. Badala ya kuwekeza kwenye viwanda na kujenga ajira, kama nilivyosema kutumia malighafi ya ndani kukidhi mahitaji ya ndani kwa nini huyu mwekezaji ang’ang’anie sana kupata kitalu kwa sababu yeye ni mzalendo wakati yeye hazalishi chochote, atafunga mkataba na watu wa nje waje kupora rasilimali zetu.
Na hii pia amezungumzia kwa sababu sifa mojawapo ambayo amesisitiza sana Magufuli ni kwamba uwekezaji katika uzalishaji hasa viwanda uweze kujenga ajira, kama wewe ni mwekezaji utaweka mitambo ya aina gani, kwa mfano, ili kuhakikisha kwamba unaweza ukapanua ajira na hii aliizungumzia Rais, akizungumza na Reginald Mengi, akazungumzia suala la ajira na anamnukuu anasema wakati anatoa mfano huu, Mengi, wakati anatoa mfano huu alikuwa anajisifia kwamba sekta ya viwanda kwa sasa imetoa mchango mkubwa wa ajira kwa taifa hili kwa kuajiri watu laki moja.
Rais Magufuli anasema wizara niliyokuwa mie, Wizara ya Ujenzi ilikuwa na ajira ya watu milioni 1.3, wizara moja tu ya serikali, sasa nyie kwenye viwanda mia nne mnasema mmetengeneza ajira lakini moja tu, anasema hii ni ajira ya aina gani, na ukweli ndivyo ulivyo, tulikuwa na wafanyakazi wameajiriwa katika sekta ya viwanda kabla ya ubinafsishaji zaidi ya laki tatu sasa leo hii tunajisifia kwa kuwa na ajira ya watu laki moja, hata wafanyakazi wa nyumbani ni mara nne na zaidi kuliko hao, hapo hatujafanya chochote cha kujisifia kwamba umejenga ajira ya watu zaidi ya laki moja. Na hapa amesisitiza sana kwamba uwekezaji katika sekta ya uzalishaji na viwanda utengeneze ajira kwa ajili ya vijana wetu.
inaendelea
