Iza
JF-Expert Member
- Jan 8, 2009
- 2,026
- 611
MASWALI YALIYOULIZWA NA WADAU KUHUSU TATIZO HILI
Huwa nawashwa na pua sana (muda mrefu sasa) hasa wakati wa usiku nimezisugua mpaka zinatoka damu, nilidhani ni vumbi lakini nasafisha ninapolala sana, lakini tatizo ni kwamba siku moja nilishangaa kuona damu zinamwagika sana kutoka puani baada ya kama sekunde 20 zilikata hii ilikuwa 2006 sikujali sana, afu juzi kati hapa zikatoka kwa style ileile. Nimecheki Hosp wakasema ni malaria kucheki haipo.
Ni kwasababu ya kuzisugua au?
---
---
---
---
UFAFANUZI WA JUMLA WA TATIZO HILI
TATIZO LA KUTOKWA NA DAMU PUANI NA TIBA YAKE (NOSEBLEED)👉👉Ni kuvuja kwa mishipa midogmidogo ya damu iliopo puani(blood vessels), hili nitatizo lakawida sana kwa watu wengi na sio hali hatarishi sana japo kwe wengine hujirudia mara kwa mara kwa kiwango cha juu (chronic).
SABABU KUU ZA TATIZO
Zipo sababu nyingi ili kubwa ni hizi:- 👇👇
->kukauka kwa kiwambo/utando wa ndani ya pua (nasal membrane) hali inayopelekea kutungeneza nyufa na kuchanika kwa mishipa ya damu puani... "Membrane inaweza kukauka kwa sababu ya hali ya hewa, upepo, na baridi kali.
->Kufikicha ama kuingiza vidole puani (hasa kwa watoto)
->Dawa zinazozuia damu kuganda na kufanya mishipa ya damu kuwa myembamba kiasi cha kurahisisha kuchanika. Mf warfarin, Asprin n.K
->shinikizo la juu la damu(hypertenstion)
->Matumizi yaliyokithiri ya pombe
->uvimbe puani na matatizo ya kurithi
KUNDI LINALOKUMBWA SANA NA TAIZO HILI
1.Watoto (kwa kufikicha pua kwa vidole)
2.Wazee
3.wajawazito (kubadilika kwa homoni mwilini)
NJIA ZA KUZUIA DAMU INAYOTOKA
1.Inamisha kichwa kuelekea upande wa mbele... 👉 EPUKA kuinamisha kichwa kwa upande wa nyuma(kulala chali) kwani kutasababisha damu kurudi ndani ya koo la hewa ama chaukula na hivyo kusababisha kichefuchefu,kutapika na tatizo ktk upumuaji
2. bana pua kwa kutumia vidole hku ukipumulia mdomo ili kusaidia damu kuganda na mishipa kuziba
3. Tumia barafu, kwa kuiweka ktk kitambaa kizito na ukande juu/nje ya pua
4.Kaa kimya utulie huku ukihakikisha kichwa kinakuwa usawa wa juu ya moyo😯
5.Tatizo likiendelea zaidi fika kituo cha afya kilicho karbu kwa msaada zaidi wa matibabu
ONYO 👇👇
-> Usiweke pamba ama kitambaa puani
->usitumie dawa zinazosababisha kupunguza kuta za mishipq ya damu, dawa hizo nikama
Antimflamatory drugs(Ibuprofen),Asprin, warfarin n.K kwani hufanya damu iendelee kutoka ... Muone daktari kama ulikuwa kwenye dozi ya dawa hizo
KUZUIA TATIZO LISIJIRUDIE TENA
Fanya yafuatayo:- 👇👇
1.Usifikiche pua ama kuweka kitu chochote puani, unapopiga chafya fungua mdomo ili hewa isipitie puani
2. Usifanye kazi ngumu zinazokulazimu kuinama kunyanyua vitu vizito
3. weka kichwa usawa wa juu wa moyo, kuzuia damu nying kusukumwa kuelekea upande wa kichwani (puani)
4. Usivute sigara
5. Kula mlo laini na vinywaji baridi(beverage), usitumie vinywaji vya moto ndan ya masaa 24 mf chai kahawa n.K
-> USITUMIE ASPRIN, IBUPROFEN, WARFARIN nadawa zingne za makundi hayo
NJIA RAHISI ZA KUTIBU
1. Pakaa ointment mfano vasseline.. Hapa waweza kutumia mafuta ya mgando/mazito ili kulainia ndani ya pua kuzuia mishipa kuchanika
2. Zuia mtoto asifikiche pua
3. KITUNGUU
Kitunguu kinasaidia sana kutibu hili tatizo,
->kata vipande vidigovidogo kisha weka chini ya tundu za pua na uvute harufu ndani ya dakika kadhaa tatizo litaisha
-> pia unaweza kukamua juice yake kisha dondoshea matone 2-3 katia tundu zote zapua tiba itatokea ndani ya muda mfupi
4. matibabu ya hospitali pia yanafaa endapo tatizo litakuwa bado halijaisha, daktari atakupatia tiba mbalimbali mf nassal spray, nk
"Hatima ya afya zetu ipo mikononi mwetu"
PIA SOMA:
Kinachosababisha damu itoke puani
KUTOKA damu puani ni hali ambayo damu inatoka kutoka ndani ya matundu ya pua.
Watu wengi wameshawahi kupata hali hii angalau mara moja kwenye maisha yao na hujitokeza zaidi kwa watoto.
Ingawa hali ya kutoka damu puani inapotokea huleta hofu, mara nyingi huwa inatokea kwa mtu kwa kipindi kifupi na huwa haihusiani na tatizo lolote kubwa la kiafya. Mtu anasemekana kuwa ana tatizo la kutoka damu puani mara kwa mara endapo tatizo hili linamtokea mara mbili au zaidi kwa wiki.
Ndani ya pua kuna ukuta mlaini ambao una mishipa ya damu midogo midogo mingi na ambayo ipo juu juu hivyo kuwa rahisi kuumizwa na kupasuka. Mambo mawili makubwa yanayosababisha kutokwa kwa damu puani ni hali ya ubaridi au upepo mkali na kukuna ndani ya pua.
Hewa ya ubaridi au upepo mkali husababisha kukauka kwa ukuta ndani ya pua na mtu kuwa katika hatari ya mishipa kupasuka au kupata maambukizi ya bakteria.
Vilevile kugusagusa ndani ya matundu ya pua, mfano kujikuna ama kwa vidole au kwa kutumia kitu chochote kile huwa kunasababisha kupasua mishipa ya damu iliyopo ndani ya pua. Watu wengi wanaotokwa na damu puani sababu mojawapo kati ya hizi huwa imehusika.
Hata hivyo, zipo pia sababu nyingine kama vile maambukizi kwenye mfumo wa pua, aleji, kuwa na kitu kilichokwama ndani ya pua, matumizi ya dawa zinazosababisha utokwaji wa damu, na baadhi ya magonjwa ambayo yanasababisha mwili kushindwa kugandisha damu mfano, hemofilia. Kwa ujumla, kutokwa damu puani siyo dalili ya ugonjwa wa shinikizo la damu.
Hata hivyo, kuwa na shinikizo la damu la juu kunaweza kumsababishia mtu mwenye tatizo la kutoka damu puani, zitoke kwa wingi au kwa muda mrefu zaidi. Mara nyingi tatizo la kutoka kwa damu puani si kubwa na damu huacha kutoka zenyewe baada ya muda mfupi.
Viashiria vya hatari kwa mtu anayetokwa na damu puani ambavyo ni lazima kuhudhuria hospitali mara moja ni kama damu zimeanza kutoka puani baada ya kupata ajali; damu inayotoka mfululizo nyingi, endapo utokaji wa damu puani unasababisha kushindwa kuhema vizuri, damu zimeendelea kutoka kwa zaidi ya nusu saa hata baada ya kukandamiza pua, na damu inatoka kwa mtoto chini ya miaka miwili.
Mtu mwenye hali kama hizi lazima ahudhurie hospitali mara moja kwa kusindikizwa na mtu mwingine na sio kwenda akiwa peke yake.
Vilevile, ni vizuri kumwona mtaalamu wa afya kama damu itakuwa inatoka mara kwa mara (zaidi ya mara mbili kwa wiki) hata kama huwa inaacha kutoka baada ya muda mfupi.
Huduma ya kwanza mara damu zinapoanza kutoka puani ni kukaa na kuinamia mbele kidogo. Kutumia kitambaa au karatasi maalumu za kujifutia kukinga damu. Kulala kifudifudi au kuinama chini hakutakiwi.
Kukaa na kuinamia mbele kidogo, kunapunguza presha ya kwenye mishipa ya damu ya ndani ya pua na hivyo kupunguza damu kutoka.
Kuinamia mbele kunazuia damu kuingia njia ya chakula na kwenda tumboni ambapo inaweza kuleta madhara mengine.
Baada ya kukaa na kuinamia mbele kidogo, ni vizuri kupuliza pua kidogo kidogo mithili ya kutoa mafua ili kutoa mabonge ya damu yaliyo ndani ya pua.
Halafu pua zote mbili zibanwe kwa kutumia kidole gumba na kidole cha kwanza wakati mtu anahema kwa kutumia mdomo.
Pua ibanwe kwa dakika tano, halafu iachiwe ili kuangalia kama damu imeacha kutoka. Kubana pua kunaweza kurudiwa kwa dakika tano nyingine kama damu inaendelea kutoka.
Endapo damu itaendelea kutoka kwa muda mrefu, madaktari watatumia dawa na vifaa maalumu vya kuweka kwenye pua ili kubana mishipa inayotoa damu.
Damu itakapoacha kutoka, pua zisipulizwe (kupenka), jitahidi kutoinama na kutoingiza vidole ndani ya pua kwa saa kadhaa.
Kama tatizo linajirudia mara kwa mara zipo njia za tiba ambazo wataalamu wa afya watajadiliana na mgonjwa kuzitumia ili kumaliza tatizo.
Pia watafanya uchunguzi kubaini kama kuna tatizo la kiafya linalosababisha damu itoke.
Vitu vinavyopunguza uwezekano wa kutokwa na damu puani ni kuhakikisha ukuta wa ndani ya pua haukauki. Hii inawezekana kwa kupaka mafuta mazito mfano Vaseline ndani ya pua hasa wakati wa baridi.
Kwa kuwa watoto hupenda kuingiza vidole ndani ya pua, kucha zao mara zote ziwe fupi.
Vilevile vipo vifaa maalumu vinavyoweza kutumika kulainisha ndani ya pua. Mambo yote haya ni rahisi na yanaweza kusaidia kupunguza kutoka damu puani.
AU SOMA:
Tatizo la kutokwa na damu puani husababishwa na kupasuka kwa mishipa midogomidogo inayosambaza damu puani. Tatizo hili hutokea kwenye tundu moja ama yote ya pua na linaweza kusababisha hata kifo kama halitapatiwa ufumbuzi kwa muda muafaka.
Nini sababu za kutokwa na damu puani?
Kuna sababu nyingi sana zinazoweza kusababisha mtu kutokwa na damu puani na miongoni mwa hizo sababu ni;
- Kupasuka kwa mirija ya damu inayopeleka damu kwenye maeneo ya pua.
- Shinikizo la damu kuongezeka (High blood pressure)
- Kupiga chafya (sneezing)
- Kupenga kwa nguvu.
- Mruhusu mginjwa akae. (Usimlaze chali maana damu inaweza kurudi na kuziba mirija ya hewa na mgonjwa akashindwa kupumua)
- Hakikisha milango ya hewa (Mdomo) iko wazi ili mgonjwa aendelee kupata hewa safi ya Oksijeni.
- Mkalishe akiwa ameinama kidogo kuelekea mbele.
- Binya kidogo matundu ya pua yake kwa muda kidogo. (Mgonjwa mwenyewe anaweza kufanya hivi pia kama hajazidiwa sana)
- Mwambie avute hewa kupitia mdomo na siyo pua maana utakuwa umeiziba.
- Baada ya muda kidogo achia halafu uangalie kama damu imeacha kutoka.
- Endelea kwa utaratibu huu (wa kubinya pua na kuachia baada ya muda) kama mara nyingi.
ZINGATIA
Kama mtu anatokwa damu puani, lengo lako kubwa la kumsaidia ni kuhakikisha unaondoa au unapunguza tatizo la damu kuendelea kutoka kwa mtu huyu.
Wakati unaendelea kumsaidia mgonjwa, mwambie azingatie haya;
- Asiongee.
- Ajizuie kukohoa.
- Asiteme mate.
- Kumzuia mgonjwa kufanya niliyokueleza hapo juu ni ili kuzuia kuharibu mabongemabonge ya damu ambayo yanaweza kuwa yamejitengeneza puani na kusababisha damu ziendelee kutoka.
MAONI YALIYOTOLEWA NA WACHANGIAJI
---
---
---
---
